14 Temmuz 1937 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8
8 Sayfa (Baştarufı 1 inci sayfada) miştir. Bu münasebetle İktisat Vekili ga- zetecileri kabul ederek serbest rejim hak- kında izahat vermiş, döviz tahdidatı çık- tığı günden bugüne kadar geçirdiği safa- hatı anlatmıştır. Mubterem Vekil yeni rejimin en mütekâmil bir şekil olduğuna işaret ederek cihan buhranının neticesi oleriz ilk tedbirler almmağa başladığı günden itibaren bugüne kadar geçirilen #üfaha'ı anlatmıştır. Bu konuşmada Ve- kil eleanomik münasebatta bulunduğu - muz memleketleri dört kısma ayırmıştır. Celâ! Bayar Ucaretimizin yüzde doksa- nınm kleringle bağlı olduğumuz ve bi- zim lehimize ithalât ve ihracat arasında muayyen hir yüzde farkı ayıran memle- ketlerie yapıldığını söyliyerek demiştir ki — Meselâ bu devletler bize seksen sa- #arler. Yüz satın alırlar. Yani onlardan yaplığfanız ithalâta npzaran daima daha fazla bir miktar mal ihraç ederiz. Vekü ikinci kisma dahil olan devletle- re temas erlerek: - Bunlardan yüz mal alırsak yüz mal satarız ve lehimizde pek cüz'i bir döviz fade edebiliriz demiştir. Üçüncü kısım: Bizim aktif olduğumuz, yani kendüerine aldığımızdan çok mal sattığımız memleketlerdir. Bu devletler- le ecrhest döviz esası üzerine muamele yapılmaktadır. Dördüncü kısım: Tam aksi olarak pasif olduğumuz, yani az mal satarak kendile- rinden çok mal aldığımız memleketlerdir. Bunlarla alış veriş Türk yarasının kıy- wi koruma hakkındaki 11 sayılı ka - raraatnenin munddel 82 nci maddesi Üze- . rinden yapılmaktadır. Bu memleketler - den gelen malların parası Cumhuriyet Merkez Bınkas o n'sbette memleketten mal çikar, En mütekâmil şekil Celâl Bayar bugün tatbik edilmekte o- tle tesbit ettikten son- ye geçerek bunun bu- re en mütekâmil ş8- pek çok memleketlerin bi- :z bü adıma gıpta edecekleri- kina ve üçüncü gruplara prensip #iba- rile avulmadığını, yalnız şekillerinde bazı tadilât yapıldığını bildirmiştir. 'elâ! Bayar kontenjan ve memnu €ş- nin kaldırıldığını söyliyerek işti — Bize yüzde yirmiden yukarı döviz bırakan yerlerden gelecek bütün eşya gümrük resmi verildikten sonra serbesi- çe girerektir. Malımızı alanın, malını almak #s? olduğumuz dördüncü grupa ge - »umaralı kararnamenin 32 nci »i yeni kararname, dördüncü adderi'e tadil etmektedir. Aradaki fark Şi suretile hülâsa edilebili; Pu memleketlerden girecek olan mal- yizim muhtaç olduğumuz iptidsi ir, bir listeye konulmuştur. ieeâra kolaylık olsun diye banka Ke- i kabul edilmiştir. Bir de eski ka - ede bu memleketlerden gelen mâ- altı öy azsa irat kaydolunur diye bir Bu fikrz da kaldırılmıştır. msibi bu suretle tesbit ederek bi- şart serbest bırakmamızın en âm'li harici üceretimizin asırlar - danheri defisiter olmasıdır. Yani aley - himlze açık olmasıdır. Serbest bırakır - sak bugün lehimize kapanmış olan ticaret Mmuvavenemizin gene aleyhimize dönme- si ihtimali vardır. Diğer bir sebep te malüm olan prensi- bimizin, yani «malımızı alanım malını almak» düsturunun muhafazasıdır ve hiç hayet bu suretle mallarımızın satışını it- ha'ât mukabilinde taahhüt altına aldır - Mış oluyoruz. Pahalılık yok Mühurem Vekil gümrük tarifelerinde yapılan zemlardan bahsederken: — Bu zammın piyasada pahalılık yap- masına sebep yoktur, demiştir, Celi Bayar sözlerini şöyle bitirmiştir: «Son kararname ile tüccarımıza her #uretle kolaylıklar gösterilmesi temin e- dilmiş ve memlekete müfit olan sanayi şubelerimizin de hukuku mahfuz tutul- muştur, Kararname Ankara 13 (A.A) — 15 temmuz 1937 ta- den İtibaren mer'iyete girecek olan g8- a yatar ve mukabilinde ! nel Ithalât rejimi kararını aynen aşağıya yazıyoruz. Bu karar bugünkü resmi gazele We neşredilmiştir. Madde Türkiyenin müstemirren ve kâyda değer nisbetlerde aktif kaldığı ve Türkiye ihraca- tanı müteessir eder hiç bir nevi bususi tak- yit koymumuş gnemleketlerden Mhalât Türk kanunları hükümleri dahilinde serbesttir. Bu memleketlerin isimleri ilişik 1 sayılı üstede yazılıdır. İcabında İktisat Vekâleti - nin tekli üzerine bu listede değişiklik ya - pılabilir. Madde ?:; Türkiye ile ithalât ve ihracat arasında "Türkiye lehine yüzde 20 den aşağı olmamak Üzere bir fark yüzdesi kayıtlı klering veya Benzeri bir tediye anlaşması yapmış olan memleketlerden vaki olacak her nevi ithn - it Türk kanunları hökümleri dabilinde #er besttir. İcabında Maliye ve İktisat Vekület- lerinin teklifi üzerine yukarıda yazılı a5 - gari nisbet değiştirilebilir. Madde 3: Anlaşmalarında ifhalât ve ihracat era - sında Türkiye lehine ikinci maddade ya asgari hadden aşağı bir fark yüzdesi kay mevcut olan veya böyle bir fatk © yüzdesi kaydı hiç bulunmıyan memleketlerden vaki olacak ithalât bu memleketlerin klering veya benzeri anlaşmaları hükümleri dahilinde ya- pılır. Madde 4: Birinci, ikinci ve üçüncü maddelerin hü. kümlerinden istifade etmiyen memleketler - den birine vaki olacak İhracat mukabilinde bu memleketlerden birinden F. O. B. kıyıne- w ihracatın F. O, B. kıymetine müsavi i4 - halât veya bu memleketlerden birinden vaki olacak Ithalât mukabilinde gene bu mem - lekellerden birine F. O, B. kıymeti Hifalâtın F. O. B kiymeline müsavi ihracat yapıla — bilir. İhracattan önce ithalât yapılmak istenii- diği takdirde mevzuu bahis malların itheli- ne bedelleri Türk lirası olarak veya asgari üç milyon lira sermayeli milli bit bankadan & Lnmiş ayni kiymetie kefalet mektubu ec - nebi memleket o ihracatçısı namına T.C. Merkez Bankasına yatırıldıktan sonra mü- saade olunur. Bu tarzda ithal olunan malla- İrin bedelleri, işbu teadde hükümleri çerçe- vesine girer herhangi bir memlekete ve pi kadar ecnebi ihracatçı nam ve hesabına ih. İraç edilecek malların bedellerinin Türsiye- de tesviyesinde kullanılır. |, Bü madde hükümleri dalresinde &llecek mallara Türk “Ticaret ve Sa: o- İdaları tarafından #ki nüsha menşe şehadet- bamesi — verilir ve bu O malların gönderildikleri (o memleketlere (fiilen gir- dikleri bu menşe şehadelname - lerinden (o birinino Oo memleket gümrük i- daresince damgalanması suretile tevsik o - lunur, Bu madde hükmüne “tabi memleketler menşeli olup Türkiye ile mevcut klering ve- ya benzeri anlaşmalar yolu ile ödenmek şar- İtile Türkiyeye satılacak malların — ithaline müsaade olunur. Ancak bu malların Itha - linden önce, bedellerinin klering veya ben- zeri anlaşma yolu İle ödenmesine alâkadar kleringli veya benzeri anlaşmalı memleketin takas ofis veya salâhiyetli makamlarınca müsaade olunduğu Ithalfiçı tarafından tev- sik edilmek şarttır. Bu madde hükümlerine tabi memleket - lerden ithal olunabilecek mallar ilişik #ki sa. yılı Mstede gösterilmiştir. İcabında İktasat Vekâlesiniz teklifi üzerine bu listede deği- İşiklik yapılabilir. Madde &: 1499 numaralı gümrük tarife kananuna bağlı tarifede yamlı numaralardan ilişik üç saylı listede yazılı olanlarının gümrük re - simleri 22M numaralı kanunun birinci mâd- ül ilerine tevfikan değiştirilmiş ve ralara giren eşyadan alınacak teayitli veya terikisli resim miktar ve şart ri ber numaramn hizasında gösterilmişi Hususi kanunlar bükümlerine tabi ola - İfâk Yihal edilen maddeler bu hükümler da- İlresinde veya bu kamınlars daya: ar İşim olunan kararnâme veya mukav kömleri dahilinde ithal olunur, Madde 6: Mimi istihsalâlı korumak, teessüsünü to- min ve Damping gibi anormal tedbirlerden doğacak zararlardan vikaye etmek maksan - dile 2204 numaralı kanunun hükümleri da. iresinde yapılacak gümrük tarife (tadilâtı nisbetlerini tetkik etmek üzere İktisat Vekâ- letinde vokület müsteşarının reisliği altında aşağıda yazılı Azadan mürekkep bir — milli koruma komisyonu — teşkil olunmuştur: Maliye Vekâleti nakit işleri U. Müdürü, Maliye Vekâleti tetkik hey'etinden bir âza, Ziraat Vekâleti Ziraat U. Müdürü. Gümrük ve İnhisarlar Vekâleti Ekono »- mik işler Müdürü. İktisat Vekâleti Türkofis Reisi. İktisat Vekâleti Sanayi-U. Müdürü. Komisyon (resmen veya vaki olacak mü- racaatlar üzerine gümrük tarife hadleri hak- kında icabında mütehassslarla alâkalı da - irelerin mütaleasını almak suretile tefki - kat yapar, Bu tztkikat neticesine göre İklisat Vekâ- letinin teklifi üzerine gümrük tarife hadleri değiştirilebilir. Madde 7: Türkiyede çalışan yerli ve yabanel şir - ketlerin hariçte bulunan hissedarlarını ve tahvilâ$ hâmillerine ödeyecekleri odividant ve faiz karşılığı olarak ihraç edilecek mal- lar milli koruma komisyonunca tayin edilir. Madde 8: Türk parasının kıymetini koruma hak « kındaki 11 sayılı kararnamenin 14 -SON POSTA Serbest ithalât rejimi S Jassa tarih ve 2/4579 sayılı kararname ile değiştirilen 32 inci maddesi ve 20 gonteşrin 1958 tarih ve 2/5605 sayılı genel ithalât re - Jimi kararnamesi mülgadır. Muvakkat madde: Yukarıda yazılı 3 üncü madde hükümle- rine tabi olan memleketler İşbu kararname- nin mer'iyete girişi tarihinden itibaren üç ay müddetle 20/11/1938 tarih ve 2/5605 sa - yalı genel itbalât rejimi kararı hükümlerin - den islifadeye devan edeceklerdir. Madde 9: Bu kararname 15 Temmuz 1937 tarihin- den muteberdir, Madde 10: Bu kararnamenin bükümleri İcra Vekil - leri hey'etince yürütülür. Dünde üç kahraman Alayımıza merasimle Sancak verildi Din 4s şehrimizde üç askeri alaya me- yasimle alay sancakları verilmiştir. İlk evvel Davutpaşadaki topçu alayında me- rasim yapılmıştır. Burada merasim saat 11 de başlamışlar. Orgeneral Fahreddin Altay, korgene- ral Cemil Cahit Taydemir ve general Osmat Tufan sahadaki askeri teftiş et- tikten sokra İstiklâl marşı çalınmış ve zlay sancağı Cumhurbaşkanı Atatürk #- dına Orgeneral Fahreddin tarafından topçu alay kumandanı kurmay albay Muzzffere teslim edilmiştir. Alay komu- #anı subay ve erlere karşı çok güzel bir söylev vermiş, bayrağın kudsiyetini an - latmıştır. Söylevleri müteakip bir geçit resmi ya- pılmaştır. Davutpaşadaki merasim civar- daki köylüler ile üniversite, ticaret ve Al- man okulları kanıp talebeleri de iştirak etmişlerdir. Generaller ve davetliler öğ- le yemeğini kışlada yemişlerdir. Kadıköydeki merasim Öğleden sonra saat 1630 da biri topçu, diğer; piyade olmak üzere iki alay Kadr köy xaymakamlığı önündeki sahada yer almıştır. Merasimi görmek ve kahraman askerlori selâmlamak üzere binlerce hulk iskele boyunca toplanmıştır. Saat 17 ye doğru Genetuller motörle gelmişler ve ala; erkânı tarafından karşılanmışlardır. İstiklâl marşı çalındıktan sonra evvelâ piyade alayinın sancağı Orgeneral Fah- reddin tarsfından alay komutanına ve- rilmiştir. Orgeneral bayrağı verirken şu ri söyl — Milletimizin timsali olan bu şanlı sancağı kumandanınız albây Mustafa Kalkara Cumhurbaşkanı Atatürk namı na fsslim ediyorum. Geçmiş muharebe »- lerde hir çok şan ve şeref kazanmış alavınızın ba sancağın gölge: dahı büyük zaferler kâzanaca dimiz tamdır. Millet bu sancağı namusu- nuza tevdi ediyor. Bizi bu yüksek sevi - yeye getiren, kuvve! y Atatürk kaşımızda bulundukça dal çok zaferler kazanmeğ i böyle büyük bir güne nail olduğu tebrik ederim. Alay komutanının söyleyi söylevinden sonra alay bir söylev vermiş ve bilhassa şunları söylemiştir: — «Arkadaşlar, bu şanlı sancak namu- a tevdi edil . Bu öyle bir e- mar ki ne rezla, ne paraya benzer, Mal. para ödenir. Fakat sancak hakkı an- cak kanla ödenir.» Topçu alayının sancağı Bundan sonra topçu alayının sancağı alay komutanı albay Sabri Uluağa teslim ed'lmiş ve lay komutanı tarafından bir söylev verilmiştir. Söylevlerden sonra her ik! alayın işti- rakile bir geçit resmi yapılmış, davetliler hazırlanan büfede izaz edilmişlerdir. Me- rasim saat 17.20 da bitmiştir. Bugünkü program 14 Temmuz 937 İSTANBUL Öğle neşriyatı: 1230: Plâkla Türk musikisi, 1250: fava» dis. 1508; Muhtelif plâk neşriyatı, Akşam neşriyatı: 18/30: Plâkla dans musikisi, 1930: Konfe- Trans: Beyoğlu Halkevi namına, 20: Nezihe ve arkadaşları tarafından Türk musikisi ve halk şarkıları. 20,30: Örer Rıza tarafın- dan arabca söylev, 2045: Bimen Şen ve ar- (pkadaşları tarafından Türk musikisi ve halk çe (saat ayarı). 21,15: Orkestra. 23,15: Ajans ve borsa haberleri. 22,30; Plâkla solo- Jar, opera ve operet ra *İ İ cüzdanları, kadın çantası, evrak çanta- (Baştarafı 1 inci sayfada) Amerika Birleşik devletleri, Mı- sır, Suriye ve Filistin. İki numaralı listede kararname- nin dördüncü maddesi hükümlerine tabi memleketlerden idhal oluna - bilecek şu mallar gösterilmiştir: Jütten mamul çuval sergilik kaba bez. (Kanaviçe), kobra, koko, palm, zencefil, karanfil, tarçın vesair, baha - rat, koko elyafı ve ipliği, jüt, sizal, ma- nila, ağır deriler, çay, kakao tanesi (çe kirdek), ham kauçuk, kalay külçe çu- buk tahta halinde, rafya, (bahçıvan sa- 71), pamuk ipliği, damızlık hayvanlar, tömbeki, kınakına ve kabuğu, olgaç, kibrit çöpü, kebrako, merinos yünü, tabyoka, inci sedefi, hurma, ananas, zamk, arabi günlük, gomalaka, Hin - distan cevizi, küçük Hindislan cevi demirhindi, ve yaprağı, sebze, çiçek vesaire, tohumlar, sinin, abanoz, ma - un, pelesenk, demirhindi vesaire, A- ğaçlar: Tik ağacı, hayvanat diş ve ke- mikleri, vanilya yaş ağaç fidan ve aşı kalemleri, tohumlar, kitap, mecmua, gazete ve katalog, konşimento, çek ku- pon vesaire insülin kriolit. 3 numaralı listede gümrük resmi tezyit ve tenkis edilen ithalât madde- leri gümrük tarife numaralarile ve a- unmakta olan resimlerile alınacak olan yeni resimler tebarüz ettirilmek sure- tile gösterilmiştir. Gümrük resmi tezyit edilen mad - deleri geniş bir hülâsa halinde ve tari- İe numaralarının izahını yaparak bil diriyorum: işlenmiş, dibağlanmış ve boyan - mış her renkte vidala, vaketa ve telâ- tn denilen derilerin 100 kilo gramının resmi 248 liradan 500 liraya, dibağ - lanmış ve boyanmış her renkte sair de riler 150 liradan 500 liraya çıkartıl- mıştır. Koyun, keçi, oğlak, fok, timsah, yı- ian derilerinin (eldiven için kesilmiş (olanlar dahil) gümrük resmi bin fira - idan 1500 liraya çıkartılmıştır. Ancak beher desimetre murabbai dört buçuk gramdan yukarı olan keçi glaselerin - den «maruken hariç» yüz kilosundan bin lira resim alınacaktır. Kösele ve sun'i kösele resmi yüz liradan 130 lira- ya, deriden biçilmiş çizme ve ayakka- bı konçları vesair aksamının resmi 400 liradan iki bin liraya, Kösele veya sun'i köseleden kesilmiş taban ökçe veya sa- ir ayakkabı aksamı resmi 122,5 lira - dan 150 liraya, yüzleri boyalı veya bo yasız derilerden mamul ayakkapları tabanları kösele vesair o mevadın re - simleri 320, 260, 520, 360 liradan sı- ra ile 600, 400, 700 ve 500 liraya çı “ kartılmıştır. Deri ve köseleden yapılmış para ları dürbün, fotoğraf kılıfları sade ve- ya mevadı adiye ile mürettep olanların resimleri 880 liradan 1200 liraya deri- den ve köseleden mamul belkemeri ve ka resmi 455 liradan 2000 liraya, ni rden mamul eşyanın resmi 600 liradan 2000 raya, kürk imaline mahsus postlar * n parça, tulum ve eklenmiş, terbiye görmüş tavşan, kurt maymun, kö - pek, kedi, çakal ve ayı postlarının res- mi, boyanmış olanlar da dahil olmak üzere (450) liradan 800 liraya çıka -| İrılmıştar. İ Saf! yünden mamul başka maddede zikredilmiyen mensucat (örme kumaş - ler dahil) resimleri sikletlerine göre 540 ve dörder yüz liradan 850, 800, 700 ve 600 Viraya çıkartılmıştır. I Arişi kâmilen pamuk yün mensucatın | metre murabbaı sikleti 200 grama kadar! olanların resmi 315 liradan 800 liraya, 201 den 300 grama kadar olanların 750 iiraya, 301 den 400 grama kadar olanla- rn 630 Kraya, 421 den 600 grama kadar olanların da resimleri 530 liraya çıkartıl- mıştır. İpekten gayri mevaddı lifiye ve made- niye ile işlemeli veye yapıştırmalı olan- ların resimleri ise 840 Hradan 850 liraya yükseltilmiştir. Şerk halılarının gümrük resimleri esas-! h surette arttırılmıştır. Metre murabbait sikleti iki buçuk kilograma kadar olan şark halısmın yüz kilosu 550 lira, bu sik- letien ağır olanların yüz kilosu 350 lira resme tâbi tutulmuştur. Metre murabbal sikleti YAN kilamama. e. z “Temmuz ümrük resmi arttırılaf malların listesi halinde gelen keçe ve keçeci mam nın boyasızlarına 500 lira, boyi / 550 lira resim konmuştur. “ Örme, dokuma her nevi yün ve Kay Örme, dokuma her nevi yün ve kıl tan dikilmiş elbise, tozluk gibi ay eşyanın resimleri 440, 800, 520, 500 gri dan sıra ile 800, 900, 300 ve 600 yünden ve kıldan örme çorapçı ey resmi 560 Hradan 600 liraya, mahlüt veya sun'i ipekten mamul mensueft , kordelânin resmi 1500 ve 2400 Yes” 3500 ve 4700 liraya çıkartılmıştır. * Dokuma kumaştan boyunbağlarını” $i ve sun'i ipekten olanlarının es iğ liradan 7000 liraya, diğer elyaf ile vr olanlarının resmi 8000 liradan 5000 ya çıkartılmıştır. Limondan 15 nisandan 30 eylüle yel idhal edilenlerin 100 kilogramında” lira resim alımacaktır, : Pamuklu mensucatın muhtelif gevi rinin ve pamuktan yapılmış kilimlef resimleri de muayyen nisbetlerde MÜ rılmıştır. Altı kauçuk, yüzleri si mensucattan ayakkabılarının resmi dan 275 liraya çıkartılmış, mermef granit mamulâtının resimlerine biref U zarı yepilmış, çimentonun resmi dar 0,90 a yükseltilmiştir. Ancsk bugüne kadar İktisat VekâlÜf ce ithaline müsaade edilen çimento bunlar için kabul edilmiş tenzilâtli © rifelerle girecektir. Cam memulâtı tarifesile demir bi çelik tel, dikenli demir tel, dökme lar, demir çivi, akümülütör tarifeleri yütseltilmiştir. Kok kömürünün beher tonundan #19” makta olen resim 4,5 liradan 7,5 Jir8)” | Furşun kaleminin resmi 60 liradan 1 :) raye, eczah pamuklar 24 liradan 75 ya çıkartılmış, kükürtün 100 kilosu İSİ 4lira resim konmuştur. Tuvalet eşyasının gümrük resimle mühim surette yükseltilmiştir. Lava! ie larm resmi yüz kilosunda 1000 1 2000 liraya, kolonya, losyon, saç su ve boyslarımın resmi 720 liradan “ Uraya, düzcün, pudra, sürme, tırnak cil sı resmi 680 liradan 2000 liraya, Kr ve yanak rujları resmi 308 liradan Hiraya çıkartılmıştır, Gümrük resmi tenkis edilen maddeli” arasında ravhtelif ipliklerin, çiçek VE Bi danların, pirinç yağı, göztaşı gibi #rilde kullanılan bir kısım iptidai ler vardır. Çiçek ve fidanların resmi 100 kiloda liradan iki buçuk liraya, beyaz çimeni”” bun resmi 0,30 liraya, yalnız petrol mik tekatile işliyen motörlerin resimleri 57 liradan 10 liraya indirilmiştir. Kendine beyhude yere eziyet ediyor ! GRiPiN| Varken ıstırap çekilir mi 7 Öğ) BAŞ, DiŞ| ve üşülmekten mütevellid DüÜNĞ | ağrı, sızı, sancılarla nezleye, | romatizmaya karşı GRiPiN Kaşelerini tecrübe ediniz İcabında günde üç kaşe alınabili” Radyolin Diş Macunu fabrik nın mütehassı: kimyagerleri tar” ii fından yapılan GRIPIN her eğ nede vardır.
