5 Mayıs 1937 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2
Orta A rupadaki Mücavele — Yazan: Muhittin Birgşen rta Avrupada bir zamandan beri gözli bir mücadele var; devlet a- damları mütemadiyen seyahat halinde- dirler; herhalde bu seyabhatler, alelâde zezaket ve cemile ziyaretleri olmadığı gi- bi turizm maksadile yapılan şeyler de de- iildir. Arada birtakım da şayialar dola- şıyor: Çekoslovakya, Avusturya ve Ma- çaristan aralarında bir anlaşma yapılma- sı için çalışılmaktadır, deniliyor. Bir ta- raftan Avusturya ile Almanya, diğer ta- raftan Macaristan ve Avusturya ile İtal- ya arasında imzalanmış olan itilâflarm, bütün canlılıklarını muhafaza etmekte ol duğu, her vesile ile teyit edilmekle bera- ber, işaret ettiğimiz rivayetler de musir- ven devam ediyor. Bu hareketin mânası, bu rivayetlerin altında gizlenen hakikat neden ibaret- tir? Orta Avrupada ne oluyor? Orta Avrupa işleri, bizi bir zamandan beri pek yakından alâkarlar eden mese- Teler olduğu için, bu suallerin cevapları- ni aramak lâzımdır. * Orta Avrupada Çekeslovakya ile Avus- turya ve Macaristan arasında bir anl>e- ma yapmak mevzını hakikaten gönün b.r meselesidir. Bütün, bu son günlerin ha- reketlerine sebep olan hahis budur. Mesele şudur: Çekaslovakya, Küçük Antantın bütün kıymetini kaybettiğini anlamıştır. Fransa, Küçük Antantın ar- tık her zaman kendisinden işarel bekli- yen bir kuvvet olmaktan çıkmış bulun- duğuna kanidir. Avusturyaya gelince, AL- manya ile İlalya arasında, her iki tara- fın da nüfuzuna tâbi bir tampon olmak- tan çıkmış görünüyor. Çekoslovakya da, Avuüsturyada daimi surelle bir Alman is- tilâsı tehlikesi altında bulunuyor. Ve bundan dolayı da biribirlerine mütema- diyen yaklaşıyorlar. Bu vaziyeti gören ve burada kendisi için yapılacak bir va- zife olduğunu anlayan Fransa da onları bu yaklaşmaya ve battâ Macaristanı da beraberlerine almaya sevkedip. duruyor. Meselede ihtiyatkâr olan Macarisltan- dir. Bu memleketin Çekaslovakyadan tes- viyesini istediği birtakım hesaplar vardır. Macaristanın Macarlarla meskün en gü- zel parçasını hudulları içine almış olan Çekoslovakya, bu irredantist memleketi çok kızdırmıştır. Bunun için Macaristan * leketler, evvelâ böyle bir anlaşmanın ta- raftarı değildirler. Çekoslovakya ve Ma- taristan arasında yapılacak bir dostluk, bir pakt, eski Avusturya imparatorluğu- nun dörtte üç kuvvetini iade etmek ma- hiyetinde bir kuvvet grupu vücude geti- rir ve bu kuvvet grupu da bu memleket- lerin her birine bir nevi siyaset istiklâli temin eder. Halbuki ne Almanya, ne de İtalya, Orta Avrupada böyle siyasi te- şekkülün, bir kuvvet grupunun bir araya gelmesine taraftar değildirler. Onlar da bunü men'e çalışıyorlar, Şu halde, orta Avrupada birkaç cere- yan, birkaç kuvvet arasında bir çarpışma var, demektir: Fransa, yalnız ismi yaşayan Küçük An- tantın yerine yeni bir Küçük Antant koy- mak, bir tarafla mağlüp olan diplomasi- sine, öbür tarafta muvaffakıyet temin ct- Fransız hükümeti Paris ile Nevyork tehlikeli bir tayyare yarışı tertip etti. Bu yarışa ilk ham- lede muhtelif milletlerden 12 tayyarcci girdi, bunlardan iki tanesi yarışı kazanana verilecek para mükâfatına chemmt- yet vermiyecek kadar zengindir, kendilerine ne maksatla tehlikeye atıldıkları soruldu: — Şeref için cevabını verdiler. Harp zamanında vatanıi kurtarmak için ölmek bir vazife, -——>BON POSTA şehitleri arasında metli bir W Sulk kakramanları. 8 || - Sözün Kısası başarılması herkesçe mümkün olmıyan bir fevkalâdeliği yapmak bir kahramanlıktır. Sulh zamanmda ise mecburi- yet olmadığı halda, terakki, medeniyet ve çeref uğrunda hayatı istihkar ederek ileriye atılmak ta ayni derece kıy - kahramenlıktır. Harp zamamının kahramanı memleketini kurtaracak, sulh zamanının kahramanı mem - Teketini yükseltecek, şereflendirecektir. SÖZ ARASINDA Demir boru İçinde seyahat £Eden milyarder Amerikalı milyarder Smit gezmek böyle bir anlaşma fikrine iya tamamen için Pekin'e gitmişti. Orada bel kemiği muhalefet ediyor, yahut ta ağır şartlar | Bastalığına tutuldu. Amerikalı bir dok- köşuyor, tor onu, yajnız başı dışarıda kalmak ü- zere bir demir borunun içine — koyup Almanya e İtalyaya gelince, bu mem- |© Süretle tedavi etmeye başladı. Müyarder Amerikaya bu demir bo- runun içinde nakledildi. Demir boru, nefes aldıkça esnemektedir, Dünyanın en kıymelİi kumaşı Londrada bundan bir müddet evvel bir sergi açılmış, bu sergide muhtelif kumaşlar teşhir ediliyormuş. — Bütün dokumacılar, san'atlarının yüksekliğini göstermek için çeşit çeşit yenilikler yapmışlar. Bu meyanda bir tanesi â&k dokumalı kumaştan öyle bir torba yap- muaş ki, içinden dışarıya su geçmediği Eibi, torba bir mukavva veya tahfa ku- tu gibi dimdik duruyormuş. Gene bu dokumacılardan bir lanesi, 12 metrelik bir ipek kumaş dokumuş. Çekoslovakya ile Avusturya, kendileri- |Pt Kumaş büküldüğü zaman bir kantı- ni daimi bir tehdit altımda tutan Alman şın içine sığıyormuş. Totba da kumaş veya İlalyan nüfuzlarına katşı durmak |'da İngilterede müzede bulunuyormuş. ve siyasetlerine istiklâl ve hürriyet te min etmek istiyorlar. leden hiç değilse yakın bir zaman için, Almanya ile İtalya da bu iki cereyanın PFransaca maksut olan netice hâstl ola- ikisine birden muhalefet ediyorlar. İşte, orta Avrupadaki mücadelenin ve cere- yanların mahiyetleri bundan ibarettir. * Bu mücadele esnasında en mühim olan şey; Macaristanın mevkiidir, Mücadelede hakem rolünü oynayacak olan Macar'-- tan rövizyoncudur. Kolay kolay bu gı girmeğe razı olamaz. İkiaci derecede Ma- varistan, iktısaden Almanya ve İtalyaya fevkalâde mühtaç bir höldedir, Macar topraklarının yetiştirdiği mahsuller için gayet mühim müsteriler olan Almanya ve İtalva aleyti ür siyaset yapmak im- kânezdır. Cunun için tahmin edebiliriz. ki bugünkü yarı gizli, yarı açık mücade-, cak değildir. Orta Avrupanın yeni Küçük. Antantı yakın zamanda kurulamıyacak- tır. Şimdilik, olsa olsa, belki iktısadi bir dostluk ve anlaşma esasları konulabilir. Muhittin Birgen «Lozana isimli kit: olan şu cümleyi görüyoruz: selesi bizim kuvvetile) ortaya çıkmaktadır.. hu pla, Fransızcadan tercüme - edilmiş irademizden de müstaki) olarak (Eşyanın İ HER GON BIR FIKAA | İlmühaber Gazetelerden biri birkaç sene evnel bir güzellik müsabakası tertip etmişti. Gönderilen fotografları gazeteye ko- yuyordu. Fotograjlar konulup bittik- ten sönra fotograj gönderenlerin müt- baaya mürcöratları ilte olundu. Müra — Sizin resminiz gazetede çiktı mı? — Evet çiktı, buyurlun bükım. Tüahtir müdürü refme baktı. Röstm İfâzla rötüştü üdi: 'Eşi Bulunmaz Çirkik Yü, eşi Dulunmaz bir güzel halöide gösteriyordu. Tahrir müdürü: — Pekâlâ, 'dedi; yaltız Aze'vfak bir izahmetimiz var. — Neyse yapayım efendim., — Bu tesmin, sizin resminiz olduğu: na dair mahallenizden bir ilmühaber igetireceksiniz. * Düngyanın En küçük Şeker fabrikası Ukranyada çocuklar için minyalür halinde ufak bir şeker fabrikası imal edilmiştir. Bu fabrikanın || metre u- zunluğu, © mette genişliği ve dört metre de yüksekliği varmış. Talebeler bu fabrikada çalışıp şe- ker istihsal ediyorlarmiş ve bu fabri- ka takriben günde sekiz kilogram ka- daş şeker istihsal ediyormuş. İnsanlar çift Egarmış y Nevyorkta çıkan Life gazetes: yazı- yor: Detroit'nin yüksek leyli mekteple- rinden birine iki genç kız girer, İkisi- nin de ismi Tomline Taylor'dır. Her i- kisi de 22*eylül 1920 yılında doğmuş- lardır. Yalnız birisi Sen Katrin'li, diğe- ri de Ontario'ludur. Her - ikisinin de rmızı saçları ve yüzlerinde - çilleri vardır. Boylârı ve sikletleri de aynıdır. Tabiatları da birbirine benzeyen bu iki kız, birbirlerile çok döst olmuşlar, ve ayni elbiseleri giymeğe — başlamış- lordır. rüdür. iİSTER İNAN İSTER İNANMA! İSTER İNAN İSTER İNANMA! Buradaki (Eşyanın kuvveti) tabirinin ne olabileceğini düşündük ve bulduk. Fransızcası: «Por la force des Cho- «Bununla beraber Boğazların gelecekte ne olacağı me- İses» dir. Türkçes! ise «hâdlsatın sevkile» dir. Eşyanm kuvveti diyen de bir hukuku düvel profesö- 98 Yaşında 18 inci defa Evlenen adam | |daki havadisi ben ihtiyaf'a telâkki € Mayıs $ Yazı Çok Olduğu için | | Bagün Konamadı : | vereserenaannanAaacAdsAsREDEriKİ STEEcN e rimETEN A Vatanilerin tei..; Ve heyecanı (Baş tarafı 1 inci sayfada) mali olduğu takdirde Suriye birl.ğinif ve:Sançağın Suriyeye bağlı olmasınll artık ne mânası kalır? diye Vatanilif tarafından büyük bir telâş ve heyecili gösterilmektedir. ğ Eğer böyle bir talep vaki değilsi © zaman hatıra şu gelebilir: Suriye VE | Lübnan bankası namile burada tesis © | dilmiş olan banka, Lübnandan bir İf | tiyaz aldı. Aldığı imtiyaz, ona Lübnâf | için bir Emisyon bankası olmak meV | kiini vermiştir. Fransızlar, Suriye deği de bu bankanın ayni tarzda bir imti ©| yaz mukavelesi yapmı ve orası içili de ayni mahiyette bir maliye mü: | sesi olmasını istiyorlar. Bu suretle 477 | ni banka Suriyenin iki muhtelif p3f | y iyazlara sahip * ayrı ayrı para esasları koyan, fakâi ayni zamanda her iki memleketin nt# liyesini ve parasını kendisi elinde, yö” | ni Fransanın elinde toplayan bir Mi essese olacaktır. Millt birliği parçalif yan, fakat, Fransanın siyasi hâkimiy& tini bir elde toplayan bu sistemin bit an evvel tahakkuk etmesini istemekti Fransızlar çok haklı oldukları için ilt timal bu havadisleri onlar * n « edili bu maksada bir an evvel vasıl olmani? teminini düşünmüşlerdir. Beni bu fikre sevkeden bir sebep t& Berutun Fransızlara mensup olmaki$ maruf gazelelerinde, bu gaileyi berti raf etmek üzere Suriye hükümetitilii biç'ân evvel Emisyon bankası işini hdt” ip bitiriyermesi lâzım geldiği tal İzinda noşriyat yapılmakta olmasıdif” Bu neşriyala göre, Suriye bu imtiyâ?” çbir-an evvel verip emrivaki yap olursa Türklerin lddialarını yürütm leri güçleşecektir. Bunun için yukartş yor ve yalnız sizi haberdar etmekle & tifa ediyorum, * N Geçen gün bahsettiğim vechile Si riye hükümeti bir ordu yapmaya Vi memleketle mecburi askerlik usulün” koymağa karar vermek üzere hazırlâP Miyot Vendra isminde — zengin bir maktadır. ?u havıdlsuçıkub. daha d08 çiftlik sahibi 18 inci defa olarak evlen- | ""St, parlâmento encümeninin bü hur miştir. Yeni karısı 46 yaşındadır. Eski karılarının yalnız ikisinden suretile ayrılmıştır. Diğerlerinin ise he- men hepsinin ölümünü görmüş, hepsi- ni kendi elile defnetmiştir. Miyot ayrıldığı kadınlardan birisine tekaüdiye bağlamış, diğerine de hayatı- nın sanuna kadar yetecek tazminat ver- miştir. Zincirle yakalanan yılan İngilterenin — müstemlekelerinden Kuisland'da bir gazetenin — yazdığına nazaran çok garip bir vak'a olmuştur: Bir çifiçinin büyük bir çoban köpe- ği bir ağaca zincirle bağlı bulunuyor- muş. Bir boğa yılanı gelip köpeğ! yut- muş ve ağzından da zincirle ağaca ası- h kalmış. Köpeğin sahibi ertesi sabah bü vaziyeti görünce, ağzından yakala- nan yılana işkence ederek öldürmüş. Çocuklu kadınlar sinemaya gidebilecekler Avustralyada ufak çocukları olan kadınların sinemalara gidemediklerini, ve bu yüzden hayli müşteri kaybettiği- ni gören Sidneyli bir sinemacı, sine- masında, ufak çocuklar için bir daire yapmıştır. Arineler şimdi, çocuklarını oraya bırakmakta ve husüsi dadılar da anheler sinema salonundan çıkıncaya kadar çocukları orada meşgul etmekte imişler. sustaki takriri gazetelere geçtiği denheri nüfus idareleri müthiş bir hacüme uğramışlır. Askerlikten j tulmak için nüfusunu tashih ettirme” | Üzere bu idarelere koşan koşana! YN şın düzeltilmesi talepleri o kadar €€ tar ki hükümet bu işe müdahale etmek meebuüriyetini hissetmiştir. Bu haret ti menetmek Üzere bir kanun çı M cağından bahsedilmektedir. -Ü Trakya Valileri ç Z # Toplantısı bitti # (Baş tarafı 1 inci sayjada) — İçtimada başlıca göçmen işleri, ZFf | fşleri, maarif işleri sağlık işleri görü8| | müştür. Bu yıl Trakyanın ziraat işleri | dir. Maarif ve sağlık işlerine de Çok hemmiyet verilmektedir. Bu sene Rombü yadan gelecek göçmenlerin yerleşecik | leri mıntakalar tesbit edilmiştir. H'-l" Z nakliyatına haziranda başlanacaktır. Oi yıl Trakyada otuz beş bin kadar yeni hacir yerleştirilecektir,. Göçmen evle? yapılmrnası devam etmektedir, Biliyor musunuz ? — | — Ayasofyanın kaç minaresi dır ve kaçi bizbirine benzer? 2 — Değetli muharririmiz Rasim hangi mektepten mezun © tur? 5 3 — 6 yaşından itibaren hiÇ mıyan bükümdar kimdir? ) (Cevapları Z * (Dünkü suallerin cevapları) ? — Cebelültarık Boğazının liği 15 kilometre, derinliği de 43? ” redir. 2 — Meşhür Mogol hükümdaf murlenk 1336 yılında Semet doğmuş, 69 yaşında ölmüştür. —— gaç 3 — Yıldırım Beyazıt 1402 ğ: Kara müharebesinde Timurlerk düşmüştür.
