4 Nisan SON POSTA - Sayfa Demir fabrikalarının temeli atıldı , (Baştarafı 1 inci sayiada) birde parlak bir surette ve halkın coş> kam tezahütatı arasında — yapılmıştır. vetlileri getiren birinci tren tam sa- at dokuzda, Başvekili hâmil olan tren de saat onu on geçe buraya vardı. İs- Met İnönü istasyonda toplanan binler- âe halk tarafından alkışlarla karşılan ç ş B Bfıvrkâ]in tefakatinde Diş Bakani Üştü Aras, Ekonomi — Bakanı Celâl yar, Gümrük ve İnhisarlar — Vekili na, İngiliz Sefiri Sir Persi Loren, ı'î“*d Şirketi müdür ve mümessil- 'î"ğn;ıeh uılu. bulunuyorlardı. İsmet & ;....&"" bir çehre ile trenden in- öal oHMh lf!plımın halk ile alâka- u. kendilerinden izahat aldı. Başvekilin nutku k"î."üu bundan sonra kürsüye ge- l'a; n:: sık alkış ve ayaşar sesleri d _mühim bir nutuk söylemiştir. lin nutku şudur: larn Sbükte, demir ve çelik fabrika- K temelini atmak için toplanmış HYorüz. — Bu hâdisenin — bütün Hne için olan büyük ehemmiye- Büçüllüret etmek isterim. Atatürk bu imee, | Mücssesenin temel atma mera- Binine bizi memur etli. Şimdi eserin e- .î:my!iânl gösterecek bir iki rakamı b m;muzıı arzetmek isterim. 'edi büyük fabrika _d_xuıhuıı demir ve çelik fabrikaları Çelik izi celbetmiştir. Demir ve ö fabrikaları yedi büyük fabrika - hç Mürekkeptir. Bunlardan her biri Memlekette başlı başına birer kıy GSt sayılabilir. Yüksek fırınlar, çelik î':"'“ln, kök fırını, haddehane, 20,000 l!,b"* kudretinde bir elektrik santra $ büyük bir atelye ve tali maddeler *a sı, bugün meydana getirilmesi m"'ı'!'mlmış olanlar bunlardır. Bu hğ:ilîâlez dayanarak yeniden kuru | rikalar ayrıca birer mevzü ©- acaktır, 8 Kuvvetli müessestler ve tdk_î“cıde Abuiunulmuşlur. Atatürkün müzaheret ve yardımı Bu yolda kararlaştırılmış olan sayır | huzurunuzda kendimize güvenerek tek sız zorlukları gidermek ve kuruluşla- rını tahakkuk ettirebilmek için başlıca istinat ettiğimiz kuvvet Atatürkün bit- mez tükenmez müzahbereti ve yardımt olmuştur. Memlekete esaslı ve devamlı her varlığın düşünücüsü ve yaratıcısı olan Atatürkün yüksek adını sonsuz | ait bir iki kelime söylemeği sevgili ve sevgi ve saygılarla huzurunuzda ve bü| sayın dinleyicilere karşı bir saygı ese- tün millet karşısında anmak benim i- | rl saymaktayım. Umumi olarak bey- çin bahtiyarlık ve şerefli bir vazifedir. Brasserd firması Biraz evvel bu fabrikaları vücuda getirmek için uzun bir müddettenberi İy yapılmış olan hazırlıklara işarct etmiş- tim, Bütün bu hazırlıklarımız ırnsend'a bu fabrikaların kurulmasını, chemmi- yetine istinat olunur bir mücsseseye itina ile tatbikte sebat edeceğiz. Şim- diye kadar geçirdiğimiz tecrübelerle duğu harikulâde gayretlerine kardeşçe elini uzatıyor. ATATÜRK rar edebiliriz ki programlarımızı ta - hakkuk ettirmek yolunda bütün kud- b Ve aş e Kalmı (çafında gösterdiği güzel hamleler, bür Harici siyaset Arkadaşlar, Bu güzel toplantıda harici siyasete Ve pek iyi biliyorlar ki bu büyük Türk ilerleyişinin nâzımı ve ilham membat büyük Başbuğunuz Atatürk- tür. Cumhuriyet neimilel siyaset sık sık belecan veriti |husus dostum buhranlara maruz kalmaktadır. Sulh cereyanları Fakat son zamanlarda muhtelif si- eliade süzülmeğe baplamıştır. Öyle |— Bugün burada emleketin iktısadi günler yaşıyoruz ki bir iki sene gibi kı h')’illn_lu esaslı ve verimli bir âmili &a bir zaman için bile kat'i teşhisler l“'"' Türk ağır sanayiinin temeli atılır koymak mümkün değildir. Fakat biraz |Yor. Bu büyük işi dostluğumuza isti- hükümetinin ve ba- başvekilinizin güzide bir ekip disiplini ile çalışmasını hiç bir kimse, bir İngilizden fazla takdir ede- mez. vermek başlıca ehemmiyet atfettiği-| evvel söylediğim gibi sulh yolunda bir İnaden bize tevdi etmiş olduğunuzu miz bir nokta idi. dan istediğimiz ehemmiyeti bulduğu-| sediyoruz. Yahut hissetmek istiyoruz. muza kani olduğumuzu zikretmek be> nim için bir zevktir. Bu eseri vücuda getirmek üzere Sümer Bank ile Bmı: terd müessesesi kendi münııebetlen_- ni tayin eden mukaveleler hükümleri dahilinde beraber çalışacaklardır. Buna e yoktur. IÜPB_“ ’;'dı karşılıklı vazife sahibi ola- rak beraber çalışanların samimiyet ha- vası içinde bulunmaları Brasserd firmasın-| takım iyi duygular ve hareketler his-| görmekle bahtiyarım. B. Brasserdin nulku İngiliz sefirinden —sonra kürstüye İngiliz sermayedar grupu Müdürü B. Silâhsızlanma teşebbüsü Arkadaşlar, Biliyorsunuz 'kt, beynelmilel sahar mıîn senelerin en mühim değişikliği | Brasserd çıktı. Da S eZ silâhsızlanma — teşebbüsünün akamete| — B. Brasserd İngilizce söylediği nu- uğraması ve her memleketin silâhlan |tukta yapılacak işin ehemmiyetine işar maya var kuvvetiyle koyulmuş olma-|ret etti. Memleketimize, milletimize sıdır. Bu gidiş nereye varacaktır? Zan-|karşı derin sevgi ve takdirlerini izhar nedlilebilir ki tehlikeler geçildikçe si- | etti. Memleketimde, Türkiyenin kendil|neral Fahrettin Altay ve diğer zevat hayatında ve milli membalarının inki- | vesikaya imza koymuşlardır. yük bir alâka ile takip edilmektedir. |İbu merasimden lâhsızlanmaya dayanan bir sulh siste- teşebbüsün | mi yerine, zaman ile milletlerin takat l muvaffak olması için esaslı bir âmil | leri sonuna kadar silâhlanmalarına da ve zorlukları yenmeleri için büyük ko- laylıktır. Türk » İngiliz dostluğu Bu merasimin bariz olan diğer bir manasını da ifade etmek islerim. Tür kiyenin en mühim endüstri !qebğü - sü bugün Türk - İngiliz dostane müna- sebetlerinin iyi bir gösterisi manasını almakla husust bir ehemmiyet ve kıy- met arzeder. İngiliz Export Credit Cu- yanan bir sulh sistemi kendi kendine mel taşına ilk malayı vurmuştur. kurulacaktır. Böyle mühim bir geçit | ——— —— ——— — — devresinde Türkiyeye düşen, kendini müdafaa için çok hassas olması ve ha- zırlıklı bulunmasıdır. Buna öteden be- ri büyük bir dikkat atfetmekteyiz. Bu RADYO Bunla beraber her fırsattan istifade | Bu günkü Program derek siyasetimize hâkim olan sulh zih niyetini yürütmeğe çalışıyoruz. Sulh davacıları ile samimil olarak be srantte dairesinin Btasserd mücssese- | Yaberiz. Beynelmilel ihtilâf mevzuların sesine yapmış olduğu yardımın İngil- | dan herhangi birinin kalkmasını mo -| tından bir temsii, terece memleketimize karşı gösterilmiş uf“"üıcık Jabrikalar dennin €n son vülan bir itimada ve dostluk eseri oldu lerini ve en son İcatlarını ihti- n edecek, en kuvvetll müesseselerdir. fabrikada günde bine yakın amele | lillerle sempati gösteren bir siyaseti, ğumu bilhassa kaydetmek — isterim. Arkadaşlar, Bugün toplantıya gelen vatandaş- 4 Nisan 997 : Pazar İSTANBUL Öğle neşriyatı: 12.30: Plâkla Türk mvusikisi. 12.50: Havadla. 13,00 ; Beyoğlu Halkevi Gösterit kolu tara- Akşam neşriyatı: 16,30: Plâkla dans musikisi, 19,980: Konfe- Tans: Ordu saylavı Solim Sirri Tarcan, 20: Müzeyyen ve arkaduşları tarafıridan Türk Biz Türkler memleketimize maddi de larım ile yakından temas etmek bana | Musikisi ve halk şarkıları, 20.30: Ömer Rıza n HŞacaktır. Amelenin nisbetle azlığı | itimat verici bir siyaset telâkki ederiz. olan bu fabrikanın ne kadar Modern ve mekanize edilmiş olduğunu töstermeğe kâfidir. R 22 mllyön Tira Bütün bu müesseselere 22 milyon li fazla para sarfedeceğiz. Fabri - ğhnı hr gün kullanacağı madenleri lıx:"' otuz altı vagon taşıyacaktır. Bu gün Bektir, Makine Endüstrisi memleket arasındaki bü yeni vazi- yetin iki yüksek yapıcısını, sizin yük- sek takdirinize arzederim. Doktor A- ras ve İngilterenin Türkiyedeki büyük elçisi Sir Persi Loren, - muhterem bü yük elçi bugünkü toplantımızda neşe- mize iştirak için aramızda bulunuyor - bu dosfane ve nazikâne alâkadan dola- yı da kendisine ayrıca teşekkür ede - on trenin buraya gelmesi de-| rim. İleri bir millet endüstrisiz olamaz Arkadaşlar. Modern ve ileri bir millet endüstri- Arl e 'quĞüıui hayatına hevesle girdik-| siz olamaz. <Endüstri bu zaman mede Tha, Sonra asıl endüstrinin ana kısmı | niyetinin esaş umdesidir gibi mutearife endüştriye bugün başlamış bu | leri» tekrar edecek değilim. Ancak, bir k'""'!?l-ll. Makine endüstrisine de|noktayı bir daha canlandırmak isterim. Fit Bu müessese içtimai ; Eğer cumhuriyet rejimi olmasa ve cum bakımdan da ayrıca dikkati celbedecek |Büriyet Halk, Partisinin devietçi poli » T kıymeti haizdir. Buradar çalışanla- çelik Sahada Yaçlannı e * Hİ M&M Türkiyenin manevfi ve iç- Sini de meydana getirmiş oluyoruz. Memleketin müdafaası bakımından Demir ve çelik fabrikalarının en: bakımından, ekonomi bakımın- olduğu memleket müdafaa- için bilhassa stikası takip edilmeseydi; - endüstrinin bu memlekette kurulması hiç bir za -- man tahakkuk - pdemezdi. Bugün 22 » milyon liyaya mal olan müesseseler ku ' luMıçh ayrı ayrı mücsseseler ruyoruz. Bugüne kadar kurduğumuz fabrikaların en küçüğü dört beş mil - Görüyorsunuz ki, Karabük demir| yon liradan aşağıya kurulmamıştır. E- fabrikaları ile memleketin her| ğer cumhuriyet Halk Partisi ve onun kıymetli olan başlıca ihti-| hükümetinin devletçi biz politikası ol- cevap verecek bir müessese | Mâsaydı, bu memleket hangi sermaye la kalmıyoruz. Cumhuriyetçi bu müesseseleri kurabilirdi. Yapıcı ve yaratıcı ratıcı oluşu partimiz prensiplerinin iyi tatbikı İle kendini göstermiştir, Yakın bir zamanda buna da vatan- Gaşlarımız cumburiyetin üç mühim e- serini, üç büyük feyzini kutladılar, Bir sene içinde demir yolunuün açılışını sek chemmiyetine de | gördük, iki üç gün önce de kömür hav Bu |dikkatinizi celbetmek isterim. | zasının tamamen millileştirlmesi yo - müw her ihtiyaç için istediği-| lunda başarılmış büyük bir işten dola- ha demir ve çeliği temin etmekle mem | yı Millet vekilleri sayın arkadaşim Ce- Beniş temellere f bugünden sonra daha| lâl Bayara karşı Büyük Mület Meclisin istinat etmiş olacaktır. | (© teveccüh ve takdiIrlerini - gösler - üçüncü — olarak Ve faydalı olan bu fabrikaları demir ve çelik fabrikalarının temelle- getirmek Atatürkün büyük bir İdîmm""ı verdiği başlıca bir mevzu - Bugün dü; temelini | hı':'mdan memlekete bu kadar | Tiler- Bugün de Vüe_h rini atıyoruz. Bu münasebetle tekrar edeyim ki, memleketin yalnız burası için değil bütün diğer tarafları için de ek bile hususi bir zevk ve neş'e verdi. Canlı ve kudretli milletin geniş ve bahtiyar bir istikba- tarafından arapça söylev, 2045: — Muzaffer ve arkadaşları tarafından Türk musikisi ve halk şarkıları: Saat ayarı, 21,18: Orkestra, le karşı sarsılmaz itimadı bütün bakış- | 22.15: Ajans ve borsa haberleri, 23,30: Plük- larda canlanıyor. İleri hamleler Her şey Türkiyenin daha büyük ve daha ileri hamlelerinin delilidir. Sümer Bank, demir ve çelik fabrikalarını ilk plânda şimdikinin yan takatında dü- şünmüş idi. Plân hazırlanırken takati ihtiyatf tedbirler aldı. Bütün bu misil artmaları sizlerin neş'e içinde idrak e- gürür veriyor. Vatandaşlarım, bu toplantımızı şe- reflendirmek için Büyük Millet Mec- Tisi sayın bir Reis Vekilini ve aziz mil let vekillerini gönderdi. Şükran hisle- tandaşlarıma da sevgi ve teşekkür duy- /gularımızı sunarım. — Demir ve çelik 'fabrikalarına temel atılmasını, millet ve memleket sevinilecek bir kutlu hâ- dise saymakta haklıdır, İngiliz sefirinin nutku Başvekilden sonra kürsüye çıkan İngiliz büyük elçisi B. Pessi Loren de- ir medeniyet ve Kültür müesse-| Cumhuriyet rejiminin yapıcı ve ya-| , istir ki: «Ekselanslar, bayanlar, baylar. Bugün aranızda bu merasime işti* rak için Cumhuriyet hükümetinin ba- na bahşettiği, ehemmiyet ve kıymetini kayda mahal olamıyan imkândan do- layı pek mütehassisim, Ben ise bugün, İngiltere ve Türki- ye münasebetlerinde aştığımız mühim merhaleyi kaydedeceğim, İki millet tarihlerinde harp san'at- larındaki — küdretlerini — gösterdiler: Mertçe müttefik veya mertçe muha- sım olarak çarpıştılar. Bugün, biz İngilizler ve Türkler sulh san'atlarında teşriki mesai ediyor atmakla sevinç | icraat ve islâhat programlarımız var- |fuz. Ve müttehit Krallık modern Tür- muz bu fabrikaların kurulma- | dır. Biz bu programları bir takım zor- kiye sınaf ve iktısadi hayatının yara- oi îlhçllnuş uzun müzakereler|luklara Tesadüf etsi tılışında; b y ; günden güne çoğalmakta o! la sololar, opera ve operet parçaları. Yarınki Program İSTANBUL 5 Nisan 937 ; Pazartesi Öğle neşriyatı: 1230: Plükla Türk musikisi. 1250: Hava- dis, 13,05 Muhtelif Plâk neşriyatı. Akşam neşriyatı: 17; İnkalâb dersleri Üniversiteden naklen Mahmud Esad Bozkürt tarafından, — 18,30 bir misli arttırıldı. Daha bir misli art-|Plâkla dans musikisi, 19,30; Çocuklara ma- tınlabilmesi için de inşaat esnasında | Sal: İ. Galib Arcan, 20; Rifat ve arkadaş - ları tarafından Türk musikisi ve halk şar- kıları, 20,30; Ömer Riza tarafından arabca Böylev, 2045 Safiye ve arkadaşları tarafım- deceğinizi düşünmek insana zevk ve| dan Türk musikisi ve hâlk şarkıları, saat a- yarı, 21,15; orkestra, 22,15; Afjans ve borsa haberleri, 22,30 plâkla solülar, opera ve o- peret parçaları. v Kanlı kavga Beyoğlunda Mecidiye caddesinde rimizi ifade etmek börtümdur. Yakın | Arif ile, Mehmet arasında, kavga çık: kazalardan “gelen — kadin've erkek va-|mış, Mehmet bıçakla Arifi ağır suret> te yaralamıştır. Yaralı hastaneye kal- dırılmış, suçlu yakalanmıştır. * Arapcamide Yelkenli handa otu- ran Ahmet ile arkadaşı Cemal arasın- da resim almak yüzünden kavga çık- mış, Cemal hâmil bulunduğu bıçakla Ahmedi sol tarafından tehlikeli suret- Nutuklardan sonra Başbakan teme- | firini ve maiyetini hâmil bulunan tren konulacak vesikayı imzalamış ve te-| geceleyin Irmak istasyonundan Anka: İsmet İnönünü takip eden, Sir Per- si Loren, B. Brasserd, Tevfik Rüştü A. as, Celâl Bayar, Rana Tarhan, Örge- Çok samimi bir hava içinde geçen sonra misafirler bir müddet istirahat etmişler ve seyahatle- rine devam etmek üzere buradan ay- rılmışlardır. Yarın sabah Kayseride- yiz, Ereğli mensucat fabrikası bugün açılıyor Çankırı, 3 (Hususi) — Başvekil İsmet İnönü — ve vekilleri hâmil olan tren öğle üzeri Karabükten harcket et- miştir. Yarın sabah Kayseriye varıla: çak ve gerek Başvekil ve gerekse ve- killer tarafından kombinalar gezilecek- tir. Bundan sonra Başvekilin vefaka- tinde bulunan zevat ile beraber Kon- ya Ereğlisine kadar seyahatine devam etmiştir. Başvekil Konya Ereğlisinde men- sucat fabrikasını açacak ve mühim bir nutuk daha söyliyecektir. Başvekil ve refakatindeki zevat pazartesi günü An karaya döneceklerdir. İngiliz Sefiri Çankırı, 3 (Hususi) — İngiliz se- Taya müteveccihen hareket etmiştir. Şehir operetinde bir hâdise (Baştarafı 1 inci sayfada) nin de bestelediği (Aşk mektebi) is« mindeki operetin provalarını yapar- ken çok garip bir hâdise ile barşılaş- miştir: Hâdise nasıl oldu? Kral Lir piyesinde oynarken bir- denbire rahatsızlanan san'atkâr Mele« ğin Aşk mektebinde de mühim bir ro- lü vardı. San'atkârın Tahatsızlığı de- vam ettiğinden kendisini başka bir are kadaşı istihlâf etmek mecburiyetinde kalmış, ve bunun için de yeni bir pros va yapmak lüzumu hasıl olmuştur. Provaya başlamak üzere bütün ar« tistler toplanmışlar, müzisyenler yer« lerini almışlardı. Perde açılmış, fakat tam müzik başlayacağı zaman, ortada notaların bulunmadığı görülmüştür. Bütün dolaplar aranmış, çekmeler ka- rıştırılmış, fakat notalar bir türlü bu- Tunamamıştır. Bu vaziyette ne prova yapmak ve — — ne de ilân edildiği şekilde temsili ver« mek mümkün olmıyacağı için alâka- darlar hayli telâş etmişlerdir. Neden sonra, bu notaların Babıâlide, Serkis namında birisine 13 lira mukabilinde terhin edilmiş olduğu anlaşılmış ve bu para kendisine verilerek, korkulan â- kıbetin önüne geçilmiştir. 'numaralı otomobil Beyoğlu esin- de Fahrinin idaresindeki 2681 numa* ralı otomobille çarpışmış, her iki oto- mobil de mühim surette hasara uğra- mışlardır. İ te yaralıyarak kaçmıştır. Yaralı hasta- neye kaldırılmış, Cemal bir müddet sonra yakalanmıştır. Kastamonu Orman Direktörlüğünden : Kastamonu ilinin Taşköprü ilçesinde hududları şarinamede yazılı Elekdağı Or - | manından bir yıl içinde imâl ve ihraç olunmak üzere numaralanmış ve ölçülmüş gayri mamül 5107 metremikâb ve 0,40 ağacı 30 gün müddetle ve kapalı zarf ile 2. — Arttırma 20/4/1937 Salı günü günde yapılacaktır. Desimetremikâba denk (926) adet Çam arttırmaya a saat 15 de Kastamonu Orman Müdürlü- 3. — Beber gayrı mamül metremikâb çamın muhammen bedeli 300 kuruştur. 4. — Muvakkat teminat 1150 liradır. 5. — Şartname ve mukavelename projesini görmek isteyenler bu müddet içinde ber gün Kastamonu ve İstanbulda Orman Müdürlüklerine ve Ankara Orman U - — — mum Müdürlüğüne müracaat edebilirler. 6. — İlin & kimin üzerindi tir, kalırsa onun tarafından tesviye edilecek. (1765) İstanbul Gümrüğü Başmüdürlüğünden: Gümrük satışından: C. O, markalh 130 çuvalda bozuk 13100 kile şekerin satış Hlânı Kurun gazetesinin 29/3/1937 günlü müshasındadır. (1729) DEÇL ĞDt # er Konanili - ç AM A LR,