11 Mart 1937 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8

Bi f , Fenni Bahisler: Güneşteki Lekeler Bu lekelerle kış ve yaz mevsimlerinin şiddetli geçmesi arasında münasebet olduğu iddiaları doğru mudur ? Güneş lekeleri me selesini — işitmilyen, gazetelerde bir veya bir kaç defa okumı- yan kari yok gibi - dir. Her hangi bir ne ahvali havaiye uzün ve Mü- ricinde fırtına oldu mu, hemen am — surte! bu hava tebeddülât ve — teşek güneşin atfedildiği İlmi ahva iye —mütehassısları ise güneş lekelerine daha başka hâdi - isnat etmektedirler. Meselâ bu lekelerin çoğaldı sırada, kutup de - H diği, pusulanın iğ- işat vuku bulduğunu, ha daki elektrik cereyanlarının inlizamı nı kaybettiğini ve bunun netici telgraf ve telek tizamsızlıklar v derler, Bu idd rudur? Bu suale cevap v vel güneş lekelerinin ne olduğunu tet kik edelim. Güneşteki lekeler rülecek kadar büyüktür, fakat ekse riyetle tlar bu lekeleri dürbünle gö tüp tetkik etmektedirler, İlmi nücum erbabı, şimdiye kadar bu lekelerin mahiyeti hakkında itti - fak edememişlerdir lekeler hakkında e naslar bile o kal ler serdetmişlerdir, ki bunlart - birleş tirerek kat'i bir nazariye kurmağa he- men hemi â Buna da bir hayli şaşmak iktiza € der. Çünkü dünya rasathanelerinde ö- Mürlerini, semavatı tetkik ile. geçir - mekte okin rasıtların ecramı semaviye hakkında verdikleri malüma akıllara durgunluk verecek — derecede isabet vardır. Meselâ ecsamı basiteden (Helium) ismindeki gaz, yer yüzünde keşfedi! - meden evvel güneşte kqled_;miş ve bunun kâşifi olan heyetşinas (Loe- keyer) 1868 de (tahlili tayfi) vas sile bunu güneşte, âarz üzerinde me cut olmıyan bir gaz bulduğunu söyle- miş, bünün evsafını da tayin etmiş ve ismini de güneşe nisbetle (Helium) koymuştur. - O zaman (Lockeyer) in bu keşfine bazan gözle yö - g- sonra 1195 (Ramsey) bu gazı yer yüzünde de keş. federek evsafının, evvelce (Lockeyer) farafından tayin edilen evsafın ni olduğunu hayretle müşahade et İşte gök yüzündeki e--amda ecsamı basiteyi bile yer yüzünde olurup dürbünle keşfedecek kadar bazan İsa bet gösteren heyetşinaslar yarım asır- dan fazla zamandanberi Üneşin leke lerini tetkik ettikleri h bunların mahiyeti hakkında bir karfar vereme - mişlerdir, Şimdiki halde en ziyade ileriye sü - rülen faraziyeye nazaran, bu lekeler bazan münferit bir halde, bazan da grup ha'| de görü Sathını örten ateşin gaz tabakasında husüle gelen teşevvüşattan — ibarettir Yalnız lekelerin mahiyeti hakkında bu faraziyeyi ileri sürenler, bu lekelerin her on bir senede bir defa az çok mun- tazaman görülmesinin esbabını izah e- dememektedirler. Filhakika ayni cesa. mettleki lekeler her ön bir senede gü feşin ayni manatıkında tarassut edil- mekte imiş. İşin garibi de bu lekeler bir görünüşte, meselâ yer yüzünde Bayri tabil sıcaklıkların zuhuruna mü- sadif iseler, müteakip on birinci sene. de de, bilâkis gayri tabif soğuklar zu - hur ediyormuş. Bu suretle Mmünavebe ile lekeler her yirmi iki senede ayni hâdisatın münavebe ile tekerrürüne |, Güneşteki lekelerden en büyüğünün Griniç rasathanesi tarafından alınan resmi Buklar busule geliyormu: z bu malüma kürrel arz üz: arasında kat'i & lünduğu kana e- | bulunmuş ve n saten bildirdiğimiz net elere vâsıl ol. | tkikatta bulunmuş b hvali hâvaiye âlim n tamamen ak: iyeceğini de kimse kestiremez. mzetecilerin vazife: rin, mütefenninlerin va ya attıkları faraziye böyle telhis ederek karilerin pişi kik ve mütaleasına vazetmekten | ıt vakıt orta -| Saffet Selâmi nektedir, güneşin | SON POSTA | Almanyada Münekkitlerin Başına gelenler Bir düzüne gazeteciye zorla cambazlık yaptırıldı Berlin, 6 (Mart) — Bir müddet evvel rüyada bastıran garip bir kâbusun hi- İkâyesini okumuştum. Kendisini ölmüş gören bir balıkçı histi. Adam ölm yanmıştı. Sorguya ç şefaatlere rağmen cezasını çekmek ü- zere cehenneme yollanacaktı. Orada, & düşen balıklara nin rüya; mevzuu ba- A çırpın ) terledikçe terliyor Tahmin ediyorum ki dün Propagan- da Nezaret meşhur daire müdürü ile karşılaşı Hatırl. ce Propaga! münekkitle' dir olmadı! ni menetmişti. vin şahsen yapmay Za a ) Y 4 muhakkak piyano çalmasını bilmelisi- niz. Bir kemancıd mi bahse Si ni: de yayı çekebilmek kudretine malik olmalısınız. Kitaptan mı bahse. deceksiniz muharrir, tiyatrodan mı bah sedeceksiniz aktör olacaksınız. Fakat bu, her şeyde ve her yerde tatbik edile- bilir mi? Hükmü siz veriniz. Nüren - berg şehrine sırf kızlardan Mürekkep cambaz kumpanyası gelmişti. Cambaz. ların ipe çıkmak, daizeden geçmek, pe- rende atmak gibi mutat bütün oyunla- Tni yapıyorlar, üstelik tek veya toplu bedti danslar da yapıyorlardı. Nüren- bergde çıkan gazetelerin muharrirleri bu kumpanyayı tenkit edince derhal Propaganda Nezaretinin mümessili ta rafından çağırıldılar, top yekün bir o- tobüse bindirildiler. Tiyatroya götürül düler. Salon yarı karanlıktı. Ön sıra koltuklara şehir kıyafeti ile yer almış olan tiyatro - san'atkârlarından başka kimse yoktu. Propaganda — Nezaretinin mümessili Münekkitleri sahneye çıkardı. Cambaz ların bütün takımları yerli yerinde ha. Zzırdı : — Buyurunuz, beğenmediğiniz o - yunların nerelerini beğenmediğinizi fülen gösteriniz, denildi. Nizamnameye göre mütehassıs olma dığınız bahsi tenkit ederseniz ceza Bgö- rürsünüz. Binaenaleyh münekkitler ça resiz soyundular, Trapezlere yapışlı - lar, ahlaya puflaya izahat vermeye ko. Üıd—.ılan Sonra da dans bahsine geçti. Ön sıra koltuklarda kendilerini ten- kit edenlerin bu vaziyetlerini gören genç kızlar kahkahadan kırılıyorlardı. Tahmin ederim ki bu münekkit efen diler bir daha kolay kolay cambaz'ık ve dans tenkidi yapmayacaklardır. MarcereeraeereaaeeecereAELSLeRREEREEERA AAA LA renk bir yünlü kumaştandır. Bluzun robasının kenarına «arı kovanı» yapıl- Mıştır. Arkada roba yok. Yakası yu - varlak Kenarlarına kendi kumaşından fırfır geçirilmiştir. Önünde ensiz bir band üzerine ufak sedef düğmeler iki Dört beş yaşlarındaki erkek çocuk-|iki dikilmiştir. Kolları kısa, Ensiz düz sebebiyet veriyorlarmış, yani 22 sene- | Jarı için pratik ve güzel bir takım. Bluz| birer kapak konulmuş. Pantalon blu- de bir sıcaklar, 22 senede bir de so -|beyaz lavabi, ipekliden, pantalon koyu | Za düğmelenmektedir, ü. Kıyamet günü u- iliyordu. Bütün ni ceza ile ce- gazete münekkitleri bu : Bir müddet ön. rı Göbbels gazete ka- rı şeyleri tenkit etmeeri 1 mi tenkit edeceksiniz, Atinada bir hafta: İki Yunanistan * bir memleket ve bundan bıkıp Bugün Yunanistana giden bir ya bancı, dost olsun, düşman olsun, naza- rı dikkatini memleketin idare tarzına tevcih edince ortada huzur ve sükün ile yaşıyan bir millet, intizamla işli - yen bir makine, ileriye ve kalkınmıya doğru bir 'hamle görür. Her tarafta, Fransızların tabirince, | kadife eldiven giymiş demirden bir e- lin azimli, fakat incitmiyen tazyiki hissolunmaktadır. Bu el, 65 yaşına rağmen maddi ve evi dinçliğini muhalaza eden baş- General Metaksasın elidir. Yunanistan gibi politika münakaş>- arına, parti kavgalarına alışık bi T ve Fi bıikmış, usanmış, hattâ kanıksamış o - lan halk diktaloryal olmasına rağmen bu rejimden hoşnuttur. Çünkü bu re- jimi kuran bir ferdin veya ki bir züm- çprenin ihtirasatı değil, hâdisatın icap - ları, zaruretleridir. Son inkilâp ve rejim değişikliğinin İtarihi olan 4 ağustos 1936 ya takad - düm eden günlerde Yunan parlâmen. tosunda 13 meb'ustan ibaret küçük bir ekalliyet teşkil eyliyen sol cenah müf- ritleri, diğer partilerin aralarındaki ih- tilâflardan ve nizadan istifade ederek devletin siyasasına hâkim bir vaziyet kazanmak gibi bir garabet göstermiş - lerdi. Onlar bu vaziyeti istismara kalkış - tılar ve tabiatile ifrata düştüler, İkide birde, bunların teşvikile patlak veren grevler, memleketin iktisadibünyesi- ni, mali itibarını ve hattâ siyasi em » niyetini sarsmak istidadını gösterin - ce, General Metaksas bir derbei hü - ü yapıp, kanunu esasinin bazı lerini muvakkaten iptal ile ida- i büsbütün kendi elinde topladı. Parlâmento feshedilmiş, — milletin nef'ine çalışan hüsnü niyet erbabının mesaisine ket vuracak kimse kalma - muaştı. Memlekette baş gösteren, düzen ve baysallığı tehdide başlıyan komünizm esi Öönlenmiş, içerideki muzır propaganda ile ciddi surette cidale gi- rişilmişti. Lâkin yeni hükümetin icraatı bu « nunla kalmadı. Biy yandan kızıl tehli- keyi bertaraf etmeğe çalışırken, Bay |Metaksas iktisadi meseleleri de lâyık Joldukları ebemmiyetle inceledi. İşsiz- |liğin önüne geçmek için iş saatleri kı- (sıldı, amele ücretleri arttırıldı, kollek- tf mukavele usulü ihdas olundu, yar dim sandıkları tesis edildi. Küçük sanayi ve kümetin mürakabesi altında birl teşkil ettiler. Bugün bu birlik usulü ile Yunanistan, Korporatif sisteme doğ Tu gitmektedir. Bay Metaksas devletin idaresini münhasıran eline aldığı vakit, finane işlerini de bozuk bulmuştu. Bütçe açı- ğ) bir milyar drahmiyi geçiyordu; pa- * Ağustos 1936 dan evvel politika münakaşalari içinde bocalıyan vardı. Komünizm tehlikesi alıp yürümüştü. Finans işleri bozuktu. İktısadi bünye ve mali itibar uçuruma doğru sürükleniyordu. Yunanistan içtimal bakımından en geride gelen bir memleketti. memlekette mütemadi mücadelelerden | Mart 11 * usanmış olan bir Yunan milleti Yazan: Ercümend Ekrem Talü Metaksas hükümetinin sosyal eserlerinden » Kefisyada Penteli sanatoryomu General Metaksas E”) ranın altın karşılığı gittikçe azalmiş daha da azalmakta idi. Bir büyük hamle ile bütçede mühilf tasarrufla # yapıldı. Fazla memuriyt ler ilga, yüksek maaşlar tenzil, 7ü7 masraflar menedildi. Bu sayede, Yü nanistanın mali itibari daha 7Y sarsılmaktan kurtuldu,. Eski devirlerde, dost Yunanisteniü bir derdi de köylünün mal sahibi Vi ” maması idi. Yeni hükümet Makedof p yada kurultuğu araziyi 28,000 çiftçi W le arasında taksim ve tevzi ve bu t?İ rakları kendilerine uzun vadeli ucat bedelle temlik etti, 5 Bütün bu meseleler hakkında KSt disile görüşmek — fırsatını mduâ“;: başyekilin en yakın mesai arkadaf 3 rından bir zat, Bay Metaksasın icrgâ tını, ve halk tarafından niçin se' ğini anlatıyorken: Önün en çok sevinç ve 1tümll duyduğu eser, biçarelerin, fıkarâfi! ların ihtiyaçlarını tehvin l'ııı ş olduğu şeylerdir.. diyo”'d_ Düşününüz ki iki yıl evveline gelif” ye kadar içtimat muavenet b"'""'”,a dan en geride bulunan Yunanistan ert bir kaç ay içerisinde bu hayırlı i$İ' 300,000,000 drahmi harcıyabildi! Toplantılar : Kadıköy Halkevinde konferan* Cumâ akşamı saat 21 de evimiz ılo";ıf. Niyazi Tetfik Yükselen tarfından (Bt MÜĞ ratorluğu ve Anadolu medeniyeti) edil V, konferans verilecektir. Konferansdan mandolin konsetl vardır. Herkes gelebil Halkevinde konferans B Bugün saat on yedi buçukta uüü:““. marı Kemal Altan tarafından — Anad: Del? Rumeliye geçen ilk eserlerimizin izleri gill kında Halkevinde bir konferans verileci Çocuk Haftası 23 Nisanda başlır0”