29 Ağustos 1936 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

E , Ailllu. Londra, 28 (Hususi) — İspanyada " Vaziyet şu merkezdedir: Sen Sehasti- ile İcun şehirlerine karşı — âzilerin üç lenberi yaptıklar hücumlar netice ver- bütün bu n | *niştir. Hükümet kuvvetleri, lara mukavemet etmiş ve mukave- Möinin kırılmıyacağını göstermiştir. Fa- D iki tarafın da mühimmatı — azalmıştir. | Öazebeyi takip eden bir müşahide gö- H üsiler, bir çok taktik hataları yapmak- kitler. Hökümet bu muharebede faikti. p Parebe sırasında Faslılardan 20 asker Gt etmek istemişlerse de yakalanmışlar (? kurşuna dizilmişlerdir. Bu günkü mu- Sonra | Yeni muahedenin askeri | liz askerleri 20 sene Mısırdan çekilecek SON POSTA TELGRAF HÂBERLERi İspanyada âsilerin bütün taarruzları akim kaldı İki tarafın da mühimmatı azalmıştır. Âsilerin bir tayyaresi | dünde Madridi bombardıman etti, beyannameler attı |harebe mühimmat harbi idi. İki taraf mit ralyöz ve top düellosu yapmış, fakat bir neticeye varamamıştır. Muharebe —ay işis gında devam etmektedir. ÂAsilerin şiddetli taartuzlarına tağmen İrun'ün sukut etmemesi ve hükümet kuv- vetlerinin canla başla mücadeleye devam etmeleri üsilerin maneviyatınmı — kırmakta- dır. Hükümet, Majorka adasına karşı yaptı- f askeri harekâtın muvalfak olduğunu ve ilerlediğini bildiriyor. Âsilerin bir tayyaresi Madriddeki tay- yare karargâhına bir bomba ve beyanna- maddesine göre Mısırlılar Sudanı istedikleri gibi kontrolları altına alamıyorlar Londra, 28 (ALA) — Misir- Lîmı muahedenamesinin başlıca | Skeri maddesi, İngiliz askerle- İ Tinin tedrici surette Süveyş ka- Pai mıntakasında tehaşşüd ede- % ve ahval ve şerait müsaade ği ve Mısır ordusu kâfi de- kuvvetli olduğu takdirde askerlerinin yirmi sene Oüra tamamen Mısırdan çekile- | ğini derpiş etmektedir. Diğer taraftan Mısırlılar, iste- Ükleri gibi Sudanı tamamiyle kendi kontrolları altında bulun- durmak arzularını yerine getire- memişlerdir. Yalnız bu kontrola iştirâkleri nisbeti daha ziyade genişletilmiştir. Bilhassa mahalli zabıta, vesaire gibi tâli işlerde. Mısır ve Milletler Cemiyeti Londra, 28 (A. A.) — Times gazetesinin yazdığına göre, Mısırın Milletler Cemiyetine girmesi için yapacağı talebi, Milletler Cemiyeti asamblesinin ancak Kânunuevvel toplantısına tevdi olumabilecektir. Alman ordusu ve Fransa BİL 25 (Hmei) & Alali'önin dör Müddetini iki seneye çıkarmasını ve İ ' Mevcudunu 1,200,000 & yükseltme- Mütesakip Fransada hakiki bir telâş üüştür, İ onllrnüıdeki hafta içinde, Lehistan er- B Liye tüsinin Fransaya gelerek s0n Vet hakkında general Gamelin ile gö- &&i beklenmektedir. Tihsa harbiye nazıtı Reisicümhur tara- h salı günü kabul edilecek ve bu mü- İK “rde Almanyanın silihlanması mese- Mevzuubahs olacaktır. | nüluya_l(.ralı ve Yugoslavya li naibi Praga gidiyorlar Altag, 28 (A. A.) — Öğrenil- yğ'::.ı göre, Romanya Kralı ile aç Selavya Naibi kendilerine Be- ,tarafından vaki olan davet k'“h—“e yakında buraya gelecek- Yalman şehrimi Mekizinci Edvardın seyahatinden bah- *& Türklerin, kralın ziyaretinden do- ümi bir sevinç duyduklarını ifade Reş, ©e ve dost İngiliz kralının memleke İN hilelmesi münasebetile bilhassa şu #i İ deye de temas etmekte ve maka- Vöyle bitirmektedir: v " T.'lhlmin'n her devresinde ya İngil- E Ya Rusyayı veya her ikisini birdan _l" Mevkünde gördük, bugün ilk defa tem İigiltereyi hem de Rusyayı sü> ve üyoruz, seviniyoruz. İgg dost mevküi, kîhkmk"ı_n."pm"n ikların sağlam birer temele da- h hepimizin ayni maksat için yalnız | basireti göstereceğinden emin olabiliriz.» |, k Biritanya impara- | | Amiral Horti Musolini ile de Görüşecek Viyana, 28 (A. A.) — Amiral Horthy, bu; öğleden sonra Linz'e gitmek üzere Hinterriss'den hareket etmiştir. Söylendiğine göre amiral oradan Dolbiaco'ya giderek Musoliniye mülâki ola- Doktor Şaht Dün Berline döndü Parix, 28 (AA.) — Doktor - Sehacht bu sabah Alman klübünde Alman ticaret başba- kan Blum'u ziyaret etmiş ve öğleden son- ra tayyare ile Berline hareket etmiştir. Ecnebi gazeteler neşriyatının — hilâfına odasi azalarile görüştükten sonra olarak Sehacht Pariste müzakerelerde de- gil beş senedenberi devam eden Hcari ko- nuşmalar inkıtaına nihayet veren mükâle. melerde bulunmuştur. Ve yalmız sulh için uğraştığımızı ve titredi- Bimizi biliyoruz. » Avrupa komünizme gider mi? CUMHURİYET'de Yunua Nadi Avyrupu: yı kaynayan bir kazana benzetmekte, ve son günlerdeki siyasi hâdiselere bakarak bu infilâkin çabuk kopacağını tahmin et- mekte ve bolşevizimden korkan — harpçı milletlere hitap ederek, dünyanın — altını üstüne getirebilecek bir harbin bolşevikli- &i de getirebileceğini aöylemektedir. Yunus Nadi sözlerini söyle bitirmekte- İdir: nAvrupanın bu cinneti karşısında akıllı |milletlere düşen vazife, çaresiz azami kuv- vet tedbir ve tertiplerile mücehez olmaktan (ibarettir. Türkiye ile onun dahü bulunduğu ,Balka: antantı manzümesinin bu akıl ve| meler atmıştır. Hükümet Oviedoyu da bombardıman etmiş bulunuyor. Londra, 28 (Hususi) — İtalya, — İe- panyaya gönderilecek silâhlara — ambargo koymağa karar vermiştir. Portekiz hükümeti de İspanyaya gön- derilerek silâhlara umbargo koymayı fakat bir takım ihtirazi kayıtlar ileri sürmüştür. Hendaye 28 (A.A.) — Radio - Bur- gos, dün akşam, müdafaa — komitesinin, general Franco'yu bütün İspanya «millir kuvvetleri baş kumandanlığına tayin etmiş olduğunu bildirmiştir. abe çeri dün Adisababaya taarruz ettiler 1200 Habeşli ile İtalyanlar arasında çok kanlı çarpışmalar oldu Roma, 28 (Hususi) — Adisababadan gelen haberlere göre 1200 Habeşliden mü- teşekkil bir Habeş çetesi bugün — Adisaba- baya taarruz etmiş, taarruz derhal püskür- tülmüştür. Habeşliler 200 zayiat — vermiş, buna mukabil Habeşlilere karşı çıkan as- kerlerden (Somali ve Eritre askerlerden) 15 kişi maktul, 40 kişi mecruh düşmüştür. Ras Hayilo adamlarile birlikte Habeş- lilere karşı hareket etmiş Ve bu yüzden mareşal Orazyani tarafından kabul edile. rek taltif edilmiştir. İItalya, Habeşistan Arazisini işletmek için Sermaye arıyor Londra, 28 (A.A.) — Muha- lefet leri, yabancı para üzerine İiyan ine ihracı hakkında dün akşam Ro- mada n len — kararnameyi, İtalyanın yalnız başına Habeşis- tanda zaptettiği araziyi işletebil- mekten âciz Sdıı hakkında bir itiraf gibi i eylemekte- dirlî.zıı 4 ili eteleri, — İtal, Kabanl Bo Amsrilea - BUK devletleri piyasasından sermaye bulmıya çırı'ımıktı olduğunu da ilâve eylemektedirler. Romanyada Kabine buhranı Bükreş, 28 (A.A.) — Bu sar bahki gazeteler, Tataresko hükü- metinin neticesi, istifaya kadar yarabilmesi muhtemel ciddi güç- lükler — karşısında bulunduğunu bildirmektedir. Söylendiğine göre, sağ cenah radikal partilerinin tezahürleri neticesindeki - siyasi mücadelelerin önüne geçmek için alınacak tedbirler hakkında ka- bine azasının fikirleri arasında mahsüs farklar vardır. Halen mezun bulunan nazırlar, Bükreşe davet olunmuşlardır. Filistinde çeteciler öldürülürken Yahudiler nümayiş yapıyorlar Kudüs, 28 (A.A.) — Çetelere karşı yapılan bir hareket es- nasında 12 çeteci öldürülmüştür. Her tarafa içinde bomba bulu- nan paketler vndeıilmektedîv. Bütün sokaklar Yahudi nümayiş- çileri ile doludur. İşte, İrak Hariciye Bakanının da işlirâk ettiği arap komitesi- nin toplantısı böyle bir hava içinde bugün başlamıştır. Kudüs 28 (Hususi) — Bugün bir Ya- SARK DÜNYASI Filistin meselesi yeni bir safhada ısa bir zaman Önce yazdığımız bir yazıda müstakil Arap devletlerinin Filistin hâdiseleri ile alâkadar olmağa baş- lıyacaklarını ve arapları tatmin edecek bir hattı hareketin takibi için tavassutta bulu - nacaklarını anlatmıştık. Bugün gelen haber lere göre İrak hariciye nazırı Nuri Sait Pa- şa bu işle meşgul olmak üzere Kudüse gel miş bulunduğu gibi Arabistan hükümı n Melik İbnissüud da veliahdı prens Fa; salı ayni maksatla Kudüse göndermeğe ka- var vermiştir. Filistine bitişik olan Mave- rayi Erdün Emiri Şerif Abdullah ta başve- kili İbrahim Haşim paşayı Kudüse — gön- dermiş bulunmaktadır. Verilen malümata göre arap devletleri- ni temsil eden şahsiyetlerin Kudüsteki ça- hışmaları netice vermeğe başlamış ve İn « gilterenin . Filistin fevkalâde komiseri, hali hazırda mevkuf olan ve memleketin ücra bir köşesinde sürgün bayatı geçiren arap liderlerini tahliyeye karar vermiştir. Müstakil arap devletlerinin, Filistin &- rapları ile İngiltere arasındaki ihtilâfı ber- taraf etmek için faaliyete geçmeleri, İn « gilterenin bu tavassutu kabul ederek uz - laşma siyasetini tercih etmesi, Filistin arap- başlangıcı ları namına bir muvaffakiyet sayılabilir. En son haberlere göre Arap liderleri- nin tahliyesi üzerine arap yüksek komitesi Kudüste toplanmış, Londraya gidip gelen murahhas heyetlerini dinlemiş, daha sonra İrak hariciye nazırını iki taraf arasında ta- wassula davet etmiştir. Filistin araplarının en mühim dileği ya- hudi muhaceretinin durdurulması, ve va- ziyetin konuşularak — kararlaştırılmasıdır. İngiltere buna mukabil. evvelâ memle - kette sükünet ve asayişin iadesi, sonra da vaziyetin tahkik edilerek bir karara bağ- Tanması lâzım geldiğini anlatmıştı. Anlaşıldığına göre Filistin bafta içinde grev hareketine ni recekler, va tavassutun neticesini bekliye- eeklerdir. Bu suretle emniyet ve asayişin teessüsü için İngiltere tarafınran ileri sü.- rülen şart tahakkuk etmiş ve yeni müza - kerelerin açılmasına imkân hâsıl olmuş o- lacaktır. Bu müzakerelerin ne netice vereceğini şimdiden kestirmek mümkün değildir. Fa- kat iki tarafın da uzun süren ve iki tarafı bir hayli yıprandıran mücadeleye son ver- mek, mücadeleyi doğuran âmilleri ve hoş- nutsuzlukları mümkün mertebe — ortadan kaldırmak istediği muhakkaktır. Yeni müzakerenin bunu temin edip et- miyeceği önümüzdeki günlerde anlaşıla - caktır. Ömrner Rıza Doğrul İsmet İnönünün Iş Bankasına telgrafları İş Bankasının 12 nci yıldönümü münasebetile — Başbakan — İsmet İnönü çekilen tazim telgraflarına şu cevapları vermiştir: Cevad Abbas Gürer Bolu meb'usu İş Benkası meclisi idare rels veklli Dolmabahçede Şehir Memleketimizin iktısadi ve mali hayatında yüksek hizmetlerile de- îerli bir yer tutmuş olan İş Ban- asının yıldönümünü sevinçle kut- lulayarak yüksek idareniz altında Bankaya mütemadi muvaffakiyet ve hizmet dilerim. Imza İsmet İnönü Mekine başıinda lş Bankası umum müdürü Muammer Eriş İstanbul Memleketimizin iktısadi ve hali hayatında mütemadi yüksek hiz- metlerle değerli bir yer tutmuş olan iş Bankasının yıldönümünü sevinçle kutlulayarak yüksek ide- | reniz altında Bankaya muvaffaki- yet ve hizmet dilerim. Başvekil İsmet İnönü İhudi polisi ö ı:n,ue.—indr yürüyenlere karşı âteş açmış- larsa da ölen veya yaralanan olmamıştır. Bundan başka Yahudilerin bir mahallesi- me bir bomba atılmıştır. irüldü. 2 Arap bir Yahudi | Sayfa 3 KAT LA TAŞ ARATEK LN ıspanyollar niçin birbirlerini imha ediyorlar? © spanya hâdiseleri hakkındi — matbuats sana haklı olarak teessür veriyor. Bu ya- zıların serlevhaları ekseriya şöyledir: «İspanyollar birbirlerini yiyorlara, «İs- panyada âsiler veya hükümet — kuvvetleri ahaliyi pırasa gibi doğruyorlar...» ta göze ilişen bazı yazı puarçaları in- ülkü sahibi insanlar hakkında — kullanılan bu tabirlerin yerinde olamıyacağını — söy- lemeğe bile lüzum yoktur. İspanyada ola- nın, bitenin sebepleri anlaşılmış — olsaydı, elbette kü kargı karşıya - biribirine hü- cum eden kuvvetler hakkında bu tabirler kullanılmazdı. Şu halde, İspanya hâdiselerinin hakikt sebeplerini burada kısaca hulâsa etmek lü- zim geliyor: Geçen şubat ayı içinde İspanyada intihabat yapıldığı zaman, Faşistlerin adedi, ehemmiyet verilemiyecek ka- dar azdı. Bunların büyük bir kısmı, yüksek mektep talebeleriydi. Kısa za« manda İspanyol Faşistlerinin artmala- rındaki sebep şudur: Sosyalist liderleri arasındaki kavga, İspanyol Cumhuriyeti ilân edilâiği zaman, Sosyalist liderler, emirleri al- tındaki kuvvetleri sıkı bir disiplinle i- dare c rlardı, İntizamsızlığın, 80- kak kayvgalarının halkı Cumhuriyetten ve binnetice hürriyetten soğutabilece- ğini bunlara telkin etmişler ve bu fi kirlerini kabul ettirmişlerdi. Fakat kı- sa zaman sonra Sosyalist rücsa arasın- da beliren fikir farkı, vaziyetin müva- zenesini bozdu. İndelacio Priyeto isim- li lider ÖOpportunizm ve hükümet ta- raftarı idi. Bilâhare İspanyanın Lenin'i ismini alan Largo Kaballero ise, kav- gaya meyil gösteriyordu ve bu sıfatla, iktidar mevkiini elde tutan kalil Radi- kal zümreye ve beceriksizliklerile hal- kı hoşnutsuzluğa sevkeden - bilümum sağcı fırkalara karşı tahrik ediyordu. Onun bu tahrikâtını, esasen bugünkü nizamı içtimainin kör bir düşmanı ö- lan her nevi anarşistler de benimsedi- ler. Bundan, İspanyayı, Sovyetleştirme cereyanlarını doğuran mütemadi grev- ler hasıl olmağa başladı. Yangınlar birbirini takip etti. Muarız gazete idarehanelerine bas- kınlar verildi. Bütün İspanyanın dört- te üçü üzerinde müthiş bir fırtına es- meğe başladı. Hattâ, memleketin bir kısmı İngil!ere veya Fransanın müda- halesini istemeğe kadar ileri — gitmek istidadını gösterdi. Çünkü Marksist bir ihtilâlin başlamak üzere bulunduğun- dan hiç kimse şüphe etmiyordu. Gizli- den gizliye, halkın elinde, memleketin başına geçecek olan halk komiserleri- nin listeleri dolaşıyordu. Her gün bir İihtilâlin veya bir isyanın patlak ver« İmesi bekleniyordu. Kral Partisi Reisi- nin malüm şartlar altında öldürülme- si, bu isyanın başlaması için bir işaret telâkki edildi. Bugün, isyancı general- lerin hüviyetlerine bakılırsa, bu kıya- mı, bir kraliyetçi hareket — saymak raümkün olamaz. Çünkü bunlardan bi- ri müstesna olmak üzere diğerlerinin kâffesi Cumhuriyetçi olarak tanınmış- lardır. Nitekim — geçenlerde Barselon'da kurşuna dizilen general Goded, İspan- ya diktatörü general Prima dö Rivera- nın tahammül edemediği bir sima idi. Şu halde, bugünkü kıyam, Marksiz- İme karşı açılmış bir mücadeledir. Ma- lamafi bu hareketin akâ uğradığı kabul edilse dahi, İspany içine düş- tüğü anarşiden kolay kı kurtar- |mak mümkün olamaz. Zira, o zaman, vaziyetin hâkimiyetini, hükümetin biz- zat silâhladığı Kızıl Milisler ele yeçir- miş olacaklardır. Bu bakımdan, İspan- ya, çok hazin bir macera — yaşıyor. Selim Ragıp | Troçki Norveçten çıkarılıyor | — Londra 28 (Hususi) — Troçki Nore |veç hükümetinin siyasetle mesgul olmumayı herhangi hükümet aleyhinde yazı yazma- mayı taahhüt etmediği için Norveçten ihraç olunacaktır. Troçkinin iki kâtibi Norveçten ihraç edilmiş bulunuyor, Diyatea Muayyen bir ideal namına ayaklanan |