22 Temmuz 1934 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

Dil Kurultayının Akisleri Ve Halk Ağustos aonlarında toplanacak olan dil kurultayının ukislerini, dün halk arasında aşağıdaki cümlelerle tesbil edebildikr Müustafa Remzi Bey( Muallim Top- kapı Merkozelendi 81 ) —. Yaklında İstanbulda dil kurultayı tekrar loşlı- nacak. kün şimdiye kadar ta tedvin edilmemişti. Sultanlar de de hasta adam olan Türk şimdi ölümden kurtulmuş bulunuyor. Şimdi tarihimiz ve dilimiz yazılyor. Halife- ler dilimizi Bâbil kulesinde kullanlan lehçeye çevirmişlerdi. Osmanlıca diye arapça, farsça ve daha birçok ecnebi dillerle karışık bir küş dili yapmış- lardı. İki seneden beri - memleketin irili ufaklı bütün münevverleri türkçe kelimeleri tarayıp derliyorlar. Büyük kurultayın — yapacağı büyük — Türk kamusu medeni bütün dillerin şim- diye kadar erişemiyeceği bir mükem- meliyette — olacaktır. Çünkü hiçbir millet dil kamusunu bu kadar şümullü bir mesal ilö yapmamıştı. Zengin dilimiz için böyle muazzam bir ka- musa ihtiyaç vardi. * i Abdurrahman Bay ( Süleymaniye Mengene sokağı 28) — Bizim dilimiz çok zengindir. En kuvvetli dil âlim- leri de bizde yetişmişti. (8) asır evvel Araplara Türkçe öğretmek için Küş- gari Mahmudun yazdığı (Divanı lüga- tüttürk) deki ince dil tahlilleriş bugün namlı ve şöbretli Garp âlimlerinin tetkiklerinden çok yüksektir. Güneşin doğduğu yerden çıkarak bir mede- niyet ve irfan ışığı gibi dünyayi sa- ran zın tarihini ve dilinide yaz- mıya başladık. Bizim bu azmimiz ve muvaffakiyetli neticeleri dünya ilim akademilerinin parmaklarını ağızla- rında — bırakacaktır. Birçok Alimler mdiden gıpta etmiye — buaşladılar. ES.& milletlerin kamusları ve — tarih- leri ya adetleri az heyetler veyaht fortler tarafından yazılmışıtır.. ların kamusunu, lisanülaraplarını birer adam azmıştı, Bizim lüğatımız bütün Türk- lerin ortaklama çalışışları ile yazılıyor. Elbette çok isabetli ve faydalı ola- caktır. Bu kurultayı kuranları, -i baldeki Türk mesli büyük minnet anacaktır. x Şemssttin Bey ( Baykoz Yaliköy 43) — Muallimlerin, lim adamlarının gayretile Türk topraklarında. ve dil kitaplarında yaşıyan bütün kelimeler kalburdan geçiriliyor. Dilimizin inte- liğine uygun bütün kelimeler ayıkla- anda bunlar birer pırlanta gibi Türk kamusuna sıralanacaktır. Şimdi- ye kadar bizim bir lügatımız yoktu. Sebep olarak ta dilimizde ihtiyaçları karşılayacak kelimelerin bulunmadığı Beri sürülüyordu. İde manasına gaye, gayelhayal gibi mefhumlar tamamen ifada edemoyen arapça kelimeler al- mıştık ki bugün garplılar bile bunu ideal — manasında — kullanmıyorlar. Divanı lügatöttürkte ( Ülkü ) yü bul. duk ve aldık. Şimdi idenl ve gaye kelimeleri artık unutuluyor. Yerini öz türkçeye bıraktı. Daha böyle bin- lerce kelime vardır. Kamusumuzun bir an evvel çıkmasını bekliyoruz. 4000 İnızalı Mazbata Kadıköyünde Hasanpaşa ve givarındaki üç mahale halkı 4 bin imzalı bir mazbata ile belediyeye müracaat ederek yapılmakta olan yeni tramvay hattının kendi mah- lelerinden de geçmesini istemiş- lerdir. Belediye bu müracaatı tetkik edecektir. SON POSTA Bir Motör Tutuştu Limanımıza Kereste Getiren Bir Mo- tör De Yarı Yolda Birdenbire Battı Evvelisi gün Dolmabahçe önünde demirli bulu- reise ait * Nimeti isminde motörün makine dairesinden yangın çık- mıştır. Âteş derhal motörü tutuşturmuş, tayfaların feryatları Üzerine “Namazgâh,, romorkörü gelerek yangını söndürmüştür. Fakat bu esnada, iç kısımları kâmilen yanmıştır. Ateşin çıkış sebebi nan Bartınlı Mustafa tahkik edilmektedir. Hüda ,, motörün gelmekte motör batmıştır. Fikri kaptanın idaresindeki bu motör, fazla miktarda kereste yükü ile limanımıza gelirken İçeri- sine bidenbire su dolmıya başlamıştır. Kerestelerden mühim bir kısmı denize atılmışsa da motör beş dakika içerisinde tamamen batmıştır. Denize dökülen tayfalar o sırada İğneadadan olan bir çektirme tarafından iyi bir * İIğneada açıklarında da kereste yüklü bir | tesadüfle kurtarılmışlardır, Bir Buhran Mı ? Hususi Mektepler Mual- | limsiz Kalmak Vaziyetinde Şehrimizdeki hususi mektepler önümüzdeki ders senesi başında hakiki bir muallim buhranı ile karşılaşacaklardır. Hususi liseler müdürleri aralarında bir toplanlı yaparak muallim meselesini gö- rüşmiye ve Maarif Vekâleti nez- dinde bazı teşebbüslerde bulun- mıya karar yermişlerdir. Son çıkan bir kanun ile orta- mektep velise muallimleri haftada azami 24 saat ders okutacaklar- dır. Muallimlerin resmi mektep- lerdeki vazifeleri esasen haftada 18 saattir. 6 saat te şube dersi okunmakta ve 24 saati doldur- maktadırlar. Muallimler bundan başka muhtelif husust Ortamek- teplerde ve liselerde ücretle ders okutmakta idiler. Eylülden itibaren resmi mual- lümler hususi mekteplerde ders veremiyeceklerdir. Halbuki husus! mekteplerin bütün muallimlerini, resmi mektepler muallimleri teşkil etmektedir. Bu vaziyet karşısında, husust mektepler, muallimsiz kal- mak vaziyetine düşmektedir. 24 Saatin Haüâdiseleri Vatman Mustafa — Efendinin idaresindeki tramvay arabası Ka- bataşta bir su arabasına çarparak | parçalamıştır. Arabacı Hasan da yaralanmıştır. * Fatihte Kıztaşında oturan bakkal Mustafa Efendi isminde birinin attığı taş, o civarda bah- çede oturmakta olan Rukiye H. isminde bir kadının başına isabet ederek yaralamıştır. * Aksaraylı Salâhaddin ir- minde biri Sirkecide Erzurum hanında kurşun boruları çalarken cürmümeşbut halinde yakalanmıştır. * Beyoğlunda Markonun, ayni semtte Cemile Hanımın evinden ve Arapcamide Numan ustanın demirci — dükkânından — yangın çıkmış İse de sirayetine meydan verilmeden — söndürülmüştür. Son Posta'nın Resimli Hikâyesi: (Hangi Mekteb Girecek_siniz p SON POSTA gyüksek mekteplerle, legli ve nehari lise, orta ve ilk mekteplerin kayıt ve kabul şeraiti üzerinde bugünden itibaren mufas- sal tafsilât vermeğe başlamıştır. Bugün iilnci Sayfamıza Bakınız!.. Bu Hususta Tesadüf Edeceğiniz Müşkülleri Bizden Sorunuz !.. Yenikapı Faciası Zavallı Gencin Ölümü Çok Feci Olmuştur Perşembe gecesi Kumkapı - ile Yenikapı arsında ve Yenikapı İntaz- yonunun telâki makasları Feci bir kaza oldu. 18 yaşını met isminde birğ fakir ıraj mörak evvelce — işlenmiş — bir — cinayeti Görtmek için tertip edilmiş bir hile olduğu tahmin edildi. Fakak işe el koyan Müddelumumi muavinlerinden Salim Beyin şimdiye kadar yaptığı tahkikata göre Facin« mın bir kaza mahiyetinde olduğu meoydana çıkmıştır, Kazanın da saat (8) le (9,5) arasında vukubulduğu ta- hakkuk etmiş gibidir. Bu müddet içinde buradan altı tren geçmiş, ilk üçünün makinistleri Ah- sandalcı tekerlekler altında üçe bölü- öldü. Bunun bir kaza veyahut | sorguya çekilmiş, tekerleklerile tam- nlarıda muayere edilmiş, fakat kan telâkisi esnasında vukubulmuştur. Bu trenlerden birinin lokomotifinin önün- iper Ahmet Efendiye çarpmış bir deki zavallıyı müddet — sürüklemiş, sonra da ali alarak tekerlekler de- Hkanlıyı midesinden ikiye bölmüştür. Cesedin gövde kısmı bir müddet daha sürüklenmiş, bu sefer tekerlekler başı da gövden ayırmıştır. Yugoslav Talebelor Belgrat Üniversitesi talebesin- den 120 genç bu sabah Romanya vapurile Köstenceden şehrimize gelecektir. Misafir talebeler bura- da Istanbul erkek lisesinde yatı- rılacaklardır. Hasan Bey — En nefis yerli malı pavyonu burası galiba! Ka ) e Nasıl Kaçmış ? Kapıaltından Kaçan Niko Tekrar Yakalandı Bir ay evvel adliyedeki jan- darma pezarethanesinden ı.ldğ::ı hâdisesi —oldu. Bunlardan dört seneye mahküm — olan İbrahim İzmitte yine bir hırsızlık esnasında yakalandı. Fakat — ikinci kaçan Niko bir türlü ele geçmiyordu. | Dün polis Nikoyu da yakalamış | ve müddeiumumiliğe — vermiştir. Niko — Eminönünde çalıştığı bir kuru kahve ticarethanesinden (40) olarak mevkuf bulunuyordu. Niko bir muharririmize anlatmıştır: “— Ben bir mevkufla beraber aptesaneye gitmiştim, yanımızda da jandarma vardı. Ben aptesa- neden çıktıktan sonra jandarmayı arkası dönük buldum, Koridor çok kalabalıktı. Ben de ouların arasına — karıştım, yavaş yavaş merdivenleri — indim. gruca Bakırköyündeki evimize gittim. Şimdiye kadar da yine kahvecilik yapıyor — ve eski tanıdıklarıma kahve satıyordum, Fakat Çakır Ahmet isminde bir arkadaşım beni polise haber verdi. Dün Cibalide tekrar yakalandım.., 178 inci Resim »Sergisi Güzel San'atlar birliğinin ter- tip ettiği resim sergisinin on se- kizincisi dün açıldı. Sergi, her sene olduğu gibi Galatasaray lisesinin ortakat salonlarında kurulmuştur. Sergide eser çoktur. Fakat bu ekeleri — görülmemiştir. Trakyaya | çokluğa nispetle — muvaffakiyet giden diğer üç tren de buraya dönünc& | G.recesi az denilebilecek vazi- muayene edilecektir. dir 'ahkikata göre, facia İki trenin | Yettedir. İstanbul Tahsil Mufettişliği Bir müddettenberi münhal bu- lunan İstanbul tahsil müfetti. e Beyoğlu tahsil müfettişi Tevfik Besim Bey tayin edilmiştir. Tevfik Besim Bey burada ve Avrupada bukuk tahsili yapmış gençlerimiz- dendir. Bir Kızcağız Yaralandı Mustafa isminde bir boyacı Cihangirde sokakta oynamakta olan 8 yaşında Mürvet isminde bir kızı başından — ağır surette yaralamıştır. çuval kadar kahve çalmaktan suçlu nasıl kaçtığını ve neler yaptığını dün Tııîıııla ( Günün Tarihi) Gazi Hz.nin Büyü İltifatları hsebolu, 21 (A. A.) — Halketl mensupları — tarafından — şebitli ziyaret maksadile Çanakkaleye ,ıü seyahatten sonra Relslelmhur .W : Hz.ne kafile relsi tarafından .ııl'.—*' zıtazimatı havi tel yı ileyh Hazretleri “ asll üksek heyecanını gö telgrafımıza ınııııııı:ı oldum. âîp ize teşekkür ederim. ,, cevabile iltifattk N Reisicümhur Hz.nin bu iltifati Halkevi salonunda merasimle okul li alkışlarla karşılandı. Zekâl Bey Çeşmede Çeşme, 21 — Milli Müdafaa Vekili Zekâi Bey ile Ordu Müfettişlerimli İzzeddin Pn'ı dün akşam Çeşmü — ılıcalarına gelmişlerdir. Lâstik-Deri Münakaşasi — Lâstik ve deri meselesini - tetl “eden komisyon mesaisini bitirmek Üzü”* re bugün son; toplantısını yapacaktıfk Limanın İnkişafı İçin İstanbul Himânının inkişafı husür sunda hazırlanan proje - üzerin tetkikat — bitril » Limanı geçen — ecnebi urlara — ihrakiy€ verilmek xuretile Türk kömürlerint mahreç temini için almacak tedbirlef bir komisyon tarafından tesbit lecektir. Ölümden Nasıl Kurtuldular ? Evrvelki gece — Sarayburnunda gümrük antrepoları önünde, için üç yolçu bulunan bir otomobil denise düştü, yolcular muhakkak bir ölümdet kurtuldular. Bunları feci bir ölümdef kurtaran gümrük deniz — merl sandalcılarından — İbrahim Efendidir ve bu kurtarma hâdisesini anlatıyor : *“— O sırada sandalin — ora) yanaşmıştım, Sahilde beş altı kl.ls çırpındığını — ve — feryat — ettiklerini gördüm. Denize düşen otomobilim lâmbaları suyun altında hâlâ yanıyor” du. Bu sırada denizde bir karalti gördüm, atılarak yolculardan bif hanımım saçlarından tuttum ve çıkar” dım, Hanım denizin altında ve ot dakika — kadar — otomobilin kalmıştı. Evvelce de böyle bir kazll neticesindö üç can kurtarmıştım. , Fedali Beyin Muhakemesi Anadolu — Ajansıı memurlarından Madam — Suzanı öldürmekten — suçlu Ali Fedai Beyin muhakemesine dün Ağır Ceza — mahkemesinde devamil edilmiştir. İddin makamı hâdisede taammüt görerek suçlunun Ceza Kas nununun (450) nci maddesine göre ve fakat hafifleticl sebepler nararı itibara ahnarak — cezalandırılmasın! istodi. Muhakeme, müdafaa yapılmak için talik edildi, Maarifin Bir Şikâyeti Maarif Vekâleti, İstanbul E'ektrik Şirketini Nafın Vekâletine şikâyet «tmeyo karar vermiştir. Buna sebep, şirketin Üsküdarda Valdebağındakl prevantoryoma ceryan vermemesidi!. Kasımpaşa Cinayeti Kasımpaşada Nazmiyo Hanım l€* minda bir. kadımı Faci, bir. “geklidi öldürmekten suçlu Rizeli Osman Çar vuşun İneboluda yakalandığım yazmıl* Müddeiumumilik — Sultanahmet Sulh Birinci Ceza Mahkemesindef aldığı tevkif kararını perşembe telgrafla İnebolu müddelumumiliğin? bildirmiş ve ilk sorgusunun yapılı hemen İstanbula gönderilmesini iste* mişti. Dün İstanbul Müddel umumi- liğine gelen telgrafta suçlunun ni tık, ruhur ereb — nit — ğ odi içinde , & » ğ * B 1 ; : İ ; şgöyle ş İ | ğ j t için yol tahsisatı bulunmadığındağ — alınmaz hemen kendisinif © GA ARa