11 Haziran 1934 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 9

İTTİHAT » TERAKKİ ööA — Her hakkı mahfuzdur — Dördüncü Kısım No, 118 Ziya Şakhır & sererererna sama . senAnAAN: Nasıl Doğdu ?.. SON POSTA Nasıl Yaşadı?.. 11-6- 9644 — Nasıl Öldü?. Maut Şevket Paşanın Harbiye Neza- retinden İstifası İçin Plân liderlerinin. heca — ve ahengi tebellür ediyordu. Bundan da, bidayeten tam bir mekte olduğu anlaşılıyordu. Bu vaziyet, İttihatçıları fena halde telâşa sevketmiş; ordunun htilâfçılar tarafına geçmesi ibti- mali bakkındaki zanları kuvvet- lendirmişti. Bu zanla maneviyat- ları büsbütün sarsılan İttihatçılar, artık bu vaziyete gelen muhalif- lere karşı cebir ve tazyikin büyük bir aksülâmel yapacağını tahmin etmişler; Mahmut Şevket Paşayı Ve Paşa, şayet çekilmeyecek olur- sa ne suretle hareket edecekler. mevküni kolayca terketmiyece- ğini zannediyorlar; kanla netice- lenmesi ihtimali olan bir hâdiseye sebep olmaktan — çekiniyorlardı. “Nihayet Merkezi Ulııuııid.. ya- pılan gizli bir içiimada Mahmut Şevket Paşayı istifaya mecbur edecek bir plân tertip edilmiş ve derhal tatbikatına geçilmişti. Ba plân mucibince, Dahiliye Nazırı Hacı Adil ve Mecliste İttihat ve Terakki fırkası gürupu Reisi, İzmir meb'usu Seyyit Bey. ler (25 Haziran 1328 günü) Mah- mut Şevket Paşaya gitmişler; mü. him ve mahrem bir mülâkat için geldiklerini söylemişler.. ve son ra da: — Paşaml.. — Bilirsiniz ki size hepimizin ayrı ayrı hürmeti var- dır. Bugüne kadar lekelenmeden Hizmet ettiniz. Fakat, bugün, büyük bir tehlike önün- desiniz... Evvelâ Halâskâr zabi- tanın ve muhaliflerin size karşı husumet vaziyeti malüm. Gazetenin esaz yazısile bir sütanun İki satırı bir (santim) sayılır. lasına göre bir santi- min ilân fiatı sunlardır: 3— Bir santimde — vasati (8) kelime — vardır. —- İnce ve kalın yazılar tutacakları yere — göre santimle ölçülür. idahmut Şevket Paşanın istifasında Ja'al bir rol oynıyan dahiliye nazırı Hacı Adil Bey Şimdi buna akla, fikre gelmiyen çirkin bir bâdise de inzimam Levazımatı Umumiye Reisi İsmail Hakkı Paşa, güya müza- yede ve münakasa — işlerinde bir takım — ihtilâslar — yapmış. Bunlar bazı meb'uslar tarafından haber alınmış. Fırka grupunda, aralarında hususi bir müzakere cereyan etti. Sizin, İsmail Hakkı paşanın âmiri sıfatile meclise da- vetinize ve inceden inceye istizah- tan geçirilmenize karar verildi. Böyle bir iddianım her nekadar sıtka da, kizbe de ihtimali varsa da, sizin gibi yüksek ve muhte- rem bir şahsiyetin böyle çirkin meselelerden dolayı suallere ma- ruz kalmanıza arkadaşların gönlü razı olmuyor. Ayni zamanda mu- haliflerin eline de mühim bir dedi- kodu silâlı geçmesinden korku- layor. Onun için arkodaşlar bizi gönderdiler. Paşanın ellerinden öperiz; derhal istifa etsin, bu meselenin önüne geçsin; diye rica ediyorlar. p Dediler... Mahmut Şevket Paşa bu sözleri dinlemiş ve rengi bem- beyaz kesilmişti. O şimdiye kadar, gerek fertlere ve gerek Osmanlı camiasını teşkil eden milletlere lüzumsuz — şiddetler göstermek; İttihat ve Terakki Cemiyetini Muhaliflerin hücumlarından koru- mak ve kurtarmak için adeta gardiyanlık — vazifesi ifa etmekle ittiham edilmişti. Fakat böyle Paraya ve vicdana temas eder bir meseleden dolayı fena bir zanmaltında kalacağım aklından geçirmemişti. Onun için karşısın- da kendisine dostça söylenen bu —sözler, Mahmut vti Paşanın maneviyatını — sarsmış, dinlerken — memleketin — vaziye- tini göz önüne getirmiş, kenci aleyhinde Mln CerEL_ulın a Fenni Plânlar yapar. tohum, fidan, Salon fidanları, Güller, Karanfiller Kaktüsler, Fennt gübreler, Hâçlar. Katalog isteyiniz. Bahçıvanlık Müessesesi LÜTFi ARiPF Şamlı Han 10 No İstanbul. Tel, 22968 Parklar, Bahçeler, Skuarlar, F çiçek sovanı satar. ? Kurulmuştu .. derhal teferrüs etmiş.. Dört sene- denberi kılıcile müdaffa ettiği arkadaşları tarafından şu dakika- da nasıl aldatıldığına hüküm ver- miş.. Büyük bir soğukkanlılıkla derhal zile basmış.. Merkez Ku- mandanını çağırtmış.. Ve kuman- dan gelir gelmez de karşısında oturan Hacı Âdil ve Seyyit Bey- leri göstererek: — Evvelâ şu efendileri tevkif et... Sonra, derhal askere ( silâh başına ) emri ver. Sen de bir ta- bur asker al. Süngü taktır. Git; evvelâ İttihat ve Terakki Cemi- yetinin, sonra da Hürriyet ve İti- lâf fırkasının merkezlerini kuşat. Her iki fırkaya mensup kimi bu- lursan yakala, getir.. Tık Bekirağa bölüğüne... Ben de şimdi bir beyan- name hneşrediyorum. Şu dakika- dan itibaren memlekette fırka ve cemiyet namına ne gibi tesisat varsa hepsini ilga ediyorum. Döviz Ve Altın Kaçakçılığı Yeniden Bir Şebeke Daha Ele Geçti Dün şehrimizde döviz ve altın kaçakçılığı yapan bir şebeke meydana çıkarılmıştır. Muhafaza ve emniyet teşkilâtı memurlarının skı takipleri neticesinde suçlular yakalanmış ve adliyeye teslim edilmişlerdir. Bunlardan — Dimitri — isminde biri Ligor isminde bir diğeri vasıtasile sarraf İzak — Bahar, isminde — birine 20 bin liralık Romen parası satarken cürmü- meşhut yapılmış ve süç tesbit edilmiştir. Dimitrinin altın kaçakçılığı — yaptığı da — anla- şılmıştır. Yapılan tahkikata göre, bu adamlarla alâkadar olan 8 kişi daha tevkif edilmiştir. Suçlu- ların para ve döviz kaçakçılığı yaptıkları meydana çıkarılmış ve tahkikat neticesinde bazı kimse- lerin de isimleri tesbit edilmiştir. Alâkadar makamlardan — birinin verdiği tafsilâta göre bu kaçakçı şebekesile daha bazı alâkadarlar vardır ki henüz serbesttirler. Ayni zamanda bir vergi kaçakçılığı izi üzerinde yürüyen zabıta, bu meselenin de tahkikile uğraşmak- tadır. Bir Kaçakçılık Daha Selânikten — gelmekte — olan Prens Marya vapuru yolcuların- dan Ömer isminde birinde (1), iki kadın da (3) kilo ipekli ve pamuklu kaçak kumaşlar bulun- —e Sayfa 9 İzmir Uzümcüleri Son Derece Memnun ( Baştarafı 1 inci sayfada ) tan muamele gördüğüne göre, piyasada dört kuruş bir yükseliş vardır. Ve bu yükseliş devam- hıdır. * Geçen sene ayninin günlerinde (Son Posta) ya -gönderdiğim bir telgrafta daha mahsul idrak edi- meden Avrupa Üzerine alivre sa- tışlar — yapıldığını — bildirmiş, bu yüzden mahsulün idrakinden son- ra piyasada bir panik doğması ihtimalini anlatmıştım. ve cihan üzüm rekol- telerine bakarak bugün ayni söz- leri daha büyük bir ket'iyetle söyliyerek ayni tehlikenin daha genişine İşaret etmek mümkün- dür. Son iki hafta içersinde İz- mirin belli başlı ihracat tacirleri, avrupa alıcılarile Üzüm — Üzerine geniş mikyasta alivre satışlar yap- mışlardır. Yalnız bir mücssesenin (200,000) kental çekirdeksiz üzüm için bir alivre satış mukavelesi, imza ettiğini söylersem, bu sene- ki üzüm vaziyeti derhal meydana çıkar. Alivre satiş için bu seneki kadar büyük bir tehlike tasavvur etmek imkânsızdır. Çöünkü Avus- tralyanın —Üzüm rekoltesi hak- kında çıkarılan şayiaların ne de- receye kadar doğru olduğu tesbit edilmiş değildir. — Avustralyanın .-. İngiltereye yalnız (15,000,000) ton üzüm göndereceğini ilân etmesi, bu memeleketin (15) milyonluk taahhüdünü yerine getireceğinden şüpheler uyanmasına pek haklı olarak saik olmuştur. Avustrak yada rekolte noksanı karşısında, esasen bizim de yüzde otuz. de- derecesinde noksan — rekoltemiz, Alivre satışlarla büyük bir buhs ran geçirebilir. Bu manada “alivre satış,, de- mek, kütükte filiz vermiyen üzü- mün daha şimdiden kezzapla ya« kılması demektir. “ Alivre satış ,, büyük ihracatçıların, taahhütlerini yerine getirmek üzere kontrat imza ettiği fiatten piyasanın idas resine âmil olur. Vaziyet çok sa« rihtir. Tehlikeyi daha şimdiden olduğu gibi kabul ederek tedbir almak, üzüm üzerine alivre satış- lara mani olmak lâzımdır. * Filvaki — bu; Londra Üzerine İncir için de alivre satış- lar yapılmıştır. İncir üzerine ya- pılan alivre satışlar için leh veya aleyhte birşey söylemek imkân- sızdır. İncirin alıcısı nisbeten mahdut olduğu için alivre sal zarar yerine faydası vardır. Bu sene üzümle incirden gerek müs- tahsilin ve gerek ihracatçı tücca« rın büyük ümitleri vardır. A. Adnan Sultanahmet Yangını 4 Baştarafı 1 inci sayfada ) Yapılan ilk tahkikatla Emniyet Müdürü Fehmi Bey bizzat meş- gül olmaktadır. Bu iki hanım dün —Alemdar polis —merke- zinde — yeniden sorguya çekik mişlerdir. — Tahkikat henüz ta- mamile tekemmül etmemiş olmakla beraber, yangının çıkış — şekli tesbit edilmek üzeredir. Zannak- tındaki kadınlar yapılan isticvapta hâdise hakkında hiçbir şey bilme- diklerini, ateşin bariçten haber verildiğini söylemişlerdir. Tahkikatın son vaziyetine göre; yangının Adil Paşa konağından atılan ber hangi parlayıcı bir madde ile ve kaplamaların tutuş- ması suretile çıkmış olması müm- kün görüldüğü gibi bir başka nokta etrafında da tetkikat yapı- maktadır. Çünkü, yangın günü, Vergiler Buğdayı kuruma kanunu mu- cibince tahakkuk ettirilecek vergi miktarının ayın yedisinde Maliye Vekâletine bildirilmesi lâzımgeli- yordu, İstanbul tahakkuk müdür- lüğü kendi mıntakasındaki un fabrikalarında ve depolarda bu- lunan stok mallar için ( 52 ) bin hiralık vergi tahakkuk — ettirmiş ve Maliye Vekâletine bildirmiştir. Beyoğlu ve Üsküdar müdürlük- leri de tahakkuk ettirdikleri vergi miktarlarını Vekâlete - bildirmiş- lerdir. Beyoğlunda stok mal daha fazla olduğu için vergisinin de daha çok tuttuğu " anlaşılmaktadır. Şimdi tahakkuk memurları - islih- lâk ve tayyare vergilerinin tesbiti ile meşgul oluyorlar. * Yeni tayyare vergisi ka- nunu mucibince sinema ve tiyatro biletlerine de muayyen nisbette pul — yapıştınlacaktır. — Biletlere pul yapıştırılıp — yapıştırılmadığını Fahri Beyin —evinde — çamaşır yıkandığı ve bunun için de beyin tarafından 16 bin liraya sigorta edilmiş — olduğu — anlaşılımnıştır. Bundan başka içindeki eşya da 2 bin liraya ı'ııuıtılıdl!. Diğer taraftan yanan evlerden diğer dördünün de — sigortalı olduğu tesbit edilmiştir. Bütün sigorta bedeli mecmuu - (24,500) lirayı bulmaktadır. Yapılan tahminlere göre; yangından mütevellit zarar ve ziyan birkaç 100 bin İirayı bulmuştur. Yangmdan sonra açıkta ka: lanlara dün de yiyecek ve bir miktar para tevziatı yapılmıştır. Boğazlar . Meselesi : ( Baştarafı 1 inel sayfada ) Her nedense Bolşeviklerle çok sıkıfıkı - dost olan h':"““k Boğaz k#lı'nk riciyesinı “emniyet veremiyor. Bu meselenin pek yakında günlük bir müzakere mevzuu olması beklenmek ge- rektir. « |Birkaç gündenberi Sovyet Rusya ile Fransa arasında yapık ması mevzuubahs müzakerat kad- rosunda bu meselenin nasıl bir mevki alacağı da ayrıca merak uyandırmaktadır.. tetkik için — Beyoğlu tahakkuk müdürlüğü — yeni kontrol memur- ları tayin etmiştir. İstanbul tahak- kuk müdürlüğü de — yalnız bu işlerle meşgul olacak bir memur ayıracaktır. Bu memüurlar aynı zamanda biletlere damga pulu yapıştırılıp yapıştırılmadığını da tetkik edeceklercir. SA 4