18 Nisan 1934 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 9

SON , BOSTA: /— İTTİHAT » TERAEBİ| — Her hakkı mahfuzdur — Ziya Şakir Dördüncü Kısım No, 64 Nasıl Doğdu?.. Nasıl Yaşadı?. 18.4- 94 — Nasıl Öldü?.. Divanıharp; Şiddetini Artırmış, Birçok Gazeteler Tatil Edilmişti.. Talât Beye karşı vuku bulan tenkitlerde hemen daima onun (yakın bir mazide dört yüz elli kuruşluk bir memur ) olduğu hal- de (bugün yüzlerce lira) aldığından bahsolunuyor; bilhassa Mahmut Şevket Paşanın kalpağım eğri giymesi ve kollarını aça aça yü- rümesi, Millete karşı bir çaka manasle tefsir olunarak, - mu- balefetin ruh ve esası, bütün bu biçten tenkit ve itirazlar ata- #ında kaybolup gidiyordu,.. (Yeni Ses) gazetesinde bu şekilde bir makale yazdığından dolayı Fuat Şükrü Bey, beş sene kürek ce. zasına mahküm edilmişti. (Mua- hede) gazetesinde farmasonluk aleyhinde bir makale neşreden © Pertev Tevfik ve (İrııanâyeı) ga zetesinde Talât Beyin şahsına &it bir yazıdan dolayı Asaf Bey- ler de ayni şekilde tecziye edil- m"ı';d" Bu kaynaşma devam ederken Dıvanılıaıpıe şiddetini arttırmış, artık her hareketi mule laka bir mahkümiyet darbesile karşılamıya bıçlnım;qı_ Kalem, İştirak, Jön Türk gazeteleri tatil edilmişti. — Sosyalist — gazetesinin sahibi Hilmi Beyle muhalif genç- lerden - İsmail Faik ve Namık Beylere de Divanıharp tarafından muhtelif cezalar verilmişti. Hükü- met bilhassa demokratlara göz açtırmak istemiyor; adedi beş on kişiyi tecavüz etmiyen sosyalist- lere karşı ise azami şiddeti gösteriyordu. İsmini bile oku- yap yazmaktan aciz o'duğu hale mahza inat ve sebatı yüzünden vosyalistlerin resi — olarak tar nınan — Hilmi Beyin bulda bakası bi'e çaiz gö rülmemiş, Kastamoniye ucfyedil. mişti. Hergün bir gazete tatil edildiği için muhaliflerin elinde gazete imtiyazı kalmamıştı. Şu hale mazaran kalplerde biriken feryat ve şikâyetler, yine orada boğulup kalacaktı. Bu esnada Muh'is Sabahattin Bey Hd me halif zümre meyanında — ortaya atılmış ve (Hukuku Beşer) gaze- tesini çıkarmaya başlamıştı. Fa. kat birkaç nüsha çıkar . çıkmaz divanı harbın. emrile bu gazete de kapanımıştı.. Matbuatla hükümetin bu mü- eadelesi memlekelte çok mühim bir dedikodu yaratıyor; bilhassa Talât Beyin hüsnüniyetine karşı büyük bir şüphe uyandırıyordu.. Mecliste Edirne meb'usu Rıza Tevfik, Dersim mıb'usu Lâütfi Fikri, Çanakkale meb'usu doktor Arif İsmet, Amasya meb'usu İ mail Hakkı Paşa ve diğer mu- balif meb'uslar da kabineyi ten- kit bususunda gittikçe artan bir şiddet gösteriyorlar; — dahili ve harici siyasetin ve kadar yanlış izler -üzerinde yürüdüğünü, bü- tün uryanlığı ile tasvir ediyor- lardı, Fakat gerek kabine reisi Hakki Paşa ve gerek kabinenin hakiki hâkimi o.an Dahiliye nazırı Talât Bey bütün butetkiklere karşı ba- zan alaylı bir tebessümden ve bazan da tehevvür ve tehditle rışık cevaplar vermekten çe- kinmiyorlardı. , Hattâ, — arasıra (A) Maruf bestekânımız | AÂyan Reisi Ahmet Rıza Beyin verdiği bir riyafet Hıkln Paşa işi o derece pişkin- liğe vuruyordu ki; herhangi bir meseleyi tenkit için kürsiye gelen mubalif meb'uslara müstehzi bir tavurla: — Efendim., bu bapta bir ve- sika ibraz buyurabi'ir misiniz? Demek gerabetini bile göste- riyordu... Artık milletin meclisi salonu, tam manasile bir mücadele ulı_ın olmuştu. Müzakereler ek- Beriya gürültü, patırdı ile geçi- yor; Localardaki misafirlere ve- bahusus — ecnebilere karşı - pek girkin hâdiseler zuhura geliyordu. Birgün yine böyle kir evelvele esnasında, Dahiliye nazırı Talât Bey, kürsüde bulunan meb'us Buşo Efendiye: — İn aşağı kârata... Diye bağırmış.. fakat, Buşo Efendi tarafından da: — Vay.. Bana külhanbeylik mi taslıyorsun?. Sözlerinden mürekkep acı bir cevap almıştı.. Yine bir gün, o mahat büyük manevraların mem- lekete getirdiği kolera felâketinin aa önü alınmak için tahsisat mese- lesi müzakere olunuyordu. Biga Meb'usu doktor Arif İsmet Bey bu mesele etrafındaki yolsuzluk- lardan dolayı Dahiliye Nezaretini tenkitte bulunuyordu. Talât Bey bu meb'usun - sözlerini: — Ben, senin sözlerine ehem- miyet bile vermem. Ceyabile bir kalemde kesip atmak istedi. Fakat Arif İsmet Bey, sükün ve itidal ile sözüne devam etti. Bu sefer de Talât Bey yerinden fırladı : — Yalan.. Diye bağırdı. İşte © zaman milletin bir Meb'usu ile devletin Dahiliye Nazırı arasında şu kor- kunç söz düellosu başladı : (1) Meb'us Arif İsmet B. — Ya- lan, sea söylüyorsün. Sen yalan söylemek istiyorsun. Lâkin daha Ööğrenememişsin. Dahiliye Nazırı Talât Bey — Senin mahiyetin malüm.. Dolan- dırıcil.. ( Arkası var ) PP Meche zabıtlarından, âynen nak- tediyoruz. düğülükene a D RADYO | “:B Nisan Çarşamba 'ANLUL — 18.15 p'lik ae :—nıu dere, 191$ Muamme:; ":('.ı,.' .':,':_S adan monoloğ, 1930 Türk muskl neşri- ;:ı'ı_'(zh.m Bey, Ruşen Bey, Cevdet Bey, bi "Ş' Yabya Bey, Cevdet Bey, Semtiim öpl :lh- Hacım, Servet Hasım), 21,10 e borsa haberleri, 21.350 Necip Yakup aa Yarahadan mühle İf esecler. VA — Si el (C1S m.) 1630 seilet üK Muslki ve dane parçaları. REŞ S LA bi y baberler, pâk, 18 b Facyo Grkesitr; musahabe, 19.15 radyo ork battte «serlerinden parçalar), 20 Üniversite radı yosu, 220 D. Gültlale tarafından rarlkular, MAS konferana, 22 Dani: ' 22145 haberler, hatf musiki, L BUDAPEŞTE — (S0m) 18 ölgün'üe #ik'al, 19 müsahabe, 19830 Gurido Nogeadi ıılulı ;NıLmdııı halif mua ki, 2080 musa- abe, 11 İspanyol n yel musikisi, 2320 Veren VİYANA — (507 m ) 1810 Avusturya mecelklel 1905 musahabe, 19.4$ Tauteshaya kuarteti, 2045 mahtelf, TLO4 #enfonik kene Ber, 21.5) esperamto Kaasile konferana, 2350 dans mus kisi, BRESLAU — (316 m.) 1955 tariht konferana, 20 eperet müsiklsi, Yi kisa ha- berler, 71.10 bizm Saar kavramız (Konfes rans) , 71.9) Loudradan nak en İrlanda şarkı ve havacarı 72 Mozart'ın eserlerincen mü- yekkep: kanser, 13 sen «acerler, 235.30 halil musiki, M gece musinlak marka suvaresi, 23 Cisa lokantasından ıık;.-: l R 19 Nisan Perşembe TANBUL — 1815 plâk c riyatı, 19.78 Ajana haberleri ve muhtelif ....'.ı,’.ı." 19.50 Türk musiki aeşriyatı (Kemal Niyaz! Bey, Heyriye H., Müzeyyen H., Mahir Bey), 21 Seder Sıri Bi taralından konferana, 21,90 Radyo orkesttası tarslından dane muslkisl VARŞOVA (1415) — 17.33 Polonya le- tik'ülyetinin İlüme zamanına ait bestelerdan mürakkep senfoaik konser, 18.30 konlerana, 1850 müsahabe, 21.0$ Polonya mus kisinden mürekk p koaser, 77 müsahabe, 72.05 hafif #rkestra konseri, 2803 dana musiki, BÜKKEŞ — ($64 —.) 13 borsa, plâk, haberler, p Aâk, 1715 Meptep 1 Beşfiyatı, 18 Ce Dimike orkestrası, 19 haberler, 1915 Gr. Dimlce erkestrasının devamı, 19.50 Üniver” #ite derseri, 1110 koclerana, Y3 “Wind- *0P'UN neşedi kadıuları , dalmil — Nicola.'nin #ter.erincem öperet temalli, BUDAPEŞTE (550) — 1830 teğanul ke- vosu tarafından kocser, 19,15 müsahube, 19445 Sahibinla Sesl plâkle r, 71 Stüdyedan bir #peç, 23 Rigo sigan takımı, 2140 Alman- €a konfarama, 2355 Frledlim eserlerinden optra orkestram, VİYANA — (S47) — 1810 kadım nap- riyatı, 14.30 İtalyan enerlerladan mürekkep konser, 19 müsahabe, 19,)5 tarıhl meşriyat, 2L1$ Bob ve Beriy tarafından ve radye er- kesiranı relfaktile meşeli parçalar, 72,15 mü- #ahabe, 2315 Org kenseri, 23 şon haberlar, 2340 ylüklar, BKESLAU — Ğ16) 1945 radyo orkeer trası, 2040 Avusturya bakkında könlerana, TL1S taganalli konter, TL1S Skeç (tar.hi) , 2240 Çambal ale-ile parçalar, 23.10 habesler, 2550 dame musikla, M Müraberglen gece Yugoslav Hariciye Nazırı M. Yevtiç Dün Geldi Ve Ankaraya Gitti ( Baştarafı 1 inci sayfada ) Martinoviç refakat etmektedirler. Mösyö Yevtiç istasyonda vali muavini Ali Rıza Bey, kolordu kumandanı Şükrü Naili Paşa ve sair vilâyet erkânı ve şehrimizde- ki Yugoslavya kolonisi tarafın- dan. karşılanmıştır. İstikbal merasimi çok samimi olmuş ve hazır bulunan zeyat muhterem misafire birer birer takdim edilmişlerdir. Bundan sorra M. Yevtiç şu sözleri söylemiştir: — Türk dostlarım bulunmaktan büyük bir memnu- niyet duyuyorum. Ankaraya Ha- riciye Vek li Tevlik Rüştlü Beye iadei ziyaret etmek üzere gidiyo- rum. Ayni zamanda Balkan misakı hakkında görüşeceğim iki millet arasındaki dostluğu kuvvetlendi- receğimi Ümit ediyorum. Kendisine resmiselâm ifa eden bir polis müfrezesini selâmladık- tan sonra otomobiline binen mi- safirimiz doğruca Perapalas ote- line gitmiştir. M. Yevtiç otelde bir. müddet istirahat etmiş, saat birde Yu- göslavyanın tanbul Jeneral Kon- solosluğu binasında Türk Matbu- at mümessillerini kabul ederek şu beyanatta bulunmuştur: Tüykiyeye — seyahatten maksadım, evvelemirde muazzez destum Tevfik Rüştü Beyefendiye iadei ziyaret etmektir. Maamafih İmtiyazlı arasında bu ziyaret sadece bir lâzimel nezaketten ibaret değildir. Daha ziyade Türkiye ile Yugeslavya arasındaki samimi ve halisane dostluğun bir kere daha tezahü- rüne vesiledir. Güzel memleketinize ilk defa olarak geliyorum. Milli iakılâp tarihinizi çok iyi bilirim. Bütün Türk milletinin de biraz sonra takip —ettiği şanlı rehberinizin Samsunda karaya çıktığı tarihi günden, modera Türkiye devleti- nin tamamen kurulduğu — bu ana kadar Gazi Reisicümhur Hz, nin ve onun — mümtaz ve yüksek — mesat — arkadaşlarınm huzurlarında insan büyük ve hür- metkâr bir bayranlıkla meftim kalıyor. YAY Ankarada yüksek riyasi rita- linizle tanışmak ve temas etmekle bahti lacağım. : Klğ:irle:i;iıczıen samimi selâm- larımla birlikte, her iki memleke- timiz arasındaki dostane ıılııümııe- batların inkişafını takip hususun- da gösterdikleri ılıluıdın_ dulıı.yı teşekkür — ettiğimi — bildirm enizi rica ederim.,, : M. Yevtiç bundan sonra Aır karadan avdetinde memleketimiz hakkındaki intıbalarını dıhıb ıl; öyleyeceğini ve matbual Eâıı:ıesııc':lîeri’:in ı:nı:d;ldm ud.::; vereceğini vade p Bt gşzükmiz, — dün — akşamki trenle Ankaraya hareket etmıştir Şirketlerden Şikâyetiniz Nelerdir ? Telefton Şirketi Hakkında İmtiyazlı şirketler bakkında benim giküyetlerim de şunlardır! 1 — Telefan şirketi, herhan- gi bir müşterisile konturat yapar- ken, matbu konturat kâğıdını müşterisine okutmadan, bir emri- vaki ile imzalatır. !Konturat ekse- riyetle abonemanın aleyhine ve şirketin lehinedir. Aboneman mu- kavelelerinin tetkikinde bu vazi- yet kensini gösterir. 2 — Bundan bir müddet ev- vel, belediye müfettişlerinden bi- rinin« Yaver Beyin - telefon hâ- disesi hatırlardadır. Yaver Eey, kendisinden uzun müddet - fazla mükâleme ücreti alındığından ba- hisle, gizlice bir noter huzurunda telefonunu mühürletmiş ve bir ay sonra telefon tahsildarı tarafından kendisinden mükâleme Ücreti is- tenmişti. Bu iş mahkemeye inti.» kal etlikten sonra vaziyet ma- lümdur. Buna binaen Telefon şir« keti, az mükâleme yapıldığı hal- de, birçok abonelere fazla ücret yazmaktadır. ; Bu suretle abonelerle şirket arasındaki mükâleme farklarının- besap ed.lmesi Tâzımdır. 3 — Bundan başka her abo- nenin mükâleme bahsi hususun- daki şikâyetlerinin tesbiti; 4 — Şirket komiseri beyin bu zamana kadar kendi makamına vukubulan müracaatleri ne suretle kabul ve neticelendirmiş olduğuna dair olan vesikaların tetkiki; 8 — Bizzat şirket memurla- ryının her bangi bir şikâyette bu- lunup bulunmadıklarının ve bulun- muşlarsa ne suretle karşılandığı- nın tetkiki İüzumludur, zannedi- yorum. Telefon şirketinin Beyoğla mmtakası Babık telkefon tahal memuru - Safiyettin — Su Saatleri ve Şirketi Hayriye lerim şunlardır. yct!| — Şirketi Hayriye, dünyanın en güzel yeri olan Boğaziçini, yüksek fiat tarifesi yüzünden mahvüperişan etmektedir. Evler boş kalmakta, kiracı gelmemek- tedir. Bu zamanda yarım sa- atik mesafe için hangi babayiğit | İstanbuldan (40) ve Boğaziçinden (30) kurüş vermek gibi maddi bir | külfete girebilir?. Para kazanmak | isteyen bir şirket böyle mi yapar?. | 2 — Anadolu Terkos kum- panyası da bu meyandadır. Sarfet- tiğimiz suyun parasını muntaz:- man veriyoruz. Fakat Nuhu ne« biden kalma saatler için de biz-. den her sene 360 kuruş alıyorlar. | | Ben 15 senedenberi bu parayı | veriyorum. Acaba bu saat'n mali kaymeti, on beş senede verdiğim (54) liradan da fazla mıdır? dört taksitte beş lira daha alır myor, Bu ne parasıdır? Şimdiye kadar bunun ne için almadığını € Dahası var: Bir de her sene bana izah eder misiniz?., Bundan — başka tamirat parası, şu parası, bu parası da başka.. Anadoluhisarında Riza ——— -— TAKVİM —— Gün RŞAMBA — Kanm 30 ıa“ıuğuı 934 162 Arabi Rumt — $ Muharrem — 1352 5 -Nisan-i. $0