21 Ocak 1933 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8

SÖON POSTA Nasıl doğdu?.. Tefrika No. 42 Nasıl Yaşadı?.. Nasıl Öldü?.. Fransız Hükümeti, Mahmut Paşanın Ce- nazesinde Nümayiş Yaptırmayacaktı (Brüksel'de bulunan damadı şehriyart Mahmut Paşanın, eceli mev'udile vefat ettiği maslahat- güzer — tarafından - bildirilmiştir. Paşanın — mahdumlarile — Ahmet Rıza Bey birleşerek — burada bulunan haşaratı başlarına top- | nümayişlerle — bir cenazo merasimi yapmıya hazır- lanıyorlar. Bunun — men'l için Fransa Hariciye Nozaretine mtl- racaat ettim. Fakat söz geçire- medim. İlk vasıta İle teşrifinizi rica ederim. | Bu telgraf, İsviçreyi dolaştık- tan sonra, (Montekarlo) gazino- sunun trasında, nefis bir kah- valtı esnasında Münir Beyin eline verilmişti... Münir Bey, derhal Parise gittl (Hariciye Nazırı, Mösyö Deb- kase), ile (Polis Müdürü, Mösyö Lepin) ve (Emniyeti Umumiye Müdürü Mösyö Mugen) © müra- lamıya — ve caat etti. Mahmut Paşanın cena- | zesinin Parise makli ve defni esnasında yapılacak nümayişlerin menedilmesini — istedi. - İstitraten şunu da arzedelim ki: Hariciye Nazırı ve gerek Polie müdürü, Münir Beyin dostları idi. Esasen Miü- Bey, bütün Fransa — hü- kümel rilessasile samimli görü- şür bütün — işlerini — resmi- yetten ziyade şahst ve busus! tesirile istediği mecrada yürütür- dü. Buna binaen bu Fransa ricali hükümeti, Münir Beyin teklifini bir şart ila kabul ettiler: — Sokak, hükümetindir.. Bu- nun için sokaklarda yapılacak nümayişleri tamamen menederir. Lâkin kapalı bir yerde nutuklar söylemelerini mienedemeyiz. Dediler. Esasen Münir Beye de, bu lâzımdı.. Fakat, cenaze yolü. çıkanlımıştı ' Hattâ Fransa hududunu geçmiş, Parise de te- karrüp etmişti. Cenazenin gele- ceği istasiyonda, geçeceği yollarda defnedileceği ( Perlaşez ) mezar- Nazırile şahsi nir ve lığında tertibat almak icap edi- | yordu. Bunun için de vakit yoktu. ( Mösyö Lepin ) buna da derhal çare buldu. Münir Beye şu tek- lifte bulundu : — Şimendiferler Müdiri Umu- misi, dostunuzdur. Şimdi gidiniz, ondu görünüz. Bir bahane ile ce- naze vagonunu bir İstasiyonda tevkif etginler, Parise bugün ge- tirmesinler, Dedi... Münir Bey, hemen Şi- mendiferler — Müdiri umumisine koştu. Bu şekilde ğkıdı bulun- du, Müdiri umumi, derhal, yol- daki istasyonlara — emir verdi. İstasyonun birinde, cenaze vago- nu bir bahane ile tirenden ç ka- rıldı. Büşbütün başka bir istika- mete giden diğer — bir trena bağlanndı. Almanya — hududuna yakın bir i Gerek | LT SD * ağar AĞ LAŞ PAe İirğmi DS P' Areri a ,,_»,,_/—_',W_, a l—-.ııxr.u.ı..._,_;, _/,l_..,pı/),ı..ı u.ıı-..ı,—', &2 ..ııv».ktölç 'l_ı./'_._, #ARİI AA S2 6N .. Va '-*—’ı(»o,,, d w y A2 --o*..»v. All Salp Bayin tardı Brukselden — hareket — eden trenin Parise muvasalat edeceği saat malüm olduğu için © saatle Ahmet Rıza ve Prena Sabahattin Beyler, siyah elbiselerini, silindir şapkalarını giymişler, etrafların- da ( Jön Türk )lerden mürekkep bir cemmi gaftr ile gelmişler, cenazeyi zırlanmışlardı... Tren geldiği za- hepsi birden koştular, cona- istasyona man, ze vagonunu sord — Maalesef, bir manevra hatası yüzünden vagon bir istas- yonda kaldı. Ne yapalım?.. Bu gibi yanlışlıklar, her zaman, her | yerde olabilir. Dedi. İstikbalciler, müthiş bir darbe yemişlerdi... Derhal koştu- lar, ( Hareket Müdürü ) ne şikâ- yet ettiler. Oradan da: — Evet.. Bunu biz de haber aldık, pek müteessir — olduk... Şimdi o vagonu arıyoruz bula- miyorüz. Galiba, yanlışlıka başka bir hatta sevkolunmuş. Cevabile mukabele gördüler.. Artık — istasyonda — beklemenin faydasız olduğunu hissettiler. Bu suretle hercümerç olan program- larına teessüf ederek geri döm- düler. | Damat Mahmut Paşanın za- vallı cesedi, istasyondan istasyona dolaştıktan sonra, | günü Paris'te (Perlaşez) mezazl ğ na en yakın bir istasyona ç elmi, ancak ertesi derhal kaldırılması hakkında ce- naze sahiplerine tebliğatta bu- lundu. Buna binaen Paris'in dört köşesine — yayılmış — olan | ea a aa Koranbul Betediyesi Bu akşam saat eksal ehıı-Tıuaîmu sarı — ( ZEYBEK (|I UMUMA Üt | Herkes ( Sar mut aka görmelidir. Hafta Son İrmi M istikbale ha- | ar, Şeftren, | ellerini oğuşturarak cevap verdi: | | mezarlığa | tarafa Şimendifer kumpanyası, cesedin | zarurt idi. Cenaze, ( Jön | | nizmamamesine Zeybek ) operetini | Wlühasebelile hakkındaki vosika Türk) leri toplamak ve istasyon- da nümayiş yapmak mümkün olamadı.. Artık bütün Ümitler, mezarlıkta kalmıştı. Orada top- lanılacak, ateşin uutuklarla Paris ufukları çınlatılacak, ( vatan uğ- runda fedâyıcan eden) Damat Mahmut Paşa ) mın — ölümünden Abdülhamit tutularak, bütün dünyaya olunacaktı Fakat.. cenaze daha ( Perlâ- şez ) mezarlığına aaklolunmadan evvel, bir Fransız askori taburu, mezarlık civarına geldi Bir müld- det oralarda talim ettikten sonra Silâh çatarak mes'ul karşı — protesto girdi. istirahata çekildi. Cenaze alayı, mezarlık kapı- sına geldiği zaman karşılarında süngülü askerler gördüler. Genç bir zabit ilerledi : — Mezarlıkta, talimden yo- rulmuş olan tabur efradı istirahat ediyor. Bunun için bu kadar kalabalık, asker arasına girip te onların rahatını — ihlâl edemerz. Conazenin akrabasile, en samimi | bir iki dostu avdet etsin. Dedi.. Bu askerce emre mu- halefet, mümkün değildi. Zaten kaşıdaki nöbetçilerin parlak sün- girsin, — diğerleri gölerini görenlerin çoğu da birer Artık vaziyeti olduğu gibi kabul etmek, başında iki sıv şivermişlerdi. hiç olmazsa, mezar arasında, protesto mad- ile iktifa Üç kişi eylemek sessizce ara- badan Tam, girilecakti. mobil geldi. Mugen ), diğerinden kaç lugen, Beye yaklaştı: indirildi. Birdenbire iki oto- Birinden ( Mösyö de — bir- indi... M. resmi — polis doğruca — Mösyöl.. Defnedeceğiniz şu | cenazenin başında — nutuk göyle- Fransa hükümeti istinaden menizi polis ediyorum. (C Arkani var) 'FERAH SiNEMA Büyük varyete programına saz heyetini ilâve etmiştir. Loca Fiatlarında Mühim AZERHİ Yenzilât kapıdan | Ahmet Riza Kauausaâni 31 Almanya 'da İngiliz Casusları İngilizler, Almanya'yı Bir Ağ İçine Almışlardı —10— — Hulâsa — İngilizler, Almanyanın Vilhel hi arp limanında bir. ca kurmuş, şehre ve bazı nit plânları aşırtınışlı Bu İş, Glavs ve Jenike adlı alınan İki polis memuru ma le yaptırılmış, sonra şebeke her tarafa dal budak salmışlardır. iki polls memurudur ki brin bazı evlerini so- gasuslar tarafından fo- toğrafileri alınmış, sonra bu re- simlerle kendileri tehdit edilerek yola getirilmişlerdir. Bittabi ayrı- €a para yardımi da görmüşlerdir. Glava, aldığı paralarla Parise ıT lenmiye giderken yolda bir Al man polis müfettişi kendisinden bu Şşüphe casus di çıkarmıştır. ından biribi- işi de, casusların biraktık- birkaç fotoğraf kalmıştır. Haplishanenin kapısını — kur- nazlıkla açık bırakarak firar ot- miye muvaffak olan Glavsden uzun müddet haber alınmadı. Fakat İngilteredeki Alman ca- susları vaziyetten haberdar edil- dikleri için müteyakkız bulunu- yorlırdı. Bir müddet sonra Gla- va'in Paris tarikile —Londraya gelip küçük bir pansiyona yer- leşhğl Alman hükümetine bi- dirildi. Kolonya polis başkomiseri derhal Alman hükümetinin resml bir tahriratile Londraya bareket etti. Alman hükümeti, bu tahrirat- ta firari polis memuru Glavs hak- kında Adit takibat yapılmak üÜzere Alman zabıtasına — teslim edilmesini istiyordu. — İlk evvel, Londra hükümeti bu telebi red- detti. Çünkü beynelmilel casusluk âleminde ve bir casusluk vak'a- sından dolayı herhangi bir kim- senin hükümetler arasında iade edilmesi görülmüş şey değildi. Fakat bu talebi İngiliz hükü- metine iblâğ eden komiser bu cevaba gülmekle mukabele etti ve Glavs'ın herhangi bir casusluk meselesinden dolayı değil, sadece işlediği muhtelif adi cürümler münasebetile istenildiğini bildirdi. Mevsimin ea büyük filmli CENNET PERİS NL yYIDOR Bugün ve yerim son günler! ŞIK sinemada SENINLL' 'BİR SAAT tom AĞElÜ gen, neş'eli Tilmi ediyor. İstanbul'un en fazla beğondiği artistler OHEVALİER, JRANETTE MAC DONALD tarafından vaeri Yazan: Berndor/ ' Bu iddiasına esas olmak üzere de, İngiliz casusu Petersen'in | VYühetmshafen deki evinde bulu- nan ve Glavs ile polis memuru ie.ıikı'nin bir birahaneyl soyar- en geceleyin alınmış olan re- simlerini gösterdi. İngiliz hükü- meti, bu sarih delil karşısında bir şey söyliyemedi, Glavs Alınan polisine teslim olundu. Bu casusluk bâdisesinin, son perdesi, bundan az bir müddet son ra ve mubhtelif sahneler Üzerinde oynanıp tamamlandı. Polis memuru Jenike, İmparatorluk mahkemesi- ne verilmişti. Bu adam mustahfaz efradından bir küçük zabitti. İki tane çocuğu vardı, casusluk me- selesinden dolayi altı, hırsızlık hâdiseleri münasebetile Üç sene- ye mahküm edildi ve cezası do- kuz seneyi buldu. Ayni mahkeme, Fon der tan krovazörünün baş gdümencisini 1012 senesinin 27 baziranında sorğuya çekti. Mah- keme reisi, urun sakallı, meşhur doktor Menge idi. Jenikenin mu- hakemesinde olduğu gibi bu da- va da gizli cereyan etti. Bütün bildiklerini itiraf etmesine rağmen o da altı sene bapse mahkümn ol- du ve donanımadan tardedildi. Glavsın muhakemesi ise, bir mücddet sonra cereyan etti. İngi- Hz zabıtasına verilen sözden do- | Tayı bu herifi casusluk zannı altına | almak miümkün değildi. Muhte- Kf ve müteselsil hırsızlık vak'aları cürme esas ittihaz edildi, ona da altı sene hapis cezası hükmolundu. Maamafih bütün bu hâdiseler, İngiliz casusluk teşkilâtınm AF manya 'da aldığı mevki ve ehom- miyeti bir türlü anlatamamıştı. Bu sırada, vükua gelen bir hâdise, vaziyetin dehşetini bütün ağırlığı ile göz önüne koydu. Alman Bahriye Nezareti Şimal desizi şubesine mülhak Mülâzim Ştayn- brik; Vilhelmshafen casusluk me- selesine ait dosyeleri hamilen Kil limanına gönderildi. Mülâz- min çanta; Hamburg garında okadar — maharetle — aşırıldı. ki derhal farkına varmadı. Bir müd- det sonra ise, Berliner Morgen- post gazetesi, 4 şübat 1913 tar- rihile Vilhelmshafen'den aldığı şa küçük ve zahiren ehemmiyet- siz telgrafı neşrediyordu: *Vilhelmshafen deniz işleri divanı harbi, inzibata taalluk eden bir ihmal neticesi bazı evrakın zıyatrna sebebiyet vermiş olan mülâzim Ştaynbrik'i bir sene — kalebentliğe — mahkâm etmiştir. ,, Harbe tzkaddüm günlerde, Alman — efkâri — umumiyesinde derin bir akiş bırakan ve düşp- man cat nn memleket da- bhilinde ne derece serbestçe do- laşabilmiş — olduklarını gösteren bu bâdise, hiçbir. zaman hakikt? mabhiyeti ile halkın ıttılaına vasıl olmadı. Çünkü, Vilhelmahafen- de geçen — vak'alarla mülâzım taynbrik — meselesi — ve yine erliner — Morgenp gaze- | tesinin ayoi senenin (l çuba- tında veşrettiği şu ilün arasında bir. münasebet — bulunabileceğini | pek az kimse aklına getirdi: | *“Alınan malümata göre Vil- helmshafen — zabıta — kadrosu, | polis müdüründen dümen ne- ferine kadar kâmilen tepdil | edilmiştir. Essen mıntakası polis amir- liği, Vilkelmshafene — becayiş | e'mek isleyen polis memurla- Fının bir an evvel müracaatla | kararlarını bildirmelerini bir ilârla elâkadarlara tebliğ et- mektedir.. Ş ON—