29 Nisan 1932 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 10

Piernr < İ ç f ) y ı İ ; y ; D L SÜ e N e Moskovada Heyetimize gösterilen büyük “Hars ve İstirahat Parkı, nın Panoramik bir manzarası. Burada çocukları ve gençleri eğlendirmek için akla gelen her türlü eğlenceler vardır BOLŞEVİKLİK Nasıl Geldi? Nedir? Ne Oluyor? Yazan: De Monzi Harifin icabı şer'isi, Çar müt- hiş — İvanm ” şatranç oynadığı ve genç prensin ailesine geçmeden evvel büyük Petroya ait bulun- müş olan Sokolniki — sarayında görülmüştür. 1916 senesi birinci kânunu- nun ön yedinci günü için bazır- hk yapılmış, büyük bir ziyafet tertip edilmiş, buna Gran Dük Dimitri — Pavluviç- ile son sağa mensup — meb'us Puriskeviç ve bir zabit te davet edilmiştir. Melun papasa bir kadın, bir cümbüş âlemi hazırlandığı vehmi verilmiş; şarapla, paşatarla zehir- lenmiş, fakat dev vücudu ölüme bir türlü teslim olmadığından Yusupof, — Puriskevçin — revolver kurşunlarını da yemiştir. Neva nehrine hemen atılan cese- di Petrovski adasının bir kıyısın- da bulunmuş, resmi bir otomobil içinde nakil ve geceleyin Çarsko- ye - Selonun bir köşesine mülmüştür. Daha sonra şeririn vücudün- den kurtulan Rusya, habis ruhü- vun hortlaması ihtimalinden de kur- tulmak istiyormuş gibi bu ceset topraktan çıkarılmış, — bakayası edun yığını üzerinde yakılıp külü rüzgâra — verilmiştir. Bu — va- kanın ertesi günü İmparatoriça Feodorovna Grandük Dimitri Pav- koviç ile Prens Yusupofun hiç bir tahkikata tabi tutulmaksızın der- akap ölüm ile cezalandırılmalarını ve Grandük Nikola Mihaloviçin çocuklarının da, mücerret Grandük Dimitri Palovliç ile dost olmaları sebebile keza aynı suretle idam- larını " katiyetle istemekte - israr etti. Gran Dük Dimitri Pavloviç İrana Ceneral Baratof'un ordusu- na gönderildi. Bu mumaileyhin hasta olmasına ve oradaki ordu- nun bir takım istilâi hastalıklar içinde bulunmasına binaen çok tehlikeli bir ceza idi. Çar ailesi bu fedai Grandükü çok sevmelerine ve Grandükün masuümiyetini iddia etmekte ol- masına binaen bu zezadan pek müteessir olmuşlar ve bu hareke- tile Nikolanın şahsi bir intikam takip ettiğine kanaat etmişlerdir. Filhakika Çarın kızlarından Olga ile sevişen ve evlenecekleri şayi olan Prens hâdiseden iki hafta evvel bu evlenmeden nagehan vaz: geçivermiş bulunuyordu. Çar ai- lesinin bütün erkânı Grandük Siril'in sarayında toplanarak Çara şu mektubu göndermişlerdir: *“Haşmetmeap, “Bu sayfanın altında imzaları- ni okuyacağınız biz hepimiz, siz- den, Dimitri Pavloviç hakkındaki gö- | İi Nakleden: Haydar Rifat Moskova civarında Heyetimiz ta-afından riyaret edilen bir traktör fabrikası şedit kararınızın tahfifini candan ve musırrane istiyoruz. Onun hasta ve çok bitkin bir balde olduğunu biliyoruz. Siz ki onun velisisiniz, onun kalbinde size ve vatanına ne derin bir. mubabbet taşıdığını bilirsiniz. Ona yaşı ve nehafeti itibarile ya Urusovo ya- hut Vilenskoyda ikamet edebilmesi için müsaade buyarunuz. İrandaki ordunun konak yerleri olmazığına, ha- rekât sahasında sari hastalıkların çokluğuna zati şevketiniz. vâkıfsınız. Grandükü oraya yollamak, aleyhine idam hükmünü tasdik etmek demek- tir. ki, mübarek kalbi hümayununuzun, öte- denberi huzuru seniyenizde büyüyen, sevdiğiniz ve kendisine daima rahim bir baba oldugunuz bu çocuk hakkında duyacağı şefkat, buna manidir. Cenabı. haktan — yüksek fikrinize, — kararınızı tebdil hususunu ilham buyurmasını ve hareketi- nize gazep ve hiddet yerine rahimü şefkatin reh- ber olmasını tezarru ediyoruz. Yunan kıraliçesi Olga Konstantinova, Gran Dük Maria Poylovna, Siril Vladımir, Viktoria Teodorovna, Boris Vladimir, Andre Vladımıroviç, Pol Alek- sandroviç, Marika Pavlovna, Kırevna, Elizabet Makri Kıevnoo, Jan Kanstantinoviç, haremi Elen, Gayrı! Konstantinova Nikola Mı lıılov.iç. Sery Mihaloviç. Birkaç gün sonra Çar bu arizeyi Pol Aleksand- roviçe geri yollamıştır. Altında Çarın el yazısile yu yazılı idi: *“ Hiç kimsenin cinayet irti- kâbına hakkı yok- tur. Ben biliyorum ki bu işte alâkası olan yalmz Dimitri Pavloviç değildir. Birçok kimseleri, vicdan- ları rahat bırakmıyor. Bana — oilavabilen bu istitaf- nameden dolayı hayretler « liyorum... Nikola: Bu dakikadan itibaren çarlık saltanatının sukutuna kadar — hiçbir. grandük — saraya ayak basmamıştır. Jorj Buhanan'in Haberleri Çara haber verilmiş değildi. 1916 şubatında İngilterenin Petersburg elçisi Buhanan Çara, “hür bir siyaset takip etmesi lâzım geldiğini, çünki cemiyetin bütün sınıflarında memnuniyetsizliğin art- makta olduğunu, haber vermişti. Ayni elçi 1916 ağustosunun 18 inci günü ken- di bükümetine şu satırları yazmıştı: “Şayet Çar ilerde de mürteci müşavirlerini tutarsa ihtilâlin önüne geçmenin kabil olamıyacağından korkarım.,, Ayni senenin birinci teşrininin 18 inci günü ayni elçi İkinci Nikolaya “umumi karargâhta köy- lülerin Çarın lâyuhtiliğine dair olanlar imanlarını zayi etmekte olduklarını ve - idarede mutlakı- yetin itibardan düştüğünü, söyler. — Arkası var Kızıl ordü kıtaatı ayni zamanda fabrikada çalışır. Her kıt'anın bir fabrikası vardır Grand Hotel Rusyanın en iyi oteli olarak ta- ninmiştir. Tam Kremlin sarayımın karşısındadır. Muhteşem salonları Grandüklere mahsus odalari vardır. Fakat ihtilâl ile dahili harp burayada uğra- mıştır. İçinde askerlerin ve amelelerin yattıkları, o- dalarının yazihane yapıldığı günler olmuştur. Fakat şimdi tekrar otel halindedir. Asansör tekrar işle- mekte, elektrik tekrar yanmakta, soğuk ve sıcak su musluklardan tekrar akmaktadır. Odada sade- ce bir su bardağı eksilmiştir. Bunu hizmetçi kadın yerine kaim olan ihtiyar adamcağıza söyledim : — Şimdi, dedi. Fakat bir daha ne ihtiyar adamı görebil- dim, ne de su bardağını getirtebildim. — Bek- liye — bekliye canım sıkılınca odanın yemek salonuna indim. Büyük palmiyeler arasında küçük bir. masaya oturdum, gözüm fiat listesine ilişti. Si- Z€ aynen nakle diyorum, fakat her şeyden evvel haber vereyim ki, bir Rus rublesi on üç Fransiz frangıdır. Takriben bir Türk lirası demektir. İşte lista * Havyar .. ... ” $ Ruble Ringa balığı 415 » Ringa balığı tereyağlı 2,25 a Salata 3 Jambon 3 N Tereyağlı ekmek 1 £ Et suyu Yak e Borç 225 » Biftik 5 B Dana pirzolası 326 » Kuzu kotleti 2,50 , Keklik 3 Sebze ve omlet 2,50 », Çay 26 , Bira “şişesi,, ı » Süt “bardağı., p 'a Treyağı 0,60 . Peynir 050 » Ekmek 020 », (|Bu liste 1930 senesi teşrinievvelinindir, 1931 martında Moskovada oturan — dostlarımın — bana yazdıklarına göre Grant Hotel fiatlarını yarı yarıya tezyit etmiştir. | Listeyi — gözden — geçirdikten — sonra şarap kısmına baktım, en ucuz Kırım şarabının. şi- şesine (7,5), ecnebi şarabının - şişesine ise (45), (50) ruble isteniliyordu. Maamafih gündüzle- SOVYET RUSYADA Bir Gazetıîc_inin Gördükleri Yazan: Hans Siemsen ri saat üç ile sekiz arasında yemek yiyenler için yüzde elli nisbetinde tenzilât vardi. Seyahat — acentası - vasıtasile ( Tabldot ) a abone olmuştum. Listeden vazgeçerek o kisma geç tim, Havyar ile bol yağlı iki ta- bak salatadan sonra karnım doy- du. Ekmek siyah, fakat besleyici ve tazeydi, elimi sürmediğim da- na pirzolasi da büyük ve yağlı Grünüyordu. En sonra getirilen 'd?.l'. kavunu da şeker gibi tatlı i * Grand otel bilhassa ecnebile« re mahsustur. Burada seyahat acentesinin — tavassutu olmadan oda bulamazsınız. ve rusçadan ziyade ingilizce ile — fransızca, işitirsiniz. Yemek bakarsınız etrafınıza kendinize salonunda ve kendi sorarsınız: — Acaba bu oturanlâr “Hep imtiyaz almak peşinde koşan ecnebiler midir ? Sualinizin — cevabını derhal bulmak mümkün değildir. Fakat muhakkak olarak anlarsınız ki bu yemek salonu Avrupadır. Fakat Jlehinde söylenemiyecek bir Avrupadır. Yalnız ben Mosko vaya bunu görmek içinmi gek dim ? Haydi bir defada sokağa çıkalım : İşitilen — Muhaveroler Evvelâ, ikinci sınıf sokakları bırakarak, — bittabi caddelerde dolaştım ve halk ile hıncahınç dolu buldum, hatırıma Berlinden ayrılmadan evvel bir Alman ko- münistinin söylediği söz geldi: — Sokakları her vakit dolu bulacaksınız, demişti. Bu, bir haftada ancak beş gün çalışılma- sından ileri gelmektedir. Rusya- da hafta tatili yoktur. Halk nö- betle çalışmakta, nöbetle dinlen- mektedir. Binaenaleyh çalışanların beşte biri hergün tatildir ve bu- nun için sokaklar hergün doludur. * Tramvaylar ve otobüsler he- men daima dolu, sık sık geçi- yordu. Biletçiler ekseriyetle ka- dındı. Dikkat ettim, bunlar - yeni gelen müşterilerden para - topla- mak için mütemadiyen içinde"dolaşmıyor, fakat müte- madiyen arka kapının önünde bekliyordu. — Hatırınızda — kalsın, Rusyada tramvaylara arka kapıdan binilir, ön kapıdan inilir. Binae- naleyh her yolcu mutlaka biletçi- nin önünden geçimek ve geçer ken bilet parasını vermek mee buriyetindedir. Bu kaidenin yal- ir tek istisnası vardır: Yanında küçük çocuğu olan anneler tramvaya ön kapıdan da binebilirler.!Bu takdirde bilet pa- rası elden ele dolaşarak biletçiye kadar gelecek, bilet te yine ayni yoldan yolcuya ulaşacaktır. L ( Arkası var) |