27 Mart 1932 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

Buhranın Çaresi Cevdet Salih m $i Geçen yazımda ( İktısadi buh- ranın memleket dahilinde alış ve- rişin durgunluğundan, bu durgun- luğun da maişeti umumiyedeki pa- halılıktan ileri geldiğini ve a- hlığa (12) unsurun sebep olduğu- nu yazmıştım. gün bu ( 12) unsurun halk maişetinde - ki bunlar arasında maaşla geçinen büyük bir memur kütlesi de vardır - yaptığı paha- hlığı ve bu yüzden hükümet bütçesinde —iras ettikleri fena tesir ve neticeleri izah edeceğiz. Esasen bu noktayı hükümet ve halk nazarında nekadar vuzuh ve sarahatle tebarüz ettirirsek, bugünkü — buhranın — sebebini, menşeini, çarei hallini o derece göstermiş oluruz. Evvelen — — Halk maişetini pahalı yapan, halkın iştira iktida- rım azaltan bu on iki unsurdur. Fakat maişeti bunlar pahalı yap- tığı halde bunların ihdas ettik leri fenalığın zahmetini şimdiye kadar yalnız hükümet çekmiştir ve cekmektedir. 2 — Bugün bütçenin maruz kaldığı müşkül vaz'iyet, hep bu (12)unsurun yaptıkları fahiş tarife- ler, ücretler ve fiatlar yüzündendir. Çünki bunlar hayatı pahalılaştır- mışlar fakat pahalı hayattan dolayı, memurlara fazla maaş vermek külfetini hep hükümete yüklemişlerdir. 3 — Eğer bu (12) unsurun tarifeleri, ücretleri ve va- tanın büyük ve muhterem cfen- disi olan köylünün mahsul fiatlerile mütevazin ve mütenazır olsaydı hükümet senede (81) milyon lira maaş yerine (40)milyon lira maaş- la memurlarını bugün daha mem- nun ve daha müreffeh yaşata- 4 — Eğer bu (12) unsurun tarifeleri ve Ücretleri makul ve mantıki — olsaydı bugün Türk istihsali cihan piyasasında bütün dünya mallarına rekabet eder ve vatanımıza ümit ve tasavvurumuz- dan çok para gelirdi. $ — ( 122 uosurun ağır vergileri, fahiş faizleri, yüksek fiatleridir ki bugün elimize geçen paranın kıymetini azaltmaktadır. Fertler kazandiklarından bir miktar tasarrufa muktedir ola- mazlarsa beyeti içtimaiyenin in- kişaf ve terakkisi geri kalmıya mahkümdur. 6 — Bu (12) unsurun hergün doğrudan doğruya veya bilvasıta iştira kudretimizi — nasıl — azali- tıklarını — gözönünde — canlan- dırmak — için biri köylü, di- ğeri şehirli iki vatandaşın iktısadi hayatlarını tetkik edelim: Köylünün senede (2) bin ok- ka istihsal yaptığını farzedelim; buğdayın fiatı (20) kuruştan he- sap edilirse eline (400) lira ge- çer. Köyde vasat bir aile için bu para mühim bir miktardır. Köylü bu para ile ver- gileri ve borçlarını kolaylıkla verebilir. Bütün gıda ihtiyaçlarını tedarik edebilir. Çünki kendi mahsulünün fiatile aldığı malların fiati uygundur. Fakat buğün buğdayın okkası (2) kuruş olunca aline geçmiş para artık. (400) lira değil, yalnız (40) liradır. Halta bunua da müşterisi ktur. Şimdi bu para ile vergisini, zinl vermek; pahalı şeker, pahalı gar, ihlîyıj!ınııı pabalı almak müm- kün değild r. Bunun çaresi? Bunun çaresi, na- sıl muhterem köylü efendimiz, bize buğdayını ucuz yeriyorsa biz de ona ihtiyaçlarını ucuz vermeli, memleke- tin büyük — ekseriyetini teşkil eden köylüyü, memleketin küçük bir ekalliyeti olan (12) unsurun menfaatine feda etmemeliyir. Çünkü köylü memleketin aslı; bayatı, ve temelidir. Şimdi hangi tarafı tercih edersiniz? iktısadi » bir Bir gehirli vatandaşın hayalına g- 'nces Bunu da | makalede izah edeceğim, on Postanın Resimli Makalesi | — Akıl için yol bir oldıışıı gibi hakikat için de yol bir tanedir. SON POSTA 2 — Akıl ve hakikatten uzak- laşmak — istiyenler binbir yola sapabilirler. SON TELGRAF HABERLERİ Zengin Kadınlardan Bekârlık , Aklın Yolu x 3 — Onun için iyi düşündü- ğgünüz gibi lıırıel etmek imkâ- nınr arayınız ve bulunuz. — eee amer —— — e ra M K A Vergisi Alınacak Mı? ”” Ankara, 27 ( Hususi) Yozgat meb'usu Süleyman Sırrı Beyin bekârlardan vergi alınması hakkındaki teklifi üzerine Halk fırkasında teşekkül eden komisyon faaliyete başlamıştır. Komisyon kâtipliğine seçilen İstanbul meb'usu Alâettin Cemil Bey bir rapor hazırlamaktadır. Rapor Komisyon Umumi Heye- tinde tetkik edilerek kat'i şeklini alacaktır. Komisyon — Erzurum meb'usu Ahmet Fikri, Dr. Mustafa ( Çorüm ), Aziz ( Erzurum ), Re- fik (Bursa), Nafi Atuf (Erzurum), K l Hamdi ( Ordu ), Üquullı.lı. Sa- lâh Cimcoz, Fuat ( Krklareli ), Necip Ali (Denizli), Haydar | ( Afyon )Doktor Galip ( Bursa ), | Fikri ( Mesin ) Beylerle İlısın' Paşadan mürekkeptir. Komisyon azasının bekârlar- | dan vergi alınması hususunda W ayrı ayrı ne fikirde oldukları | henüz anlaşılmış değildir. Ancak | bir kısım meb'uslar vergiye aleyh- | tar gözükmekte ve — bunlar I ekseriyeti teşkil etmektedirler. Verginin kadınlara da — teşmili | meselesi alâkadarlar nrııındı[ hararetli münakaşalara sebep ol- ' maktadır. Vergi teklifi kabul edildiği takdirde bir kısım ka- dınlarin da bu yüke tahammül etmeleri icap edeceği şeklinde kanaatler tebellür etmiye başla- mıştır. Bu — kanaate — iştirak edenler, — varidatı olduğu hal- de bekâr yaşamak arzusunda bulunan kadınlardan vergi alına- bileceğini, hatta bunların vergi hu:hııııdı bekâr erkeklere bile tercih olunmaları lâzım -geldiğii söyliyorlar. — Bununla berıt: teklifin ekseriyet kazanamıyacağı kuvvetle tahmin ediliyor. Japonya Parasız Kaldı Bütçe Açığı iki Yüz Milyondur Londra, 27 ( Hususl )— Şang- haydan gelen malümata göre Çin - Japon müzakeresi dün sa- bah — başlamıştır. İlk hamlede muhtelit bir komsiyon teşkili etrafında uyuşulmuştur. Komisyon Çin ve Japon or- dularının mütekabilen geri çekil- melerine nezaret edecektir. Di- ğer taraftan Japon Kumandanı Şirakava, Tinvaniyao şehrindeki Çin askerlerinin geri çekiimesini, aksi takdirde kat'i tedbirler ala- cağını bildirmiştir. Japon matbuatına göre son mubarebe Japonyaya 138 milyon ene — mal olmuştur. Japonya ütçe açığını kapamak maksadile 200 milyonluk bir istikraz aktet- mektedir. Vaşington 27 — ( A.A.) — Bir genç kız. tarafından idare olunan ve Japonyanın Çinde takip etmekte olduğu emper- yalizm aleyhinde yazılari havi bayraklar taşıyan bir takım nü- mayişciler Japon sefarethanesi önünde toplanmağa teşebbüs et- mişlerdir. Polis nümayişcileri sopa ile dağıtmıştır. Her iki taraftan bir çok yaralı vardır. Takaütlük Kanunun Bazı Maddeleri Tefsir Edildi Ankara, 27 (Hususi) — Millet Meclisine tekaüt kanununun bazı maddelerinin tefsiri hakkında bir tezkere gelmiş ve maliye encü- mehinde tetkik edilmişlir. Nakil ve tahvil edilen memur- lar yeni vazifelerine başlayın- cıya kadar aradan bir müddet geçmektedir. Keza bu gibiler 15 gün zarfında eski memu- riyetinden ayrılmamak veya me- zuniyet almak gibi hususlarda, uhtelerinde vazife bulunduğu hâl- de maaşsız. kalmaktadirlar, Ma- aşsız geçen bu müddetlerin te- kaut muamelelerinde hesap edilip edilmiyeceğinin tefsiri istenilmiştir. Maliye encümeni bu müddet- lerin fili hizmetten sayılamıya- cağı esbabı mucibesile tekaüt mu- amelesinde hesaba dahil olunamı- yacağı müteleasında bulunmuştur. | Yeni Bütçe l Ve Borçlar Fırka Grupunda Devamlı Müzakereler Yapılacak Ankara, 27 (Hısusi)— Vekil- ler Heyeti dün uzun bir içtima aktetti. İçtimada bütçe ve eski borçlar meselelerinin görüşüldüğü tahmin ediliyor. Fırka grupunun salı günü yapacağı toplantıda İsmet Pş. eski borçlar hakkında izahat verecektir. Fırka Grupu- nun birkaç gün arka arkaya toplanarak mali meseleleri gö- rüşeceği —anlaşılıyor. Bu - içti- maları müteakıp Saracoğlu Şük- rü Bey yeni talimatı hâmil olarak tekrar Parise gidecek, Dü- yunu Umumiye hamillerile başla- mılan müzakereye devam edile cektir. Hükümet diğer alacaklı şirketlerle de — borç — taksitleri hakkında yeni anlaşmalar teminine çalışmaktadır. İSTER İNAN, İSTER İNANMA! İzmir gazetelerinde okuduğumuza göre, bu sene | olan beyanatına göre bu » İzmirde tülün satışı pek az olmuş ve tüccarla müs- tahsilin elinde 18 milyon kilo tütün kalmıştır. Bursga tüccarlarından birinin yine gazetelere vaki İSTER İNAN, İSTER elinde kalmıştır. buçuk milyon kile tütün istihsal edilmiş, bunun ancak S00 bin kilosu satılmış, iki milyon kilosu müstahsilin İNANMA! Yunanistanda Buhranın Önüne Geçmek İçin Uğraşılıyor Atina, 27 (Hususi)k — Dün Reisicümhur M. Zaimisin riyase- tinde toplanan fırka liderleri, M. Venizelos — tarafından — ileri sürülen milli bir kabine teşkili meselesine taraftar — olduklarını söylemiştir. Yarın yine M. Zaimisin riya- setinde toplanılacak ve ağlebi ihtimal bu bususta kat'i bir karar Bir Yıl Dönümü Atina, 27 (Hususi ) — Yunan istiklalinin yıl dönümü münasebe- tile meçhul asker abidesi mera- simle açılmıştır. Abideye Türk sefareti tara- fiından bir çelenk konulmuştur. Gazeteler bu münasebetle Türk- Yunan - dostluğundan — hararetle bahsediyorlar. Bursa havalisinde iki Sözün Kısası Mündericatımızın çoklu- gundan Dercedilememiş- tir. Üyereereeanse secenEreen eee ene übe LA naneene KeKerAnrN reuma M. 1 roçki Şark Vaziyetini Anlatıyor Pariste — çıkan — (Posledniye Novasti) ismindeki Beyaz Rus gazetesi Sabık Sovyet Harbiye komiseri M. Troçkinin Şark me- seleleri hakkında şayanı dikkat beyanatını neşretmektedir. M. Torçki Çin-Japon harbin- den bahsederk Japonyanın, Çin arazisini müstemleke ğıüne e- tirmek istediğini, İngiltere Hin- distanı kaybetmek — tehlikesine maruz iken Japonyanın bu mak- sadının gülünç olduğunu, fakat bu gayenin husulü mümkün ol- madığını, çünki Çinlilerin gözü açılarak Sovyetlerin muzahere- tinden emin bulunduklarını söy- lemektedir, M. Troçki müstakbel bir Ja- pon - Rus harbinden de bahse- derek Rusyaya hücum için Ja ponyanın evvelâ Mançuride kendi vaziyetini tahkim etmek ve zene gin müttefikler bulmak lâzım geldiğini beyan etmiştir. M. Troçki son Alman intiha- bından da bahsederek Hitlerin Rusya için büyük bir tehlike ok duğunu, hatta bu tehlikenin bir Japon hücumundan daha büyük olduğunu söylemiştir. M. Troçki bilhassa demiştirki: “ Japonlar böyle bir muhare- benin ilk safhasını belki kazana- rak Rusları mağlüp edebilir. Fa- kat Japonya unutmamalıdır ki arkasında koca bir Çin milleti vardır.,, Kızlara Çakı Batıran Bir Deli Roma 26 — Bir müddetten- beri Tiryestede birçok genç kız- ları çakı ile yaralıyan, bu suretle halk arasına dehşet salan ve kendisine “Yaban arısı, lâkabı verilen bir şabıs Tiryestede teve kif edilmiştir. Parisin Hava Müdafaa Tertibatı Paris, 26 — Polis Müdüriyeti, Seine eyaleti dahilindeki mınta- kalara ve Parise havadan vwe kubulacak hücum ve taarruzlara karşı müdafaa tertibati vücude getirilmesi hakkında bir emirna- me neşretmiştir. 4 Kişi Kayboldu Son hafta zarfında 3 kişi ve 1 çocuk kaybolmuştur. Kaybolanlar şunlardır : Samatyada — oturan - Niğdeli Ali, Taksimde oturan Bolulu 17 yaşında Hüseyin, Sirkecide otu- ran Seyfi Ef. nin oğlu 10 yaşında Eşref, Ayazpaşada oturan Kaf- kasyalı Hüseyin Efendilerdir. Buğday Yükseliyor Buğday fiati yükselmekte de- vam etmektedir. Dün pıyasaya 76 vagon buğday gelmiş, el ler (7) kuruşa kadar - satılmıştir. İş Mahkemeye Gidiyor Ticaret Odası doktorların ta- cir olduğu, Etibba Odası da olmadığı iddiasındadırlar. Bu me- sele yüzünden iki oda arasında dava çıkması çok muhtemeldir. Yolda Çarpışanlar Bebekten gelmekte olan 225 numaralı tramvayla İnhisa- rınıt 128 numaralı kamyonu çar- :ı:;'mı Kamyou hasara uğra-