13 Şubat 1932 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3
& Hergün Genevre ç Konfernsında Perde Arkası Nevyorkta çıkan The Republic mecmuasından: “Cenevrede bütün — milletler murahhasları teslihatı tahdit me- selesini konuşmak için toplanmış bulunuyorlar. “Fakat, devletlerin - itiraf et- miye casaret edememelerine rağ- men, bu koferansin muvaffak olması — için mâniler vardır. Devletlerin edemedik- hakikat Cenevrede mevzuu bahsolan mesele silâhların tahdidi değil, Şarki Avrupa ve Çinin istikbalde emperyalist kon- torlü altında bulunmasını temin meselesidir. mâni olan ew birçok itiraf leri şudur: en büyük engel de budur. Eğer bugün Cenevrede silâhların tahdidi kararı verilirse, | Şarki Avrupa ve Çinde vaziyet derhal ve derin ğişiverir. Cenevredeki diplomat- ların hepsi bunu bilir, fakat hiç- biri söylemiye cesaret edemez. Şarki Avrupa meselesi, aşağı | Yukarı bir asırlık bir meseledir. 1845 te Kırım harbini, 1914 te dünya harbini doğuran bu me- | seledir. Bugün Şarkt Avrupada Fransa hâkimdir, Fransanın bu hâkimi- yeti bir şeye istinat ediyor: Silâh kuvveti. Fransanın meselâ, Var- şovadaki nüfuzu nedendir? İkraz ettiği paradan dolayı değil, Le- histan bu parayı Londra, Nevyork veya diğer yerden de tedarik edebilirdi. Fransa, Lehistanın ih- raç pazarı olduğu için değil, çünki Lehistanın —tabit pazarı Rusya ve Almanyadır. Fakat Lehistan Fransaya mütemayildir. Çünki Fransa, Avrupanın en kuvvetli devleti*ir. Çekoslovakya, Romanya ve Yugoslavya için de ayni hüküm doğrudur. Fransanın — silâhlarını — tahdit etmeyi kabul edeceğini farzede- lim, Şarki Avrupa duvleıîui,î Fransanın askeri — müzaheretini kaybettiklerini anladıkları — gün, derhal Rusya ve Almanya ile anlaşmak ihtiyacını duyacaklardır. Vaşingtonda nan konferanstanberi, Çinde ve Mançuride — istatüko — muhafaza edildi, Geçen eylülde, İngiltere, mali buhrana düştü, donanma- tında isyan çıktı. Hindistanda huzursuzluk Aarttı. Bu sebeple ismen kuüvvetini kaybetti. Ja- Ponya, bu zâftan istifade etti. Derhal Mançuriye saldırdı. Fakat eğer İngilttere hâlâ Singaporda kuvvetli bir üssübahriye malik olmıııydı, ve Amerikan donan- Ması kuvyetli bulunmasaydı, Ja- Pouyanın Şanghaya asker çıkar- mak için beş ay bekliyeceği zannedilir. miydi? Cenevre konferansında hakiki mesele budur. Fransa - ordusunu, İngiltere ve Amerika donanma- larını — küçültmedikçe, — tahdidi teslihattan bahsetmek — gülünçtür, | " Fakat Fransa bir iki sene içinde ordusunu küçültürse Almanya derhal Şarki Avrupada hâkim vaziyete geçecek ve 1914 te olduğundan birkaç misli daha kuvvet kazanacaktır. İngiltere ile Amerika donan- malarım küçültürlerse, Japonya artık lâakal yüz sene Çinin mut- lak hâkimi olacaktır. Bu izahat, teslih Sayanı arzu bir şey olma değil, fakat İmpc:y.ılnl fr'rr şıîl olmadıkça, imkânsızlı- ğını göstermektir, atı Silâhların tahdidine | bir surette de- | 1922 de - topla- | SON POSTA — ——— a aa c ae Son Postanın Resimli Makalesi 1 — Fırtınanın kolaylıkla sö- küp attığı ağaçlar, zaten kökleri çörük Yolanlardır. Çın Ordusu Ç;:tm Bir Müda- j faa İçin Hazırlanıyor Londra, 13 (D. Hususi) — Japonya- | nın Çinde işgal ettiği sahalardan çe-' kilmemek hakkındaki azim ve kararı Aksayı Şarkta misli görülmemiş bir muharebenin çok yakında başlıyaca- ğına en kuvvetli delil addedilmektedir. Çin müdafaa ordusunun ıslahı yolundaki faaliyetler hakkında alınmaktadır. Çin menabiinin teminine göre bir Ja- | pon taarruzu karşısında Çin müdafaası yeni malümat çok çetin olackktır. olan ihtilâfta aldığı met Zouguldak ( Husust ) — Bu vuku bulan bir i müthiş bir faci ştir. Zavallı amele kızıl alevler arasında kalarak fe- ci şekilde yanmışlardır. Ankara - Filyos — hattınım c kısmındaki amele barakala- rından çıkmıştır. Barakada otu- ran amelelerdea biri sobayı pet- |orol ile — tutuşturmak | “birdenbire — parlamiş o anda adamcağızın bütün vü- cudunu sarmıştır. Zavallı adam can (havlile hay- kırmıya — başlayınca arkadaşları koşuşmuşlar, fakat onlar dı. alev- Hariciye Vekili Berlinde Şerefine ki Ziyafet Keşide Edildi Berlin, 12 (A. A.) — Hari- çiye Vekili Tevfik Rüştü Bey Alman Başvekili — M. Brüning'i ziyaret etmiş, Harbiye Nazırı da Tevfik Rüştü Bey şerefine bir akşam ziyafeti vermiştir. Türki- | yenin Berlin fahri konsolosu da | bir öğle ziyafeti keşide etmiştir. —— yangın ile ne- ticelenz üç isterken ve sinemalarıandan — birin tanbul y bir harp fılmi seyrederken, mı tahdidin | ; müracaat ediyor. Bir defa sansörden geçerek gösteril- | mesine müsaade edilmiş Liaoyang, 12 ( A.A ) —Çin Hükü- meti Japonya ile Cin arasında mevcut Yangın | altın- | alevler | | 2 — Şahsiyet sahibi bir adam | başkalarının önünde dalkavukluk | | edemez. | ş hakkındaki ) miştir. | tensik ve istemiştir. Mevsuk mektedir. ghay, 12 (A.A. ) — Ecnebilere ait imtiyazlı | mıntaka dahilindeki İngiliz ve Amerikan mahalle- leri hududu civarında gece yarısına kadar — Japon toplarının ateşi devam etmiş, çok gürültülü infi- lâklar duyulmuştur. in vaziyetten | | lerin içinde kalmışlardır. Amele- ler, etraflarını saran ateş çembe- rinden kurtulmak için öldürücü bir gayretle çabalamışlar, nunane hamlelerle alevlere mec- atıl- mışlardır. Fakat barakanın her tarafını kaplıyan ateş buna imkân bırak- mamış ve üç amele, hayatlarını güçlükle kurtaran yaralı arka- | daşlarının gözleri önünde ve feci ıstıraplar içinde kıvranarak — öl- müşlerdir. Bu acıklı hadiseden başka Bartında da bir yauvgın faciası olmuş, çoban — oğlu Mustafa — is- birinin cratnçi Avrupa [ Kraliçesi minde Danimarkalı Güzel Kız Kraliçe seçildi Pur('x, İdkmz (AA) Şti Danimarka güzeli, Mis | Avrupa intihap edilmiştir. ds is'afına ia gö İngiltere, vakit başka yor. Bu flm miş — bulunuyor. aganda mahi Bu talep Japonların açmak niyetinde oldukları suretinde tefsir edi- zevcesi Fatma | gösterildiği halde, o lerin oyaanmasına mani 9 | 3 — Tereddüt, ayarı gâh ileri, gâh geri giden bir saate benzer. ayrılmamıya ve Çinin en mühim liman- larının gayriaskeri bir hale konması tekliflerini redde karar ver- Şanghay, 22 (A. A.) — Japon Amiralı Nomura elyevimn Woşung açıklarında demirlemiş bulunan Berwick ismindeki İngiliz kruvazörünün süvarisinden saat on beşten evvel geminin yerini değiştirmesini şiddetli bir topçu üthiş Yangın Faciaları Zonguldakta Üç——Amele, Bartında İki Çocuk Alevler İçinde Yandılar sokağa odada S- so- çıktığı bulunan yere rada ba birdenbire derhal bir yangın' başlamıştır. 1 Hanım devrilmiş, iki kimse Evde | başka Alevler etrafi sarınca çocuklar feryada başlamış, fakat komşula- rın yetişmesine küçük — çocuktan bulunmuyordu. rağmen müthiş | facianın önüne — geçilememiştir. Neticede hasta bir halde takta yatan 6 yaşında Necati | ismindeki tamamen yanıp ölmüş, 4 yeşındaki kardeşi Meliha da ölüm derecesinde ya- çocuk yas narak hastaneye kaldırilmıştır. AHMET İzmirde Tahkikat Hazinenin Parasını Ça- İlanlar Meydana Çıkarılacak | İzmir, 13 ( Hususi ) — Tevkif | olunan Rihtim Şirketi müdür, muhasebeci ve umumi vekilinin isticvabına devam edilmektedir. Hazinenin " mühim miktarda za- rarını mucip — olan hareketlerde parmağı olanların meydana çı- | karılınası için tahkikat yapılıyor. ——— İSTER İNAN, İSTER İNANMA! diriliyor. isa ve Almanyada hor aleyhinde birçok filmler ketler sansürleri bu film- hale nazaran bi olması itibarile, bu arzunun | İSTER İNAN, İSTER in iyi aalaşılmadığına İNANMA! ateşi | . >Siya * 3 Sözün Kısası “Ne Okutacağız ?,, Meselesi — P. & * Afyon Karahisarda M. A., imzasile, karilerimizden biri bize bir. makale gönderdi. “Yeni nesle ne okutacağız?,, Diye açtığımız anketin ortaya koydu- gu mesele, bu makalenin de mevzuudur. Kariimizin makalesini aynen sütunlarımıza koyamadık. Bir pazçasını alacağız : “Son anketiniz, şu cümle ile ifade edilmesi mümkün olan bir hükümle kapandı: “ Genç- tik okumuyor, kitap onü” için satılmıyor. , Haltta Nurullah Ata Beyin, iştirak ettiğiniz ce- sur fikrine göre, gençlik hiç- bir devirde okumamıştır. , Karüimiz, gençliğin okumadığı ithamramı reddetmek için, böyle düşünen fikir adamlarımıza karşı makalesinde acı bir tehzili dil kullanıyor ve “ Milli neşriyat ha- zinesinde okuyacak şey bulamı- yan yeni neslin cahil kalmaması için bir Garp lisanı ezberlemesini şart koşan yüce üstatlarımızı ,, hicvediyor. Evvelâ, kariimize temin ede- lim: Biz, anketimize cevap ve- renlerin fikirlerine iştirak etti- gimizi hiç söylemedik. Daima bitaraf — bir nâkil — vaziyetinde kaldık. Anketteki fikirleri hulâ- sa etmek, bunlara iştirak etmek sayılmaz. Bilâkis ben, kendi he- | sabıma, —bu sütunda da kaç kereler yazdığım gibi kariimden farksız. düşünüyorum. Herşey nisbidir. diyoruz. Bizde, üç beş sene evveline gelinceye kadar, her sene artan ciddi bir kari sınıfı vardı. Yeni harflerden sonra iş değişti, buhran da üste geldi, neşriyat durdu. Bugün, liselerin ve bazı genç zümrelerin | mesleki beşriyatı istisna edilirse, memleketin umumi fikriyatını temsil eden bir tek mecmua bile | yoktur. Olsaydı. okunmiyacak mıydı? Bütün imanımla cevap veriyorum: Okunacaktı. Bir misal: “Hayat ansiklope- disi,, neşrediliyor. Daha ilk fasi- | külü çıkar çıkmaz kapışıldı. On | beş, yirmi bin satıldığınm büyük bir sevinçle öğrendim. Demek ki faydalı neşriyata karşı alâkasını daima saklıyan ve zamanında ortaya vuran büyük bir kari sı- nıfı var. Mesele şu değildir: “Türkler okumuyor, nasıl okutalım?,, Mesele şudur: “Türkler oku- yor, ne okutalım?,, Fakat herşey bir derece me- | gelesidir. Şüphesiz, Türkiyede hele bugünkü vaziyette, ideali- mizi tatmin edecek kadar büyük bir kari sınıfı yoktur; okuyam- ları bir taraftan arttırmıya çalış- malıyız; Fakat, okunacak - şey, okuyan kadar da yoktur ve asıl Kü dlî budu"b tırları ya- velki u Sal g ınrkEeYı, Tnbî?ıâdın bir melmıp dım. Mevzuu yine ayni- | g;arh:e .'ıl“Zi" Kudret,, imzalıdır. | Bu ateşli ve samim! kariime de | ayrı bir cevap vereceğim. 'Hava Tebeddülü 'Herkesi Hayrette Bıraktı Dün akşama doğru rüzgür tekrar lodosa çevirmiş ve hava mülâyim bir vaziyet almıştı. Gece yarısma kadar böyle giden ha- va vaziyeti, —ansızın — çıkan bir kar fırlınasile tekrar değiş- miş ve hararet derecesi birden- bire şaşılacak derecede düşmüştür. Bu sebeple gece yarısından sonra kar yağımıya başlamıştır. Elân yağan karın devamlı olaca- gı — anlaşılmaktadır. Sabahleyin hafif bir tipi de başlamıştır. On saatten beri yağan karın kalınlır | gı on beş 'santimi bulmuştur.
