1 Ağustos 1931 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 6

Ç ER EERRİY ONB aai n — ee FĞEAAE LER T İ —50— Hüşım Hana teşekkür et- tikten sonra valiye bir mektup yazarak kararımızı - bildirdik. Bu sırada benim emirber Hacı Ahmedin : —“"Ey gaziler yol göründü,, şarkısını söylemiye başladığı işidiliyordu. * 1918 Teşrinisanisinin 21 inci günü sababı Hâşın Han bizi ziyarete geldi. Ertesi gün yola çıkacağımız için bu, son ko- nuşuşumuzdu. Vedalaştık. Ayrılırken kendisine bana Bağdattan — beri — arkadaşlık eden kıymetli atım “Gazal,, i hediye ettim. Çünkü bu zata karşı kalbimizde biriken şük- ran ve minnettarlık hislerini ifade için elimizde arzedilecek başka tuhfe yoktu. Hayvanın — yularını - teslim etmeden evvel — alıştırdığım şekerin sonuncusunu — ağzına Attım. Sonra da alnından öptüm. — “Gazal,, — mutadı veçhile sağ elini kaldırarak teşekkür etti. Hâşum Han hayvanın bana ne derece alışkın olduğunu anlamıştı. Kabul etmemek is- tedi, fakat ısrar ettim, yalnız üç buçuk senedenberi"Gaza, li tımar (eden Efganlı seyisi de birlikte almasını istedim. Rica ettim. Akşama doğru vali Süleyman Han da bizi ziyarete gelerek vedalaştı. Ayni zaman- da — Bereketullah — Efendinin hemşehrisi olan doktor Mehmet Ali Han Medineli Beşir Ef. de bize iyi bir yolculuk temenni ettiler. geldiğini haber verdiler. Bu zat efendisi namına bi- ze bir çıkm Hint parası geti- ha. Memleketimden — ayrıldığım göndenberi sıkıntı içindeydim. Elimde avucumda hiçbir şey yoktu. — Buna rağmen bu hediyeyi kabul etmek milli izzeti nefsime dokunuyordu. Reddetmek istedim. Fakat Bereketullak Ef. mak- sadımı anlayınca benden evvel davranarak Hâşım Hana te- nkkur ve hatırı için parayı bul ettiğimizi söyledi. İtiraz etmedim: Ben iyi kötü binbir macera içinde geçerek memleketime dönebilirdim. Fakat Bereketullah — Efendi ihtiyardı, hastaydı ve er binde — bütün dlııyılıç rak — on, Tansız altınından b kı hiç bir yoktu. Bıııı:ııleyhç kıııdî:ı.ııyl hayatının belki son günlerinde biraz daha sıkıntıya sokmak bakkını kendimde göremedim. * Ertesi sabah yola çıktık. Kafilemizde on bir binek ve birtaç tane de yük hayvanı vardı. Bunun haricinde ıfıv;ıı | SON Tayyareci Yefimof yoldaşla 25 dakikalık bir uçuştnn sonra Hanın tesirile Efgan hükümeti maiyetimize on beş muhafız ile mutfak takımı vermişti. * İlk menzilimizi (Pehlivan Piri) denilen yer teşkil etti, sonra sıra ile “Kerh, Emerlik, Hoca Dübrar, — Kal'ainev Mevkor, Mergap, Çiçektu, Meymene, Herattan Ayrılışımız Sessiz, Sadasız Oldu Ve Böylece Türkistan Toprağına Ayak Bastık YAZAN: M. KÂZIM POSTA Sarıpul, Çıkcı, Belih mevkile- rini birer birer geçtik, Bazan handa kalıyor, bazan da uğ- radığımız yer bir kasaba ise hâkiminin, yahut ta kadısının evinde misafir ediliyor ve mu- hakkak gerek halk, gerek me- murlar tarafından büyük bir hüsnü kabul görüyorduk. Bu seyahat (Herat) tan itibaraen beş hafta sürdükten sonra — nihayet “ Ümmüderya neliri göründü. Bu nehir Efgan toprağını Buharadan ayırıyor, iki memleket arasında bir had- di fasıl teşkil ediyordu. Artık — Efganistana — veda edecek, Buhara toprağına ayak basacaktık. Bu esnada Efga- nistanda bazı devlet ricalinden gördüğümüz iyiliklere son bir mukabelede bulunduk. Naibüssaltanaya bir veda ve teşekkür mektubu yazdık. Ar- tık şimdi önümüzde Buhara toprağı — vardı. (Mabadı yarın) Şehrin Servetini Saklı- yan Alaturka Banka (Baş tarafı 1inci aâyfada ) Dört İhtimal 1 — Bizanslılar burayı idam mahkümu esirler ve mahpuslar için zindan olarak kullanmışlar. 2 — Kostantinin develeri, beygirleri için ahır vazifesini görmüş. 3 — Bizans despotları bu- rada çile doldururlarmış. 4 — Bizanslıların kütüpane- leri burada imiş. Bence en kuvvetli ve isa- betli ihtimal dördüncüsüdür. Çünkü Fatih İstanbula gir- diği zaman burasını mezat yeri yapmış ve menfeatini hocalarla talebei — ulüma — terketmiştir. Eskiden talebe derslerini sabah ve akşam camilerde okurlardı. Ondan sonra da burada alış veriş ederek ticaret öğrenirler, halka bar olmazlardı. Onun için de yirmi sene evvelisine kadar Bedesteni sabahleyin alaturka —saat — dörtte açar, ikindiden —evvel — kapatırdık. Günde yalnız 4,5 saat açık kalırdı. Bedestenin tarihi ka- yıtlarında esnaf tabiri yoktur. (Bedesten hocagânı ) derlerdi. Fatihin burasımı hocalara tah- sis etmesi her halde kütüpane olduğuna — delilnir. Her halde Fatih âlimlerini ahıra — sok- mazdı. * Bedesten Disiplini Meşrutiyete kadar burası saraydan fermanla gönderilen bir kâhyanın riyasetinde (12) Lonca ustasile idare edilirdi. Her sabah apdest alınır, dua ile açılır, akşamları da aynı merasimle kapatılırdı. Burada ni le, cigara içilmez, başı ı:k',il ııllı.ışı geıılîıleı, haksız- hk yapılmaz, alınan maldan cayılmazdı. Disipline riayet ılıılm haksızlık yapanlara Lonca derbal (Sen üç veya 5 gün yolsuzsun ) der, dükkânmı mühürler, onu icrayı ticaretten menederdi. Müddet — bilince gelir, Kâhyanm elini öper, af dilerdi. O vakit Bedestende (70) tellal vardı. (50) altıri lira sermayesi olmıyan buraya ka- bul edilmezdi ve her esnaf yekdiğerine müteselsilen kefil olurdu. Bedstende Neler Var Bedestenin içinde (150) do- lap, (300) kanat vardır. Burada dükkâna dolap derler. Dolap- ların altında 30 mücevherat ve para —kasası ve büyük kilitli sandıklar bulunuyor. Bedestenin duvarlarının ka- hnlığı bazı yerlerde on metre- den fazladır. Dört köşesinde küçük kapılardan girilen gizli ve çok mazbut mahzenler var- dır. Aynıca dükkânların arka- sı da boş bir dehliz hâlinde- dir. Devletin ilk zamanların- da bütün hazinesi ve parala- rile kıyımetli eşyası buralarda saklanırd. Bu — mabzenlerin içinde de ayrıca demir kasa- lar ve sandıklar bulunurdu. Son zamanlarda Eytam bankası teşekkül edinciye kadar Eytamın mallari ve paraları Meşihatteki Kassamlık tarafından kilitleri balmumile mühürlü ayrı ayrı sandıklarla burada muhafara edilirdi. Her sabah Kassamlık memurları buraya gelir, lâzım olan evrakı ve paraları çıka- rır, akşam yine sandıkları iade ederlerdi. Bunlara (Reset) san- dığı derlerdi. Türkiyenin Alaturka Emniyet Bankası Bedesten, fetihdenberi dev- letin hazineliğini yaptığı gibi İhmal Yüzünden Bir Kadın Asabi Bir ;pHastalığa Tutuldu m>Seher Hanım isminde orta yağlı bir kadıncağız dün bir- denbire fazla asabi bir buhra- na tutulmuş, müşahede altına alınmak için Adliye Tabipliği- ne götürülmüştür . Seher Hanım, saatçı İsmai! Hakkı Efendi isminde birinin zeyçesidir, beş çocuğu vardır. Yapılan tahkikata göre, Seher Hanımın kocası son zamanlar- daeviyle alâkadar olmak husu- sunda biraz ihmal göstermiş. Bu yüzden kadıncağız hastalık derecesinde asabileşmiştir. bütün İstanbulun da emniyet bankası olmuştur. Bütün kw- yumcular, mücevheratçılar an- tikacılar ve zengin tüccarlarla aileler burada birer kasa ve sandık tutarlar. Paralarını ve zikiymet eşyalarını burada sak- larlardı. Harbi umumiden evvel ve mütareke senelerinde çar- şınm (25) milyon liralık ser- mayesi burada saklanırdı. Her akşam esnaf paralarını çan- talarla buraya getirirler ve kasalarına - kilitlerlerdi. Şimdi de bütün çarşınm sermayesi ve zikiymet eşyası her akşam burada saklanır ve sabahleyin alınır. Bugünkü saklanan ser- maye ve mücevheratın yevmi vasati hesabı (5) — milyon Hiradan aşağı düşmez. Bazı an- tikacıların kolleksiyonlarını, ai- leler elmaslarım, incilerini hâlâ burada saklıyorlar. “Muharririmiz Osman Efen- diden bunları dinlerken Çarşı Esnaf Cemiyeti azasından bir zat şöyle haykırmıştır. “—Aman bunları yazmayınız; zaten iki bekçimiz vardır. Son- ra Bedestana hırsızları dadam- dırırsınız; bu bir sırdır.) Bedestandaki bütün dükân- lar geceleri açıktır. Bunlar ve diğer Emanet eşyasının ve pa- (resi Mektebm'zı Seçmeden Bize * Sorunuz ş İzaİıat Alınız Son Posta Karilerin Mektep Müşküllerini Hal İçin Kendilerine Delâlet Etmektedir Çocuğuuuıuîıugl mektebe vermek iıtiyorııınuı’ Bu sene tahsilinizi ikmal etmek üzere hangi mektebe girmek istiyorsunuz ? Gazetemiz gençlere ve ebeveyne rehberlik etmek | üzere bütün mektepler hakkında her türlü malümatı vermiye amadedir. Mektebinizi seçmeden evvel bize sorunuz. ve gir- mek istediğiniz mektep hakkında bizden malümat isteyiniz. Yalnız cevap için (6) kuruşluk posta pulu leffet- meyi unutmayınız. Ticaret Mektepleri Beçiktaşta Şevket Beye: 1— (ÂN Ticaret Mektebi) ulü- mu Allyıl tesriye, yüksek — tica- ret, orta ticaret namlarile üç kı- sımdan ibarettir. Mektebin ber kısmında hanım ve erkek talebe dera görür. Kayit muamelesi ey- lâl iptidasında başlar ve” bir. ay devam eder. 2 — Ulümu âliye İasmına: (Fakülteler tarzında tedrisat ya- pan ilim müessesesidir. ) Tam devreli lise mezunları, &âli mek- tepler ve Darülfünun mezunları ve bu mekteplere muadil olduk- ları tasdik edilmiş ecnebi mek- teplerden mezun olanlar kabul olunurlar. Bu kısım için yaş kay- di mevzuu babis değildir. 3 — Yüksek ticaret kısmına: Orta maektep mezunlarile Lizele- rin birinci devresini ikmal eden- ler, ilk ticaret mekteplerinden mezun olanlar alınır. Bu mektep- ler derecesinde oldukları tasdik edilmiş bulunan hususi ve eenebi mekteplerle İhtisas ve meslek mekteplerinden şahadetname ve- ya tasdikname İle gelenler de kayit ve kabul olunurlar. Ancak bu kızma alınacak talebenin 16 yaşından aşağı 21 yaşından yu- karı olmaması şarttır. 4 — Orta ticare kısmma: İlkmektep —mezunu olanlar, orta mektebi ve liselerin birinci dev- resini ikmal etmemiş — olanlar. Resmi — ilkmekteplere — muadil oldukları musaddak olan hususl mekteplerden mezun bulunanlarla bükümetçe — musaddak — hususi meslek mekteplerinden naklen gelenler alınırlar. Bu kısma ka- bul edilecek talebe ( Türkçe, Hesap, Tarih ve Coğrafya ) ders- lerinden müsabaka — imthanına tâbi tutulurlar. Kezalik bu kısma girecek talebenin 13 yaşından aşağı ve 18 yaşından yukarı olmaması meşruttur. 5 — Mektebin her üç kısmına kayit ve kabul için müracaat edecek Hamım ve Efendilerin aşağıdaki vesikaları mektep mü- dürlüğüne — hitaben yazacakları bir istidaya raptederek getirme- keri lâzımdır: 1- Nüfus hüviyet cüzdanı, 2- Aşı ve sıhhat raporu, 3- Oturduğu mahalden polisten musaddak hüsnühal — varakası, 4- Üç adet fotoğraf, $ -Mezun bu- lundukları mekteplerden aldıklar şehadetname veya tasdikname ve yahut bunların musaddak — süret- leri, 6- Mektebin her üç kusmına alınacak talebe miktarı tahdit edilmemekle — beraber sınıf ve şubelerin — vaziyetine — nazaram ulümu âliye kasınına azami 50 diğer kısımlara 80 ner — talebe alınacaktır. ! * - * ' Size Tabiatinizi Söyliyelim... His ve hayal mevzularının cazibelerine g dır. Çabuk müteeasir olur, neşesizliğe te- ıııyül eder, ;ll- | Slir ghllnl ! alırlarsa iğbi- H '.; rarı hemen zail olur. Tevfik bey: ıiların muhafazası yalnız Bekçi başı Osman Efendi ile arka- daşına tevdi edilmiştir. Şayanı şükrandır ki (61 ) senedenberi buradan bir iğne bile gaip ol- mamıştır. Yalnız birkaç sene evvel Hasırcıbaşı Servt Hanim namında (30) bin altın lirası bulunan bir Hanımın kasasından (800) altın lirası aşırıldığını id- dia etmiş ve fakat tahkikat neticesinde Hanımın hesabım bilmediği anlaşılmıştır. Bu kadar serveti bekliyen Osman Efendi ayda ne kadar para alır bilir misiniz? 35 lira. Yarım asırdanberi namuskâr- hk rekorunu kırmış bir zat.. * Şimdi Bedestende Eytam ida- zamanından her nasılsa kalmış ve ağızları bal mumla- rile mühürlü ve kilitli (50) san- dik vardır. Bunların içinde pa- ra ve tarihi vesaik bulunması “Resminizi Bize Gönderiniz, ihtimali de vardır. Fakat N, soran olmamıştır. Sıle.:ıP* müş ve varisleri tarafından aranmamış kilitli ve mühürlü birçok sandıklar da vardır. İşte laalettayin bir tanesinin üzerinde etiket vardır. (Evkaf Nazıri ıkrhum Suphi Paşa terekesin den antika eceleri — oluj irsali bodeılıîı&:;ınııı ııııdı: numara 1207 tarih 1304 ) Ayrıca Emvali Metrüke ida- resi tarafından mühürlü olarak bırakılmış (11) sandık ve kar sada — senelerdenberi buradâ kalmış, arıyan soran olmamı$” tır. Vaktile bunlardan — bir tar nesi açılmış, içinddn (30) biB Hiralık mücevherat — çıkmıştır: Devlet — hazinesin — buhranlı zamanında bunlar acaba buradâ unutuldu mu Dersiniz ? Bütüm bunlar Osman Efendinin yf" miız namusuna tevdi etmişlir Tesellüm ederken bir imza verilmemiştir.