1 Ağustos 1931 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3
y 'e Hergün (İktısadi Buhran) ın Reçetesi Yazan: CEVDET SALİH 7 Şimdiye kadar yazdığımı (6) makalede iktisadi buhranı teşhise, tahlile çalıştık, içtimal ve — iktısadi — hayatımızdaki tbenksizliğin, hep memleket Sınıfları — arasındaki — iktısadi Muvazenesizlikten ileri geldi- gini izah ettik, Bugün yazılarımızın ikinci h'mı:îı g);çiyoruz. Burada memleketin iktısadi vücudunda Yapılacak ameliyatın esas hat- larını çizeceğiz ve hastaya veri- lecek ilâcın reçetesini yazacağız. Biz, bu yazılarla, meseleyi esasından hallettiğimize kanliz. İsteriz ki kanaatimizin gerek İsabetini tasdik, gerek aksini İddia eden hükümet adamlar, illet Meclisi Meb'usları, Da- Tülfünun müderrisleri, iktısatçı- lâarımız vatanın bu en mühim Meselesine dair sarih ve sami- mi fikirlerini beyan etsinler. Meseleyi etraflı surette müna- aşa etsinler, hakikati kapayan bulutlar bu suretle kaldırılarak güneşin nuru memleketi aydın- latsın, Türk vatanı, dünyanın en Mamur ve refahlı bir yuvası olsun. * Reçetemiz, 68 maddeden mürekkeptir. Bu 68 madde; ge- Tek hükümet bütçesinden, ge- rek inhisarlar ve şirketlerden, ve gerek belediye - ve vilâyet bütçelerile diğer müessesattan, eshabı emlâktan, banka faiz- lerinden, nakliye ve sigorta şirketlerinden yapılacak umu- Mi tenzilât mikarını göstermek- tedir. İcap eden maddelerin altina 'Gübake'mmciba yazılmıştır. Umumt bütçede yapılacak tenzilât (40-50) milyon lira raddesindedir. Fakat maaşat ve masarifatı umümiyede ya- pılacak tenzilât, daha farla olacağından bütçenin tevzini müşkül olmiyacak, bilâkis daha kolay olacaktır. 68 maddenin tatbikı demek, hayatı yüzde elli derecesinde ucuzlatmak demektir. Maişeti ümümiye yüzde elli — tenzil edilince, maaşatın dahi yüzde elli tenzili caiz ve mümkün olabilir. demektir. Çünki maişeti umumiyedeki masraf tenzil edildikçe, hali hazırdaki maişet ile maaşlar- dan yüzde beş nisbetinde bile tenzilât yapmak doğru olamar, 68 maddenin tatbikı, (120- 140) milyon Hiralık bütçe :;ııek- tir. Şu kadar ki (68) maddenin ’-n-ışni,eu ti lıı)ık edince 'aramız kıymet kespedecek, mgiliz lirası (1030) kuruştan her ay tenezzül ede ede bir Bene sonra (500) kuruşa ine- necektir. Çünki paranın kıymeti vvel İştiraiyesile mütenasip olacağından hakikati halde büt- çede bir tenzilât yapılmamış olacaktır. Çünki 200-100 — 20 rakamı ile 100 - 5 — 20rakamı müsavi- dir. Bugünkü (200) milyonluk Bra altın hesabile (20) milyon oldu; gibi bu maddelerin tatbika halinde ( 100) milyon liralık bütçe de (20) milyon altın lemektir. Pahalı hayata karşı memur- lara verilen bugünkü zahiren fazla maaşa mukabil, ucuz ha- Yata karşı memurlara verilecek yarınki zahiren az maaş ara- sında hakikati halde bir fark olmiyacaktır . Fakat bugünkü pahalı hayat halinde, halkın çektiği ıstırap ve sefalet, yarınki ucuz hayat karşısında tamamile mündefi SON POSTA | . . y . || Son Posta'nın Resimli Makalesi 1 — Dürüstt en doğru BUGÜNÜN HAFRİYAT | Emin Âli B. Komiser Tayin Edildi Ankara, 31 (Hususi) — Ta- rihçi Emin Âli Bey Alişar taraflarında yapılan Hitit asarı hafriyatı komiserliğine tayin edildi. Taziyet Beyan Edildi Ankara, 31 (Hususi) — Nor- veç İstanbul konsolosu M. Kolmodinin son tayyare kazasşın- da ölmesi üÜzerine Hariciye Ve- kâleti namına Norveç sefaretine taziyet beyan edildi. Türk - Rus Mukavelesi Ankara, 31 (Hususi) — Son Türk - Rus ticaret muahedesi mucibince Sovyetler şu gün- lerde memleketimizden muba- yaata başlıyacaklardır. Ankarada Sıcak Hele Otobüsler, Bir Bışbelâgı leuıtuı Ankara, 31 (Hususi) — An- karada sıcaklar çoğı Ha- raret gölgede (35) dereceyi buldu. Ankara bilhassa sıcağı tadil edecek hiçbir v;m;y.ı malik olmadığı için heri ter içinde voııbitldı bir ha dedir. Bugün Ankara sakinle- rinin en büyük 1wstırap ve dertleri bu sıcakta müteaffin ve hurda otobüslerle seyahat etmektir. — Yenişehire — işliyon otobüsler istisna edilirse diîıı otobüsler bir cendere, bir mikrop yuvası, Ankara halkı- nın bir başbelâsıdır. Riyaseticümhur Orkestrası Ankara, 31 ( Husust ) — Maarif Vekâleti, Riyaseticüm- hur orkestrasının kendi emrine verilmesi için bir kanun hazir- lamıştır. Lâyiha Milli Müdafaa vekâletince — tetkik — edilerek Heyeti Vekileye sevkedilmiştir. Lâyiha, Meclisin gelecek dev- resinde kanuniyet kespedecek olursa orkestra “ Riyaseticüm- hur Filarmoni beyeti,, ismini alacak ve daha ziyade inkişaf edecektir. Müruru Zaman Yok Ankara, 31 (Husust) — Ba- rut irtişası mosclednjı maz- mlar müruru zaman iddla ::'mişlcrdl. Bunu tetkik eden Ankara Ağır Ceza relisliği müruru — zaman — olmadığına karar ven—uişıîr._ “Olacaktır ki, bu, memleket azlın bir refah ve saadet ıâ,ı: mektir . 68 maddeyi yarından itiba- ren derce başlıyacağız. siyasettir. I olmak daha iyidir. 2 — Zengin olmaktansa namuslu l olamaz. Adliye Vekâletinde Matbuatı * * Tetkik Bürosu Teşkil Edilecek Ankara, 31 (Hususi) — Yeni Matbuat Kanununun tatbik #ahasına girmesile beraber Adliye Vekâleti gazetelerin neşri- yatını adım adım takip edecektir. Tetkikatın sıkı bir surette icrasını temin İçin İstanbul Müd- delumumiliğine merbut husus! bir büro teşkil ve gazeteleriz neşriyatı burada kontrol edilecektir. Bu büroya dört müddel- umumi muavini memur edilecek' tir. Diğer taraftan Vekâlet Ceza İşleri Müdürlüğüne merbut olarak yeni bir Matbuat tetkik bürosu ihdas edilmesi de dü- şünülmektedir. Bu büronun âmiri Ceza İşleri Müdür Muavinl unvanile çalışacaktır, Nevyorktan İsta | Baş tarafı Tinel sayfada ) Amerikalı — tayyarecileri, Yeşilköyde gazetecilerle hü- kümet erkânı, Amerika sefa- reti mensupları, Tıyyııı - miyeti mümessilleri ve birçok zevat karşılıyarak — selâmlayıp alkışlamışlardır. Tayyareçiler, yere iner inmez büfeye götü- rülmüşler ve bir şey arzu edip etmedikleri sorulunca şu çe- vabı vermişlerdir: — O kadar açız ki.. hava kahramanı birat sonra İstanbula hare- ket etmişlerdir. İlk — ziyaret- lerini — Amerika — sefaretine uğryarak — yapmışlar, — son- ra Perapalas otelinde hazır- lanan dairelerine gitmişlerdir. Şimdiye —kadar Amerikadan Avrupaya yapılan bava sefer- lerinin biz kaçı geçmediği ve bunlardan pek azının evvelce tayin —edilen hedefe — vüsıl oldukları nazarı dikkate ali- nirsa — Amerikan — tayyarecile- rinin bu muvaffakıyetlerinin ehemmiyeti daha artar. Bu adamlara karşı duyrbilece- CĞNŞ el SAA p TU GGT BO KN nbula 49 Saatte ğimiz takdir hissi, tayyareden yere İner inmez sanki bu mu- azzam seferi onlar yapmamış gibi — zinde — görünmeleridir. Yalnız uzun bir yolculuk yap- tıklarına delâlet eden birkaç günlük sakalları ve tayyarede giydikleri biraz — hırpalanmış elbiselerinden başka bir emare göze çarpmıyordu. Kahramanların Beyanatı Nevyorkla İstanbul arasın- daki geniş mesafeyi bir ham- lede geçen kahramanlar şu sözleri söylemişlerdir: — “Türkiye hakkında çok iyi şeyler işilmekte olduğumuz için yapacağımız büyük seferin ulda nihayetlenmesini ar- zu ettik, ve Türkiyeyi görmiye geldik. - Bildiğiniz gibi salı günü altıda Nevyorktan hare- ket ve Bahrimuhiti İrlanda lsti- kametinde katettik. Çarşamba günü 3te İrlan- danın Valentie şehri yakınından geçtik ve Paris üÜzerinden yece uçtuk. Maamafih Parise atmak üzere aldığımız gazeteleri yine İster İnan, İster İnanma! larda bir yangın oldu. İtfaiye geldi. Borulardı su bulamadı. Yangını vak- tinde söndürmek mümkün olamadı. Üç dört dükkân yandı. | Gazeteler Torkos Şir- | ketinden şikâyet — ettiler. | Halâ şehri susuz birak- | tığını söylediler. Bir taraftan da çeşme- lerde su olmadığı halde, | Geçen akşam Flıulld*( çeşme açılınca saatin işle- diğini bildirdiler. Fakat Terkos Şirketi bu sarih — vak'alara rağmen yangında su bulunduğunu iddia etti. Fırkaca verilen karara rağmen Terkosun Şirketi- nin bu yüzsüzlüğüne ba- karak, artık Terkos Şir« ketinin verilen emirlere, yapılan tebliğlere ehem- miyet verdiğine, İster İnam, İster İnanmal 3 — Nam'« kadar büyük servet TELGRAF HABERLEHÜ SNSK Ğ (AĞAÇ DiKiMi Bu Sene İki Milyon Ağaç Dikildi. Ankara, 31 ( Husust! ) — Ankarada bir Ağaç Koruma Cemiyeti vardır. Cemiyetin ga- yesi ağaçları çoğaltmak, cine- lerini ıslah etmek, halkta ağaç mubabbeti uyandırmak, ağaç- ları tahribattan — vikaye eb mektir. Cemiyet Anadolunun hemen her tarafında şubeler açmıştır. — Şubeler — ağaçların vaziyet, miktar ve mahiyeti hakkında — raporlar — gönder- mektedir, Şubelerden — gelen malümata göre bu sene xzar- fında ( 1,094,850 ) ağaç dikil- miştir. Bu miktarın ( 178000 )i Bilecikte, ( 167000 ) tanesi Boluda dikilmiştir. Muhafaza İşi Askeri Teşkilâta Göre Tensik Ediliyor Ankara, 31 ( Hususi ) — Gümrük muhafazasının askeri teşkilâta göre yeniden vücuda getirilmesi hakkında hazırlanan kanun — bugünlerde — tatbika başlanmıştır. Teşkilât bu sene — yalnız cenup hududumuzda yapılacak, sonra diğer hudutlara teşmil edilecektir. Bütün muhafaza memurları bir liva teşkil edecek, alay, tabur ve bölüklere ayrılacak ve bir kumandan tayin olu- nacaktır. şehre attık. Ondan sonra doğ- ru İstanbula geldik. Balkanlar- da fena halde yağmura tutul- duk ve ıslandık. Yanımızda başka elbisemiz- de olmadığı için bu ulanma bizim için hayli fena oldu. Se- yahatimizden umumiyetle şikt- yete bir sebep yoktur. Şimdi birer banyodan sonra uykuya çekileceğiz. Herhale Perapalas- ta banyo yapmak Bahrimuhit- te banyo yapmaktan daha iyi olsa gerek,, . Tayyareciler şehrimizde 3 gün kadar kalacaklar ve söy- lendiğine göre buradan Japon- ya'ya gideceklerdir. Ankarada Bir Evlenme Ankara, 31 ( Husust ) — Ağa oğlu Ahmet Beyin lam Ankara Kır Lisesi Müdürü Tezer Hanımla Doktor Nimet Beyin Hdüğünleri dün gece Karpiçte yapıldı. Sözün | Münderecatımızın çok- ndan dercedileme- j Dil Anket—ımîz- Dil Encümeni kapandı. Fa- aliyetine hangi şekilede de- ği belli değil, Esa- dze ait birçok mese- leler, encümenin varlığına rağ- men, evvcice de halledilmemiş ve birçok münakaşaların önü- ne geçememişti. Biz, dilimize — nit birçok meseleleri aydınlatmak — için bir anket açtık. Bir muhar« ririmiz, alâkadar ve müte- bhassıs kimselerin fikirler rini toplamaktadır. Bunlar yakında derce — başlıyacağız. Fakat, bu arada, memleketi- mizin bütün Türkçe ve edebi- ' yat muallimlerinin fikirlerini de neşretmiye amadeyiz. Bu muallimler bize mümkün mers tebe veciz mütalealarım, resim- lerini ve adreslerini gönderire lerse dilimizin tekâmülü namıs na kendilerine müteşekkir kas hırız, Dilimiz — için sualler şunlardır: 1 — Alfabede, imlâ kak delerinde ve gramerde tadil ta taraftar mısımz? Ne gibi? 2 — Eski Türk dillerinden Çagatayca ve Uugurcadan bu- günkü dilimize kelimeler alın- ması mümkün müdür ve lâzım mıdır? 3 — İlmi ıstılahların Arap- ça ve Âcemceden mi, Yunan« ca ve Lâtinceden mi alınmasına taraftarsınız ? Niçin ? 4 — Dil meselelerinin tet- kik ve münakaşası için bütün alâkadarlardan mürekkep bir kongrenin toplanmasını faydalı bulur musunuz ? 5 — Daimi bir dil encüme- nine ihtiyaç var mıdır? Bu en cümen kimlerden mürekkep olmalı, nerede ve nasıl çalıs- malıdır? Bir Facia Bir Adamcağız Sekiz Metreden Düşüp Öldü Nişantaşında Teşvikiye cad desinde oturan Mösyö Luka- nn uşağı Ahmet Ef, pen- cerenin perdesini asmak İstere ken ayağı kayarak 8 metreden sokağa düşmüş ve ağır suret- te yaralanmıştır. Ahmet Ef, kaldırldığı Sıhhat — yurdunda biraz sonra ölmüştür. Küçük Bir Kız Araba Altında Ezildi Ve Y_anılandı Kadri isminde birinin idare * ettiği 4301 numaralı yük ara« bası Kasımpaşada — durürken ansızın beygirler Ürkmüş ve — arabayı sürüklemiye başlamış- lardır. Bu sırada 9 yaşında Fikriye isminde bir kıiz araba- nın önünden kaçamamış, ağır — Surette ezilmiştir. Başveki Yalovada — — Başvekil İsmet Pş. ile Ha- riciye Vekili Tevfik Rüştü ve Recep Beyler dün Yalovaya gitmişlerdir. Bari Sergisinde Türk Malı Eylülde İtalyanın Bari şeh- rinde açılacak panayırda Türk tacirlerine Ücretsiz yer tahsis edilmiştir. Nakil vasıtaları üc- retlerinden da — tenzilât yapı» lacaktır. İhracat ofisi sergide Türk malı teşhir edeceklere yardımda bulunacaktır. sorduğumuz İ
