19 Temmuz 1931 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 6
B SiT SND li Kai — SON POSTA Efga Emiri Bir ecîs platı, “ mızda Verilecek Kararı Merakla Bekliyorduk YAZAN: M. KÂZIİM İ RR e Her iki kısım da kazanmak — için — evvelemirde ulemayı kazanmıya - çalışıyor- lardı. Ba ulema da yine İngiliz | taraftarı ve İngiliz aleyhtan olmak üzere iki kısımdı. — İngiliz taraftarlarının başın- da Hz. Celâlabat adımı taşır | yan ve Efganistanın en âlim bir adamı olduğu iddia edilen bir zat vardı. Bu zate en fazla ehemmiyeti Emirin ken- disi ve ailesi efradı veriyor ve bu suretle İngilizlerin gönülle- rini avlamıya çalışıyorlardı. İngiliz aleyhtarlarının başın- | da ise Hr. Padişah Sahip adı- | g taşıyan başka bir sarıklı wardı. Bu sarıklıyı en fazla ok- gıyan da bittabi bizdik. * Bu, siyasi manevraların za- — hiri cephesiydi. Bunların bir :: gde gizli kısmı vardı : — Emir İngilizlerin dostlukla- | —zımı kazanmak için heyetimizi İ resmi şekilde kabul etmemek, — ve bu nevi göz hapsinde bu- — lundurmakla beraber, ayrıca -— Fon Hentik ile müzakereye l girişmişti. Bu — müzakereden — maksat İngilizler ile muhare- — beye giriştiği takdirde Alman- yadan ne gibi muavenet göre- bileceğini anlamak, belki de bizi oyalamaktı. Bu müzakere son haddine geldiği zaman | Emir: — Bir defa memleketimizin O eşrafını topliyarak bir divan | kurayım, vaziyeti onlarla isti- şare edeyim, dedi, , * Emirin içtimaa davet ettiği — divan Efganistanin başlıca ka- bile reisleri ile eşraf ve ule- " masından terekküp ediyordu. Bu zevat memleketin dört ta- rafından “Kâbil,, e geldiler ve Kânunusaninin 29 uncu cw- martesi günü toplandılar. Cel- — geyi Emir açtı ve hazır bulu- — manlara içtimaın sebebini an- latti, Emir: | —" Avrupada büyük bir mu- harebe çıktı. Bir tarafta Al- manya, Avusturya, — Türkiye, diğer tarafta İngiltere, Fransa, Rusya muharebeye girmiştiler. Bu savaşmanın ilk neticesi olarak İngiltere, Fransa ve Rusyayı iltizam eden küçük devletlerden Sırbistan ve Bel- çika mahvoldular. Mücadele henüz devam etmektedir. Neticesi belli değildir. Fa- kat bütün dünyayı sarsan bu “fırtmadan Efganistanın kurtul- Oması için vereceğim kararlar müzaheret — göstermenizi rica ederim,, demişti. İçtimada ha- Uzur bulunanlar bu nutku sü- |künetle — dinliyorlar. — Tasdik ediyorlar: — Evet öyledir, diyorlardı. * Biz bır divandan lehimize mühim kararlar çıkmasını bek- liyorduk. Fakat Emir tarafın- dan irat edilen nutkun bitaraf bir tarihçeden ibaret olduğu- nu ve bilhassa bu içtimada Tngilir sefirinin bir sami sıfa- f | Ş halkı | | 4 N b ; İ İ | Son İsyanda Nadir Hanın idam etliği Harbiye mektebi müdürü Mahmut Sami han tile hazır. bulunduğunu işitti- ğimiz zaman bütün ümitlerimiz yıkıldı. Maamafih —Almanlar ile biz bu hususta ayni şekilde düşünmüyorduk. ar da yine az çok nikbini, daha doğrusu aldanma vardı. Biz ise hakikati daha — doğru bir şekilde görüyorduk. * Bizi Devlet — Divanından Ümit beslemiye, sonra da - kendi hesabıma - bedbin olmı- ya sevkeden sebepleri anla- tayım: Efgu_ Emirinin Alman he- yeti ile gizli bir müzakereye girişmiş olduğunu biraz evvel söylemiştim. Bu — müzakere haftalarca — sürdükten — sonra bir mukavele projesi akti ile neticelendi : Bu makaveleye göre Alman hükümeti Efganistana son sis- tem yüz bin tüfek ile man gephane 300 top ve an milyon İngiliz altım verecek, buna mukabil de Efgan Hükümeti Almanya lehine harbe gire- cekti. Bu mukavele ilk günlerde gizli konuşuluyordu, fakat in- tacı sırası geldiği zaman üÜze- rini örten esrar perdesi kal- dırıldı. Bir sabah erken kalkmıştım. Fon Hentik beni çağırttı: — Bugün Emirin sarayına gideceğir. Siz de, bütün heyet azasile birlikte hazır buluna- caksınız. Aktettiğimiz muka- Fikirler Bir Noktada Birleşiyor Köylüyü Kazandıracak Buğday Siyaseti Lâzım ! (Baş tarafı 1 incl sayfada) — * “Son Posta,, nın, ilk bakışta [ biraz garip görünen her iki fikir hakkında kanaati yoktur. Salâhiyettarlar Ne Diyor? Bir fikir edinmek için de salâhiyettar ağızların mütale- alarını soruyor. Dün ilk olarak müracaat — ettiğimiz — ticaret odası erkânından bir zat bize şunları söyledi: — Müstahsili korumak için bizde alınacak tedbirlerin en iyisi İhraç edilecek mallara prim vermektir. Bunun için de muamele vergisi olarak alınan resim ile ekmeğin halita ve satışlarına başka usuller bula- rak hâsıl olacak fiat farkımı bu prime karşılık koymaktır. Meselâ — fırınların adedini azaltmak, —ekmekleri — yalnız fırınlarda sattırmak. İhracatçının prim alması buğ- dayı yükseltir. Bu da müstah- silin lehinedir. Fakat müstah- sile prim vermek doğru değil- dir. Çünkü prim dağıtmak ta hem hakkaniyet gözetilemez, hem hükümetin kudreti buna kâfi gelmez. Müstahsil köylü olduğuna göre eline geçen parayı Ffiatleri muayyen yük- seklikte tutmak- için de kulla- nılamaz..,, Yanlış Bir Fikir Bize göre bu zatin fikri yanlıştır. Çünkü dünya buğday piyasası İşgal altındadır. Buğ- dayımızın fiatini yükseltebile- cek şekilde ihracat yapıp re- kabet uyandırmak ve binneti- ce buğdayı yükseltmek tatbi- katta mümklin olamaz. Bir Fikir Daha Belediye erkânından salâhi- yettar bir zat te diyor ki: “— Dünya daayni buhran- dan muztarip olduğu için bu muazzam ve mudil iş hakkında seri tedbirli fikirler söylemek ve bunların tatbik kabiliyetini bulmak çok müşküldür. Bence ilk akla gelen en kestirme çare şudur: Ekmeğe kilo ba- şında muayyen bir vergi kon- malidır. Hariçten girecek buğ- daylar için de bu vergi nisbe- tinde muayyen bir gümrük resmi ilâve edilmelidir. Hükü- met bu vergi ve gümrük far- kını ladıktan sonra kö; ııühııhwp nisbetinde bir y:ırlü: vermelidir. Bu, bu sene lüı kabili tatbik değildir. Çüni ekseri çiftçi mahsulünü elinden çıkarmıştır. gelecek sene İçin yapılabilir.., Çekirgeler Silivri Ve Çatalca Temizlendi Silivri ve Çatalca kazaların- da Çekirge mücadelesine niha- yet verilmiştir. Diğer kazalar- da esasen tehlikeli bir surette çekirge yoktu. Yalnız Yalovada mücadele devam etmektedir . Burada Çekirge sürüleri faali- yete geçmiş fakat bunlar boş arazide olduğu için mezruata zarar vermemiştir. Bir hafta sonra buradaki faaliyete niha- yet verilecektir. veleyi alenen okuyup mözake- re edeceğiz, dedi. Düşündüm : Casus ile muhat bir yerde tereyan eden siyasi müzakere- nin İngiliz sefiri tarafından işitilmemesi için azam! ihtiyata müracaat etmek lâzımgelirken aksi bir hattı hareket tutma- nın sebebi acaba ne olabilirdi? Bu suale verileck cevap çok basitti: — Efgan Emiri Almanlarla müzakereye giriştiğini İngiliz- lere duyurmak ve Almanlar- dan istediği tavizatın daha fazlasını izlerden istemek niyetinde idi. Bu hususta te- reddüde mahal yoktu. Fakat maalesef Fon Hentik Cenapları bu basit nokta düşünemedi, — düşünenlere de ehemmiyet vermedi. Çok safdil bir adam gibi harekat ediyor. Hatta bu ka- dar mühimmatın ve paranın Almanya tarafından Efganis- tan gibi dört tarafı düşman la mahzur bir memlekete hangi yoldan gönderilebileceğini bile gözden uzak tutuyor. (Wabadı yarın ) Bugünün Meseleleri Ecnebi Sermaye Niçin Memleket- ten Kaçıyor? (Bağ tarafı 1 inci sayfada ) Anonim Şirketi namile bir şir- ket tarafından işletilirdi. Ya- ilan tesisat muazzamdı. Mah- eci Batum olmak üzere günde 300 bin okka maden çıkarılır- dı. Beş binden fazla amele çalışırdı. — Fabrika — civarında muntazam evler yapılmış, kü- çük bir İsviçre şehri vücuda getirilmişti. Umumi harpte bu madende faaliyet durdu. Harpten sonra budut tashihinde bu maden bize kaldı. Hükümet vazıyet etti. Eski sahipler hükümete müracaat ettiler. Fakat İktısat Vekâletinde iş uzadı ve niha- yet müzakerat neticesiz kaldı. İşte ecnebi sermayesini mem- leketten uzaklaştıran amiller- den bir kısmı da bunlardır. Pamuk Vaziyeti Mahsul Geçen Seneye Göre Azdır İbracat ofisi memleketimizin pamuk rekoltesi haklımda yap- tığı bir etüde göre, bu sene, İzmir mıntakasından se- neye nazaren az olunacaktır. Zira bu seneki zeriyat miktarı azdır. Denizli Vilâyetinde (13,200), Mugla Vi- lâyetinde ( 13,523 ) Ispartada (50), İzmirde (9,200) dönüm pamuk ekilmiştir. Muamele Vergisi Muamele vergisi lâyihasının bu hafta muhtelit encümenden çika- rak Meçliste müzakere edilecak- Hir. Lüyihanın son şekli muhrik kuvveti on beygirden aşağı olan müesseselerle senelik muamelâtı 10 bin liradan ax olan müessese- lerden vergi alınmaması tarzın- ——— | w! Resminizi * Size Tab Resminizi bize gönderirseniz elze tablatiniz! söyliyebiliriz. Fakat bunun için gönderilecek resimler Iyi ve tabit pozda çıkmış olması İâzımdır. Taki mütehazsınımırz — mütslensında — bataya düşmesim * Tablatlerini —anlamak Üzere — bize resliin gönderen karflarimiz hakkında mütehasasımızın — mütalcasını — aşağıki salırlarda — okuyabilirsinler * Salih Turgut beg: Usul ve nizam haricin- deki teklif ve | <aMtüğyn. mesalye iltifat | — » a etmez, bir. işi < f — anlamadan yap- |— gğ tEk maz, dikkat ve İ Ve tatkike tabi — tutar. — Sonra söyliyoce ğini evvelâ söyler. İzzeti —nefsini alâkadar — eden — mesailde ataklık ve alınğanlık gösterir. | Temmuz 19 ) Bize Gönderiniz, * r tatinizi Söyliğelim... * Ârif Seyfettin bey: Foteğrafının dercizi arzu etmlyer |— Tahlillerde hataya düşme şüphesiz. pek — mümkündü! Hatta okadar ki; biri rütü görmüş — diğeri hali - tabiid olan ayni şekil ve vaziyettek ikâ fotoğraf üzerinde heme yekdiğerine zıt tahliller yapa biliriz. Tecrübelerimiz bizza | çehreyi hali tabilde görmekli | daha çok - isabetli neticelei | verebilir. Fakat buda mümküt olmadığından fotoğraflarla ik tifa ediyoruz. Bu itibarla resim lerin sun'l vaziyetlerden rütüş ten azade bulunması — çob lâzımdır. Resim — gönderen bazı karflerimiz mlltehasanınızın cevabi geciktiği için sabırmızlanıyor ve mektup gündererek fetoğrafilerinln akibetini öğrenmek is- tiyorlar. — Bu fotoğrafiler intişar edecel Ür. Bu hususta müstecih olmalarımı riza ederiz. Alman Buhranının İlk Saflıasi Ka- pandı; Fakat Bundan Sonra Meçhu! (Baş tarafı Sinci sayfada ) Mütehassıslar Toplandı Londra, 17 (A.A) — Saat 11 den biraz sonra 7 hükümeti temsil eden — mütehassıslar, Hoover plânının tatbikına mü- teallik teknik teferruatı tesbit ve tanzim etmek Üzere hazine nezaretinde — toplanmışlardır. Aralarında Amerikanın Bruxel- les sefiri M. Gibson da bulun- makta idi. Nazırlar konferansı Pazar- tesi günü toplanacağından mü- tahassısların hemen kat'i me- selelerin müzakeresine girişmi- yecekleri, yalnız ayni teslimat meselesini tetkike memur bir tâli komiyon vücuda getire- cekleri zannolunuyor. Vaziyet Düzeliyor Londra, 16 ( A.A. )— Lon- drada büyük bir tahavvül vardır. Piyasa tamamile değiş- miş ve — bugünün sükünetle geçmesi korku bulutlarını da- Kgıtmıştır. Her tarafta nikbinlik büt- kümfermadır. Mark piyasası Londrada hemen hemen tabil halini aldığından markın düçar olduğu buhranın geçtiğine ka- naat vardır. Almanyadaki hâdisattan son ra bugün umumiyetle İngiltere bankasının faiz miktarımın yük- seleceği bekleniyordu. Fakat İngiltere bankası faiz miktarını değiştirmemiş ve bu hal bir itimat — işareti olarak kabul edilmekte ve Londrada mem- nuniyetle karşılanmaktadır. GLORYA Fennen havalandırılınış yegâne salonur. Bu akşam Liane Haid ve Villy Forst'un büyük muvaffakıyetleri. HAYALİN SONU Filmin sonu yeniden yapılmıştır. Donanma Piyangosu SON KEŞİDEDE İKRAMİYE KAZANAN NUMARALAR 15 temmuz 931 tarihinde do- nanma tahvilâtının İera olunan 46 ıncı keşidesinde amortl isabet eden tertip numaraları berveçhi zirdir. Tahvilât Tertip numaraları 3904 643 7888 1936 5316 7026 7849 3346 İkramiye İsabet Eden Numaralar İkramiye — Tertip No, — Sıra 3000 643 ı7 100 3346 50 7887 10 5316 g 3004 5316 10 7529 10 7187 5 1936 TI8T 7006 1936 7T18T 3904 3346 8346 643 7849 Balâdaki tertiplerin hizalarında- 'ki gösterilen numaralardan mü- tebaki sıra ve tertip numarala- rına kâmllen amorti İsabet et- mlştir. İkramiye ve amorti bedeli 22 SİTR KBA LURA NM oRn Sahibinin Sesi Ea sön çıkan Türkçe plâklar Münür Nurettin B. FE 53 No, Següh şarkı, Ölürsem Yazıktır Şevkefza şarkı. Şimdi ay NERKiS N. i. ve LÂLE L i. HANIMLAR FO 13 No. Türkü: Bivefa çeşmi bidat Lâle L. 4i HANIM - Uşşak şarkı, Sen ey servi revan FiKRiYE HANIM A X 1303 Harmandalı Zeybeği Ödemlş zeybeği: Yollarıa iasız. Efem NEBiLE HANIM A X 1288 No, Tahir Puselik şarkı, Geçti o gamlı, İsfahan — şarka Canda haysiyet ml var NEZİHE HANIM A X 1331 No. Mehmedim, Mehmedim Şalvarın üöstüne tammuz 931 tarihinden İtibaref tediye —edilmiye — başlanacaktıfı Amorti badeli beher tahvil içit bir Türk llra on kuruştur.
