8 Temmuz 1931 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3
Hergün Bugünkü Buhran Nasıl zah Edilebilir ? J Cevdet Salih 1 — Umumi Harbin ihlâl ettiği hayat şeraitine karşı, (15) senedenberi hükümetlerce onun islahna çalışılmak lâzım gelirken, omakös © cepheden gidilerek, hayat pahalılaştıkça, memur maaşlarına zam “yapıl mış, maaşlara için vergiler vergiler ziyadeleştikçe hayat daha pahalılaşmış, bu paha- ılıktan “dolayı yine maaşlara zammedilmiş, fakat bu yeni zamlara karşılık bulmak için yine vergiler tezyit olunmuş, vergilere yeni zamlar yapıl- dıkça zaten pahalı olan hayat daha çok pahalılaşmış, velhasıl 1331 senesindenberi - yani tam (15) senedir - maaşlara zam ve vergileri tezyit ameliyesi, inkıtasız bir şekilde mütema- diyen ve mütezayiden devam etmiştir. 2 — Diğer taraftan şimen- difer idareleri, seyrisefain, İi- man, ve vapur şirketleri, inhi- sar idareleri, elektrik, tram- vay, telefon ve su kumpan- yaları gibi inhisar ve nim in- hisar müesseseleri, hükümet vergilere O zammettikçe, onlar da yekdiğerile müsabaka eder- cesine her sene mütemadiyen ve mütevaliyen fiatlara zam ve tarifeleri tezyit için çalışmışlar ve elhak muvaffak “olmuşlar. dır. . 3 — Vilâyet bütçelerile be- lediyeler, ifratın o haddigaye- sine vararak kendilerine ait vergi zamlarının daima azami miktarını almak suretile bir kısım vergilere - asıl vergiden fazla - zammetmişler ve ağır tarifeler yapmışlardır, 4 — Bankalarla bankerler ve murabahacılar memlekette esasen fazla olan faiz mikta- rını mütemadiyen yükseltmiş- 5 — Eshabı emlâk bedeli Icarı çoğaltmışlardır. 6 —Bu vaziyetler karşısında erbabı ticaret ta, yüzde dört ve beş kârla sattığı malın far- kını tedrici bir surette tezyit ederek yözde on, on beşten yüzde yirmi, yirmi beş hatta yerine göre yüzde elliye kadar tezyit etmişlerdir. 1 — Müstahsil olan köylü de mahsulâtın fiatını arttıra arttıra haddigayeye çıkarmıştır. Elhasıl, gerek hükümet ver- gileri ve tarifeleri, gerek - isim- leri yazılan - müesseseler ve sirat, kâr nisbetlerini tezyit ede ede hayatı bugünkü çık- maza sokmuşlardır! * Bu yedi sınıfı, memlekette, (müteşekkil bir ahenk) farzet- tiğimiz zaman (şef dö orkes- tra) mevkinde hükümeti gö- rürüz. Hükümetin bu vazifesini temsil edenler de Maliye, İktı- sat, Nafıa ve Ziraat Vekilleri- dir. Yedi sınıfın seside tiz perdedendir. Yani hepsi de; hö- kümet (yüksek vergi), şirketler ve inhişarlar (yüksek tarife), vilâyetler ve belediyeler (yük- sek bütçe), eshabı emlâk (yük- sek kira), erbabı ticaret (yük- sek kâr), köylü (yüksek fiat) şarkısını terennüm ediyorlar, ( Devamı 7 inci sayfada ) i : — Yazan: zam tezyit © edilmiş, yapılmak | SON POSTA Son Posta'nın Resimli Makalesi 1 — Herkesin gözü vardır. Fakat bazi- ları gözleri olduğu halde kördürler. Eşya» sın ve hâdisatın dış kısmını görür, Bunlara görür nüfuz edetmezler. denilebilir. FEYSAL RI. Ankarada Büyük Me- rasimle Karşılandı Ankara, 7 (Hususi) — Irak Kıralı Feysal Hz. dün on birde hususi trenle buraya muvasalat etmiş, istasiyonda bizzat Gazi Hz. tarafından istikbal olunmuştur. Ayni zamanda Meclis Reisi, | Başvekil, Dahiliye ve Hariciye Vekilleri, Irak Başvekili, Irak sefareti erkânı da istikbal mera- siminde hazır bulunmuş, suvari ve piyade kıt'alarımız da resmi selâmı ifa etmişlerdir. Gazi Hr. misafir hüküm- darı Ankara palastaki daire- sine kadar götürmüştür. Kıral Hz. öğleden sonra Reisicüm- hur Hz.ni Çankayada ve kırk beş dakika mülâkat etmiştir. Hiz. Akşam Gazi misafir hükümdar şerefine bir ziyafet keşide etmiş ve samimi nu- tuklar teati olunmuştur, Gece de şereflerine bir balo tertip edilmiştir. ziyaret kadar Bir Hücum Bütün Şehri Karıncalar aplamış Roma, 5 (A.A) — Stampa, gazetesi, Brescia şehrinin bü- yük bir kanatlı karınca ordu- sunun istilâsına uğramış oldu- ğunu ve bu ordunun Döme meydanı ile civar sokaklarında büyük siyah lekeler teşkil et- mekte bulunduğunu yazmak- tadır. Feci Bir Kaza Hirson, 6 (A. A.) — Dün yapılmakta olan tayyare şenliği esnasında bir tayyare seyirci- ler arasına girmiştir. 5 kişi ölmüş birçok kimseler de yara- lanmıştır. Yılmaz Davası Kendi kendine o kapanan (Yılmaz) gazetesi hakkında, müddeiumumilik tarafından tahrik olunan davâya ait evra- kın müstantiklikte tetkiki bit- miş, üçüncü cezâya verilmiştir. Yakında muhakemeye başla- nacaktır. Vapurcuların Rekabeti Vapurcular arasındaki itilaf artık tamamen suya düşmüş, eski muzır rekabet tekrar başlamıştır. Fakat bu sefer Ticaret Odası müdahale et- miye karar vermiştir. BUGÜNÜN içine körler miştir. 2 — Fakat bazıları vardır ki hâdi- satın ve eşyanın içini görürler. Bun- ların görüş kabiliyetleri inkişaf et- M. Meclisi Adli Kanunların * * Bazı Maddelerini Değiştirdi Ankara, 7 (Hususi) — Millet Meclisi dün öğleden sonra toplandı ve edli kanunların hazırlanan iki kanun İâyihasını Bu lâyihalardan birisi Ceza bazı maddelerinin tadiline ait gözden geçirdi ve kabul etti. Muhakeme Usulü Kanununun 128, 148 ve 164 üncü maddelerinin değiştirilmesine aittir. Yeni bir lâyiha ile suçluların polis tarafından yakalandık- tan sonra 24 saat zarfında h usulü tesbit edilmektedir. âkim huzuruna sevkedilmeleri İkinci lâyiha, Ceza Kanununun 160 cı maddesinin değişti- rilmesine aittir. Bu madde Türklüğü, Millet Meclisini ve ka- munları tahkir edenlerin mahker meye verilmesi için Millet Mec- ilisinden izin "alınmasını emretmektedir. Yeni lâyiha ise takiba- tın geçikmeden yapılabilmesi: iç in bu izin esasını kaldırmakta ve doğrudan doğruya müddeiumumilere takibat salâhiyeti vermektedir. Ayni celsede Sayım Vergisi ile lise pansiyonları kanunlarının ikinci müzakeresi:de yapılmış ve kabul edilmiştir. Uzak Şark ta Gürültülü Ve Kanlı. Hâdiseler Oluyör Tokyo, 6 (A. A.) —| Gore'nin şimali garbisinde kâin Tangyang'de vukua gelen ve sabahın 4#üne kadar devam etmiş olan müthiş arbede- ler o esnasında o 20 Çinli telef olmuş 130 Çinli 3 Japon polis ağır suretic yaralanmışlır. Yunanlıların Rekabeti Yunanlılar bu sene mühim miktarda kavun ihraç etmiye bü suretle bizimle bu sahada rekabet yapmıya karar ver- mişlerdir. İster İnan, İster İnanma | Son Posta bir müddet- tenberi memleketin en büyük dertlerinden birini teşkil eden verem mese- lesile meşguldür ve halkın nazarı dikkatini bu mühim | afet üzerine celba çalış- maktadır. Bunun için ay-| larca (o tetkikat © yapmış, veremliler arasında dolaş- miş, doktorlarla görüşmüş ve bu korkunç hastalıkla | mücadele yollarını aramıya | koyulmuştur. Bir gazete için memle- kete bundan daha büyük bir hizmet yapmak müm- kün değildir. Nitekim bu neşriyatımız doktorlarımız t İspanyada Grev Telefoncular Çalışma- mak Kararı Verdiler Madrit, 6 (A. A) — Tele- foncüların umumi grevi sabah- leyin ilân edilecektir. Polis şehrin sevkulceyş noktalarını tutmuştur. bahasına kün ve iintizamı azminde olduğunu ilâ: Hükümet her ne olursa Olsun sü- muhafaza etmiştir. Barselon, 6 (A.A)— Telefon- cuların grevine saat 8 de baş- lanılacağı tahmin ediliyor. Po- lis telefon santrahnı işgal etmiştir, ? ve Verem Mücadele Cemi- yeti tarafından takdirle karşılanmıştır. Böyle © olduğu “ halde Urfa Meb'usu Ali Saip Bey evvelki gün Millet | Meclisinde gazetemizi bu hastalıkla dolayı istemiştir. Bu yazılar bir tenkit değilken, sadece bu içti- mal yarayı teşhis ve teda- viye matufken, bu suretle suitefsir (o edilirse, (o artık bir © gazetenin bundan daha müsbet bir iş yapa- bileceğine: uğraştığından muahaze etmek İster İnan, İster İnanma! İn) etmiştir, 3 — Dünyada görür Dünyada kapal gözle yaşamayınız. Fiziyolojik gözlerinizi açınız ve haytı görünüz. x Gören Göz * İl kör kalmayınız. gözlerinizi değil, manevi TELGRAF HABERLERİ Bazı Resmi Otomobil- leri Bütçeden Çıkardı Ankara, 7 (Hususi) — Hü- kümet Meclise verdiği yeni bir lâyihada Jandarma Umum Kumandanlığına bir otomobil tahsisini teklif etmiş, lâyihayı gözden geçiren bütçe encümeni bunu kabul etmekle beraber Divanı mu- hasebat, temyiz o mahkemesi ve Devlet Sürası reislerinin otomobillerinin ( kaldırılmasını muvafık bulmuştur. Encümen tütün inhisarı bütçesini de tetkike başlamıştır. Yağmur Ve Dolu Tokat Civarında Mahsu- le Zarar Verdi Tokat, (Hususi) — Aybaşın- da yağan şiddetli yağmurlar Tokat civarındaki yirmi kadar köyün © mahsulâtına oldukça zarar verdi. Bilhassa sebze ve afyon masulü pek çok müte- essir olmuştur . Yağmurla birlikte yağan do- lunum. şiddetinden bir kısım hayvan telefatı da kaydedilmiş- tir. Köylü hükümet ve Ziraat mora yardım beklemek- tedir. Meclisin Tebliği Matbuat meselesi hakkında Millet Meclisinde cereyan eden münakaşanın siyasi gazetelerin birinci sayfalarına harfiyen mü- talea beyan etmeden derci hakkında verilen karar bu sa- bah gazetemize tebliğ edildi. Bu müzskerelerden Başve- kilin mutkunu aynen ve har- fiyen dercetmiştik. Üst tara- fını da ajanstan alır almax tekrar edeceğiz. Bir Ölüm Davası Sıdıka isminde bir kadın yüzünden Kenan isminde bi- rini: öldüren Karagümrüklü Ahmedin muhakemesine dün ağır cezada başlanmıştır. Bir Hakaret İddiası Ortaköyde Dereçıkmazında 2 numaralı apartımanda oturan afyon taciri Hüsnü Bey apar- tıman sahibi Matmazel Reçina- nm evine taarruz ederek cam lan kırmıştır. İddiaya göre Hüsnü Bey kendisini yakalamak için gelen polisleri de tahkir Sözün Kısasığı Matbuat Kanunu Lâyihast Başvekil, Mecliste, yazı Hi riyeti için müsait ve cömert dil kullandı; fakat, her med Türkü sevindirmesi lâzımgeliğ bu beyanat, yeni Matbıj Kanunu lâyibası diye, bi gün evvel gazetelerde çılğ bazı maddelere taban taba uttır. Her türlü ciddi ve mim! tenkide karşı dayan görünen İsmet Paşanın id ettiği bir hükümet, mi hürriyetini değil, matbuatı b ortadan kaldıran böyle kanun lâyihası hazırlamış maz. Biz, bir Ankara birinin . İstanbul ( gazetesiğii çektiği telgraftan ziyade, bii gün İsmet Paşaya inanmd istiyoruz ve onun beyanatı yazı hürriyetinin en sar: N teminatı yerine koyuyoruz. Çünkü, bu lâyihaya inanma! lâzımgelirse, gazeteler zabı vak'alarını bile tafsilâtlı yaz mıyacaklardır ve ancak, | beş gelime ile, hâdiselerin ö nü ve sonunu bildirece! Yine bu lâyibaya müddeiumumiler, valiler, kaymakamlar “hükümet &iyi tini tehlikeye düşüren, yi için bir gazeteyi kapal ceklerdir. Tırnak içine ald mız şu tabir gazetelerden el küçük tenkit hakkını bile nezi der. Çünkü, hükümeti he def yapan her tenkit, on muayyen bir mesele hakkı ki siyasetine de aittir. Mesel Dil Encümenini tenkit eden b gazete, hükümetin maarif siya setine de hücum edebilir, b siyasetin tehlikeye düşmesi değil, tamamen değiştirilmesini de istiyebilir; yeni lâyih göre, böyle bir tenkit, bir gal zeteyi kapamak hakkını bü veya küçük bir memura yor demektir. Valiler, kaymakamlar, iddia makamında olanlar, hayet birer “insan, dırlar her insan gibi zâflarla durlar, Onlara “Lâyuhti,, sıfati verilemez. Herhangi bir haki ile bir gazeteyi muvakkat bil zaman için bile (kapa onun mahvine yürümüş o birler. Lâyihanm neşrinden e bile vid defa o mahküm uğramış bir gazetenin muvi kat bir zaman için bile panması, mahvolması dem tir. Gazeteciler bilirler ki riyatı inkıtaa uğryan gaz ler, bir daha ya bellerini peki güç doğrultabilirler, yabut ta ekseriya olduğu gibi a ak İki ii a ps mahküm olan bir idam etmek adalet uygun birşey değildir. Küfürleri şiddetle yasak mek maddesi, hem benim hem de, gazetemin karşılıyacağımız bir şeydir. sanlara, hususile yazı yi kanun vasıtasile muaşeret delerini öğretmek, hazin, elzemdi. Bunun gibi makul bir maddesi istisna edilirse, kanun © lâyibası, (Tü hem Teşkilâtı Esasiye Ki nunun nun, hem de matbüatın cena| ze merasimini ilân eden, b programdan başka birşey ğildir ve kanuniyet kespcd ceğine kat'iyyen ihtimal verme diğimiz bu lâyiha, bize “vişme" hoşafının nasıl yapıldığına yazılar yazdırmak istiyen bir! muzibin beyalhanesinden doğ- auştur. ” Vw i x ,
