24 Kasım 1930 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 6
1919 senesinde Moskovanın nazarınca Hindistanda ihtilâl yaklaştığı zaman Kâbilde “Hin- distan halk bükümeti, teşkil olunmuş, Raca Protap bu hü- kümetin reisi olmuştu. 1924 sonbaharında Amanul- lah han Raca Protapı seyahate gönderdi. Protap o Amanullah Hanın halife intihap edilmesi için propaganda yapacaktı, Raca Protap seyahate Rus- yadan başladı. İngilizlere karşı olan düşmanlığı, Sovyetlerin Kâ- bildeki sefiri ile olan dostluğu, hasebile Rusyada kendisinin çok iyi karşılanacağını ümit ediyordu, halbuki çok yanıldı, aldandı. Sefirden vesair yer- lerden aldığı tavsiye mektup- ları elinde olduğu halde Mos- kovadan (hareket (o ettikten sonra bir istasyonda G. P. U. memurları üzerini aradılar ve tevkif ettiler, Neden sonra hariciye ko- miserinin şahsi müdahalesi ü- zerine serbes bırakıldı ve Rus- yayı terketti, Rusyadan çıktıktan sonra gazetelerde kendisine yapılan muameleyi uzun uzadıya yaz- dı. Bununla beraber Protap Japonyada ve Çinde O. G. P.U. ile anlaşmak istedi, (fakat kendisi, İngiltere veya Japon- yanın casusu olduğu zan- nedilerek yüz verilmedi. 1929 senesinde Protap tek- rar Rusyaya geldi ve Mosko- vada Efgan O sefaretanesinde Efgan hariciye nazırı Gulâm Ceylâni Hanın misafiri olarak yerleşti. Gulâm Ceylâni Han, Efganistanın Moskova sefiri olan Habip Han seyahatte bu- lunduğu için onun işini de vekâleten görüyordu. Habip Han o esnalarda şimali Efga- nistandaki askeri hareketlere iştirak ediyordu. Kâbil de maslahtgüzarımız Valterden vakit teslim aldı- ğım zaman bu kadar zamanda elde ettiği yegâne memur yalnız jandarma miralayı Ab- dülmecit handan ibaretti. Valter bu adamı Herat kon- solosanesinde kâtip iken elde etmişti. İrtibat Oiçin o sefaretanede Efendiyef isminde biri vardır. Aslen Meşhetli bir Acem olan bu adamın hakiki ismi Mame- dof idi. Valterin yaptığı iş yalnız gezmek ve eğlenmekten ibaretti, Kâbile geldikten sonra ben memleketi, ahalinin haleti ruhi- yesini öğrendikten sonra yavaş | olmaları yavaş işe başlamak arzusunda idim. Fakat hadisatı beklemi- yordum. Efgan Millet meclisi- nin dağılmasından bir ay sonra Cenubi (o Efganistanda çıktı. Aptülmecit han isyan isyan | ENVER PAŞA Buharada Öldürüldükten Sonra Efganda Nasıl Tahrikât aa : | hakkında daima malümet ge- ve bir kısım Hint ihtilâlcilerinin | tiriyordu. Bir müddet sonra asilere karşı gitmekten imtina ettiği için. Aptülmecit han tevkif edildi. Çarnaçar gene Marhoftan istifade etmek mecburiyetinde kaldım. Sefir Starktan hiç fayda yoktu. O, | Moskovaya gönderdi. Ziraat Bankasını Mura- bahacı Vazi Dü .. üşüren (Baş tarahı — İlaci sayfada) | EE Bu seneki içtimada umumi heyetin (oOciddi bir faaliyet göstereceği ve (müesseseye yeni bir istikamet vermiye çalı- şacağı mevzubahis olmaktadır. Umumi heyet bilhassa Ziraat bankasinın ticari | muamelât ile o iştigalinin doğru olup olmadığı meselesi (Üzerinde duracak ve (ticari (işlerde kullanılan (o paranın çiftçiye tahsisi imkânını tetkik eyliye- cektir. Bu meyanda köylüye daha ucuz ve daha kolay kredi verilmesi lüzumunun da mevzubahis olacaği (o söylen- mektedir. Para Nasıl İkraz Edilir? yetle .tetkiki icap eder. Ga- zetemiz bu işle sureti mabsusada alâkadar olmuş ve çok defa dik- kate şayan neticelere varmıştır. Ziraat bankasının köylüden ziyade tüccara (faydası (oOdo- kunduğunu gösteren bu neti- celeri sıra ile neşredeceğiz. Bugün ise çiftçilere yapılan ikrazattan fazla faiz alındığını Ziraat bankası çiftçiye kar- zen verdiği paradan resmen yüzde on iki faiz alır. Fakat (Oo hakikatte ve tat- bikatta bu nisbet bazan yüzde yirmiye kadar çıkar. Bu yekün ise Ziraat bankasını çiftçi na- zarında murabahacı mevkiine çıkarır. BİR MİSAL Bu iddiamızı bir iki misal ile izah edelim: Evvelâ : Zirai kredi siste- minin en wöhimini teşkil eden müteselsil ikrazlardan O başl- yalım: bu nevi ikrazlar, birçok köylülerin (o yekdiğerine (kefil suretile yapılan ik- razlardır. Banka bu kabil ikrazlardan yüzde on iki fair aldığını söylüyor. Hakikatte bu nevi ikrazlardan. maktunn ( * 9) — uu | faiz, (963) komisyon alınır. İşte DARÜLBEDAYİ TEMSİLLERİ es siri yirmiye kadar Bu akşam di BELEDİYESİ Aynaroz İ ii Kadısı fi Komedi 6 Tablo 11 gi Mosahiz sade İ komisyondur. Faraza banka tü- çıkmasını temin eden bu (96 3) tün yetiştiren bir küçük müs- tahsile ( 500 ) lira ikraz ede- cektir. Bu para müstakrize bir defada verilmez. Tütün fide- sinin tarlaya dikildiği, kırma ve dizme zamanının hulül ettiği ve (manipülâsyon ) ame- liyesinin yapıldığı zamanlarda Yapıldı ? Agabekof: 11) iki karısı ile uğraşmaktan baş- ka hiçbir iş ile meşgul olamı- yordu. Fakat sefirin her iki karısı da ataşemiliter Rink'a âşık olmuşlardı. Bunun için sefir ile ataşenin arası açıldı ve sefir ne yaptı yaptı Rink'i yetine Nelerdir ? İsnat Cürüm | ipod Edilen Tecavüz Sahnesi Bir Lâtifeden Mi İbaretti ? İddia Makamı İhtiyar Papası Suçsuz Görüyor Sinemalar HALK TASDİK VE TEYİT ETMEKTEDİR “Sesli filmin muvaffakiyeti, resmin parlak ve ziyadar olarak pek sıkı surette münasebettardır , Çe IKON müessesesinin sinema makineleri, fennin en son terakki ve tekmil nümünesi olup resmi fevkalâde bir vuzuh ve parlaklıkia aksettirmeki$ hususta ormsaline ezhercihet faik bulunmaktadır. İşte bunu e ettiklerindendir ki atideki sinemalar, filmlerini ERNEMANN IU Makinesile İrae etmektedirler ERNEMANN — GOEÜ MÜTTEHİT FABRİ ERNEMANN — GOERZ MÜTTEHİT FABRİKALAR ” w ELHAMRA sineması 7 makine ANKARADA gelir” GLORYA o, TÜRKOCAĞI sineması ? ARTİSTİK. ri ANKARADA o, ? KLÜP * ANKARADA 4 : , . YENİ eğ İZMİRDE LALE Asri kabine için, katalog, takdiri maliyet ve bütün malümat, 2155 yö olmak üzere üç defada verilir. Faiz, paranın müstakriz zim- metinde kalacağı müddetlerle mütenasiben, fakat komisyon maktuan ve peşinen alınır. Bu tarz, faiz miktarını ( 96 16) ya çıkarır, İş bukadarla da (kalmaz. Bankadan (500) lira alan köy- lünün mahsulü iyi yetişmemişse, veya bir arızaya uğramışsa üçüncü taksit verilmez. Fakat evvelce bu taksit için alınan komsiyon da köylüye “iade olumaz. Böylece faiz (© 20) nisbetini aşmış bulunuyor. Biz burada tütün çiftçileri- ni misal olarak aldık. Çünkü müteselsil (kefaletli (o ikrazlar arasında en uzun vadeli mu- amele bunlara yapılır. Pamuk, afyon, prinç ve saire müstah- sillerine © yapılan vadeleri daha kısadır ve “faiz- leri o nisbette fazladır. Zirai Hesabı; Cariler Arazi (oOteminatına istinat eden bir nevi ikraz sistemi daha vardır: Zirai hesabı cariler. Bu tarz kredide altı ay için maktuan (60) para alınır. Ayncada (© 9) faiz. Banka istediği zaman hesabı keser. Bu vaziyette komisyon- dan hiç birşey geri | verilmez. Bu karışık muamelede faiz nisbetleri (96 20) den aşağı düşmez. Bunda maada borçlu mahsu- lünü idrak edince derhal salıp borcunu ödemiye veya malını banka deposuna (o getirmiye mecburdur. Bunu yapmıyan köylüden (96 20) nisbetinde maktu bir ceza alınır. Vadesi sonunda borcunu ödiyemiyen (köylünün o sene sonunda (faizlari (o sermayeye kalbedilir ve ikinci sene fai- zinden de faiz tahsil edilir. İşte köylüye yardım ismi altında yapılan murabahanın iç yüzü. Ziraat bankasının bu faiz nisbeti hiç olmazsa (© D)a indirilmelidir. Buna im- kân da vardır. 'COLLENE MOORE'un Tamamen sesli, sözlü ve şarkıli dn mükemmel, Hirl olan LEYLÂKLAR AÇARKEN emsalsiz bir muvaffakiyetle ETUAL sinemasında devam ediyor. ikrazların | komisyon | vazifesi i köylüye yardım olduğu için Arhimandrit Nifon (Becano ) EF. isminde bir Rumun haremi Madam Anna, 1929 senesinde Balattaki Ayani klisesi papası ra Arhi- mandrit Nifon) Ef. aleyhinde bir namus davası açmış. Kadın bu davayı şu esaslara istinat —. Madan Anna kocası ile be- râber klisenin akaret kısmında oda kiralamış, kadının iddia- sma göre birgün odada kocası yok iken papas yanına gelmiş, tecavüz etmiş. Esasen hamile olan kadın bu hadiseden müteessir olmuş ve korkmuş. Evvelâ kocasına birşey (o söyliyememiş. Fakat nihayet derdini dökmüş. Bunun üzerinedirki karı ko- ca, mevzubahis olan davayı kadın namına açmışlar. Papas- tan on bin lira zarar ve ziyan istiyorlar. Dün, bu dava üçüncü ceza malikemesinde görülmüştür. Dikkate şayan olan nokta şudur ki Madam Anna da bir papas kızıdır. Vak'a dün mahkeme huzu- runda teşrih edilirken celsenin gizli olması istenmiş, fakat hâkimler heyeti bunu kabul et- memiştir, Bu sırada Madam An- na, mahkemeye, hakkında şi- kâyet ettiği papastan kendi- sine gönderilmiş bir mektup vermiştir. Bu mektup, kadın davaya kıyam ettiği sıralarda gönderilmiştir. Papas Ef. bu mektubunda ezcümle diyor ki: * Kızım, aramızda geçeh hadise bir lâtifeden ibarettir. Ötedenberi senin ohakkında hoşa gitmiyecek şeyler işitir- İ dim, Seni tecrübe etmek iste- dim. Gördüm ki işittiklerim ! kâmilen iftiradan ibaret imiş... Bunun üzerine mahkeme reisi papas Ef. ye bir söyliye- ceği olup olmadığın sormuş ve şu cevabı almıştır. — Efendim, hadise dediğim gibi bir lâtifeden ibarettir. Esa- sen ihtiyarım. Benim gibi bir ihtiyarın böyle birşeye teşeb- büs etmesi mümkün müdür? İddia makamı Papas Efen- dinin beraetini istemiştir. Mah- keme heyeti, vaziyeti derinleş- tirmiye lüzum görmüş, kararı- nı talik etmiştir. acentası ve Türkiye için Kensesloner ve Depoziter JACK — Rottenberg y tarafından verilir. İstanbul, Dilsizrade Han 74-77 Posta kutu Salonlarını en evvel (VESTERN ELEKTRİK) gibi og mükemmel sesli sinema makinesile techize ve AŞK AR CELERİ-KADINLARA İNANMAM - TAÇLI CANAVİ MÜTTEHEM KALKINIZ - AŞK RESMİ GEÇİDİ ve VALSİ ve saire gibi en mükemmel ve en sözlü ve sesli filmleri iraeyo muvaffak olan vet Yarın Akşam Gala Müsameresi Olarak Nev-York oporasından DENİS KİNG ile dilber JEANNETTE MAC DONALD'in muhteşem temelileri SERSERİ KIRAL İlk renkli büyük opera filmini gösterecek olan MELEN VE ELHAMRA Sinemalar İl. Nihayet fevkalâde fedakârlıklar ihtiyarile en son icat > Bi ve bütün sözlü filimlerin Türkçe-Fransızca izahatlı #inin ayni zamanda İraesini temin eden bir makine etmişlerdir. 2 Bu suretle sözlü filimler beynelmile bir şekil kesbediyi her ne İisanda olursa olsun film, Türkçe ve Fransızca açık va anlayışlı oluyor. dr Haşiyei Melek ve Elhamra sinemaları, sözlü ve sesli leri herkesin görmesini temin maksadil (SERSERİ KIRK haftasından sonra yalnız her pazarar akşamı ve YAMA pazartesi matinelerini ikinel mevki 30, birinci mevki, hususi mevki 78 ve maroken koltuk 90 kuruş gibi zilâtlı fiatlarla seanslar tertip edeceklerdir. Şehzadebaşı HİLÂL Ss SİNEMASI Cihanm fasla artisti a | tarafından TÂĞLI CANAVAR “Denizle Eftalya Hanı u akşam büyük Cala olarak Ji MAJİK Sinemasıni? ALFREB PICCAV/ DEN GN “ŞEHVET KADN Sehhar MYRNA LO Dün akşam ORYA sinemasını RAMON NOVARO İmperatorun Yaveri Filminde mubrik ve tatlı tenor sesi ile teganni ettiği 10 şarkı ile bütün temaşa- kiramı (o tehyiç teshir etmiştir. jou" Adolphe Menj? jo' tamamen Fri ve
