8 Kasım 1930 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 7

e— İtti hatçılar Divanı Âlide “SON FOSTA hesip Veriyorlar...ı'w Bugünün l |Meselelerinden| Yunanistanla Tiyatro Şimdi Heîîğ Bitmiş, Yalnız Para Meselesi Kalmıştı Fakat, Harp Taraftarları Onun Da Kolayını Buldular!.. bn'ı_hnu Siz şu işel Alman- hı:'i harbe sürüklerken bir taahhüdat altıma — gir- :'; ve bu suretle bize bir faydalar bağışlamışlar!... ı,.ğ"“ bey bunları, hem de ken ben alay ediyor zannettim. B b icanaimala vaklar ;—ı. Sabık nazır alay etmi- * Bakikaki anlatıyormuş! Bizim tuhaf — bakışlarımızı İÜÖrünce bu sözünü bir daha K €&tmek istedi: 5..'::':[ efendim, söylediklerim hakikattir. Almanlardan Hn taahhütler ve Alman- ı?ilı menfaat temin edip N eri, muahedeye mer- Olan bu vesikaların tet- l& anlaşılabilir. ş'—ii. Tekirdağı meb'usu Hilmi bey yeni bir me- x.h" atıyordu. Dedi ki: â S_Ğ.) Teşrinisani 334 tarih- Rleye gazetesinde bu me- dair bir fıkra görülmüştü. q"*"'— Hilmi Beyin söyle- gazetede çıkan bir F Bu mektup Lon- ü Tevfik Paşa tara- lmıştı ve bilhassa dikkate şayandı: dan — infikâkimden Edvar Greyi gördüm. ana, muharebeye gi- ne büyük bir hata ü Uzun sonra dedi ki: Neyse olan oldu, bir kere karıştınız, hiç olmazsa bitaraf kalınız ve bo- payınız. daya iki —murahhas Biz de yollarız ve ş şartlarını — tekarrür Hiz. Evet, bizce de müsel- ki Devleti Osmaniye varidatile — yaşıyamaz, mutaçtır. — Gerek Ve gerek biz, size para Daha başka menfaat- gösteririz. Tek siz çekiliniz. Zarar yok kalınız.,, Hilmi B. arkadaşı- Mektubu' kendi okudu 'etinde de şunları ilâ- B FTT Te F F Etti; S b , Acaba Cavit beyefendi —“'ldın haberdar mıdır? hazır derhal cevap #F S k T& Edvar Grey - tarafın- 'Gy Evfik paşaya böyle bir- beğlendiğini bilmem. Çün Tevfik paşanın - Lond- üvdetinde — kabineden Him. Yalnız İngilizlerin "i'.k.h daki 183 numaralı hazaran Tevfik Pş. iciye —müsteşarına Paşanın bir telgra- 'asebetin, inkıtaa uğ- gilizlerin sebebiyet h_,îedumkeeü. demiş. bu iddiaya şiddet- o.b:""ı ve münaseba- başlaması arzu ©- kz;'%deh' Alman lemiş, Benim - bildiğim bu bir ifade tarzile anlatır- | uzadıya an- | Reisin suali şu idi: — Gazetelerin birinde si- ze hitaben açık bir mektup neşredilmiştir. Bunda Alman- yadan verilecek paranın harp masrafı karşılğı olarak - veril- mesi istenilmiş, fakat siz “ Eğer harp olursa istikrax ederiz , demişsiniz. Cavit bey hemen atıldı: — Ben kat'iyen böyle bir söz söylemedim, Almanya ta- rafından böyle bir teklifin cid- di olarak vuku bulduğuna da kat'iyen ihtimal veremem. Maliye nazırı sözünü bura- da bitirmedi. Para maselesine | geçti devletin o zaman para Kari Gözile Bir Haksızlığın Tamiri İsteniyor Bendeniz Erzincan vilâyeti Kigı kazası tütün inhisar ida- resi odacısı iken inhisar me- murunun keyfi muamelesinden dolayı tahkikata lüzum görü- meksizin — azledildim. Ayrıca her ay tasarruf sandığına ver- diğim ve yekünu yüz liradan ibaret olan paramı da verme- diler. Elimdeki servetim olan bağımı satarak — müdüriyeti umumiyeye müracaat etti isem | de bir netice çıkmadı. Şimdi iki çocuk ve bir ailemla sefa- let içindeyim. — Salâhiyettar olan makamın nazarı dikkati- nin celbedilmesini rica ederim efendim. Kigıda Sabık tütün inhisar odacısı Erzurumlu Mustafa Bir Noktanın Tavzihi Dün Akıl Hıfzıssıhhası ce- miyeti mesaisi hakkında izahat almıya —gelen — muharririnize muhtelif —mevzular üzerinde cevap vermiş ve bu münase- betle akıl hastalıkları hakkında istatistik hazırladığımızı ve bu hususta muhtelif müesseseler- den ihsai —malümat topla- dığımızı, — elimizde — mevcut | Bakırköy hastanesi istatistikini | söylemiştim. Birçok kısımlarla beraber bu noktanın da kay- dedilmediğini gördüm. / Sui te- fehhüme mahal kalmamak için bu tavzihimin —neşrini rica ederim. Dr. Fahrettin Kerim Harp Zamlarına Dair Harp zammı hakkında bir kanun çıktı idi. Her muame- lemiz bitti ve (25. 8. 928) de mıumtazam borçlar müdüriyeti- ne havale olundu. İş'arı ahire değin verilmemek Üüzere vize edilerek defterdarlığa havale olundu. İki seneyi mütecaviz bir zamandır hiçbir ses çık- madı. Acaba paramı yok? Eğer para yok ise niçin para- yı temin etmeden kanun çıka- rilmiyeğini Maliye vekili Bey- | den sual etmenizi rica ede- rim Ef. rlıyor? Bu paranın verilip ve- | Iciheünden çok sıkıntıda ol- duğunu söyledi ve ilâve etti: — Bu vaziyet karşısında Enver Pş. Almanlardan istik- | | raz edilmesini ileriye sürdü. | Ben itiraz ettim: | “Almanlardan para isterse- Üniz, harbe girmemizi şart ko- | şarlar. Şu halde Almanlardan para istemek harbi tacil etmek demektir,, dedim. Ben, Cavit beyden yeni öğrendiğim bu gizli hakikatler münasebetile hatıra defterime şu cümleleri yazdım: “ Neler, ne dolaplar, dön- müş te bizim haberimiz yok- muş!,, Gördüklerimiz Doğru Olmıyan Bir Muamele İki seneye yakın bir zaman- danberi belediye temizlik ame- lesi olarak çalışıyordum. Hiçbir kusur — yapmadım. İntihabat esnasında müfettiş Hüseyin ve Kâzım Beyler bizi, grup ha- Hinde rey vermek için götür- düler. Ben reyimi Halk fırka- sına vermedim. Bunun üzerine bana: — Sen burada ekmek yi- yemerzsin! Dediler. Derhal kay- | makam Beye şikâyet ettim ve mesele kaldı. Aradan yirmi alti gün geçtikten sonra vazi- feme nihayet verildi. Müracaat- Malatya Hapisanesi Malatya hapisanesi şehrin ortasındaki Söğütlü camiine yerleşmiştir. Hapisanenin bu camie yerleştirilmesi, — halka su — sıkıntısı çektirmektedir. Halbuki hapisanenin — yerli bileceği binalar h Acaba bu nakil yapılsa da halk memnun edilse fena mı olur? Mithat Almıyanlar Süleymaniye askerlik şubesin- den: ığı!ı esamisi muharrer zavatın namlarına İstiklâl ma- dalyası vesikaları vurut etmiş olduğundan şubemize müraca- | atla almaları ve vesika alıp ta | madalya almıyanların da keza şubemize — müracaatları — ilân olunur. Müşaviri adli Nazmi Fuat Ef. eytamı, sınıf 2 M.M. Meb- met Hilmi Ef, - Mülâzim Osman Nuri Ef, im Sırrı Ef., mülâzim EFf., eczacı mülâzim Asaf Ef., mülâzim Ahmet Hulüsi EF., k. yülh::ıb Sükky:ın ağa ıymakam rahim Azmi g:y. hesap M. Derviş E£, mülâzim Rifat Oğuz Ef., mülâzim Sururi Ef., eczacı yüzbaşı Rıflı Ef, ailesi. Z. vekili şehit Zi: EL, eytamı. Tabip bi Yusuf Zeki Ef. ailesi, Mülâzim Ali Rıza Ef. Mülâzim Hidayet |Ef. ailesi. Mütekait Mülâzim | Muhsin Efendi. EFRAT Halil oğlu Hüseyin Ef,, Başçavuş Cemalettin Ef., Ah- met Nazif oğlu Fahri Ek, Emin çavuş, Madalya Vesikası, lli MilliyetBezirgânı, Hamdullah Beye (Baş tarafı T inci — sayfada) Kazsamua Pek âlâ. Mademki müna- kaşa istiyor, biz kavgadan kaçan insanlardan değiliz. Yalnız münakaşaya başla- madan evvel Hamdullah Beye lüzumunu hissediyorum. Ham- dullah Bey, yeri ve lüzumu olmadığı halde refikama da dil uzatmak terbiyesizliğini yapmıştır. — Hamdullah Beyi | mekten menederim. Bu en | basit bilmiyorsa ona benim de veri- lecek - cevaplarım vardır. Beni | buna mecbur etmiyeceklerini ümit ederim. Hamdullah B. balodaki ter- biyesizliğini mazur göstermek için bana bir takım cürümler atfına çalışıyor. Ben Ameri- kada bir misyoner Amerika- hinn parasile tahsil etmişim. Menlx:îe döndükten sonra Türk zabitini tahkir etmişim. Şair Nâzım Hikmetle beraber çalışmışım, şair Mehmet Emi- nin alnına battal damgası vur- muşum, Ankara Türkocağının bir buçuk milyon liraya mal olduğunu yazmışım, ocakta ça- hışanların fazla para aldıkla- Hmı söylemişim, Türkocağına ©ön beş senedenberi — değil 1927 de intisap etmişim, niha- yet Hamdullah Beyin Türko- cağına — kitaplarını — sattığını haber — vermişim ve bütün bunları Türkçülüğü tahkir için yapmışım, onun için Türkoca- ğına giremezmişim. İşte Hamdullah beyin aley- himde kullandığı ve üzerine polis müdüriyetine serlâvhasını koymayı unuttuğu jurnalın ih- tiva ettiği isnatlar bunlardan ibarettir. PP Karilerimi yormami bunlara kısaca — cevaplarım Şunlardır; 1 — Amerikada Kreynin — yardımile Fakat Mister okudum. hiyetini haiz bir yazımı göste- | rebilirler mi? Bilâkis Misyo- ner müesseselerin memlekette faaliyetlerini — tevsi — etmele- rine mücadele açtım. | Halbuki Hamdullah B. fakir Türk milletine bir milyon liraya mal olan Ankaradaki Kurunu vüstai — kalesinin Mr. Jenings isminde bir Mis- 'yonerdeıı aldığı 100 bin do- lârla atmıştır. 2 — Ben Türk zabitinin aleyhinde yazı yazmadım, bi- Tâkis istiklâl harbinde meçhul askerin hakkını inkâr| etmek istiyenlere karşı onun hakkını müdafaa etmek 'istedim. 38 — Şair Nânm Hikmetle beraber çalıştım. Ben Resimli Ay'da Reşat Nuri, Mahmut Yesari, Ercüment Ekrem, Pe- | ııııi Safa gibi, l | bütün kıymetli münevverlerile de arkadaşlık ettim. Bunların her birile olduğu gibi, Nâzım Hikmetle arkadaşlık etmek te benim için bir iftihar vesilesi- | dir. Nâzim Hikmet bu mem- | leketin en büyük şairi ve ko- | münist olmakla beraber en kuvvetli — idealistidir. Keşke siz de onun kadar temiz ve idealinize onun kadar sadık olsaydınız, 4 — Şair Mehmet Emin Sahte İnkılâpçı basit bir terbiye dersi vermek | refikam hakkında söz söyle- | muaşeret kaidesini de | temellerini | | Raşit Rıza Projelerini Anlatıyor Halifelerin Uşağı Mü * Yeniden sahneye avdetini büyük bir sevinçle karşıladığı- mız Raşit Rıza beyin Beyoğ- lunda Fransız tiyatrosunda ve- receği temsiller ve Yunanista- na yapacağı seyahat hakkında fikirlerini sorduk. San'atkârın verdiği cavapları neşrediyoruz: — Fransız - tiyatrosundaki temsillerinize ne vakit başlıya- caksınız? — Bu ayın on üçüncü per- şembe günü akşamı, Mahmut Yesarinin naklettiği “İki cam- baz,, piyesile temsillere başlı- yoruz. — Bu temsiller ne kadar devam edecektir ? — Yunanistandan — davet edilmiş olduğum için, İstanbu- da şimdilik bir haftadan fazla kalamıyacağım. Esasen benden sonra bir Fransız trupu da orada temsillere başlıyacaktır. Burada — oynıyacağınız diğer eserler? — Kemal Ragıp - Beyin “Beşte gelen, , Reşat Nuri Beyin “karanlık kuyu,, ve Mahmut Yesarinin “Aktör Kin,, piyeslerini tekrar edeceğiz. — Yunanistana hareketiniz günü muayyen midir? — Günbu hafta zarfında takarrür edecek. Oradaki acen- Beyin alnına vurduğum damga, doğan yeni Edebiyatın yıkıl- makta olan eski Edebiyata bir hücumundan — başka — birşey değildir. 5 — Ankara Türkocağının yaptırılması için sarfedilen bir milyon liranın israf olduğunu bugün de tekrar — ediyorum. Memleketi bugünkü iktısadi uçuruma sürükliyen israflardan biri de budur. Türk köylüsün- den para alarak Ankarada iki Fransız trupuna oyun verdir- mek ve iki misafir ka etmekten başka birşeye yara- | mıyan bu muazzam binayı :::ıuk günahların en büyüğü- 6 — Ocakta çalışanların faz- la aldıkları hakkındaki iddiamı Hamdullah B. tekzip ederken şu rakamları veriyor: Hamdullah B. 800 değil 400 lira, reis vekili 200 lira, daktilo 100lira, muhasip 400 lira ve saire alıyormuş. 7 — Hamdullah Bey Dağ Yolu kitaplarını maarife sata- rak on bin lira kadar para aldığı hakkındaki — iddiamızı da süktüla geçiştirmeği tercih ediyorlar. 8 — Ben Türkocağında on senedir. azayım. Hatta Hamdullah B. pekâlâ hatır- larlar ki mütarekenin başlan- gıcında i idarede aza olarak ta bulun- düm. Yalan söyleyen ben değilim odur. İşte Hamdullah Beyin kullandığı silâhlar ve işte onların iç yüzü. Bunların benim Aaleyhimde mi, yoksa Hamdullah Beyin aleyhinde mi olduğunu da — kariler — takdir etsin. Fakat beni bu zavallı hü- cumlarile jurnal etmiye çalışan Hamdullah B. müsaade ederler- se, biraz da kendilerinden bahsedelim: | — Hamdullah B. Halife ve Padişah uşağıdır. Türkçü- lüğü inhisarı altında bulundur- mak istiyen bu zat umum harp içinde ve mütarekenin başlangıcında — Halife Abdül- mecidin uşağı olarak geçinir, haftanın birkaç gecesini mut- bir müddet heyeti | Sayfa 7 —e badelesi Başlıyor teden bugünlerde cevap bek- liyoruz. — Yunanistanda eserler — oynamak dasınız? — En çok iyi oynadığımızı farzettiğim ve bizim mahalli tiplerimizi yaşatan eserleri oy- namak istiyorum. Meselâ: “His- sei Şayia,, , “Kayseri gülleri,, *“Sekizinci,, , “Taş parçası, , bu cümledendir. Her halde klâsik oynamak taraftarı de- ğilim, Esasen Yumnanistanda da, iyatroyu sevenlerin , bu- :ânküyl"nnsıı lemış::ıî: nit eserleri tercih ediyorlar; biz- deki temaşa ekseriyetine te- vafuk eden bu zevk, benim repertuvarı tayin ederken na- zarı dikkate aldığım en mü- him noktadır, — Yunanistandan — buraya gelmelerine delâlet edeceğiniz trup hakkında bazı malümat verir misiniz ? — Atinada “ Teatr dö Bozar ,, ın iki mühim vödeti “ Gavriyelidis ,, ve “Nezer,, le arkadaşları geleceklerdir. — Negibi eserler oynıya- caklarını biliyorr musunuz ? — Eserler, herhalde son Fransız komedileri ve Fransız piyesleridir. ne gibi arzusun- laka Mecit efendinin sarayında arzı. ubudiyetle geçirirdi. Hamdullah B. in (Türk Yurdu) mecmualarında ve diğer gaze- telerde halifeleri ve hilâfetti medih ve müdafaa eden yaz- | larını da gençlik henüz unut- mamıştır. Bu yazıları ve bu methiyeleri de karilerimize bu sütunlarda neşrederek - sahte inkılâpçının maskesini - çıkar- mak vazifemizdir. 2 — Hamdullah bey milli- | yetçiliği bir ticaret vasıtası, | ve bir yükselme merdiveni | olarak kullanınıştır. Ocak ve- silesile umumi harpte Cemal dalkavukluk etmiş, bu | :ı.lş:ıy:cbelindeu îıtîfaâ-eu.'cde- | rek ondan vagon vesikaları almıştır. Hamdullah beyin Ber- |linde bu vesikaları satmakla Pmeşgul — olduğanu — bilmiyen | yoktur. Hamdulah Beyin milliyetçi- likte samimi olmadığının en bariz delili şudur: Hamdullah — Beyin Demir isminde on yaşında bir çocuğu | vardır. Bir vakit Maarif vekilli- İği yapan bu zatın çocuğu Fransız ve Alman mürebbiyelerinin elin- de büyümüştür. Bu sene Ame- rikan mektebine vermek iste- | miş, fakat mektebin nizamna- mesi mucibince —çocuk ilk tahsilini Türk — mektebinde yapmadığı ve Türkçe bilme- diği için mektebe kabul edil- memiştir. Bilmem yüzüne Türkocağı- mın kapıları kapanması lâzım- gelen adam ben — miyim, © mudur? M. Zekeriya Istanbul Müddeiumu- | miliğinden: Mezunen - İstanbulda — bulu- | man Bafra ceza hâkimi Bahat- | tin Beyin hemen vazifesi başı- | ma hareketleri. |— seirkr ei e a İstanbu! Müddeiumu- miliğinden: Baklan — sulh — hâkimliğine ; tayin edilen sabık Balâ ceza hâkimi Osman Nuri beyin me- | muriyetimize müracaatları.