17 Eylül 1930 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 6

Csvh Ittıhatçıla Dwanı Alıde Hesap Verıyorlar.. Ahmet Nesimi B. Diyor Ki: “Ben Harbi Emrivaki Şeklinde Buldum,, Şu Halde, Bu Işten Beni Mes'ul Edemezsiniz!... Bugün.. 12 Teşrinisani 1334 . günlerden, puslu ve keder ve- rici bir salı günü idi. Sabah- leyin uyandığınm zaman kab- bimde ümitsizlik veren bir kırıklık — hissediyorum. — Not defterime baktım. 12 Teşrini- sani — sayfasına — şu ihtarı yazmışım: “ Ahmet Nesimi be- yin isticvabı,, ve daha birkaç ufak tefek notlar ... Öğleden sonra sokağa çık- tım. Meclise gidiyorum. Bugün bende bir tuhaflık var; herkesi bezgin ve bitkin görüyorum. Bir güler yüz arıyorum. Yok... Beni-Fındıklıya götüren tram- vayda üç kişi daha var, üçü de yorgunluklarını gazete sü- tunları üstünde dindirmekle meşgul, Gözüm ilişti. Gazete- nin baş tarafında iri harflerle şu kelimeler siralanmış : “Bugün Ahmet Nesimi Bey isticvap olunacak.., Evet, bütün öteki arkadaş- ları gibi bugün de İttihat ve Terakki kabinesinin Hariciye uvazırı Ahmet Nesimi Beyi din- liyecek, malâm sualleri bu- gün de bu zata soracaktık ve belkide ayni cevapları alacak- tık. Kalbimdeki — kırıklık ve Üümitsizlik gittikçe artıyor ve ben keder düşünceleri için- de bunalır gibiyim. Üç gün- denberi işittiğim — zalim riva- yetlerin feci meticelerini şim- diden görür gibi oluyordum. Bir aralık düşünüyorum: “Hep- sine sorduk. Buna da sora- cağız. Ne çıkar... Post elden gittikten, kuş kafesten uçtuk- tan sonra ?.., Mecdis binasından içeriye girerken kapıda selâm vaziye- tinde duran asker, bana çep- hedeki ordunun son feryatla- mat aksettirir gibi görünüyor. İçtima salonuna girdiğim vakit reis Abdullah Azmi Ef. yi riyaset kürsüsünde, önünde- ki dosyaları karıştırır vaziyette buldum. Arkadaşlardan bir ço- ğu yerlerine oturmuşlar. Ne- bileyim, bugün dünyaya siyah bir gözlükle bakar gibiyim. Saat dörde geliyor. Kapı açıldı, bir kımıldama oldu. Ahmet Nesimi bey gelmişti. Biraz sonra reis: —Gelse açılmıştır. Hitabile bizi vazifeye çağırdı ve ilâve etti: — Takrirdeki ilk sual, bü- yük harbe sebepsiz ve vakit- siz girildiği hakkındadır. Ne buyuracaksınız ? Ahmet Nesimi beyin bu ilk suale ilk cevabı şu oldu: — Kabine,» ticaret ve ziraat nazırı sıfatile girdiğim vakit düşman — devletler — sefirlerini buradan çekmiş, bize resmen harp ilân etmiş ve muharebe- ye de filen başlanmıştı. Artık harbe mani olmak için ittihaz edilebilecek hiçbir tedbir. kalmamıştı. —Harbe, harp ile mukabele etmekten taarruza karşı meşru müdafa- ada bulunulmaktan başka bir hareket tasavvur olunamazdı. Malüm olduğu üzere, müdafaa için harp ilânına lüzum yoktu. Bu vaziyette bizce harp halini ilândan maksat, kabineye gir- diğim vakit emrivaki halinde bulduğum harp değil, belki onun zühuru Üüzerine harp hukukuna — ait — beynelmilel kaidelerin tatbikine çalışmak- tan ibaretti. Reis, bir noktanın iyice an- laşılmasını istedi ve sordu : — Kabineye girdiğiniz vakit muharebe başlamış mı idi. Ahmet Nesimi Bey: — Evet, ben kabineye gir- diğim vakit harbi bir emri vaki halinde buldum ve muha- samat ta fili bir şekilde baş- lamış, (Goben) ve (Breslav ) Karadenize çıkmış ve 31 teş- rinievvelde de itilâf devletleri- nin sefirleri İstanbulu terket- mişlerdi. Anlaşılıyordu ki sabık nazır, vaziyeti hakkında kendisince müphe mbir nokta kalmamasını istiyordu ve bu maksatla söz- lerine söyle devam etti. — Paris darülfünunu mü- derrislerinden meşhur- müver- rih (Debidis ) un ( Avrupa Ta- rihi siyasisi ) smindeki eserinde şu cümlelere tesadüf edilmek- tedir: “29 Teşrinievvel 914 tari- hinde (Goben), (Breslav) ve (Hamidiye) zırhlıları Karade- nize giderek Rusyanın (Odesa) (Teodosiya) ve (Novorosiski) Kmanlarını bombarduman et- mişlerdi. Artık - itilâf devletle- rinin sabrı tükenmişti. Bu ha- şin taarruzu protesto ettikten sonra, Fransa Rusya ve İngilter » sefirleri 31 teşrinievvelde İs- tanbuldan ayrılmışlar ve bir gün sonra da bu üç devlet Türkiyeye serian — ilânı harp etmişti., Halbuki benim na- zırlığa — tayinim tarihi Rumi 23 teşrinievveldir. Buna nazaran ben kabineye ilânı harpten tamam bir hâfa sonra girmiş bulunuyorum , ki © zaman Çanakkalede, Misır ve Kafkas cephelerinde muha- rebe filt olarak başlamıştı. Ben içimden uzun . bir “acabal? ,, çektim. Nesimi bey şuizahatı ile bir taşla iki kuş mu vurmak istiyordu. Bana öyle geldi ki bu zat harbe bizin tarafımızdan, daha —doğruşu İttihat ve Terakki kabinesi tara- fından — sebebiyet verildiğini kabul etmekle beraber kendi- nin kabineye bu işler olup bittikten sonra girdiğin bu, işten mes'ul olamıyacağını an- latmak istiyordu. Çıftçıler Ankaraya Heyet Gönderiyor Adana, 15 (Hususi) — Ada- nada — toplanarak — çiftçilerin vaziyetindeki buhranı hal için içtimalar akteden Adana, Mer- sin ve Tarsus çiftçileri Anka- raya bir heyet göndermiye karar vermişlerdir. Heyet - çiftçilerin bankaya olan borçlarının tehirini isti- yecektir. Çiftçilerin arzuları ka- bul edilmediği takdirde ban- kaların — alacaklarını tahsile kalkmaları muhtemeldir. Bu hareket çiftçilerin iflâs ve fe- lâketini intaç edecektir. Heyet Ankaraya perşembe günü hareket edecektir. Kilis'te Belediye | İntihabı Başladı Kilis, 13 — Kiliste belediye aza intihabına başlandı, isim listeleri duvarlara asıldı ve itirarı olanların derhal müra- caatta bulunmaları icap ettiği bildirildi. Fakat Serbest Cüm- huriyet fırkası Kiliste henüz teşkilât yapmamış ve bittabi namzet te göstermemiş olduğu cihetle intihabat gayet sakin geçecektir. İSTASYON LOKANTASI Sirkeci civarında En rahat ve en [Temıı lokıAıııflıdır. a ve Alfar er yemek vııl::: İçki bulunur. Servis mükemmel Fiatlar mutedildir. ĞLE VE AM Sinema Sütunu Donanmamızı Görmek İster misini Yavuz Dretnot Filme Donanmamızın en kuvvetli | unsuru olan Yavuz dretnotu- muzun Müdafaai Milliye ve- kâletinin müsaadesile çekilen filmi Beyoğlunda Alkazar sine- masında gösterilmektedir. GLORYA SVANSONUN KIZI Sinemanın —meşhur artisti Glorya Svanson şimdi bir hıılıço gibi yaşar. Bu güzel Alındı : artist şimdi de kazm yapıyor. İsmi — Somborndu! Küçük Golrya Arp ve Pi no çalar. Bu iki çalgı; filimde de çalınış ve çok mü vaffakiyet kazanmıştır. Glorya Svanson — şimdi | Marki ile evlidir. Kocasını ço | kıskanmaktadır. Kocası da kı: kançlıkta ondan geri kalmi makatdır. Sınemanın Meşhur İkı Komiği * Laurel ve Hardy Filim baricinde nasıl görülürler? Önümüzdeki perşembe akşamı MELEK SİNEMASI ADOLPHE MENJOU Ve sinema yıldızlarının en şık ve en güzeli (CLAUDETTE COLBERT) i MUAMMA Tamamen Fransızca sözlü temsili takdim edecektir. Pırımuııııt filmidir AK YEM LERİNİZİ l dugmı Lokantasında Meb'usan Meclisi Yalan Beyanatla Aldatıldı Mı; Aldatılmadı Mı? Yarınki Kısımda Okuyacaksmız. Yiyiniz. Eski Postane binasındadır. ı * Son Posta'nın Bılmecesı | Halledilen Bilmecemiz — Yeni Bilmecemiz I23456789|01| 12345578910" Elektrik Süpü_rgesi Hıfussıhba adi süpürgeleri ve toz almıya mahsus tüyleri mah- küm etmektedir. Çünkü bunlar tozları havaya kaldırmaktan baş- İ ka birşey yapmazlar ve aile o- cağımız için bir tehlike teşkil eden mikroplardan ve sair sira- Ü yet vasıtalarından bizi koruya- mazlar. Buna mukabil ELEKTRİK | SÜPÜRGESİ bu vazifeyi tama- Ü mile ifa eder. Tozu cezp ve de- feder. Malik olduğu birçok te- muhteşemlerinde ELHAMRA SİNEMASI İlk Sözlü ve şarkılı filmi olan (CHARLES ROGERS)i Kartal yavruları ferrat sayesinde bu süpürge halıları, perdeleri, parkeleri, eşyanın altı da dahil olmak üzre Ş mükemmel temizler, aynı veç- hile — kütüpaneleri kitapları kaldırmıya lüzum olmadan, elbiseleri, kürkleri ve saireyi de B temizler, Cereyan sarfiyatı hiç mesabesindedir. Talep vu- (ği| vir şairlerinden (4) kuunda ikametgâhınızda bedava tecrübesi yapılır. SATİYE, bedeli 12 ayda tediye edilmek | üzre VERESİYE size takdim eder. SOLDAN SAĞA Y 1 — Alışveriş () 2 — Zor 6) 3 — Bir Yunan şehri (5) 4 — Var etmek (4) eski de- 5 — Dede (3) kendim (3) in- dirin yarısı (3) Şüheda Yetimlerine Ve Malüllere Para Veriliyor Süleymaniye askerlik şube- sinden ! UKARDAN AŞAĞI: KE a ın'mı": 6) içi € 8—E iha (4) d ıfl'.','...(? kullanılır. () 10 — Binilmiye mahsus (5) H — Fıindık wemleketi (7) Şubemııde mukıyy;t.îı;ıîı': Hni askeriye ile şüheda eyta- mının ikramiyelerinin tevziatına aşağıda yazılı günlerde devam edilecektir. Alâkadarların ey- Şaheserinde takdim edecelı.ur Sözlü, sesli ve şarkılı bir ihtiras filmidir. İlâveten FOX JURNAL halihazır sesli dünya havadif” leri ve meşhar Parisli muganni BOUCOT tarafında temssli edilmiş MUSİKİ İLE TEDAVİ Fransızca sözlü V€ şarkılı Sketch: Paramount filmidir famı mezkürede İstanbul mek- ü .- :npçulıık kalemine müracaatları. Beyazıt Camii Şimdiye kadarkaydini icra Senelerdenberi — tamir :: ettirmiyenlerin de 15 eylül 920 | meyen Beyazit camiini Zİ pazartesi günü akşamına kadar idaresi esaslı surette İ şubemize müracaatları : karaa vermiştir. ge |