13 Ocak 1931 Tarihli Serbes Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2
ki i Bütün protestan üstatları filen radikal sosyalisttirler. Ja- kobinizmi © onlar icat | ettiler, menarşik nazariyenin cumhuri tecrübi nlar buldular. Fran- siz o ibtilâlinden iki yüz sene evvel kralın istipdadım redde* derek onun yerine millet istip- dadını ikame eylediler. Jurieu- dan Robespierree kadar, Ruso- dan da geçmek şartile, müte- madi bir Jakobinizm £ ananası vardır. 1900 senesi protestanla- rına bundan bir şey kajmaması- nın imkânı yoktur. Üçyüz senedenberi katolik ve protestanlar tarafından ter- biye edilen ve büyütülen Fran- sızların hararetli liberal olmaları imkânsızdır. Bu onların kanında değildir. Fransızların liberalizmi yeni- den öğrenmeleri için mevcut sebeplerin bazıları işte bunlar- dır. Aynı sebepler saikasile ii tipdada tahammüle ve naha 2i- yade de istipdat yapmağa mey- yaldırlar. Zira, buna alışmış- lardır. Şüphesiz, karilerin bu kita- bın başındanberi gözüktüğnü hissettikleri itirazın yeri bura: dır: Her millet lâyik olduğu hü- kümete nail olur. Böyle olunca Fransızların şikâyete | hakları yoktur Fakat bundan başka her millet tercih ettiği, arzu ett tabiatına muvafık bulduğu hükü- metin idaresi altında diğer ida- relerden daha rahattır. Bu doğrudur, ve muhakkak- tir ki Fransızlar esaretten pek üteessir olmazlar ve liberal bir hükümetten ziyade müstebit bir hükümetin idaresi altında rahat ed Fakat, birçok hususatta olduğu gibi, siyasette de insan zevkine değil, menfaatine tabi olmalıdır. Ben de, zevkimi ibtirasımı ta- kip edecek olsam, bir fırkaya mensup olmak isterdim bu, fikir ve mesnet verir. İnsan kendini bir cemiyet, bir kadro — içinde hisseder. Bu hem hoşa gider, hem emniyet virir. Bu, o inasni sürü halinde yaşamağa sevke- den hisleri derunen okşar. Diğer cihetten (ekseriyeti haiz fırkaya mensup olmak İs- terdim: ekseriyet fırkası erkânı kendil, in Devlet, memleket cumhuriyet olduklarını, diğerle- rinin dahili muhacirlerden iba- ret bulunduğunu, ehemmiyetsiz. bir kıymet olduklarıuı, hatta hiç bir şey. olmadıklarını. söyliyebi. lirler. Bu, pek hoşa gider | bi şeydir . Ben de hoşuma gitmiyenler aleyhinde kanun yapmak, ve Fransız ihtilâli hakkında ve ru- hun lâyemutluğu hakkında be-|ş nimle hemfikir olmıyan vatan- daşlarım için hürriyet ve hak olmadığını söylemek ve bunu konunla teyit etmek istedim. netin elindeki mevki ve ihsanlardan hissemi almak ve bunu dostlarıma dağıtmak ve bu suretle kendime müntahipler kazanmak isterdim. Fakat anlamak iâzımdır: bü- tün bu işler benim menfaatime, yani umumi menfaate muvafık mıdır? Zira herkes için hakiki, dini, medit sağlam ve kat'i men- faat ancak umum! menfaattir. Halbuki istipdadın milletleri se- rian tabrip ettiğini, bir daha kalkamıyacakları bir zaf ve in- hitata sürüklediğini isbat ettiği- mi zanndediyorum. Eski ve yeni tarihi hâdiseler bunu benden İihetalizin nedir Fransızlar niçin Libe- ral değillerdir? 19 uncu fasıl Muharriri: Emile Faguet daha güzel isbat ederler. Bil- hassa muasır istipdat, yani bir fırkasın, 8 bir sendikanın i inhisarı hakkında bu hakikat caridir. Böyle bir grup, diğer bütün unsurları esaret altına ala- tına alarak Devlete müfit olabi- lecek ferdi ve umumi faaliyet kaynaklarını kurulur, millet bet- baht bir harpten ziyade parça- layan ve ezen bir hükümet olur. Öyle bir hükümet ki memleketi iktisadi ve siyasi noktai nazar- dan milletler arasında her sene bir basamak aşağı indirir. Gi vatan- Bu vaziyeti istemek perverliğin akdidir. Buna mül etmek, vatanperver! maktır. Esaretin kabulü bir mil let için içtimai sefalettir. İnhi- laldir, Zira böyle bir millet ya- şamağa pek arzukeş değildir ve yaşamak vasıtalarını unutmuştur. İşte biraz kendi kendine ceb-) retmek lâzımdır. Menfaatı uğ- runda zevkini feda etmelidir. Her sabah, esaretin, iştahı olan-|l lar için güzel bir şey olduğunu, fakat hurriyetin faydalı bir şey olduğunu söylemelidir. ii Sabahleyin geç vakte kadar yatağında kalmağı tercih eden fakat nihayet erken kalkmakta menfaattar olan adamın vaziye- tidir bu. Nihayet bu itiyat hali- ni alır. Vakıa bu suretle yata- Zindan kalkan adam, belki her) sabah biraz homurdanır, fakat||, bu itiyadı alir. Daima geç kalk- mağı tercih edecek, fakat daima erken kalkacaktır. ğ Esaret zevkini taşıyan mil |, letler. bu suretle (pek güzelİ; liberal olabilirler. Şüphesiz hür- riyeti severek kabul edenlerin onlara karşı bazı tefevvukları olacak. Fakat bu zannedildiğin- den daha azdır. Zira iradenin Fransızların bu gayreti sarf- etmelerini temenni ederim. An- lamalıdırlar ki, liberalizm o ka- dar mebzul olan milli kuvvetlerin istismarı “demek olduğundı beral olmiağı istemekle ve liberal olmakla kuvvet kazanacaklar ve cihanda eski mevkilerine yükse- leceklerdir. Ancak serbes olmak şartile kuvvetli olacaklarına emin olurlarsa, doğru yola girmiş ola- caklardır. caizdir: Fakat ümitsiz ket etmek memnudur. kitabı bunun için yazdım. Yine bunun içindir ki ağlebi ihtimal diğer kitaplar daha yazacağım. Bir tehdit üzerine bu kitabı bi-|t tirmemi affediniz. — SON — İkmali olursa ?İ Son bir emir üzerine senei dersiye nihayetinde mektep de- giştiren Lise ve Orta mektep talebelerinden ikmali olanların tasdiknamelerinin (o verilmemesi bildirilmişti Talili bir genç 200,000 lira kazanan (58493) numaralı bilet hamili Lise mek-|E Hayri Tugrul bey olduğu ve mezkür bileti devamlı olarak birinci keşideden itibaren hü- kümet karşısında Tayyare pi- İyango biletleri bayii Ali Kemal beyden almış olduğunu istihbar eyledik. Talili Tugrul ve uğurlu bayi Ali Kemal beyleri tebrik eyleriz ye kadar makalelerden kümet katlarında ayrı ayrı dans mahal- baloda bu hastanenin seyyar muntazaman İngiliz payitahtının Bunu pek te ümit etmediğim görülmüştür. Umit beslememek ibi hare- tu küçük mıyacak, borçları tediye edilinceye kadar tebi son sınıf leyli talebesinden| ii Umumi Vilâyet M. Bugün umumi içtima yapacak n umumi vilâyet meclisi ip saat onbirde Halk fırkası binasında grup içtima yapacak- ar ve öğleden sonrada meclis heyeti umumiye halinde topla- »acaktır. Çiçek hastalıgı Alaşehrin Çanakçı köy ko: yunlarında çiçek hastalığı zuhur ettiği mahallinden vilâyete bil- dirilmiştir. Fihrist basılıyor Devlet matbaası bir ( Kitap ihristi ) neşredeceğinden şimdi- neşrolunan âsar “VE birer nüshasihın rsalini istemiştir. Hilâliahmer balosu Hilâliahmer balosu hazırlık” ları devam ediyor. Bu sene hü- salonlarının alt ve üst leri bulunacaktır. Geçen seneki vaki izdiham bu Sene in böyle bir tetbirin alınması lüzumunu göstermiştir. Bu sene balonun daha bü- yük bir rağbet göreceği tahmin ediliyor. i Hayvan hastanesi çin «160,000» lira teberrü Pariste vefat eden | İngiliz milyonerlerinden M. Mihail ill: on Londrada, fakirlere ait has- a hayvanlar © tedavihanesine 6,000 İngiliz lirası, yani 160,000 Türk lirası bırakmıştır. Londrada tesis edilmiş olan kolları neticesi olan ikinci tabiat ekse-) fakir mahalelerini dolaşarak va riya birinbi tabiatten daha kuy: kit Ve böli müsait olmadığı İçiâ vetlidir. baytar talep etmekien aciz bu- lunan ailelerin kedi ve köpek- lerini tahtı tedaviye alır. Malüm olduğu üzere hayvân sergisi Anglo saksönlarin ruhün- da saj miştir. TAKSİTLERİNİ m bir surette © yerleş” öceyemeyenler Maârif Vekâletinden. gelen son bir tamime göre resmi mek- teplerde İeyli ve ücretli olafak bulunan talebelerden taksit börç- larını veremeyenler hakkındale: kisi gibi ihraç muamelesi yapı" yalniz bu gibilerin asdikname ve şahadetnameleri verilmiyecektir . AŞK GECELER İBn gün saat 1 3 5 filmi- nin unutulmaz mübüiası 7,15 ve 9,30 da ŞEHİR HABERLERİ Perşembeye muha- keme başlıYor: Menemen divanı harbı faali- yete göçmek üzere bulunuyor. Divanı harp reisi Mustafa paşa müddetumumi o Hidayet beyle uzun uzadıya görüşmüş ve mu- hakeme ( hakkında £ tetkikatla meşgul olmuştur. Zannedildiğine göre divanı harp önümüzdeki Perşembe gü- nü muhakemeye başlıyabilöcek- tir. İdarei örfiye kanunu muci- bince muhakemelerin © bir ay zarfında intacı icap ederse de buna bir zaruret hasil ' olâcağı zaninolunmayor. Bu sebeplerle idarci ötfiye müddetinin temdi- di ihtimal dahilindedir. Menemende inzibat Menemen zabıtası 22 polis memuru ile takyiye edilmiş ve şiddetli inzibat tedbirleri | alın- mıştır. Menemene gelen yolcular veya Menemenden hareket eden- lerin hüviyetleri polis memurları tarafından tesbit ediliyor. Ayni merasim Manisa ve Balıkesirde- de. caridir. Tevkifhane askeri muhafaza altındadır. Eskişehir, Kırkağaç ve Ak- Hisardan getirilen sekiz ve Ma- nisadan' gelen altı “yeni mevku- fun isticvapları yapılmıştır. Si- lâh derci devam ediyor. Şimdi- ye kadar köylerden (80) silâh getirilmiştir. Gazeteler yasak mı? İdarei örfiye hakkında gön- derilen yeni bir talimatnameye göre,“ gazetelerin idarei örfiye mıntakasına. girmesi, kumandan- lıkça menedilebilecektir. Diğer cihetten d “ anı harp heyeti, ga- Kasaba hattında Kânunuevvelde ne kadar yağ- mur yağdı Kânünüevvel : 930 ayı zarfın- da İzmir - Kasaba: hattı üzerine! yağan yagmur hakkında; şimen- difer işletme idaresi: tarafından şehrimiz ticaret odasına verilen malümat 'Şudur : Kânunuevel ayı” zarfinda ba- zı yerlerde yedi, ve bazı yerler- de de on iki gün yağmur yi mıştır. İzmir civarında Çiğ liye düşen yağmur miktarı 39 Ulucak 62, Menemen 59, Emi- ralem 42, Kasaba 49, Salihli 27, Alaşehir 46, Uşak 54, Soma 34, Balıkesir, Bandırma 55 ve Afyon 30 milimetredir. MARIBE!L son ibdar olan Tehlikeliovu Filminde ALBER RIEFAN ve « Müttehem kalkmız » mümessili ANDRE ROAN ile birlikte 'ELHAMRA i; Milli K. Sinemaj sında İ DIKKAT: Eiltesi, havanın bili hasebi yerineilâveten diğer iki filim görülecektir Temawön sözlü ve şarkılı Fransizca film Her hafta anigılla gelen *Fonks Movyeten>gaze: tayyare postasile Paristen| u hafta gelmemiştir. Bunun) gösterilecektir. i OTOMOBİN SATICISI: Sen Granye tarafından” bir kı İmlik Fransızca sözlü komedi. . MİKİ MANS : Bir kısımli hik müsiki komedisi Menemen Divanıharbı Celseleri aleni olacaktır - Takibat faaliyetle devam etmekte ve yeni mevkuflar isticvap olunmaktadır zstelerin mahakemeleri | takip edememelerine Okarar verdiği söyleniyorse de, idarei örfiye kumandanı Fahrettin paşa İs- ir. Paşa ne diyor: Fahreddin paşa diyor ki: Ankaradan talimat almadım eli- mizde ki nizamlar ve kafidir. Divanı harp aleni olacak, gazeteciler ve sa- min tarafından takip edilebile- kararlar celseleri cektir. Divanı harpça verilecek idam hükümleri B. Millet mec- lisince tasdik: edildikten sonra infaz olunacaktır. (Örfi idare mıntakası * üçe ayrılmıştır. Menemen mıntaka- sina miralay Ali İhsan * bey, Manisa mintakasınk Ali Muzaf- fer paşa, Balıkesir o mıntakasınâ Ali Hikmet paşa kumanda ede- ceklerdir. Avukat bulunacak mı? Dıvauı harplarda * maznunla- rın kendilerini avukat vasıtasile müdafaa ettirmeleri © usülü cari © olmadığından (irtica hâdisesi maznunları Menemende vekil bulunduramıyacaklardır.X Divanıharp askeri ceza kanu- nuna tevfikan hükümlerini vere- ceklerdir. Bu kanunda musarrah olmıyan fiiller için, Türk ceza kanunu ahkâmı tatbik olunacak- tır. Türk ceza kanununa göre, tica maznunlarının fülleri dev- etin dahili emniyetini, teşkilâtı iyeyi ihlâl ye hükümeti is- teşebbüs cürmüdür ki ce- zası idamdır. Aydın hattında Lâğvedilen pos- : ta merkezi Aydın hattı üzerindeki seyyar posta teşkilâtı tevsi edilmek suretile faaliyete geçildiğiden posta ve telgraf müdüriyeti umu- miyesince Çanaklık, Atça, Ku- yucak ve Karapınar posta mer- kezleri lâğvedilmistir. Bu mer- kezlerdeki istasyonlar posta mu- amelâtını (Oidare edeceklerdir. Ancak şimendifer idareleri tev- ziat yapmamakta ancak müra- caat vukuunda mektup ve tel- grafları vermekte bulunduğundan bu bususta müşkülât şikâyetleri mncip olmaktadır. Musabakaya Elli efendi işti- rak etti Maliye dairesinde münhal üç memuriyet için dün müsabakaya elli efendi iştirak eylemiştir. Heyeti mümeyyizeyi teşkil eden Defterdar Hüseyin Avni, hususi hesap işleri müdürü Fehmi, mu- hasebe müdürü Hüsnü ve vari- dat müdürü Sabri beyler imtihan evrakı tetkik etmektedi, Kazanan efendilerin ancâk yarın anlaşılacaktır. İmansız hırsız Cami kilimlerini de aşırdi İikiçeşmlikteli uzun © kapi camiinde (bir hırsızlık (o vak'ası imleri olmuş ve kapıları kırılmak sure- tile mezkür camideh bir meçbul,'bir kaç parça halı öilim çalarak firar etmiştir. Za- şahsı tanbulda bu haberi tekzip et-|0 Vezir ve Osman ağa Suları yeniden şehre getirildi Son seylâp dolayisile yolları harap olmasından dolayi şehre getirilemiyen Vezir ve Osman ağa sularının devam eden tami- ratı hitam bulmuştur. Yarın şeh. rimize su verilmek üzere ilk tecrübeleri yapılacak. muvaffak, yet elde olunduğu takdirde Cuma gününe kadar tabii şekilde es. kisi gibi su isalesi intizam altına alınmış olacaktır. iki yüz hane Dün vilâyete yapılan bir müracaat Mersinli ve Sinekli caddesi halkından iki yüz hane namına dün vilâyete bir müraçaat vuku bulmuştur. Bu semt halkı yolu- nun bozukluğundan ve susuz kal dıklarından çamurlu ve mikrop- lu suları kullandıklarından pek acı bir lisanla şikâyet edilmekte ve yollarının bir an evvel tamir edilmesi ile, hiç olmazsa iki çeş- me yaptırılmak suretile su ihtiç- larının tehvini talep ve rica edil- mektedir. Hayvan hırsızları Meitrük kiliseyi merkez yapmış Vilâyet dahilinde" hırsızlığı tevali etmeğe başlamıştır. Evelki gün çıplak yonuridan bir hayvanın çalınması üzerine ta- harri memurları takibata geç ler ve dün faillerden Abdül- halim ve burunsuz Mehmet na- mındaki iki şahsı çalınan hay- vanla birlikte derdes 'edilmişler- dir. Hırşızlar : çaldıkları hayvan ları Basmahane arkasında yangın yerlerindeki kiliseye getirip sak- larlar, beş on gün orada besler- ler müteakiben atışa" çıkarırlar- mış. Zabita memurlarının taki- batı neticesinde bu hayvan hır- sızları kilise içerisinde çaldıkları hayvanlarla birlikte cürüm meş hut halinde yakalanmışlardır. Falcı Hayrullah Yakalandı ve müddei ümumiliğe verildi Alsancakta kuşla bilet çek- tirmek suretile fal bakan Hay- rullah isminde yetmiş yaşların daki şahıs zabıtaca tevkif edi- lerek hakkında tazim edilen zabıt varakasile adliyeye sevk- edilmişti Altınlar Muayene netice- sinde bakır çıkmış Geçenlerde imam hanında ikamet eden Laz Kerim ve Sul tan namında iki şahıs tarafından ikinci kordonda kereste fabri- kası arkasındaki yangınlıkta yâ” pılan hafriyatta bulunan üç kür çe altın zabıtaca derdest edil mişti, Kuyumculara (gösterilen bu üç külçenin bakır (olduğu anlaşılmıştır. Yalnız müsaadesi/ hafriyat “yaptıklarından — dolayi zabıta bu iki şahıs hakkında bi” rer zabıt varakası tanzim ede rek adliyeye vermiştir. Hırsızlık İkiçeşmelikte Dayıemir mi hallesinde ayni sokakta mukim Hasan efendinin dün gece evin eİgiren şahsı meçhul bir miktar eşyasını çalarak firar etmiştir. bıtaca aranmaktadır. Zabıtaca arânmaktadir.
