* # e 8 g . # İkılab misil Türkiye Cumhuriyetinin nüfus siyaseti nedir? “ây Y. Kemal mübadele, iskân, nüfus, Nlerini ve hıfzıssıha kanununu anlattı aki Adliye Vekili Bay Yusuf Kemal ha, alâ kürsüsündeki dersine de - miştir. Bay Yusuf Kemal dünkü ide demiştir ki: D ini devleti kurulduktan sonra es- bakınca ne gibi değişiklikler ol. ie süreceğiz. Hühasın ekonami 2. ie een hepsine birden (de- değişme) diyemeyiz. Ekonomik ha- baz değişme asırların mahsulü olur. Revolüsyon endüstriyal bir buçuk a- İlânberi olmaktadır. Yeni Türkiyenin İlamasındaki değişmeler eski hallere yeni girilmiş yolları gösterir. mil çalışma ekonomik muhit için- Olur. Ekonomi nazariyeleri dersinde birkaç bakımdan tetkik ederiz. muhitte... Fizik şartlarda ne olur. İklim şartları gibi, | nm iklim şartı Osmanlı şöyle idi, şimdi böyle oldu dene Fakat fizik şartları eskiden ve şim- de böyle idi denilir. Zira yeni kuru « Tasat merkezleri bunları tetkik ot - edir. Memleketin fizik yararı, ka- Sçmale, tünel yapmakla da değiştirin i iyatta göreceğiz. Ekonomik muhite başka bir gözle ba Yek hulk muhit olarak görürüz İğ salıştığı rejim kendi içinde kuvvetli onunla çalışmak. © Babadan oğula intikal eden zaman- Türkün iyi zamanı değildi. Büyük Meclisinin cumhuriyetten evvelki Sonraki hali başka idi. Misakı arak ekonomik çalışmanın hukuki in: devlet tayin ederken yalnız menfaati nazarı dikkate alındı. Bu, Sanlı bir kaidedir. İİ Osmanlılarda gördük ki ekono- Şalışmada onu tayin eden serbest İh bildi, Kayıt bunları bağlardı. Halbuki | Türkiyede yalnız Türk menfaat Bu, büyük bir değişmedir. | Misakı milli de (Milli ve iktisadi ha- tasin bir inkişaf) diyordu. Yeni yenin hedefi tam bir istiklâldi. Dı- uluslarla münasebet tı. Dışarıdaki uluslara münase - ie ilk dostluk ile Sosyalist Sovyet üriyetler Birliği ile muahede yap- Jatanbulum lun işgalinden tam bir sene Oniki Köşedeki beynelmilel bütün bağlardan kur- Malların girip çıkmasında her kendisi, bunu, kanunları ile tesbit işi ai ya da dahil olarak bütün garp Ai eileri ile Lozanda bir munhede im- dan sonra bağlandığımız mem- e başk şartlarla Ey li, ve Türkiye şan ve mepsler muvaf- iye vekâleti kaldırıldı. Tedrisat İpit edildi. Hilâfet kaldırıldı. nihayet din namı altında devlet i- kalkışma ortadan kaldırıldı . iç bir vicdan işidir. Onun devlet iş- İe yeri yoktur. Devlet, kendi usül- lâyikliği kabul edildi. Devletin tik olması ile lâyik olması arasın- | pkisadi bakımdan büyük farklar var. Atatürk'ün İzmir iktisat kongresini “Hakimiyeti milliye hakimiyeti oldu. omik muhiti insani bir muhit o kabul edersek nüfus hareketlerinin “Türk neferinin değeri halkı ile ünsi harbından'evvel Türkiye 2e- | beri muharebe ediyordu. Büyük türk neferlerinin harp meydan. | İsraf edilmesi Yeni Türkiyenin | İN, neferinin her birini koruyan ve 2 zayiat vererek temin etmesi çok ehemmiyetle kaydedilecek ir, Bu, kendiliğinden olmuş | . Bu, bir devlet işi olarak tetkik b büyük barpte genişti. bir milyon, İla bine yakın zayiat verdik. İstik hi karşımızdaki ordular şöyle iy değildi. Oradaki zayiatmiz | Bunları, bilen bir yerden ak Kimin bildiğim, © zannederim; seferinin bize verdiği sayi- | gidlir. N işlerinde ferdin sıhhatini muha- | Simek lâzımdı. İyi verim, çalışanın olması ile olur, Onun için Bü- Müller Meclisi ilk günlerde nüfusun | iile şiddetle alâkadar oldu. 'ekilleri Heyeti kanunu tetkik hat we içtimai muavenet ve- “özü Bağvekilin sözü yanında ol. « Bütün meclis bu ihtiyaci tu. Anlıyordu. — Hemen © sene * rücadeleye başlanmıştı. Bir düşmanla uğraşıtırkon, . diğer taraftan da frengi ile uğraşılıyordu. Salgın artma, verem, trabum, zührevi bastalıklar vardı. Biz Ankaraya gittiği- mizde hep sıtma vardı. Bugün bir şey kaknamıştır. Mücadeleler yapılmıştır. Umumi hıfzıssıhha kanunu neşredil. di. Sarih olarak sıhhatı korumayı devle-| Gn vazifesi addetti. Elimizde istatistik olmadığı için doğu: | mumuz ölü iz arlıyor mu? Çoğalı- Mamafih Sıkhiye Vekâletinin biri 926 mayısından 927 nisanma kadar, ö- bürü 929 teşrinievvelinden 930 eylülüne kadar bir anketi var, Bursa, Balıkesir ve garp vilâyetlerinde 339 köyde yapılan ankettir. Bunu ya panlar doktorlardır. Bunlara göre doğum binde otuz do- kuz, ölüm binde 19 dur. Bu anket bir kere daha tekrar edilmiştir. Doğum bin- de 39 olmuştur. Olüm binde 17,9 a ine miştir. Nüfus umum müdürlüğü do- lüm kayıtlarına göre memle - tistik yapmıştır. Buna gö” ve doğum ve ölüm arasındaki fark bin- de 21 dir, En çok artan Ruslardır. Bu, binde 22 dir. Biz de 21 olunca çok artanlar içine giriyoruz. Zulen oradaki müşahedelere göre bunlar ümitverici bir şekildir. Bu sene teşrinde tekrar sayım olacak o za- man bunları daha iyi göreceğiz. Size bir sual sorarım; LT Osmanlılıkta da böyle binde 21 mi ? Bitaraf size sözlüreyim Zannetmem, nedir? Ondan sonra rm işlerinde mübadele işlerini görürüz. Bunun esası nedir? Osmanlılığı ararken görmüştük: Os - manlılıkta mütecanis bir millet yoktur. Osmanlılık denilen şey, tanzimata göre müslüman olmayanı ve olanı hep bir o- lan bir imparatorluk. Ekonominin en kuvvetli direklerinden birisi milli birlik şuurunu duymaktır. — Karnını doyurur mu? — Evet karnını doyuracak şeyleri ar- tarir, Türk kültürünü duymayanların bu memlekete verdikleri zararı biliyoruz. Bulgaristan ve Yunanistan ile ufak mü- badele esasları konuşulmuştu. Lozanda Türkiye, bütün devletlerle bütün meseleleri halledince bunu da hal- letti, Yunanlılarla bir mübadele muka- velesi yaptı. Türkiyede bulunan Ortodoks Rumlar- la Yunanistandaki müslüman olanlar a- rasında mübadele başladı. Bu mübadele iki unsura da çok fay- dalı oldu. Zamanımızda hukuk sosyal bir hukuk değil midir? İkinci nokta memleketimizdeki nüfus kesafeti meselesidir. Bunlar halis birer ekonomi meselesidir. Ekonomi ihtiyaçları gidermek için ça- midir? lışma A Kimin ihtiyacı? Nüfusun... Kim giderecek? Nüfus... Şu halde nüfus mühimdir. Eskiden ki- başıma nüfus kesafeti — 18 dir. di 17 milyon nüfus vardır. 700 küsur bine taksim edilirse 23 olur, Bizim mem- leketimiz. sana çalışıyor. Ma amafih bugün ziraat memleketi vaziye- Gindedir. Rusya 8, Masır 15. Libya Oyl, Italya ile beraber Libya 21. Meksika 8. Şimali Amerika 16 dır. Bunlara göre nüfus ke- safeti çok azdır. Maamafih memleketimizin kabili 200” arazısı «e hürüsü mukayese edersek rak- | kam ziyadeleşir. Karadeniz ve Şark vilâ- Salak yakıla killeeciik “Mey 254 kişi düşüyor. İskân kanunu Geçen sene meclis bir iskân kanunu kabul etti. Bundaki esas, asıl karakteris- tik sıfatı kültürü birleştirme gibi görü- lür. Türk kültürünü bir yere tekâsüf et- tirmek. Türk kültürünü kabul etmiyen- lere kabul ettirmek. Fecidir: Burada doğmuş, 45 - 50 ya- şa gelmiş olup ta bir kelime türkçe bil- meyenler vardır. Ben kanunu ekonomik bakımdan alacağım: Aşiretleri aşiretlikten çıkarmak lâzem- der. Bazı aşiretler hâlâ orta zamanda yaşarlar, iv Akiretin Kanuni zamanında ve- Tiğ Vi salâhiyetleri vardır. Zira Türklük duygusu yerine müslümanlık girmişti. Müslümanlıkta vatan yoktur. Milliyet hiç yoktur. Türkiyede hepsi bir düşünür, Türk kültürüne bağlı vatandaşlar olması Türk ekonomisinin kuvvet bulmasına yardım edecektir » Mübadele işinde Türkler £ zarar etti derler. Çünkü Türklerin ticarete, tana- yia istidadı yokmuş. Tarih tetkik edilirse Asyanın ticareti- ni Türkler yaparmış. Çin İle garp ticare- 6 Türklerin elinde imiş. Memleketimizde yerleşme rasyonel bir haide yiv Şehirlerin menşei pa- ider. Orada pazar kurulmuş, sa- natiirker bopiaseniş, Havali iktesmde yayıl muştur. Memleketin bazı yerleri. gayri münbit bazı yerler sıtmalıdır. Ekonomik vaziyet düzeldikçe kırlardan şehirlere cereyan olacaktır. Bizim işimiz kendi kendisini beklemeğe müsait değildir. Hükümet bunları zorla başka yere iskân edecek- tir, İskân kanunu neticelerini çabuk ve- 'ok mesaiye, çok masrafa, iyaç vardır. vakıt Nk ve MİLLİYET, PAZARTESİ 4 MART 1935 rmüsabakaınız Bir haftalık dahili ve harici vakayii takip ediniz en şayanı dikkat bulduğunuz hadise hakkında bir yazı yazıp bize gönderiniz. En güzel yazılmış makalenin sahibine: 5 lira İkinci gelen makalenin sahibine: 2,5 lira Hakkı telif verilecektir. İnız liseler, yüksek mektep talebeleri iştirak Bu musabakaya edebilirler. Yazıların gazete yazısıyla azami satır olması, kâğıdın bir tarafına yazılmış bulunması lâzımdır. Bu yazılar cuma günü akşamına kadar elimize geçecek tarzda postaya verilmelidir. Geçen müsabakayı kazananlar Güzel yazı müsabakasında bi rinc serlevhalı yazı ile mühendis mekte binden Ahmet Refik, «Avrupada genel bir anlaşmaya doğru» serlevhalı yazı ile Galatasa- raydan Ömer Fuat kazanmıştır. Kendilerinin hüviyet varakala rile idaremize müracaat ederek mü- kâfatlarını almalarını rica ederiz. PARİS - BERLİN YOLUNDA Ay sonu, ayın iliki gibi gene Acu - nun sıyasal durumu üzerinde izler bi- gün oluyor. İngiliz Dışiş- | Con Simon Fransız - İngiliz - Londra konuşmalarından son ra Berline gidiyor. Bugüne kadar Lon- dra »yasal konuşmalarda siklet mer - kezi olmuştu. Italya - Fr ımaları ulusler kurultayı gerçeves 7 sonra bunu takib laşmaların bütün arasında anlaşma - dan konuşmaya nazaran daha verim - Wi olacağını ispat etti. Romada Avusturyanın istiklâlini ta» sonra da Fransa ve İngiltereye gitme- ye icbar etti, Görülüyor ki uluş adam- ları, idare ettikleri ulusün menfaatleri ni karşılıklı onlaşmalarda o buluyorlar ve bundan ötürüdür ki günler geçtik- çe her merkezi hükümet böyle konuş” malara sahne oluyor. Berlin, Londra ve Parisin birlikte yaptıkları tebliğe karşı batı Avrupasin da hava anlaşmalarını ele almış, buna çok müsait davranmıştı Londra konuşmaları Versay muahedesinin kı rülen doğu antlaşmasına giriş ve ulus- lar kurultayına dönüş Alman diplomat ları tarafından hiç ele alınmamış ona karşılık çerçevelenmiyen bir alan için de İngiliz ve Alman 2 dı konuşmalarının çok ileri sürülmüştü. tngilizle Meli yıllardan beri elde ettikleri ara bulucu Avrupada genel bir anlaşmaya doğru 3 Şubat tarihinde İngiliz ve Fran- sz hükümetleri birlikte ola bir müzakereye başlanılması manyaya bir nota vermişlerdi Almanya hükümeti 13 Şubat tari de müsait bir cevap Fakat mutlaka bi ği manyaya gelmesini de renin buna razı olması let arasında konuşma için bir kapu a- çıldı. İlk temas olarak İngiliz elçisi Al manya Dişişleri bakanı ile görüştü. Ayni zamanda İngiltere, Dışişleri ba kanı Sir Con Saymamin mart ar bea larında Almanyaya geleceğini bildirdi. Ancak bundan evvel kendi konferans vermek bahanesile Parisi zi yaret edeceğini ve bu esnada Bay Flan din ve Bay Lavalle görüşeceğini A - jans haberlerinden anlıyoruz. Bu da gösteriyor ki Ingililtere bakanı Alman yada yapacağı görüşmelerde — Fransız isteklerini de gözönünde bulundura - caktır. Rütün bu teeşbbüs ve görüşmele - rin sebebi büyük harpten sonra A: rupada tahaddüs eden anormal va. yete karşı mağlüp devletlerin günden güne karşı koymağa başlamalarıdır. Çünkü harpten sonra mağlâplara, bilhassa Almanyaya pek ağır şartlarla dolu munhedeler imzalatılmıştı. Fa - kat başa Hitlerin gelmesi ve Alman ulusunun tahammülünün tükenmesi ü- zerine Almanya ciddi bir surette de - vam edegelmekte olan. va; gelmeğe başladı. Bunun üz. kemmiyetçe artması diyoruz. Olümün azalması, doğumun © artması nüfusun 'kemmiyetçe artmasına yardım eder. Nü- fusun kuvvetli olması, daha verimli ol. masina yardım eder, Bugünkü çocuklara keyfiyet itibarile verilen terbiye nüfüsun bilgisi de olmazı- dır, Maarif cihetinde de bununla meşgul olunmaktadır. Türk çocuğu karakter sahibi olarak lena bâtıl şeylerden azade olarak işmek ister. Zamanımızın maarif ül küsü bunu temin için uğraşır. Osmanlılıktan bahsederken “ferdi çâ- lışmaktan alıkoyar, demiştim. Bunlar Osmanlılığın gerilemesinde bir sebep ol- * reket tarzlarmı Fransa ile İngiltere a - muştur. Maarifteki ü eki hal, bugün, onun ta- 75 ve asgari 30 «Paris - Berlin yolundat ikinciliği hastalarını muhafaza ediyorlar. İşte bu konuşmaların yapılmak istenmesi Almanların dik kafalı olmadıklarını gösteriyor. İlk zamanlarda ecnebi mat- bulâtinm bir kısmı Almanların bu ha- rasına sokulmak isteyen bir kara kedi gibi karşladılar. Halbuki durum bu - nun böyle olmadığını gösteriyor. Al - #anların açıktan açığa eski düşmanla rna karşi dost eli uzatması acun ba - rışı işin tam yerinde yapılmış bir ha- rekettir, Fransızlar bundan telâşa dü- şebilirler: Çünkü, ne de olsa Almanya ya doğrudan doğruya yaklaşmak bü - ük gayretle bağlanabildiği küçük iti- , dostluğuna her zaman inanç bes- eyebileceği askeri müttefiklerini, gü direbilir. Sonra Fransa Ingiltere bi tek kalabilecek bir ulus değildir. Küçük itilâfla beraber Sovyet Rusya- sın da düşünmek mecburiyetindedir. Bu mecburiyet, ILondra konuşmaları» na karşı Sovyet Rusyanın düşünceleri- ni Betlin konuşmalarından önce söy - letti, Sövyet uluş adamları Con Simo- num Böflin seyahatinin daha ileriye gö- türmesini, . memleketlerine kadar gel» mesini temenni ettiler, Simdi Londra, kendi yerini Berline braketi; Fransa İngiltere konuşmaları- nm içinde bulunduğu şartlara gör: müsbet netice vermesi, barış için ve rimli olması, barış seven ve isteyen- lere çok kuvvetli ümitler vermişti. Paristen Berline organ —. belki Moskova, Varşova ve Prağa kadar w- zanacak olan bu konuşmalar batı Avru | pasmın emniyet havasmı bir kat daha perçinleyecek, acunun barış sıyasasını daha kuvvetleştirecektir. Buna emi - niz. Y, Mühendis Mp. Ahmet Refik devletler yeni baştan bir takım kombi iyetinde kal- Almanyayı birtakım konuşmalarla avutmağa çalıştılar. Fa kat bunlarla Avrupada esen emniyet- rok edecek ve hakiki bir barışa ki galip devletler, bu emniyet- TARİHİ TEFRİKA : 58 Her hakkı mahfuzdur. 58 Yazan; Son Yemen valisi Mahmut NEDİM Hüseyin Hilmi Paşa Yemeni ıslah İ Hüseyin Hilmi Paşanın bu fikri ilk nazarda yanlış değildi fakat bu noktada düşünülecek birçok cihet- ler vardı. Bu fikir zaman zaman, | belki de hüseyin Hilmi paşadan ge- İ lerek, ortaya atılmıştır. Netekim - bilâhare, ve son defa olmak üzere İstanbuldan Dahiliye | mezaretinden 7 nisan 1330 tarih ve 387 numaralı telgrafla bana şu ya- zılıyordu: “Umum Yemen ve Asir teşkilâtı askeriyesi hakkında ittihazı dü: nülen tedabir âtide arzedildi den bu bapta mütaleanızın serian biletraf ibnası: Yemen ve Asirin dahil kısmı tahliye edilerek yalnız. bervechiâti yerlilerden toplu kuv- vetler bulundurulacaktır. İngilizle. re karşı Taızda iki tabur bir ba- tarya iki hecin süvar ğü alelü- mum Yemene karşı (o Hüdeydede dört tabur iki hecinsüvar bölüğü, buralarda her türlü isyan ve şaka- veti bastırmağa kâfi kuvvetler bu- lundurulmakla beraber Muha, Miki Kaleh, Bilir, Rets Mes.ip, Mili, Cizan, Şakik ve Sim gibi sahil mın- takalarında azami yüz nefer mu- hafazası mükemmel (müdafaalı gümrük kaleleri yapmak kaçakçı- lığın şiddetle c.eni “-s bilâ:num se val sıkıca tarassudu için Hü- deyde de umum kumandanın em- rine tabi lüzumu kadar ganbot bu- lundurmak, Ciddede yeniden iki tabur bir batarya, iki hecinsüvar bölüğü teşkil etmek ve Kanefde ve Cidde kuvvetlerini Hicaza sureti umumiyede teşkilâtı peyderpey zar bitleri nizamiye ve efradı arap ol- mak üzere milli ve mahalli bir şek- le konacaktır. Efradı Somali ve Su- danlı Misir ve bunlar Afrika hal- kınden veya milli taburların bulu- nacağı mıntakadan uzak yerler &- halisinden gelecektir .Taburların gelecek zabitanı şimdiden orduya mensup ve milli efrat nihayet onba- şı olacaktır. İleride bunlardan kü- çük zabit yetiştirilmesi de tecrübe edilecektir. Peyderpey tekmil pi- yade taburları yerine he de ve makineli tüfek bölükleri ve hecinli bataryalar tesi. <- Milli taburun efradı beş sene hi met eder. Her neferin maaşı iaşe kendisine ait olmak üzere yüz elli kuruştur. Elbise ve techizat devlete aittir. Beş seneyi sadakatle ifa ve ikmal edenlere bin kuruş mükâfat veriliyor ve maaşına beş sene de el- li kuruş zammolunur. Vefat ederse ve şehit olursa ailesine ve sakat ka- hırsa kendisine ayni ikramiye veris iie yok eedcek ve haki rıda yazdığımız tel manyanın bunu iyi ti rine mart başlarında ilk konuşmalar başlayacaktır, Bu konuşmaların diğer bir kıymeti daha ziyade evrensel ol- mağa yüz tutmasıdır. Çünkü Sir Con Simonun Almanyaya gideceğini haber ala kendisini misnleketle - rine davet ettiler. Yani husule gele - cek dostluğun teminine icap ederse kendilerinin de samimiyetle ortak ola caklarını anlatmış oldular. İşte'biz de bu hareketlerin . dünya- nın çok mühtaç olduğu genel bir ba- rışı doğutmasını bütün kalbimizle di - leriz. Galatasaray lisesi Omer Fuad Adana Çocuk Esirgeme kurumunun faaliyeti ADANA, 3 (A.A.) — Şaramız ço cuk esirgeme kurumu yıllık toplantı- sı yapılmış idare heyetinin yıllık ra- poru dinlenerek hazırlanan yeni yıl bütçesi onaylanmıştır. Bütçe 4250 lira gelirli ve o kadar da giderlidir. Dörtyol, Kozan ve Erzin çocuk e- sirgeme kurumlarının bütçeleri de o- naylandıktan ,sonra yeni merkez he- larak top- Adana civarında eski eserler ADANA, 3 (A.A.) — Geçen yıl Adana ve Tarsustaki bazı köylerde sıki eserler arıyarak tetkikat ya * pan mütehassıs Amerikalılar bir kaç aylık aralıktan sonra şehrimize tek- rar gelmişlerdir. Mütehasuslar 5 mart sah günü bu köylerde tekrar araştırmalara başlı- yacaklardır. Şehrimiz o müze müdürü bu işler- 'de komiser olmuştur. bir şekil vermek düşünmüştür. Bu, Perla gibi, ilk nazarda cazip görünüyorsa da ha- kikat hiç te öyle değildir. Bu hu- susta ben, müteaddit defalar mer- hum Hüseyin Hilmi paşa ile de mü- nakaşalar etmiştim. Babıâliye bu hususta verdiğim ce vap, bu teklifin sakat taraflarını izah ett ği için, onu da aynen ko- yuyoğum: “Yemen ve Asirin dahili kısmı- nın tahliyesini ve yalnız sahil ile İngilizlere karşı tutulmasını icabet- tiren siyasi sebepleri, yakından bil mediğim için bu bapta bir şey di- yemem. sevahilde ve belli başlı şehirlerde ve seyyar bir halde İn- giliz ve İtalyanların nim himayesin de bulunan ve şimdiye kadar jan- darma ile karışık bir surette istih- dam olunan Somali ve Sudanlılar dan kuvvetler teşkili ve emri muha- fazanın mücerret bunlarla temini mümkün olamıyacağını Yemen ah- valine vâkıf olanlar takdir ederler. Çünkü Tehame ahalisi bunlardan daha cesur ve silâhşör ve iklim ile melüf olduklarından ne kadar mü- ie esleha ile mücehhez olsa- lar kabileler nazarında nüfuz ve tesirleri pek az olacağından surf nazarı ecanibin tahtı tesirinde > lanmaları itibarile pek ziya: izi ehemmiyet olan mevakti m renin emri muhafaza ve müdafaz- sının defaten bunlara tevdii muci- bi m:haziri adide olacağı şüphe- sizdir. Bidayeten nısıf nısıfa muntazam askerle karışık olarak istihdamları için ne düşünüyordu ? | Asilere karşı bulundurulacak kuvvetler nerelerde ve nasıl tahşid ediliyorlardı? kalinde melhuz mahzurlar bir dere- ceye kadar zail ve devletçe belki tedricen emniyet hasıl olur, Bir de def'atle edilen tecrübelere göre Somali ve Sudanilerden Te- hame kısımında istihdama haheş- ker pek az adam bulunabilir. He- le Taaz sancağı hemen umumiyet itibarile cibal olduğundan bunlsr oralarda pek az iş görebilirler ve belki hava ile de ülfet edemezler, Cibal kısmı tahliye olunursa Taaz- da bulundurulacak Kuvvet hem In- gilizlere, hem de Zeydilere karşı olmak lâzımgelir ki nokati lâzime- de müdafaalı karakolhaneler yapıl dıktan sonra İivanın cesanet ve vüs'atine göre bu kuvvetin lâakal altı taburdan ibaret olması lâzım- dır. Birde İngilizlere yalnız Taız sancağı hudut olmayıp hattı fasıl merkezi ilâyetir Fid kazasına ta bi (Ceben) nahiyesine dayanmış oradan şimali şarkiye doğru tahdi- dat henüz bitmeyip cephede tevak- kuf etmiş ve şimali şarki tahdida- tmin noktai sabitesi hâlâ taayyün etmemiş olduğundan tahliye halin- de cibal kısmında kalacak Rida ki zasında İngilizlerle Cebelliler ara- sında tahaddüs edebilecek cüz'i bir ihtilâf ve buna İngilizlerin mun- zam olacak az bir parası hüdane- kerde İngilizlerin San'aya doğru nüfuzlarının tevessüünü mucip o- ur. İdris ile İmam hazretlerinin ev- velâ müttefik iken sonra ii rine aralarmın — açılması ve şimdi muharip bulunmaları meselenin em ri tahliyeyi ne kadar müşkül kılaca- ğr ise mülâhaza edilmeğe değer bir meseledir. Binaenaleyh sevahil şayanı em- niyet bir surette esaslı bir kuvvet- le ve son sistem vapurlarla ve Taiz sancağı muntazam nizamiye tabur- larile bil inzibat ve muhafa- za olunmadı ve Taız hiç olmaz- sa bir kablo ile Hüdeydeye rapt ve İdris meselesi halledilince Rida ka- zasının emri muhafazası güzelce temin ve cibalden © çekilmek için İmam hazretlerile bilmüşavere bir münasip zemin hazırlanmadıkça yalnız --“ahil, Tehame ve Taz ittihazı düşünülen tedabiri askeri- ye ve venaiti muhafaza ile elde bu- İundurulması devletçe arzu olun- makta bulunduğu anlaşılan mahal- lerde ve Tarz sancağında temini emri tahliye gayri müm- kün ve âtiyen her türlü mahazir ve ülmektedir...,, Bunu buraya almakta bir maksa: dım vardır. Bazılarınca, eğer Ye- men bu şekilde idare edilse idi, 0- rada muhakkak surette rahat eder- dik fikri sık sık ortaya atılmıştır. Hüseyin Hilmi paşanın da büyük bir hüsnü niyetle bu fikri ileri düğünü ve daima müdafaa ettiği- ni söylemiştim. İşte bu fikirlerin kabiliyet ve kuvveti olmadı- atmak içindir ki şuracığa bu iki vesikayi sıkıştırmağı fayda- Ik buldum. ... San'adan İmam Yahyaya mek- tup yazerak fikrini öğrenmek iste dim. Aldığım cevaplardan İmamın itilâfa mütemayil olduğunu öğren dim. Esasen Oo muhabere cereyan ediyor, adamlar gidip geliyorlardı Nihayet Imam Yahya ile bir itilâf zemini bulundu. Ve bir itilâfname Bu itilâfnameyi tarafeynin im- za etmesi için İmamla karşılaşma lâzımgeliyordu. Fakat ne o San'a- ya gelmek istiyor, ne de bizim 6- nun bulunduğu yere gitmemiz mu- vafık düşüyordu . Bu sebeple bir başka çare bul- mak lâzrmgeldi. Ve orta yerde 2800 metre irtifamda Daan köyünde |- samla İmam Yahya bütün maiyeti ile karşımızda idi. Uzun bir zaman çarpışar biri- birlerinin kanmı döken insanlar, simdi dostça biribirlerine ellerini uzatıyorlardı. İmren, Ahmet İzzet paşa ve arkadaşlarile dostça, çok samimi görüştü. Ve itilâfnamenin imzalanmasından sonra şöyle söy- ledi; İ fBi.meü: