5 Kasım 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 11
Ruhsatsız silâ h taşıyan ve satanlar hakkında yeni ce- zalar tayin eden bir lâyiha meclise verildi Mm mmm m FİATI 5 KURUŞTUR. İngiliz hükümeti Ve İngiliz efkârı ali İngilterede şimdiki gibi uzun 2 Man iş başında kalan bir kabine hale kanda ofkârı umumiyenin itimat dere Sesini anlamak için ili ölçü vardır: İ — Açılan mebusluklar için zaman Saman yapılan mevzii seçimler. 2 — Belediye seçimleri. Her iki ölçü de gösteriyor ki Mac Donald'ın enilli hükümeti son zamanlar- da hayli zayıflamıştır. Milli hükümet İsmi altında üç sene kadar bir zaman- i iş başında bulunan Mae Do- Bald hükümeti, hakikatte Muhafazakâr sma dayanmaktadır. — İngilterede İslerling kıymetinin düşmesine sebep o- Man mali buhran bu memleketteki fırka Yaziyetlerini çığırmdan çıkarmıştı. Bü- Yük harbe kadar Ingilteredeki fırka va- ü olan bir de Liberal fırka vardı. Bu ili fırka, memleketi münavebe ile i- dare ediyorlardı. Gerçi harpten evvel, bir de işçi farkasi belirmişti amma, bu yakın bir istikbalde İngiktere- Büyük harbin bir neticesi de İşçi sının ansızın büyüyüp kuvvetlene- Yek İngilterenin siyasi hayatında © iyetli bir âmil olmasıdır. Filha- sulhün imzasından dört sene son” va bu fırka iş başını geçti. Fakat daha Mecrübeli politikacıların karşısında w- Zün zaman tutunamadı. İngiltere Mu- ır fırka ile İşçi fırkası arasm- da bir kaç defa sallanıp durduktan son- Ta nihayet, mali buhran karşısında şim- v milli temerküz kabinesi teşekkül Ancak bu kabinenin teşkiline tekad- düm eden intihabat Muhafazakirlera © derece kahir bir ekseriyet vermişti ki, bir fırka hükümeti teşkil etmek te pek- Âİ mümkündü. Bununla beraber, Mu- hafazakârlur kendi programlarını bir fırka hükümeti marifetile tatbik ötmek- ten ine, işçi fırkasının lideri olen Mac d'n reisliği altmda bir milli ka” bine vasıtasile tatbik etmeği tercih etti- ler. Bu mülâbaza iledir ki şimdiki mil Ni birlik hükümeti teşekkül etti. Hükü- mete müzahir olan zümreler şunlar di: | — Muhafazakârlar, 2 — Sir Samuel Herbert'i takip eden Mberal zümresi. 3 w Sir Jobm Simen'u takip eden Miberal zümresi. .$ — Mac Denald'ı takip eden küçük işçi sömtesi... Muhalefette kalanlar da şunlardı: | vi — Seçimde çok zayıflayan İşçi fır- | m. 2 — Lloyd George'u takip eden bir kaç Liberal, « Görülüyor ki şimdiki hükümetin teş- Klie Lüb.ral fırka üçe, İşçi fırkası da İkiye ayrılmıştı. Uç Liberal zümreden İleti, hükümete yardım etmeğe, «Lloyd ge ailesis denilecek derecede kü- kârlık vasfı büsbütün tebarüz etmiştir. Hükümetin miliiliği, Simon'un bir avu iberallerile Mac Donald'ın yedi sekiz İşçi mebusunun (dört yüz elli kadar Muhafazakâr mebus arasma karışma sından ibarettir. Yolsa hakikatte şim- diki hükümet, Işçi fırkası liderinin reis- i altında ve Liberal olan Simon'un da dahil bulunduğu bir Muhafazakâr > Hükümetin ismi ve hakiki mahiyeti 9 olursa olsun, ber halde vaziyeti ge- seçime kadar müemmendir. Çum- kü dayandığı Muhafazakir fırkasmın Weclisteki kahir ekseriyeti vardır. Bu- Bunla beraber, geçen hafta yapılan mev- Zi seçim ile neticeleri dünkü gazete bildirilen belediye seçimleri gös- eriyor ki hükümetin hariçteki vaziye- ti, parlâmento içindelsi vaziyeti kadar küvvetli değildir. North Lambeth dairesinde yapılan Seçimde İşçi fırkası mamzedi, yedi bin ekseriyetle Liberal namzedi mağlüp et- Miştir. Bu daire büyük harptenberi dai- Wa Liberal mebus intihap Botliğini koyan müslnkil Muhafazaklir Bümzet ancak üç yüz rey almıştır. Belediye seçimlerine gelince; bura- dn İşçi fırkasının — muzalteriyeti daha izdir. Muhafazakirlar dört yü- Pe yakın belediye meclisinde ekseriyeti İşçi tırkaya © kaptırmışlardır. Londra #ebri yirmi sekiz meclise ayrılmıştır. Bunların on beşinde Işçi fırka ekseriyeti etmiştir. Gerçi belediye seçimleri ikinci dere- Sede ehemmiyetli seçinlerdir. Bir çok Müvtebipler bu seçimlere iştirâk etmez ler. Yapılan istatistiklere göre, beledi. | Ye seçimlerine ancak müntehiplerin üç- *e biri iştirâk eder. Bununla beraber, rı umumiyenin - #ktidarda bulunan İrka hakkındaki hissiyatına bir miyar- dr. Acaba hükümet neden eflsârı umu- Miyenin itimadını kaybediyor? Bunun bir sebebini, Anglosaksonla- *a mahsus bir zihniyette aramak lâzem- * İngiltere ve Amerikada efkâri w Müumiye hükümetin saman zaman de ü görmek ister. Mukabil tarafa da gililiyet Sahip ve Başmuharriri M. Titülesko ve M. Puriç'in beyanatları Suncu sene No. 3140 O PAZARTESİ Sürt Meb'usu MAHMUT 5 T.SANI 1934 “Ankarada yeni ve büyük bir devlet kurduk,, M. Titülesko diyorki: Türkiyenin Reisicumhurunun dehası karşısında hayran kalmamak mümkün de- Zildir. Onun inceliğinin en pri dikkat in ve her mevzuun derinliğine başdöndürü- cü bir süratle nüfuz etmek sanatıdır. noktası, asıl ile fer'i biribi “Biz sulhu muhafaza ede- cek kadar kuvvetliyiz,, Misafir nazırlar dün akşamki eks. | presle şehrimize hareket etmişlerdir. M. Puriç doğruca Belgrada dönmek- | tedir. M. Titulesco Sofyada birkaç sa- * at kadar kalarak Bulgar Hariciye na- Zarı M. Batalof ile görüşecek ve ora- dan Parise gidecektir. Muhterem misafirler, istasyonda yali Muhittin Beyle Yugoslavya sefi- * ri M. Yankoviç ve Yugoslavya sefaret hane ve konsoloshane erkânı ve Roman ya sofareti ve konsoloshane erkânı ta rafı n teşyi edilmişler ve bir müf - reze asker ve polis resmi selâmı ifa et miştir, Teşrifat momurlarmdan Bülent B. M. Puriçi ve Rıfkı Rüştü Bey de M. Ti tulescoyu hududa kadar teşyi ötmek üzere birlikte hareket etmişlerdir. M. Puriç dün sabah adalarda bir gezinti yapmış ve öğle yemeğini Bü- yükadada yemitşir. Adalardan döner ken Beylerbeyi ve Dolmabahçe saray larını gezmiştir. Bu gezinti esnasında Belgrat sefirimiz Haydar Beyle, Yu - goslavyanın Ankara sefiri M, Yanko- viç kendisine refakat etmiştir. M. Titulesco dün öğleye kadar Perapalna otelinde meşgul olmuştur. Oğleden sonra Istanbul tarafında bir gezinti yapmış, çarşıdan bazı eşya al dıktan sonra Ayasofya camiini ziya » ret etmitşir. M. Tituelsconan beyanatı M. Titmiesco da dün akşam saat 19 da Perapalas otelinde bizi kabul ede rek mühim beyanatta bulunmuştur. Türkiye har olmuştu! Gazi gibi tün büyük bir sıdır. en ayırmak yeğ l M. Titulesco demiştir kit — Mesaimizin neticesinden mem - nan olarak Ankaradan dönüyorum. Balkan itilâfı emniyet noktai nazarın dan alelöde bir ittifak olmaktan çıkı. mutşer. Bu itilâf siyasi bir taazzava in kılâp etmiş ve bunun faaliyet sahası daki muntazam hayatı, müşterek ihti. yaçlarımıza uygun olarak tayin edil. miştir. Yaptığunız statünün mevzuu den büyük şahsiyetleri gördüğümden Hukuk beraberliği istiyorlar Almanlar Sarre reyiamı- nın sonunu bekleyorlar Versailles muahedesindeki askeri kayıtlara bağlı olmadıklarını ilân et- tikten sonra milletler cemiyetine girebilecek M. Hitler PARIS, (A.A.) — Almanya - nm Milletler Cemiyetine ve silâh- sızlanma konferansına karşı nasıl bir hattıhareket takip edeceğine dair Temps gazetesi şimdiki Al - man siyasetinin iç yüzünü pek iyi ne yapabilece; östermek için fırsat verilmesine taraftardır. Ikinci bir sebep, milli © hükümetin teşkiline sebep olan ömiller zail olmuş- tur, Milli hükümet, bir vaziyet ile kar. şılaşmak için teşleil edilmişti. O vazi- yel artık ortadan kalkmıştır. Fakat üçüncü ve en mühim sebep, hükümetin hakiki yüzünün © meydana çıkması, yani şimdiki hükümetin «Mil Ti» maskesi altında muhafazakâr bir si- yaset takip ve tatbik etmekte olduğu nun anlaşılmasıdır. Filhakika gümrük himayesi meselesinde, imparatorluktan | bir iktisadi kül meydana getirmek yo- lunda, silâhları arttermak işinde, Hin- distana -karşı takip edilen siyasette ve bilen Cenevreli bir zattan şu ma - lümatı almıştır: “Berlin hükümeti Sarre reyiâmı biter bitmez Versailles muahedesi- nin beşinci kısmındaki askeri ah- kâm ile kendisini mukayyet gör - ğini ilân edecek ve bu suretle istediği bukuk müsavatını elde et- miş elacağı düşüncesiyle Milletler Cemiyetinden 1933 teşrinievvelin- de yapmış olduğu istifayı geri ala cak ve tekrar silâhsızlanma konfe- ransına da girecektir. Bu takdirde Almanya bütün devletler arasmda kara, deniz ve hava kuvvetlerinin tahdidi için bir mukavele akdi için diğer devletlerle birlikte faaliyet - te bulunacaktır.,, Bu mlaüamtı kaydeden Temps gazetesi diyor ki: “Alman siyasetinin şimdiki mak satları bunlar olduğu söyleniyor. Bittabi bunlar birçok resmi tekzip lere uğrayacaktır. Fakat yakın bir âti bu malümatın doğru olup olma dığını bize gösterecek! daha bir çok meselelerde ükü- met Muhafazakâr fırkanm programını tatbik etmekten başka bir şey yapma- mıştır. Bunu tedricen anlamağa başla- yan elkârı umumiye hükümet tarafın- dan aldatıldığına kanaat getirmeğe bağ” ladı. İşte son seçimlerdeki | netice bu anlayışın bir tecellisidir. Ahmet ŞUKRU TASHİH — Dünkü Başmakalemiz- de ikinci paragrafın sekizinci satırında «Teşkilitin projesiz olarak...» diye başlıyan cümlenin «Teşkilat pürüzsüz olarak çalışıp işlemesi için artık hiç bir eksiği olmıyan bir istati yapılmış - tr» şeklinde okunması lüzrmdir, M. Puriç diyorki: taliin büyük bir lütfuna maz- r, bunun birincisi başında askeri dehasmın yanında bü- cihanm en büyük islahatcisi olan devlet adamının bulunma- dolayı çok mesudum. Kendisile mü - Dakaşa edilon mesele ne dursa olsun Türkiye Reisicumhurunun dehası kar- sısında hayran kalmamak mümkün de ğildir. Onun inceliğinin en şayanı dik- kat noktası, asıl ile fer'i biribirinden ayırmak ve her mevzuu derinliğine başdöndürücü bir süraile nüfuz etmek sanatidir. İşte bunun için, ben Anka - radaki nutkumda Gazinin zamanın | boyunduruğumu sarstığını ve onu hâ - yaziyetinden, vaziyetine koyduğunu söylemiştim. İsmet Paşa- (Devamı 2 inci sahifede) Ruhsatsız | Silâh taşınamaz ükümet Meclise yeni bir lâyiha verdi ANKARA, 4 (Telefonla) — Mem- kkette işlenen suçların, hemen bepsi- nin yanlarında silâh taşıyan sablenlılar tarafından yapıldığı anlaşılmaktadır. Memnu olmıyan silâhların, ne suret le satılabileceği hakkında hükümetçe bir lâyiha hazırlanmış, mechse verilmiş” ör. Lüyühanın esbabı mucibesine göre, bu vene zarfında sabıkahlardan 13,188 harp, 7,070 ödü ve 5,000 yaralayıcı si- (Devam: 2 inci sahilede) Kral Fuat Fiz. Hastalığı ağırlaştı Aynı zamanda Mısırda İn- giliz aleyhtarlı- ının da arttığı bildiriliyor LONDRA, 4 (A.A) — (Sunday Fereree) © gazetesinin haber aldığına göre, Misir kralı o Font Hazretlerinin bastalığı vehamet kesbetmiştir. Ayni gazete, kralın hastalığı ile be- raber Mısırda © İngiliz eleyhtarlığınm inkişaf etmesi, oldukça müşevveş bir İ siyasi buhran doğurmuştur. Ez 3 k a zi | miştir. Tek ( Macar Başvekili Mösyö Gömböş Viyanaya uğramak üzere Romaya hareket et- Müdür 024318. Yazı işleri müdürü « 24110, İdare ve Matbanı 24310. amam AAA AA ASYA AKLA RESMİ TEBLİĞ Ankarada Elenve Türk konuşmalarının neticesi Tütün ve kuru üzüm satışları Bir muhtelit tetkikat komisyonu ihdas edil” satışı ve nev tabık kalmışlardır. yor. İlk toplantısını kânunuevvelde yapacak ANKARA, 4 A.A. — Resmen tebliğ edilmiştir: Ankarada- ikametleri esnasında M. Maksimos ve Pesmezoğlu Hazretleri Türk meslektaşlariyle olduğu gibi Başvekil Ismet Paşa ile de bir çok konuşmalar yaprsışlardır. Bu konuşmalar esnasında elen ve Türk nazırları kendilerini bilhassa alâkadar eden iki maddenin rinin düzeltilmesi hususlarının bir teşkilâta bağ- lanmasını müzakere etmişlerdir ? Bu maddeler tütün ve kuru üzümdür. Bu neticeyi temin için masrafı iki hükümet tarafından temin edilecek bir Elen- Türk teşkilâtının başarılmasındaki faideyi göz önüne alan na- zarlar, ilk toplantısını gelecek 15 Kânunuevvelde Ankara'da yapmak üzre bir muhtelit tetkikat komisyonunun ihdasında mu- Diğer taraftan bir ticaret anlaşması akti için yapıdan mö- zakereler en müsait bir zihniyetle devam etmekte ve yakin bir itilâfa erişeceği anlaşılmaktadır. LA AY li YALAN pri Şeref turnuvasının son maçı Beşiktaş G. Saray bir bire berabere kaldılar Umumi neticeye göre turnuva galibiyetini Fe- a Gin srmn Şeref Taksim stadında Beşiktaşla Galatasa- ray arasında oynandı. Bir taraftan zar olması, diğer taraftan dünkü çın bundan evvelki Fenerbahçe - Ga» latasaray ve Fenerbahçe - Beşiktaş maçları kadar alâkaya şayan görül » memesi yüzünden statta ancak üç beş maçı seyrederken içinde Türkiye birincilikleri için An- Görüşler nerbahçe futbolcuları almış olmaktadır karanın Çankaya, İzmirin Altay ve Şeref turnuvasında da cuma günü Fe perbahçeye karşı sıkı ve üstünte maç- lar yapan Beşiktaşın yorgun takımı - na İzarşı Galatasaray da Rasih, Kad. ri gibimühim elemanlarından mah - rum olarak nisbeten azyıf bir takımla çıkmıştı, Yorgun bir takımla zayıf bir takımın yaptıkları maçın, - pek az kıs mı istisna edilirse - tamamile teknik» ten uzak, mütemadiyen havadan oy- nandığını, sallapati vuruşlar yapıldı- ğını, en müsait gol fırsatlarının bece- (Devamı 5 inci sahifede) 5 Öz dilişinde ağız meselesi — Ahmet Şükrü Beye: — Öz dil işinde ağız, ötedenberi bir mesele olmuştur. Olmuştur ama ba- şardıp bitirilememiştir. Türk dili için konuşulup yazışıldı mı hemen ortaya doğrusu yanlışı eyice araş- tırılmadan atılan şu lâf çıkardı: — Efendim, en şirin şive İstan- bul şivesidir. Türkçeyi yazarken bu ahenkdar şiveyi esas olarak alma- leyez. Buna yerden bir temenni çakılır | ve arkasından yapıştırılırdı: — Hayhay efendim. oAnane şüphe. En güzel şive İstanbul şive- sidir. Mekteplere bir tamim istar İ buyurulsa da fimabait evladı üm met bu şivei rengin ile tahsili ke- malât etsin. Eskiden dil işimiz işte bu kadar bilginlerin ve böyle kafaların hü - kümlerine kalmıştı. Şimdi Türk di- li kökünden ve — Gazi'ce bir hızla başarılmağa başlanınca, bakıyo - rum ki arada bir gene o lâf — fa- hat bu gez türkçe olarak — mırıl- - we Aka GÜNDÜZ danılıyor: — Öz Türkçe İstanbul ağzı ile kullanılmalı, Fakat bugün hemencecik (Hay. hay) 1 bastıran yok. Tabü yok. Çün kü bu işi artık (İLİM) kendi eline almıştır. o Artık biliyoruz hi Öz Türkçeye örnek ağızlık edecek bir tek İstanbul ağzı yoktur. Orada bir türlü ağız değil, en az yüz bir tür- lü ağız vardır. Dilimizle hangisi- ni örnek edeceğiz? Erenköy ağzı var, İçerenköy ağ- zı var, Kadıköy ağzı var, Üsküdar ağzı var, Beykoz ağzı var, Sarıyer ağzı var, Beşiktaş ağzı var, Şişli ağzı var, Beyoğlu ağzı var, Kasım paşa ağzı var, İyip ağzı var, Yedi. kule ağzı var, Aksaray ağzı var, Fatih ağzı var, Divanyolu ağzı var, Enderun ağzı var, Babidli ağzı var Esnaf ağzı var, Edebiyatıcedide ağ zı var, Fecriâti ağzı var, varda var... Ve bunlar biribirinden öyle ko- (Devamı 2 inci sahifede)
