İttihat ve Terakki! (BAHAEDDIN ŞAKIR BEYİM BIRAKTICI VESİKALARA GORE) 7 Her hakkı mahfuzdur. 1. Yazan A.C. Altı ay içinde bütün adada on beşten fazla müslüman öldürüldü Meğerse sabahleyin vaka mahal linin etrafındaki evlerin birinde o- turan iffet ve asalet £ sahibesi bir Türk kadınmı şehit etmesi üzerine bir milis neferinin kendi (o kendini yaraladığı tahakkuk etti. İşte bu- nunla, kollarını büyük bir kıtal i- $ olan âlice- ve gale alamet buldu. Bununla beraber sa- bahleyin ortaya çıkan bu habere i- nanmak istemeyenler (çok oldu. Hattâ o gün umumi mecliste âza- 'dan M. Mara keğimetinen eleme Se. Iğmların irtikâp ettikleri böyle bir kendilerine dokunacağını müteassı- bane bir lisanla söyledi. Islâmlara isnat edilmek istenilen bu iftira günlerce sruhtelif renkler alarak gazetelere ( sermaye oldu. Halbuki neferin kendisini cerhetti- ği bıçak vaka mahallinin yanı ba- şında bulunan Ağa camii makbere- si içinde bulundu ve muayenesi ne- ticesinde o bıçağın milis mutpağm- da kullanılan bıçaklardan olduğu anlaşıldı. İslâm kadının da o bi çakla şehit edildiği meydana çıktı. Meselenin bundan ibaret olduğu konsoloslara kadar aksedince istin- tak heyeti işi artık gizlemeyip niha- yet memleketimizi kasden ateslere vermeğe cüret eden bu müfsit heri- fin kendi ikrar ve itirafile kendini yaraladığı hakikati meydana çıka- rıldı. Buna binaen dört beş gün ev- vel umumi meclis âzasından Kâmi efendinin riyasetten keyfiyeti isti- zah etmesi üzerine hükümet reisi Papa Mastoroki milis neferinin ba- zı aile meselelerinden dolayı ken- dini yaraladığını resmen beyan ve tarafım- müteakip isi Venizelos ki vaka gecesinde en çoğu kendi fırkası mensuplarından bulunmuş olan erbabı kıyama kar- $ı “sabreşlin, bir şey yaj İs İâmlarma bu harekâtı evvelden tar. mim olunmuş şeylerdir.,, gibi asıl. sız yalanları ortaya atmaktan geri kalmamıştı, hükümet reisinin ifa- delerini teyit eder bir nutukla vu- kuu hali takbih ederek o da teessüf beyan eyledi. başkadır. Bu yadigâr milis neferi sokağın bir köşesine çekilerek ya- ralarınm ancak birisi bir parça ka- e üzerini, daha doğ- rusu elbiselerini beş altı yerinden paraladıktan sonra sokak irice da bir ölü gibi yatar. Başıma hıris- tiyanlar toplanarak: “seni İslâm. lar mı vurdular?,, diye sormaları- na cevaben bir kaç dakika (sonra can çekişirmiş gibi ağır bir sesle: evet, beni uzunca boylu esmer bir İslâm yarladı!,, der. Bu suretle ha- yatı umumiyeyi fesat ve fitneye dü- sürmek istemesi dikkatle düşünü. lürse o zaman pek vazih bir surette anlaşılır ki neferin bu hareketi aile ari türlü türlü m yalanlarla vaveylâlarını göklere çıksran Yu « nan matbuatınm husule getirdiği galeyan ile vatanımızı muhafaza yerme heri milislerimiz dahi öfke- lerini bizden almağa ok malarından ileri ML Bu gibi hâdiseler hiç eksilmiyor. Son altı ay lili adada on beşten ziyade masum İslâm kat. ledildikten başka bu ay zarfında e ein de hançerle şehit edilmiştir. mi İslâmlar namus ve hayatlarını nasıl muhafaza ede- ceklerini bilmiyorlar. Herkes bü- “Girit adasmdaki Osmanlı kuku hükümranisinin ip tere tarafından teklif edilmişse e Clemenceau'nun OFransa namma yan reddettiğini işittik. bu doğru ise ve sizlerde in görürseniz, hürriyet ve bulunan Fransanın ( Başvekili M. Clemenceau'ya hariçte hazırlanan ve bu cihetle bütün bütün mahvol- mak üzere bulunan kırk bin musi- betzede İslâm namına Oeuvre gaze- tesi marifetile namımıza arzı teşek» kür ediniz (1). Filvaki adada yirmi, otuz nefer- den ibaret ecnebi bir müfrezenin kalması kırk bin İslâmın hayatı is- tikbalini temin edemez, fakat hr- ristiyanların cinayetler ika etmek- teki cesaretlerini oldukça kırmağa hizmet ederdi. Bir de için bulundukları yeis karanlığı arasın- da küçük bir ümit nuru teşkil eder. di. Giridin Yunanistana ilhakı za- manı gelince mezkür müfreze de ai Biz doğruya kendi imzamızlı Clemenccau'- m yazacaktık. Fakat bununla hıris- yan yatandaşlarımızın adavetini elsi ve davet edeceğimizi düşün- dük, bilmecburiye yazamadık.,, İşte bu suretle Giridin Osman- Iı devletinden ayrılması için icap eden hazırlıklar büyük devletler tarafından tamamlanmış oluyor - du. Osmanlı devletinin bu tehli- keli anlarında Selânik merkezi u- mumisi faaliyetini azami derece - de arttırmış, “Şürayi Ümmet,, ga- zetesi de 15 haziran 1908 tarilili nüshasında Selânik merkez I-uman- danı Nazım Beyin vücudünün or- tadan kaldırılması lâzım gelece- ğinden açıktan açığa bahsediyor- du. Halbuki Nazım Bey o tarihten evvel Selânikte — vurulmuştu. Bu hâdiseye dair Parise yazılan bir mektupta deniliyordu ki: “Onun *« rulduğundan malü- matmız olmadığı anlaşılıyor. Fa- kat Nazım Beyin vurulduğunu 15 hazirandan evvel haber almak i- çin (en doğrusu haber o vermek) için vakit dardı. Nazım Bey vu- rulduktan sonra İstanbulda Hami- diye hastahanesine gönderildi. Şim di oradadır. Hem de maatteessüf yarası pek hafiftir, Fakat zararı gös tı arasında fark yoktur. Nazım Beyin vurulduğu İstan- bulda o kadar ehemmiyetle telâk- ki olunmuş ki Sisamda bacağın dan vurulup keza Hamidiye hasla- hanesine yatırılan İsmail Mahir, derhal Selânike azimet için emir ii Maiyetinde hassa ordu. sundan yirmi beş kişi var. Manastırdan topçu kumanda- nı mirliva Mustafa Kerim Paşa ve Selânikten gene topçu kuman- danı Hasan Rıza Bey kardeşleri- mizi İstanbula gönderdi. Bunlar bizim için pek kıymetli birer vü- cut idi, Şimdi Ikdam gazetesin - de okunduğuna göre Mustafa Ke rim Pasa, Hicaz hattının Medine- deriliyor! Paşanın izalei vücudü için bunun bir vesile olması çok memuldür. Hasan Rıza Beye dair ise çıt yok. Nazım Beyi vuran bir zabittir, polis müfettişi Hüse- Manastırda z yın Sami de tepelendi. Edirne va- İisi ve müşiri Nasır Paşanın da Deniz Müzakereleri Ve Japonya (Başı 1 inci sahifede) “*—. Ülkü A önem MİLLİYET PERŞEMBE 1 TEŞRINİSANI İHARİCİ HABERLER| Mr Mançuko 1934 hududunda Ufacık bir kibrit vahim bir keşmekeş doğurabilir Japon Hariciye nezaretinin selâbiyettar bir memurunun mühim beyanatı LONDRA, 3İ ,A.A. — Japonya Hari- ciye nezaretinin > salâhayetlar memuru M. Alınau, Nevs Cbronicle gazetesinin Tokyo muhabirine hülüssten demiştir ki: "Sovyet Mançuka hududu üzerinde vazi- yet salim ve sakin olmaktan çok uzaktır. Çok korkarım ki, ufacık bir kibrit, va- him bir keşmekeşi mucip olabilecektir... Vak Mi Aman; şerli Çin dersizyolı” mun satım alınmasını müteallik müzake- ratın hemen bitmiş olduğunu teslim et- mekle beraber, bu alış verişin temin ede ceği kârdan ziyade, Japonların Vladivos- tok mıntakasmdaki Rus askeri tahşidatı- pa ehemmiyet vermekte olduklarını giz- İememişti Japonya payiathtı ile başbca şehirle- rinin daimi surette Rus tahdidi altımda bulunduklarım hatırlat. muşta, Pavliçin iadesi Fzınsız maslahatgüzanı İtal yaya müracaatta bulundu ROMA: 31, A A. — Marsilya istintak hakiminin talebi üzerine Hırvat tetluş- gilerinden Paveliçin indesi için Fransız | maslahatgüzarı (o hükürsete müracaalla topraklarında yaprlınış olan suikastler. den başlıca mesul olam Pertchevitchin cezalandırılmasını istemektedir. Çingeneler Hindistanda bir krallık tesis etmek istiyorlar VARŞOVA: 30, A.A. — Lehistan çin- göneleri ikinci Mişeli beş sene müddetle yeniden kral intihap etinişlerdir. Gaze- telere nazran, çingenelerin reisi Hindis- tanda bir çmgone drallışı tesis niyetinde” dir ve bu maksatla İngiltere hariciyesile Hindistana 41 saat evvel hareket etmiştir. * Keryiden gelen bir telgrafta, Co nes ile Vallerin bir kaç saatlik tevakkuf. tan sonra akşam üzeri Bağdata hareket ettikleri bildiriliyor , * Bavyera çiftçileri murahhas beyeti M.Hitlerin maiyet memurlarmdan biri ta rafından kabul edilerek metalibatını din- Mr me * İapilaz mi ve herhalde dünyanın en uzun köprüsütlür. * ingiliz parlamento özasından mü- rekkep muhelit komisyon, £ yeni içtima | devresinin açılmasının ertesi günü yani 22 teşrininanide Hindistan kanımun esa- Yeni bir prenses ISTOKHOLM: 31, ALA. — İsveç ve- Bahtinin büyük oğlunun zevcesi Prem e e a getir. miştir. Avusturyanın Irak ve İran sefiri ISTNBUL: 31 A.A. — A M. Barthou'nun n vasiyet İngilterede Orduda tahrikât yapan- lara karşı tedbir LONDRA: 31, A.A. — Ayam kamara» tahrikât yapmağa ü bu tahrikâta mâni olacak tedbirleri giddet- lendirmeğe matuf kanunların müzakere- sile raeşguldür. Muhalifler, hükümeti, hürriyeti tahdit ile itham ederek bu ka- yanların şiddetle eleyhinde bulunuyor. e e koresi, muvakkaten 8 teşrinitaniye tecil olunmuştur. Bavuldaki ceset Katil bulundu, fakat cezas)" landırılması mümkün değil LONDRA; 31, A.A. — Malle Birig- bton cinayetinin fili kim olduğu anla- şılamamışlır. Fakat kendisinin cezalandı- rılnası katiyen mümkün olamıyacaktır... | Evaning Newse göre zabıta, maktulün nâşi üzerinde bulunan bir kâğıtta ismi yazılı olan katili (dani Fakat İngiliz kanunları mucibince kendisinin cezalandırılmasına imkân yoktur. Çünkü maktulün ceseti kıyan yan- miş olduğundan zabıta, ne parmak izleri- ve me.de hüviyetinin tes- alâmetleri ni surette tesbit İsmet Pş. Hz. nin ebikkürieri ANKARA, 31 (A.A.) — Cem huriyet © yıldönümünü kutlulamak inceliğinde bulunanların hepsine (ayrı ayrı cevap ve tebrikte | bulun- mak imkânsızlığından ötürü Başve kil Paşa Hazretleri teşekkürlerinin iblâğına Anadolu ajansını tavsit | etmiştir. Ordu kıyafet nizamnamesinin bazı maddeleri değiştirildi ANKARA, 31 (Telefonlu) — Icra vekilleri heyeti ordu kıyafet ka rarnamesinin bazı maddelerini tadil etmiştir . Yeni tadile göre, ihtiyat ve mütekait zabitler bayramlarda, evlen- dikleri günlerde ve resmi surette vuku bulacak askeri ziyafet ve da- vetlerde, resmi surette çağrılacakları diğer askeri merasimlerde askeri üniforma taşıyabileceklerdir. Muhabere zabitlerinin yakalarında koyu mavi çuha (üzerine sart telsiz işareti, demiryolu zabitleri koyu mavi çuha üzerine sarı loko- motif işareti bulunacaktır. zerine siyah boyunbağı takacaklardır. Bir kamyon devrildi, bir kadın öldü GİRESUN, 31 (A.A.) — 21 yolcu ile Karahisardan Giresuna gel mekte olan bir kamyon Âsırlık köyünün bir kilometre | ilerisinde yol. dan çıkarak dereye yuvarlanmış, kamyon parçalanmıştır. Yolculardan bir kadın ölmüş, iki kadın, bir erkek te ağır surette yaralanmıştı. Yaralılar hastaneye kaldırılmış ve şoför nezaret altına lenmaştar. Bulgar kralı treni idare etti SOFYA, Z (A.A.) — Pazartesi günü Varnaya gitmekte olan kral Boris ve prens Kirik hamil bulunan yolcu treni Strajist | ii islasyonun& yirmi iki kilometre kala makine te kerleklerinin yağ kutusu ateş aldı. ğından durmuştur, Bu hâdise esnasında makinistin de parmakları yandığından en ya kın istasyona kadar treni bizzat kral götürmüştür. Bulgar ajansı, bu hâdise üzerine çıkarılan her türlü şayiaları tek- zip etmektedir Nutukların Metinleri kendi evinde vaziyete hâkim kalacak > M. Puriç'in natku Yugoslavya nazır vekili M. Puriç, bir nutuk irat ederek M, Yevtick'in (Başı 1 inci sahifede) lediğiniz muazzam insan kaynağını da asa, bize Türkiye cumhu- riyetinin büyük şefinin idaresi alın « da usul, mesai ve kanaatkârlıkla na - sıl zamanın boyunduruğundan kurtü- lunabileceğini ve nasıl onun bir met- bu iken bir o müttefik getiri- lebileceğini gösterirdiniz. Balkan itilâfının kıymet ve mâna- sını, hiç bir zaman dün Anadolu yay- Isamda, eşyaları olduğu kadar ruhla- rı da ayni derece aydmlatan bir gü - ea alla dir, Berlinde idam kararları BERLİN: 31, (A.A.) — Halk mah- kemesi, ecnebi bir devlet casusluk etmekle müttehim karada mühim Kararlar verilecek (Başı T inci sahifede) sey içlimamın vardığı ve varacağı kax rarlar etrafında henüz bir şey söyle- mek zamanınm gelmediğini beyan et- ti, Ve Ankara müzakerelerinin büyük ehemmiyetine işaret ederek mühim kararlara yarılacağını ifade etti. ANKARA, 31 (A.A.) — Yuşos Tevfik Rüştü Yagoslavya krallığı hariciye nazırı M. Yevtiç imar neşin şuaları alında anladığım ka - Ge Romen Hariciyo Nazırı bilâhara sulh i çalışmalara naklike- lâm ederek demiştir ki: Sulha malik olmak için yalnız onu söylemek kifayet etmez, onu tesis ot- mek te lâzımdır. Sulhu tesis etmek, öyle bir askeri kuvvete malik olmak demektir ki sul hu bozmak istiyenler bunu hattâ dü - şünmeğ bile cesaret edemesinler. Eğer, bir devlet, coğrafi genişliği ve nüfusu itibarile, tek başma böyle bir askeri kuvveti teşkil edemezse, a - kıl ve sevki tabii ona kendisiyle ayni vaziyette kalan develtlerle. teşriki mesaiyi İilktemizi doğunun isis ba olam tur, enaleyh Balkan itilâfı, sulhü en dürüst ve çn nazikâne beynelmilel ta- emüller o bizmebnde Omuazzam bir kollektif kuvvet teşkili ile idame et - Ürmeği kendisine gaye edinen geniş bir devletler camiasdır. Harp imkânsız olunca Mülleller ai mecbur kalırlar. Evvelâ mütefekkirler (arasında, mevzuundan milli soğ ANKARA, 30 (A.A.) — Bugün seller üzerinde. iF edilir ie Maniniye mel olmayan zırı M. Maksimos Çakoslar va illE lama. vakya Hariciye nazırı M. Bense aşa” Ve nihayet hiç komşu olmıyan dev i iz etlerle itilâfa varılır. M. Benes Hazretleri isi M. Titulesco bilâhara misakınm ©- la bahse bunun Küçük itilâfın reisi M. Titülesco sulh yolundaki mii anlatmış | mesaimizin muvaffakıyeti için vaki 0- e ik ge baml li Le r yek rnızla birlikte bizlere tebliğ sa bu herhalde bizim civarımızda ol - ge sarmal day ENEZ Başka bir tarafta bozuldu | devletleri mümessilleri namına en sa- ğu takdirde ise öyle zannediyorum ki | mimi teşekkürlerimizi arzeder ve sulb gene şunu kat'i suretle beyan edebile- eegpokbinimmizli. gökle > pere abi ae Maksimos bem e rey İRAN BL Muammer Bey fendiye gönderdiğiniz telgrafa mut « tali oldum. Komseyin içtimamda bu lunmanıza mâni olan sebepleri pekâ- lâ anlıyoruz ve M, Puriç Hazretlerile ANKARA, 31 (Telefonla) — Iş Bam kası Urmm Müdür vekik O Masmmer Bey tetkik seyahatinden dönmüştür. | Matbuat müdürlüğünün ziyafeti 1 Ziyafet sefirinin ziyafeti ANKARA: 31, (A.A.) — Balkan ANKARA: 31, (A.A.) — Sovyet Rus isisf, hükemetleri hariciye nazırları şore | ya büyük elçisi Karahan begün bir öğ” fine Hariciye Vekâleti umumi kâtibi Nu- | le yemeği vermiştir. Yemekte Romanya man Rıfat bey tarafından Marara köş- | Hariciye çazırı M. Tituiescu ile Hariciy€ künde bir öğle ziyafeti verilmiştir. vekili Tevtik Rüştü bey ve Dahiliye ve” Ziyafactte Yunan Hariciye nazırı M. | isili Şükrü Kaya bey hazır bulunmuş” Yugoslavya Hhriciye nazırı | lardır, e Tayyare zabitleri resmi günlerde ve ziyafetlerde beyaz gömlek ü- M. Maksimosun M. Benez'e bir telgraf. *