2 Kasım 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Yeni umumi meclis ilk toplantısını yaptı, riyaset di- vanını, daimi encümen ve encümenleri seçti. FİATİ 5 KURUŞTUR. Fransada kabine reisine verilecek salâhiyetler hak- kında henüz radikallerle M. Sahip ve B el » KERİMAN a MAHMÜT Doumergue anlaşamamıştır. zezam n CUMA Tel: ( 2 T. SANI 1934 Müdür : 24318, Yazı ..ı.ı. müdürü : 24319. İdare ve Matbaa: 24310, 9uncu sene No. 3137 Kadıköy tramvayı > lll Istanbul belediyesi, terkos suyun- dan sonra şehre bir de tramvay şe- bekesi hediye etti. Şehrin Anadolu yakasını tramvay ile bağlamak ve bu yakada dahi halkın muvasala ih- tiyacını medeni bir şekilde emniyet ve intizam ile temin etmek çoktanbe- ri mevzuu bahsoluyordu. Anadolu yakasında tramvay işletmek fikri ya- rım asrı dolduracak kadar bir tari- he maliktir. Fakat eski idareler za- manında bu iş bir türlü başarılama- mıştı. Büyük harp yıllarına tekaddüm eden günlerde Taşdelen suyu ile A- lemdağı ormanlarından odun ve kö- mür nakli için ormana ve suya sahip olan evkaf tarafından bir hareket se- zildi. Malzeme ısmarlandı. Kısmen getirildi. Fıku bu teşebbüs , harp i- çinde rayl öş sinden başka bır netice vermedi. Yıllar geçti. Milli ikilap mücade- lesinden sonra bu imtiyaz üzerinde brke Sdtnamidü b İzr bi le bulundu. Fakat butun tetkikler bu iddiaların yerinde olmadığını gös- terdi ve o zaman imtiyaz evkafla Is- tanbul şehiremaneti üzerinde tekrar takrir edilmiş oldu. Bu arada Istanbul belediye mec- İıılerınde zaman zaman Usküdar mın- dahi bu iyet vasıta- lındııı müstefit olması i ıçın ileri ha- reketler görüldü. Ancak işin hesaba dıyınn—ık bııırılmııı gereku Uzun ve oldu. Hattâ Istanbul tramvaylarının bu işe alâkalanması ve on yıl kadar beledi- yeden muavenet görmek, yolların ta- miri belediyeye ait olmak ve beledi- ye için prim — alımamak gibi müsait tekliflerle bu işin Istanbul tramvay Şirketine — verilmesi bıle duşımuldu. şlllllllllll) <IN ı Gazi Hz. diyorlarki: Yurtta çok gerekli işler görülmüştür. ANKARA, 1 (A.A.) — Rei- sicumhur Hazretleri, Büyük Millet Meclisinin dördüncü içti- ma devresinin dördüncü top- lanma yılını açarken aşağıdaki nutku irat buyurmuşlardır: Meclisin değerli çalışması “Büyük Millet Meclisinin dördüncü devresinin dördüncü # L Dış sıyasamıza, ulusal ülkümüze uygun olarak başarılmıştır... “Balkan antlaşması, balkan devletlerinin biribirinin varlıklarına özel saygı beslemesinin göz önünde tutan belgedir. Sınırların korunmasında gerçek bir degeri olduğu besbellidir..,, Türk parası sağlam değerini tutmaktadır - Fabrikaları çok geçmeden kurup işleteceğiz - Türk gençliği ve Türk kültür işlerinin gidişi - Bu yıl Türk musiki değişimini de yapacağız. işlerdeki arasız çalışmalarımız da genel sinin kurulup — işletilmesi için, fence, maliyece gerekenler de bulunmuştur. Ülkenin, en belli eksikliğini öğünç ile anıtmıya değer. Ülkenin verimi Arkadaşlar, Ülkenin ökonomik kurumunu vesi içindedir. Ökonomik sıkıntının ortaya çıkm-dıgı yeni gidişler — içinde, yeni ticaret yöndemlerinin iyilik- değerli vekillerine saygılarımı sunarım, Geçen yıl içinde, yurtta çok gerel:ıî işler görülmüştür. Dış iş- lerindeki arasız çalışmalarımız | berkiterek genişletmek, en ön- | giderecek olan bu fabrikaları, | leri goııılnıu'tur Ancak bır da, genel sıyasamıza, ulusal ül- | de tuttuğumuz işlerdendir. Onun | çok geçmed! p işletmek, dan da, dış ticar kümüze uygun olarak başarıl- | için, sanayi programımızı, dur- | hükümetin en orıde ıoreceğı iş - dımcı kurumlarla, doğru bılgıleı- mıştır. Bundan — ötürü, büyük lan, yürütmekteyiz. lerden olacaktır. le kolaylaştırmak - yolları araş- nıechıın ulus ışlerınıiekı ozerıı, Taıarlanmı fabnkalardan ço- Ticaret bağlılıklarımız, kar- | tırılmalıdır. ğı, 8 ğunun t i , hep- şılıklı, denk, anlaşmalar çe- (Devamı 6 ıncı sahifede) P yılını açarken, Ancak şehrin I-'anbı y !eşekkul buııı yınışmıdı Belediye i bu den sonra her ne pıhıııııa olursa olsun, dört buçuk, kilometrelik Usküdar - Kısıklı hı(lı-_ nm işler bir hale getirilmesine ve bu- nun için muktezi tahsisatın verilme- sine karar verdi. Ancak bu kararın tatbikatı kolay olmadı. Çünkü ikti- sadi cihazların iktisadi şartlara uygun olarak başarılması gerekti. Derhal bu kısır sahadan işin geniş ve verim- K bir mımtaksya yayılması için şirket meclisi-harekete geçti. Önce tekem- mül etmemiş olan imtiyaz işini temin elti ve Kadıköy ve havalisinde tram- vay yapmak imtiyazını üzerine aldı. Bu suretle ilk hamlede Usküdardan Kaydarpaşaya ve Bağlarbaşından Ka- Yacnahmede kadar altı kilometrelik tek hat malzemesi temin ve tefriş e- dildi. Ancak bu da şebekenin verimi- ni arttıracak mahiyette değildi. Çün- kü Usküdar - Kısıklı hattı ancak ya- zın ve o da cuma ve pazar günlerin- de hasilat getiriyordu. Usküdar - Haydarpaşa hattı ise gayri tabii bir surette — Haydarpaşa geçidine dayanmış bulunuyordu. Bağ- larbaşı - Karacaahmet 'hattının vazi- yeti Uaküdar - Kısıklı ve Usküdar - Haydarpaşa hatlarını — bağlayan bir hat idi. Büötün bu vaziyetlere ilâveten ©n buçuk kilometreyi bulan bu hatla- cın dört buçuk kilometresi boş arsa- lar ve mezarlıklarla dolu idi. Kadı- köy ile muvasala — temini için ikinci bir vasıtaya ihtiyaç zarureti vardı. Geçit köprüsünün yapılamamas: da Kadıköy irtibatını geçiktiren bir a- meliye idi. Bununla oeraber, asıl me- sele, şirketin mali cephede darhklnrı k ticaret k ıırketler hakkındaki ahkâmı daire - sinde bir tasfiye vaziyetine gitmeden işin mutlak surette ileri götürülmesi- ni emrediyordu. Bunun için iki tarzı hareket var- dı: Biri şirketin mali darlıkları yen- Mesi ve mevcudıyılım ıdıme ılmeıı, mııımıımmımmuuumuuıuuıuııumnuıwuıııununuımmuımunuıınnmıımmımmmmımı Mumuuuıuımıuuuuuıwıımınnnnıııııuuummmıwuınııılııııuluuilılııuıııuııuuıııuııııııııı.ıııuuıııııluuı Balkan itilâfı hariciye nazırları mecliste... x:nnmmımmmımmuumıııımmwmwmmnmnnmnumnmnmı © UUU K e SAĞT Meclis önünde toplanmış olan hâlk Gazi Hz. ni coşkun tezahüratla karşıladı Fevkalâde bir manzara Meclis riyasstıne tekrar seçilen Kâzım paşa Hz. ANKARA, 1 (Telefonla) Reisicumhur Hazretleri bugün sa- at on beşi beş geçe Millet Mea( sinin dördüncü devresinin dördün- cü toplanma — yılını her zamanki gibi derin mâna ve kudretli işa- retlerle dolu bir nutukla açtılır Sürekli alkışlar arasında riya- set kürsüsünü işgal eden Büyük | Gazi Osmanlıca kelimelerden nef- retle uzaklaşarak öz türkçe keli- melerle hazırladığı senelik nut- kunu kendisine mahsus — ahenkli sesile irat ettiler, Ulusal Şef nutkunda ökonomik işlere mühim yer vermişti. Bilhas: sa güzel sanatlar bahsinde Türk musikisinde beklenen değişikliğin yapılmasını emir ve işaret eden Büyük Reisin sözleri “yaşa,, sesle- rile karşılandı. nazırları şerefine verilen gece yeme klerinden iki kıymetli intibe Balkan antlaşma divanı dün de çalıştı Balkan Hariciye Hariciye nazırları bugün Ankaradan ayrılıyorlar. Tebliğ neşredilecek ANKARA, 1 (Telefonla) — | dar neticeleneceği ve yarın resmi Misafir Harıcıye nazırları hareket-| bir tebliğ neşredileceği tahmin o- lerini tehir etmişlerdir. Balkan ant-| Junmaktadır. İaşma divanı bugün de toplanmış- K ğ Altı ay sonraki divan toplan - tır. tısı Bükreşte yapılacaktır, Divan çalışmalarının yarma ka- Gazi Hz. dün vilâyetler evini ziyaret ettiler Gazi Hazretleri harici siyaset - ten bahsederken Balkan antlaşma- sı üzerinde ehemmiyetle durdu. Bu husustaki sözler Millet Meelisin- de sulh davasına olan sevgi ve bağ- (Devamı 6 ıncı sahifede) diğeri Kadıköy şı Surette ve kısa bir zamanda yapılma- 81 idi. Şirket her yıl belediye bütçe - sinden 50 bin lira almak iztirarında idi. Çünkü açıkla işliyordu. Bu vaziyet karşısında şirketin tasfiyesi düşünü- lebilirdi. Ancak Anadolu yakasında senede iki, iki buçuk milyon vatanda- Hi o kadar gayri müsait şeraite rağ- men muvasalası temin edildiğine gö- ,Ye halk tramvaylarını tasfiye etmek doğru olımııdı. ' elli bi DK : ünhasıran Türk idarecileri ve Türk | bir kredi temin edildi ve mal si- pariş ve celbedildi. Muntazam bir çılışma plânile geçen ilkbaharda baş- layan inşa ameliyesi altı aylık bir faa- liyetten sonra başarılmış oldu. Kadıköy şebekesi tamamen çift olarak döşenmiş ve en son sistem arabalarla techiz edilmiştir. Bu şebekede inşa edilen hatların dıger şebeke ile bir - likte uzunluğu yirmi beş kilometreye baliğ olıııuş hıılunuyor Bu inşaat es- serde- verilse bile nihayet on sene #onra beş yüz bin ln'ıyı bulacak olan bir sermaye de erimiş olacaktı. Şu .ılı göre, şebekeyi gelirli ve belediye ütçsine yıkıııı olmryacak vaziyete getirmek için kat'i harekete geçmek Zaruri olmuştu. Şirket, bu maksatla hesaplara istinat eden bir çok teklıî— denler de olmamış değildi. Tramvay yerine otobüs işletilmesi de mevzuu bahsedilmişti. Suadiye civarının gü - zelliği — bozulacağı ileri şürülmüştü. Halbuki halkın bugün gösterdiği rağ- bet bu iddiaların yerinde olmadığına en canlı bir delildir. Şebekenin kısım kısım ışletmeğe ıçxlun hatları vali ve Tediye reisi Muh Beyin geçen ler Iıızırlıdı Bunlar şehir teşk la ve umumi mecliste iki yıl tetkik e- dildi. Şirket idaresinin belediye kefa- letine dayanan bir mali tertip için aldığı salâhiyeti bir Alman konsorsi- Yomu ile hüsnü — suretle intaç ettiği âktedilen mukavele ile anlaşıldı ve idarenin mali ve fenni cephedeki etüt- ; Cü e e gün söylediği nutkundan da anlaşıl - dığı üzere, çok ümit verici bir halde- dir. Çunku halk kendi tramvaylarını benimsemiş bulunuyor. Bu milli ese- rin inşa cephesi ve işletme — devresi © muhitte içtimai ve iktisadi ıekılde de bir çok hareketlere vesile vermiş - tir. Usküdar ve Kadıköy — biribirine eri tevsik ve takdir edilmek suretile u - "“uın meclisin tasvibine iktiran et- , Bu suretle beş buçuk yıllık bir kre- i ile ve yüzde yedi bir çeyrek faiz- e tutarı bir milyon liraya yaklaşan bağlanmış ve o taraflarda arsa ve em- lâk fiatları çok yükselmiştir. Işin milli cephesindeki diğer bir b iyeti, vaktile I| bul şirketinin idaresine almak istemediği bu işin, işçileri tarafından başarılmış olması | Radyo programlarından dündeniti- ve iıl'etılne. içininjde bizim .e'l"ıı:ıiııo .y . geee bulumtanakdır. Buna, iükbele * barenalaturka musiki kaldırıldı hareket telâkki etmek yerinde olur. Kadıköy hattının işletmeğe açıldı- * ğı bu sırada — belediye reisi Muhittin Beyi ve bu işin başarılmasında birin- ci deri le âmil olan murahhas aza Necmettin Sahir Beyi tebrik ederiz. Ahmet ŞUKRU ANKARA, |I (Telefonla) — Reisicumhur Hazretleri yanlarında Dahiliye vekili Şükrü Kaya Bey — olduğu halde saat on yedide Emni- yet âbidesini ve vilâyetler evini (Devamı 2 inci sahifede) : Yeni Roman Başladı % KA Ca Katran aa Kazanı '_’/ Katran Nazmi Şehap BUGÜN BAŞLADIK Dorducu sahıfede takip ediniz G Yukarıdan itibaren: Tevfik Rüştü B. Bulgar maslahatgüzarı ile gö- rüşüyor - M. Titülesko, Tevfik Rüş- tü B., M. Karahan görüşüyorlar — Yugoslavya hariciye nazır muavi- ni M. Puriç Sovyet Rusya elçisi M. Karahan ile konuşuyor 2 inci SAHİFEDE; İttihat ve tecak- ki — Ecnebi Matbuatı hütâsa- Jarı — Dünya haberleri. 3üncü SAHİFEDE: Felek, Günün Gölgesi, 4üncü SAHİFEDE: Katran kazanı. Sinci SAHİFEDE : Haftalık styasi icmal — Öz dilimizle — Ku- lak misafiri — Hikâye — Bil- mece. 6Bımcı SAHİFEDE: Casus! 9 uncu SAHİFEDE: Haftalık radyo, proğramı ve haberleri. Gümrük muhafaza me- murlarının vazifeleri ANKARA, 1 (Telefonla) — Güm- rük muhafaza memurlarının gümrüğe a- it teknik işlerile muhafaza umuruna ait asli vazifzlerinin ayrı — ayrı tesbiti için gümrükler vekâleti tetkikat yapmakta- dır.