20 Ekim 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
Muhtelit mübadele komis- yonu dün hükmen lâğvedil- miş vaziyettedir. Yeni Sovyet sefiri pazartesiye geliyor. FİATI 5 KURUŞTUR. Bir pürüzün Tasfiyesi Muhtelit Mübadele Komisyonu, Yu- Banistanla © aramızdaki anlaşma meli cesinde dün faaliyetine nihayet vermiş- tir. Komisyonun tasfiyesile b“ komşu devletle aramızdaki harp, mübarez ve mücadele zamanlarına ait son pürüz 8 izale edilmiş ağaya Komir- yonu, isminin de delâlet ettiği K İvs mübaderesi yapmak ve bu mübadele den doğacak meseleleri halletmek için Lausanne muahedesinin meydana &*- tirdiği bir organdı. Komisyonun me Bul olacağı mesele, Yunanist len Türklerle Türkiyeden giden Rum: ların mübadelesine mezsret etmek ve bunların kendi memleketlerinde bırak: tıkları emilir ve arazinin tasfiyesine ein 1923 tarihinde işe an bir sene on bir ş içinde Yu- nan - Türk münasebetleri çok ehemmi- yetli istihaleler geçirdi. Yunanlılarla e ranızdaki münasebetler, bu mü Sahip ve Başmuharriri * Sürt Meb'usu MAHMUT Cumhuriyetin yeni bir eseri | Başvekil Hz. dün Turhal şe- ker fabrikasını açtılar “Milli sanayi olmadıkça refaha kavuşulamaz, iktisat programımızın biran evvel başarılması lâzımdır, Turhal 19: (Hususi muhabiri- mizden) — Bugün dördüncü şeker fabrikasının açılış o merasiminde bulunmak üzere buraya gelen Baş- vekil İsmet Paşa Hazretlerile bera- berindeki heyeti hamil © bulünan tren saat dörtte Turhala vasıl oldu. Başvekil Hazretleri geçtikleri yer- lerde halkın coşkun © tezahüratile karşılaşmışlardır. 3 i çıka- inde, gayri dostane olmaktan, Gi vak, mormal hale geldi. Sonra gittikçe “ mahiyet alarak en yakın aldı. Bugün Türk - nan dostluğu artık si hi letlerin kalbime intikal | etmiş, yakm şarta beynelenilel hayatım ananesi ba: İni almıştır: Türklerle Yunanlılar ara- nda değil düşmanlık, bi asi re kabet tasavvur edilir İki komşu dev ser betlerdeki bu inkılâba yeğmen, Mübe dele Komisyonu faaliyetinde devam & miştir. Komisyonun şimdi vazifesini bi- tirmesi, kendisine tevdi edilen işlerin »ormal bir şekilde bitmesinden ziyade, iki devlet #rasmdaki münasebetlerin 2” mimiyeti neticesinde imzalanan İtilâf. larla muallâkta olan meselel tasfiye etmeleridir. Filhaki Komisyonunun karşılaştı şok çet şok karışılıtı. tarihinde bu şekilde bir müfus mübade- İesi yapılmamıştı. Binaenaleyh komis- olmayan bir ta- yeni ihtilâflar kar- lendilerine tevdi edilen bir doğruluk, dostluk alışarak halle uğraşan samimi bir z — Mübadele İlmen biter özal ri, bu karmakar lerin vi de dirayet göstermiştir. İşler daba evvel tasfiye edilememizse, bunda me koi Yona, ne de uzak Ml malini” ki Muhtelit Mü- badele Komisyonunun faaliyeti on bir ven etmiştir. zi Ena komisyon senelerdenberi doğ” Tudan doğruya mübadele işlerile uğras- maktadır. Mübadele işleri Yunamister- Ma Türkiye arası halledildikten sonra, ndaki itilâfname ile Muhtelit Komisyo- mü- b m 7 ıs birini in kaç yen çıkıyordu. Bu vaziyette komisyon, mü ayyen bir zamanda işlerini bitirip tasfiye edilecek bir komisyon almaktan çıkmış, bir sınıf Rumlarla bir sami ri yatandaşları arasındaki bir sml almıştı. Türkiye ile arasındaki reyi ri Mimi bir şekil aldığı amanda bir Devi kapitülâsyon. hale el MA büküm damları, bundan evvel de ol- ği karar war verdiler. İşte komisyon bu karar üzerinedir ki dün tasfiye he Miş ve vazifesini nihayetlendirmiştir. Bu kararla mübadele işi de ertik ba” rihe karışıyor. Lausanne'da Yunan” tandaki Türklerle Türkiyedeki Rum a mühadelenine karar verildiği Se ğe ya tarihinde emsaline tesadüf insani (hislerden mülhem olan bazı kimselerii tenkitleri- me hedef olmuştu. Filbukika milyonlara Yaran halk kütlelerini, asırlardan! yerleştikleri topraklardan ayırıp api toprağa yerleşti kolay bir * &ildir. Fakat Yunanistanla e daki mübadele meselesini yalnız şu ka- der nüfusun bir memleketten diğer Memlekete nakli şeklinde görmek S bir görüştür, Mübadelenin yapı” Ğ! günden azacık geriye ve azacık ileri Ye bakacak olursak, mübadele ismini Verdiğimiz hâdisenin iki milletin haya” Şodaki şümul ve ehemmiyetini anlarız. Wnanistanla aramızda bir aşırdanberi ram eden ihtilâfm başlıcası bu ekalli- Yet meselesi idi. Onun tasfiyesidir ki bugünki münasebetlere çığır AÇInIŞ” (sr. Gerçi mübadele yapılırken, büyük bir müfus kütlesi rahatsızlıklara ve hek- Mzbklara maruz kalmıştır. Fakat iki mil- Rt arasında harp çıksa da mübadeleye olan nüfustan fazla insan kırılıydı, ha imsani mi olurdu? Mübadele meselesini tetkik sianlar; bunu, insani bakımdan fena, iktisadi kumdan zararlı, fakat siyasi bakımdan eruri görmüşlerdir. Bizce mübadele işi böyle a a ayrılarak tet- yri ayrı v Mik edilemez. İnsani bakımdan fena, si- Yani bakımdan iyi olan bir iş yoktur. İstasyonda; Bâşvekil Hazretleri, bir askeri müfreze, mektepliler; iz- ciler; ve kalabalık bir halk kütle: tarafından selâmlandılar. Fabriha meydanlığında toplanan kafileye * Sivas, Tokat, Merzifon, etmişlerdi le başlandı, ka namına söz alan Kütahya mebu» su Nuri Bey bugün açılış merasi- minin yapıldığı Turhal şeker fab- rikasınım memleketimizde şimdiye Altı ayda inşası ikmal edilön ve dün işlemeğe başlayan Turhal şeker Tabris kası. Madalyonda küşat resmini mesir en Hz, ile İktisat Vekili Celâl Bey yı mütecaviz, memur ve işçi ücreti İyon tonu ge- nakliyatile nakil vasıtalarımıza ik faydalar temin ettiğini zik. retti, Hatip, yeni açılan fabrika ile bir çok vatandaşlara yeni ve niş bir iş sahasının açıldığını ilâ. ve ettikten sonra, Büyük Şefe kar. şı duyduğu sonsuz bağlılığı ve en- gin saygıyı anlatarak sözlerine ni- Bundan sonra coşkun alkışlar. la kürsüye gelen Başvekil Hazret leri, çok derin bir alâka ve heye- "canla dinlenen (o beyanatlarında; “Anadolunun ortasında yükselen bu sanayi müessesesinin açılması münasebetile arkadaşımız Nuri Be- yin sözlerine nazarı* dikkatinizi celbederim,, dedikten sonra şeker fabrikalarının merililerie ilk de» fe kurulmaya başladığı zaman > şeker sanayiinin bu fabrika ile ta mamlandığını anlatarak; şeker sa- in memleket iktisadiyatında- ini için çiftçinin; yarım milyon hektarlık bir araziye pancar ektiğini; bundan maada şeker fabrikalarının senede 60 - 70 bin ton kadar maden kü, 25 bin metre mikâbı keres. müri te istihlâk ettiğini, iki milyon hayet verdi. (Devamı 6 mer sahifede) .arreeaeesasaaassesaasszsse ve aeaeeaeamaseeaeeaeeeeseseeesesesesseseee 'M. Zâimis nm reisicumhur ntihap edildi > 7 sene 17 gün sonra badele komisyonu dün M hükmen lâgvedildi —————— Etabli rumların iade edilen mallarına muka- bil bize verilecek on beş bin İngiliz lirası için Atinanın cevabı bekleniyor ie Mübadele Komisyonu dün- | den meselenin müzakeresi düne burakıl- de aberen hükmen liğvedilmiş Mİ mıştı. Bunun içindir ki komisyon dün tedir Komisyonun İöğvile Lausanne | toplanacakken, toplanamamıştır. Bunun- muahedesinin doğurduğu ve Milletler | la beraber Yunan hükümetini Cemiyeti tarafından tayin edilen bitaraf âzanın mürakabe ve hakemliğine havale edilmiş olan ahali mübadelesi ve bunlar rn mallarının tasfiyesine mütesllik iş- ler de kâmilen hal ve fasledilmiş oluyor. Komisyonun evvelki gün yaptığı 1“ iye suretini, kabul edeceği tahmin edilmektedir. Şevki beyin teklifi parann şimdilik komisyon tarafından bir bankaya yatırıl» ması ve bilâhare alikadarların istihkake İ ları verildikten sonra, mütebaki paranın. ürkiye hükümetine devrinden ibaret- Yunan murahbasla itibari M. Zaimiz ATINA, 19 (Milliyet) — Bu- gün saat 11 de milli meclis cumhur- reisi intihabı için toplandı. Toplantıda 330 ayan azası ve mebus hazır bulundu. Yani kanu- Komisyonun işğal ettiği bina Komisyonun işgal ettiği bina, esbak âyan âzasından Mavro Krodatro efendi- ye aittir. Komisyon senevi 4000 lira mu- kabilinde binayı kiralamıştı. Konturatı O uncu sene No. 3124 CUMARTESİ 20T.EVVEL 1934 “MM Holştad ve Şevki Bey i paradan müteba- Yirasının Türkiye hü- tevdii meselesi mevzuu bahsol- ifa etmediğini beyan ederek 15 bin aa ar tesviyesine itiraz etmiş idi. Bunun üzerine Türk murahbas, e yeti reisi Şevki bey ameli ve malul i iceviye sureti göstermiş, Yanan heyeti murahhasası, Atinadan sormadan bu muvafakat edemiyeceğini beyan ettiğin- pılması ya iyidir, yahut ta fe- yasi bakımdan 3 yapılmasını — te o İşin yapıl- ma: baar teslim etmektir. Mü- Ekdelenin yapılmasına karar verildiği 23- man, bu işin isabetli olup olmadığı. et şi ia fikirler biribirine uymayabilir. D'de Lantanne sulhünden beri Yuma Sıtanla Türkiye arasındaki münmsebet- lerin aldığı samimi şekil, artık bu mua- melenin isabetli olduğuna şüphe berakr mamnıştar. yi r Ekalliyetler meselesi gittikçe daha zi- yade hararetlenen beynelmilel bir mese- İe hâlinde devam edip gidiyor. Milletler Cemiyetinin son içtimamda Lehistan 15 teşrinisanide hitam bulacağından tah- liye edilecektir. Bitaraf âza daha bir müd- det şehrimizde kalacaklar ve komisyonun şimdiye kadar gördüğü işler hakkında bir rapor hazırlayacaklardır. Bu rapor Milletler Cemiyetine, Türk ve Yunan hü- kümetiirine verilecektir. Mevcut evrak ve dosyaların bir kısmı Milletler Cemi- yetine, bir kısmı Ankaraya bir hasmı da Atinaya gönderilecektir. Ankı ö derilecek lü Hariciye Vekâleti memurlarından Hâmit bey şehrimize gelmiştir. Muhtelit komisyonun tarihine bir nazar Mubhtelit mübadele Lausanne muahedesine zeyledilen & - bali mübadelesine ait gene Lausanne- (Devamı 2 inci sahifede) tarafından atılan adımın ne kadar hara- retli müzakerelere zemin olduğu hatır- lardadır. Bu mesele milletlerin arasını açan bir ihtilâf mahiyetini alırken, Yunanistan ile Türkiyenin arasını açacak bu mahiyetteki ihtilâf sebepleri» nin vaktile alınan tedbirlerle izale edil. miş olması ne büyük babtiyarlıktır? Mübadele Komisyonunun tasfiye e dildiği bugünde, bu komisyonda üzer. lerine çok ağır vazifeler alan ve aldıkları vazifeyi doğruluk, dürüstlük ve dirayetle yapan bitaraf âzalarn hizmetlerini şük- ranla somak, gerek Türkler ve gerek Yunanlılar için bir borçtur. Ahmet ŞUKRU nu esasinin tayin eylediği miktar mevcuttu. İntihabat yapıldı, hü - kümet namzedi Mösyö Aleksandr Zaimis 197 reyle (beş sene için cumhurreisi intihap olundu. Jene- val Kallaris 18 rey almıştır. Sovyet sefiri M. Karahan Pazartesi günü şehrimize geliyor Yeni Sovyet sefiri M « banın “yarı şehri mize geleceği ya- zılmıştı, Son daki- kada sefir hazr. lerinin anlaşıl. muştur, Mösyö oOKara- han o akşamki eks- presle doğruca An- karaya gidecektir. Yeni sefiri v Sovyet maslahat güzarı M. Zalkind ve Sovyet kon- solosu ve konsoloshane erkânı ve diğer zevat karşılayacaklardır. M. Karahan Fransa polisi bundan bir müddet evvel Fransaya gelen ve mücrimlerle temas eden sahte bir diplomat aramakta. müdürü : 24118 Marsilya cinayeti tahkikatı Hırvat tethiş komitesi Rei- si Paveliç de yakalandı Fransada M. Şuşnıg'in ve M. Pictu'nin de kat- Ee dair yalan bir şayia çıktı dahili- ye nazırı bir beyanname i i i Piiz e ile bunu tekzip etti di muhabirimizden) — Paristen telefonla | alı- nan haberlere göre su- ikast tahkikatı gittikçe ilerlemekte ve çok şa- yanı dikkat bir safha arzetmektedir. Son günlerde kati- lin cürüm ortaklarından Kramer'in Tonon şehri- he yakın Siloda Ustaşi tethiş komitesi şefi dok- tor Paveliç ile görüştü. ğü yayini ortaya çık mış ve bunu mahallinde tahkik et- mek üzere polis komiseri Pti Tone, na hareket etmiştir, Mm, ie Li Ex Katilin parmak izleri, solda katilin Sofya polisin- deki parmak izleri, sağda öldükten sonra polis- te alınan parmak izleri > if edilen Raytiç'le Ponpişilin lürülen suikastiçinin bavulların- (Devamı 6 ıncı sahifede), | Ri zömüldüğü Siveti körfezi mabedinin | hariçten ve da- man Kral Aleksandrın ruhu için yapılan ayinler Kral Aleksandr'ın ” Bütün Türkiye, perşembe günü dost Yugoslav. ya milletinin büyük acısına ortak olmuştur “Ankara'da yapılan ayinde İsmet Paşa Hz. ile hükümet erkânt ANI — il m 1S.ALA, Yugoslavya e Dünkü yağmur altında yapılan İstan bulspor-Beykoz maçından bir intiba (Yazısı 2 inci sahifemizde)
