11 Ekim 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

G8 Bu gevşeklik ne yazık ki Mİ manlarla dolu memleketinden iki EEE Rİ | Kurşundan bayır gelmez Avrupa gene bir facia karşısın- da bulunuyor. Avustarya Başveki- i Dolfus'un öldürülüşünden de - iğan teessür ve heyecan unutulma- dan Yugoslavlar Kralın Marsilya İa öldürdüler. Atılan kurşunlar Tansa Hariciye nazırı biçare Barthou'yu da beraber götürdü-Hâ- lisenin âkıbeti ne olacağı biline - mez amma her şeyden evvel Fran 3: polisinin dirayetsizliği göze çarpmaktadır. Kat.., Yugoslav po: isinin şüpheli adam olarak ismini i ransız polisine verdiği (Zasrep) bi bir Hırvattır. Niyeti ve akidesi olursa olsun cinayet cinayettir. Adam öldürerek fikir yürütülmez. enç ve intikam bahsine gelince; bunu bir akıllı hareketi diye mü- lalea edemeyiz. | Birkaç seneden beri Fransa polisinde dahili, hari ci herhangi tahriklere, karışıklık” lara karşı gelebilmek kuoveti ek * silmiş gibi görünüyordu. Fransız i muttasıl bundan şi ve sosyalistlerin yaptıklı pare cephe) nin çıkardığı kargaşa pi lıkları bastıramaması veya bastır - mak istememesi onda bir gevşek - ik ruha olduğunu gösteriye ların en sulh özleyen bir 'darının ölümüne ister istemez se > bep o'lu ve beraberinde - sanki bir mânevi tazminat imiş gibi F-xnsız Harici / mi (Barthou) yu da götürdü. Kral A- İeksandrın siyası nha.arla dola Bulgaristan gibi bütün siyasi düş - defa geçtiği ve Türkiye ile Romar- yada da seyahat ettiği halde kılı- 'na hatâ gelmemesine mukabil da - “ha Fransız toprağına ayak basar basmaz öldürülüşü Fransarın si » yesi cinayetlere en müsait bir mem Teket olduğu kanaatini doğurmak- tadır. Vaktile Avusturya Macaris- tandan ayrılıp Yugoslav vahdeti - ne giren Hırvatların birkaç se- neler evvel bir istiklâl hareketi yapmak istedikleri ve onun üzeri - 'ne eski Sırbistana istinat eden bir hükümetin bu hareketi boğduğu malümdur. O zamandanberi Yu - goslavları etrafına toplamak iste - yen yegâne âli kuvvet mazlâm "Kral Aleksandr olmuştu. 46 yaşın- da ve memleketinin hayrı için uğ- raştığı bir sırada gurbette öldürü- len bu adam Balkan sulhunun da en başlı âmillerinden idi. Ölümü erek şekli, gerekse telâfisi müm- kün olmayan bir ziya olması yü - zünden elim, çok elim bir şeydir. Bu cinayeti yapan adamın da o hengömede ölmüş olması belki da- ha bir takım facialar doğmasına mâni olur da Yugoslavya içinde tehrar aykırı harel Insanlar, işlerini akıllarile idare edecek yerde hislerile gördükleri içindir ki; tâdâ harp başlarından Beri medeniyet âleminde bir takım deliler, caniler ve zıvanasızlar her gün yeni bir vesile ile dünyanın ra hatını kaçırmaktadırlar. Bu adam- lar bilmiyortar me hi; kurşundan ve öldürmekten hayır gelmez. (Prençip) den beri medeniyet yer yer hep bu kurşun siyasetinin kak- rım, zulmünü çekmiyor mu? FELEK BORSA (iş Bankasından alman cetveldir) 10T. Evvel 934 AKŞAM FİYATLARI İTIKMAZLAR TAHVILAT dakik ef mam Ergani m. Mümesi z Dent e e e on ZA6OŞ. . Od e » " 25 ESHAM Ja Bankası Mama 10 $ Reji kuponmz 200 wn Hamiline © 10 $ Telefon 1050 .. Mösüsin ir 1. Türkiye Cum 1300 siyer Bankanı .. 130 Aandzle Hi » e lise 2739 | Heirs Sir, Mayriye © 1580 $ Şark m. ecza 680 ÇEK FIYATLAR' Londra 61450 4 Preğ 194275 m e 788860 | Moskora © 108450 M2ASB 4 Berlin 19148 24379 $ Varşova 2050 832825 İ Budapeşte 40015 a 3A0SA $ Madrit 58178 <erterdam— 11729 $ Bükreş 7854 “ize 670 5 Viyana 42767 NUKUT (Satış) Kuruş Kuruş e anan TENİ 20 1 heviçre * 818 ke, 1Sİ 3 Pomat ” Ağar Şek Bİ 1 Mark < aşk Bİ izle 2 mi s7 İ astar 16 Mr 26 $ 20 Dinar “ me La 1 Çerneviş — .— ike ve Als. s. ri © > a EKONOMİ Buğday İhracatımız Bu hafta içindede ön | Veliaht Hz. bir muharrimize Türkiyede safta geliyor Bir haftalık iktisadi vaziyetimiz hakkında hazırlanan bir istatistiğe £ö ve bu hafta içindeki buğday ihracatı İtanbul piyasasında mühim bir ye - küma baliğ olmuştur. Arpa ihracatı da ikinci dereceyi bulmuştur. Piyasa .'en canlı malları tiftik ve yapağı" Tır. İstanbul piyasasındaki yapağının ühim bir yükseliş göstermesi üzeri - he Anadoluda fiyatlar da yükselmiş- tir. İstanbuldaki yapağı alışverişi ga- yet iyidir. Buna da sebep temmuzdan beri Almanların İstanbul pi dan vediğer Türk piyasala: la yapağı mübayaa el lar şimdiye kadar 25000 ve 15000 balya yapağı satn almış lardır. ” Muamele gören buğday 1 Ağustos 934 tarihinden itibaren ay sonuna kadar İstanbulda 61114 ton buğday muamele görmüştür. Bunun 32664 ü'üthal edilmiş ve 7789 tonu ih raç edilmiştir. Giren, çıkan afyon Son ay içinde 30 ton afyon ithal edilmiş ve 20 ton ihraç edilmiştir. Ge- çen sene bu aylarda 30 ton afyon it- hal edilmiş ve 18 ton ihraç edilmişti. Arpa, tiftik, yapağı Memleketimizin bir ayhk arpa, tf tik ve yapağı ithalatı hakkında tutu - lan istatistiklere göre son ay içinde 23320 ton arpa, 2290 ton tiftik ve 3202 ton yapağı muamele görmüştür. İhraaet 6739 ton arpa, 1952 ton tif - tik ve 2529 ton yapağıdır. Triyeste limanı Türk mallarının en çok gönderil - diği Tiryeste İlmanının son aylarda dört kısma ayrıldığı bildirilmiştir. Bu- na göre üçüncü Viktorya Amamnel Ji- manı Avrupa ile Amerika limanları arasında münakalâta tahsis edilmiş - tr. Duta Daosta limanı Hindistan ve Uzak Şara, Servola imamı kereste işlerine ve Sanseya limanı da madeni yağlara tahsis edilmiştir. Liman me asabası bir milyon metre murabaıdır. Antrepolar da 500 bin ton mal almak tadır, Krom istihsalâtı tadır: Dünya krom istihsalâtı 1930 yı- lında 598,880 ve 1932 senesinde 240,000 tona düşmüş iken memleke- mizin istihsalâtı 1929 da 16200 ton- 'dan 1930 yılında 28,200 ve 1931 de 29500 ve 1932 de 55,000 ve 1933 de mmm me ön BERKER On yedinci tertip Piyangonün son büyük keşidesi bugün 17 inci tertip Tayyare piyangosu- mun son keşidesi bugün Üniversite konferans salonunda başlayacaktır. Bugün bin numara çekilecek, yarm sabah ta mütebaki bin numaranın ke keşide ile beraber bu tertipte hiç ik- ramiye, mükâfat ve amorti kazanma mış olanlara yeni tertip biletlerden bi BELEDİYEDE Tramvay Amelesi şikâyetçi Şirketin iş saatlerini art- tırdığını söylüyorlar Tramvay şirketi amelesi, belediye ye, bir mazbata hazırlamışlardır. Tram den şikâyet nın hülâsası şudur: Amele günde 9 saat çalıştırılmak tadır. Bundan fazla çalıştıkları ber sa at için ancak 13 kuruş almaktadırlar. Amelenin son zamanlarda fazla çalış” tırılmalarmın sebebi, tramvay araba « larının arttırılmış olmasıdır. Şirket ye niden amele almamış, o mevcut ame lelere iş zam etmiştir. 9 saat ayakta durmanın sıhhat üzerine çok fena te sir ettiği de ilâve olunmaktadır. İnekçiler sut satıcılarını iltiham ediyorlar İstanbul Sütçüler cemiyetinde dün inekçiler ile süt satıcıları bir toplantı yapmışlardır. Bu toplantıda inekçiler İle süt satıcıları arasında şiddetli mmü- olmuş ve sülçüler idare heye » & bu meseleyi tetkike memur edilmiş ST eaçiler sütçüler; göllere İai makla ittihesm örler. Ve be» lediyece ,apılan kontrolün eksik oldu kanu ve cezanın da kâfi almadığın ileriye sürmektedirler MİLLİYET PERŞEMBE 1 i Asil konuklarımız bugün i TEŞRİNİEVVEL 1934 İzmire hareket ediyorlar gördüğü varlık ve yapıcılığı anlatıyor Şehrimizde misafir bulunan İsveç veliahti Gustav Adolf ve Prenses Ma- rie Lowise Hazretleri dün sabah gene asarı atika müzesini . ziyaret ederek asarı atika hakkındaki tetkiklerine devam etmişlerdir. Müzeden sonra ba zı camileri daha gezmişlerdir. Muhte rem misafirler öğleden sonra saat 16, 30 da otomobil ile Eyübe giderek İs- veç lâstik fabrikasını ziyaret etmişler dir. Prens ve Prenses Hazretleri bir saat kadar fabrikada kalmışlar ve her i memnuniyet - tarafı gezdikten sonra iyet safirlere, Ankarayı ziyaretlerinin bir hâtsrası olmak üzere bazı hediyeler verilmiştir, Kıymettar halılar ve daha bazı eşyadan mürekkep olan bu he - diyeler dün kendilerine takdim edil. miştir. Prena ve Prenses Hazretleri, bu sabah saat 11 de Vasaland vapu » rile İzmire hareket edeceklerdir. Dün akşam misafir bulundukları İsveç se - faret konağından çıkarak vapura bin- mişlerdir. Rıhtımda vali Muhittin Bey le İsveç sefiri M. Bocmann ile İsveç kolonisi tarafından teşyi edilmişlerdir. Veliaht Hz. dün bir muharririmizi eski sefaret konağının büyük salonun da kabul ederek şu beyanatta bulun. muşlardır: — “Güzel memleketinizi ziyaretten dolayı, refikamn ve benim duyduğu - muz sevinç ve memnuniyet her türlü tarifin fevkindedir. Gerek Ankara, ge rek İstanbul ize gösterilen hüsnü kabul fevkalâdedir. Buna son derece de müteşekkiriz Türkiyenin mübeccel Reisicumhuru Gazi Mustafa Kemal Hazretlerinin, hakkımızda gösterdik - leri yüksek nezaket ve fevkalâde sa- mimi dostluk ve misafirperverlik eser leri, bizde unutulmaz hâtıralar bırak- mıştır, Ankarada gördüğümüz sonsuz ümran, yenilik ve terakki eserlerini bilhassa kayda şayan bulurum; orada her adımda rast gelinen varlık ve ya pıcılık, dinç ve genç bir hayatiyet gös teriyor, Gazinin eserini temsil eden bu şehir ayni zamanda modern Türk 'dehasınm bir remzidir. Bilhassa , An. karada ziyaret ettiğimiz yerler ara - sında büyük zevk ve takdir ile gezdi ğimiz ve her tarafını inceden inceye tetkik ettiğimiz “Yüksek Ziraat Ens. ire Mek küldür. Hükümet adamlarmızn, gü- zel ve şerefli memleketi daha ileriye götürmek hususundaki azim ve kabi- liyetleri takdir ile zikre şayandır. Memleketinizden uzakta iken, s€- vimli ırkınızın kabiliyetleri ve inkılâ bınızın eri ler hakkında her gün yeni şeyler işitiyorduk. Fa - kat itiraf etmeliyim ki, işittiğimiz şey İerle gördüklerimiz arasındaki fark çok derindir ve bizi hayrete sevket - mektedir. Memleketiniz tam bir inkı- lâp yı ve hakiki bir tekâmüle ©- rişmişt İsveç, yeni Türkiyenin te » kâmülünü hakiki bir alâka ile takip e- diyer. Y lukaradan — svdetimizde uğradığı- mız güzel Bursa şehrinin, üzerimiz - de bıraktığı intiba: tarif edemiyece » Tarihi hâtıralarla tabiat zengin mebzul bir âhenkle kucaklaş- tığı bu eski yeşil Türk şehri, sine sinde gizlediği kıymetlerle sonsuz bir güzellik meşheridir. Benim eski ve ta- rihi eserlere biraz olduğu» Du biliyorsunuz; 'bu itibarla Bursada ziyaret ettiğim türbe ve mabetlerde rastgeldiğim sanat güzellikleri bil - hassa nefis ve kıymeti sonsuz ol çinileri, seyretmekle doyulmaz. “Şi heserler,, olarak tavsif edebilirim. Yepyeni ve modern bir şehir olan Ankaradan, dediğim gibi, tarihi hâ - bralerin dolu olan eski ve pitoresk Bursaya geldiğimiz vakit, tezatlarla dolu bir karşılaşmanın zevk ve heye- canmı yaşadık. Anadolu seyahatimiz. esnasinda yollarda, öz Türk halkı ta rafından bize gösteril iyi kabul ve candan tezahürleri mümkün değil u- iğım: Türk köylüsünün ef- sanevi misafirperverliğine işte en bü- yük misal! İstanbula gelince: Her bir köşesi ayrı bir sanal ve tarih bedias: olan bu müstesna şehri kelimelerle izaha im - kân bulamıyorum. Burada hazineler içinde oturuyorsunuz: Eski saraylar, camiler, bilhassa müzeler, kıymetine baha biçilemiyecek varlıklardır. Ev - kaf ve Topkapı müzeleri, Asarıatika müzesi dünyanın birinci derecede zes- gin ve en mükemmel tanzim olunmuş müzelerindendir. İçinde mevcut eser- ler gözkamaştırıcı şeylerdir. Ne ya » zık ki bunlarla uzun uzadıya meşgul im. İlk fırsatta tekrar memle- © olan bu güz ya doya seyredeceğimi Tum. ediyo - İki fransız muhribi bu sa- bah limanımıza geliyorlar Torpitolar dört gün dan Rados ve Sury Limanımızı ziyaret edeceğini yaz Gığrmız Fransanın Guepard ve Cassart torpite mahripleri bu sabah saat 7 — 8 arasında limanımıza muvasalat edecek- idise de Yugoslavya kralı hazretleri ile kalacaklar, bura- eye gideceklerdir Fransız hariciye nazırı Mösyö Bartu - limen pron değinilen Yalnız torpitolar bahriye zabitleri - miz ve halk tarafından gezilebilecek - vr. Amiral Rivet ve mpiyeti dün saat 14 te hökümetimiz tarafından verilen müsaade üzerine Seddülbahire çıkarak oradaki Fransız mezarlığma gitmişler ve umumi harpte ölen Fransız askerle. rinin batrasını anmışlar ve bir çelenk bırakmışlar der, POLİSTE Mezarlıkta bir ölü Sekiz yerinden yaralı olduğu görüldü e) ne vuran, ne vurulan belli değil met polis mevkiine haber p Gemi , İntibaları, şiaima Sieeii ere de i MAHKEMELERDE Çenberlitaş Cinayeti Köfteciyi öldüren köfteci- nin muhakemesine başlandı Bundan bir, iki ay evvel Çemberli taşla bir cinayet olmuş, Pinto ismin - de bir seyyar Ermeni köfteci Kâmil isminde bir diğer köfteciyi tabanca ile vurup öldürmüştü. Pinto maktul köfteci bir bıçak olduğu halde kendisini ko- valamakta olduğunu, kaçarken yere düştüğünü, bu esnada Kâmilin ken - disine bıçağı saplayacağını hissedin - ce korunmak için tabanca ile ateş et- tiğini ve Kâmili bacağından yarala - 'dığını söylemiştir. Dinlenilen şahitler den mühim bir kısmı Pintonun lehin- de şahitlik etmişlerdir. Muhakeme hâ dise mahallinde keşif yapılması ve gelmeyen şahitlerin dinlenmesi için başka güne bırakılmıştır. i Kalp alın satan sarraf Balıkpazarında sarraflık yapan Vasil isminde bir adam bir kadına bir kalp altın satmış, sonra da kendisini yakalayan polise rüşvet teklif etmiş- tr. Vasil müddeiumumiliğe teslim «- dilmiş ve sulh hâkiminin huzuruna çı- karılmıştır. Hâkim Vasil hakkındaki tahkikatın mevkuf olarak devamına MAARİFTE Orta tahsilde Fazla talebe Son sınıflarda dönüp mek tebe alınmıyan talebe nin vaziyeti düşünülüyor Bu sene lise ve orta mekteplere tarzla talebe alındığı için dershaneler hmenhnç doludur. Fakat 50 kişiden fazla bir dershaneye talebe konma - maktadır. Orta mektepler ve hiseler 15 - 20 şubeli büyük kadrolarla ida- re edilmektedir. Bu vaziyette, lise ve orta mektep son sınıflarında dönen ta ebelerin tekrar mekteplere devam et- melerine müsaade edilmemiştir. Çün - kü bu talebeler kaldıkları dersten, se ne sonunda bakaloryaya gireceklerin mektebe devam. in ii ederek, yer işgal > Fakat bu yüzden birçok talebeler bu sene mektepsiz kalmıştır. Hususi liseler bu gibi talebeyi kar bul ediyorlarıa da bütün talebelerin mali vaziyeti müsnit olmadığından, ücret vererek hususi hiselere yazılamı- yorlar. Son amuflarda ipka edilerek, ortada kalan bu talebe için Maarif ve kâletine müracaat ir. Cumhuriyet bayramında dağıtılacak rozetler zet dağı! * : Dört Yeni mektep daha Maarif müdürlüğü bu sene fazla tehacümü karşısmda, daha dört ilk mektep açmağa karar vermiştir, Bu mektepleri yerleri tesbit edilmek tedir. Pr. M. Malehe tekrar gelecek Üniversitenin slahmda memleke « “sizde müşavir olarak bulunan İsviç- $ profesör Malche bu ay sonunda tekrar şehrimize gelecektir. Profesör M, Malche burada bir müddet kala - cak, ıslahattan sonra Üniversitenin ver ir i edecek ve bu hususta bir rapor hazırlayacaktır. Profesör Maarif vekâleti ile de temas edecektir. adım gerisinde, mezarlığın içine bıra kılmıştır. Cesette boğazından, karnın- dan arkasından ve muhtelif yerlerin den olmak üzere sekiz bıçak yarası nedilmişse de, bu, tahakkuk etmemiş- tir, Cesedin üzerinde lâcivert eski bir ceket ile yamalı siyah pantalon var - dır. Diğer taraftan da katilin kim oldu ğu ve cinayeti nasıl yaptığı tahkik e- dilmektedir. Tramvay altında kalan çocuk İki gün evvel Şehzadebaşında vat man Alâettin Efendinin idaresindeki tramvay altında kalarak ayakların - emk rr e hanesine ta ölmüştür. Çocuk Mimeyida Şehsü - varbey Hisardibinde 8 nu- maralı evde oturan ve panayır > yile Çatalcada bulunan elbisesi tef lella eğin 5 yaşlarımda Nip , bütün “Yu- ini, büyük ve müt i şahsile can- landıran vatanperver bir evlâdını kaybetti. Yugoslavya kralı Alexan dre Hz., şimdiye kadar beynelmi - iel sahada tahakkuk ettirdiği gü - zel münasebetleri, ve sui'n için at- tığı ileri adımları bir kat daha kuv vetlendirmek için Fransaya ayak bastığı esnada hain bir kurşunla öldürüldü. Ve ikinci bir kurşun bu gün Avrupada mütemadiyen do - laşarak her geçtiği yerde bir sulh ağı ören kıymetli diplomat M. Barthow'yu yere serdi. Dostumuz Yugoslavyanın, dos « tamuz Fransanın matemi kadar bizim de teessürümüz büyüktür. ze vey Dn bim gayret lerin en iü larından ikisini kaybetmek en insani düşünceleri, salhü, ve bunun için beynelmilel teşriki mesaiyi kendisine şiar edin miş olan sulhperver Türkiyeyi el « bette ki çok müteessir etmiştir. Memleketinde, Sırp, Hırvat ve Sloven milletleri arasında milli vak deti tesis eden Kral Alexandre Hz. Balkan misakilede Balkantarda sulhü ve beynelmilel teşriki mesa- iyi vücude getirmek için çalışmış- bı. Bu müşterek eserimizin kurv- e bir banisinin bugün ebe- iyete o intikal ettiğini r öz lke GN SİMİ ŞEN lamıştır. Fakat şununla müteselli oluyoruz ki, Yugoslav milleti yük- sek kralının işaret ettiği yoldan yürüyecek kadar basiretli ve dur- bindir. Hiç şüphesiz bundan böyle de sulh yolunda ilerleyecek ve da- ima müşterek ülkümüzün tarsini ; ne çalışacaktır. Temenni edelim ki son zaman- larda Avrupayı saran bu barat ve kan kokusu artık taze bir sulh, bir ee rüzgörile dağılsın ve kay- Son zamanlarda Avrupaya oldu? X Ten cesedi soğumadan Avusturya « da M. Dollfuss'u öldürdüler. Bunu dahili birçok cinayetler takip etti, Ondan sonra Almanyada karışık - lıklar di Bu bitti. Ispanya bir ıpanyol ölürken, Marsilya bu iki defa feci cinayet, sahne oldu?.. ink Sulh için bu kadar çalışıldığı bir zamanda bu barut rl ne parlarsa yapsınlar, sulhperver in « anlık dostları onları derhal tedip edecek kudrettedir. Çünkü hüznü niyet sahibi insanların kahir ekse- riyeti karşısında bunlar daima e « zilmeğe mahkümdur. Onlar, barutla, bomba ile sulha ateş ediyorlar, Fakat sulh kuvvetli bir güneş gibi bu yarasaları sindi- recektir. ZE elle e Heybeli faciası Tahkikatı Dün de kaza mahallinde yeni tetkikât yapıldı edilmiştir. Te kikatla bilfiil Nurettin Bey. ilikdel si maktadır. Nurettin Bey dün sabah ge ne laya' gitmiş, kaza alm Penye huzurile motörde yeni baştan tetki - kat, karada da bazı tatbikat yapılmış tr. Bu tetkik ve tatbik neticesinde ye niden bazı hatalı noktalar tesbit edil imiş ve ehlivukuf tarafından evvelce he zırlanıp müddeiumumiliğe verilen ra- pora zeylen bir rapor daha tanzim © dilerek müddeiumumi Nurettin Beye verilmiştir. Bu tetkikler ve tatbikler suçlu ve mevkuf kaptan Faik Efendi. nin buzurile yapılmıştır. Vapurculuk şirketinden yeniden bazı malümat is. tenilmiştir. Nurettin Bey bugün de mahallinde tetkikat ile meşgul ola - cak, hatânm kimde olduğu kat'i su » em tanzim ve il kinik bikleni hamama sevkakzi >