13 Ağustos 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

ii peni e Ps üre RAKİ emek İDE Ma e AR RR MİLLİYET PAZARTESİ 13 AGUSTOS 1934 Güzel yazı müsabakarmıız Bir. haftalık dahili ve harici vakayii takip ediniz en şayanı dikkat bulduğunuz hadise hakkında bir yazı yazıp bize gönderiniz. En güzel yazılmış makalenin sahibine: S5 lira İkinci gelen makalenin sahibine: 2,5 lira Hakkı telif verilecektir. Bu musabakaya yalnız liseler, yüksek mektep talebeleri iştirak edebilirler, Yazıların gazete yazısıyla azami (75 ve asgari 30 satır olması, kâğıdın bir tarafına yazılmış bulunması lâzunder. Bu yazılar cuma günü akşama kadar elimize geçecek tarzda postaya verilmelidir. Geçen müsabakamızı kazananlar ikinciliği « talebesinden Kendilerinin hüviyet varakalarını haftaki müsabakamızda birinciliği “Almanyada yeni rejim 1 ile Istanbul Erkek Lisesinden 630 Ertuğrol Fethi Bey, Otto ser levhalı yazı ile İtalyan mektebi ticaret kısmı numaralı Faik Bey kazanmışlardır. hâmilen idarehanemize müraca- 8 ederek mükâfatlarını almalarını rica ederiz. Almanyada yeni rejim Hükimiyetin milletten doğduğuna ve milletin bunu serbest ve hafi ola- doğrusu aa bir müddet içinde Alman milletinin âmme reyine arz ve takdim eylemesini emretmiştir. Bu reyiâm 19 ağustosta yapılacak- ör. Alman oelkâri O ummumiyesini Mösyö Hitler (o İehinde | tezahür © deceğine şüphe yoktur. Çünkü Natio- Bal - Sosyalistler o zamana kadar lâ- zem gelen tertibatı alacaklardır. Fakat esaslı bir nokta var; M. İer bu reyi âmı 4 takdirde milletin arzusile bir mevkie geldiğini söyliyebilecek midir? O Mareşalın öldüğü gün he- Midir. bir bunun deli- Meyil Hitler bu kanunla gayri ul hir vaziyette olan devlet reis ARŞİDÜK Bazünlerde Avrapa efkâr umu enini işgal eden meselelerden b'ri- Sy elik) Arşidük Otto hakkında ari Dün; p İĞ gör ya ndan “am 4 Ve meftunlarını bu hususa imale rig ve kazanmış bulunuyorlar, Ame- istikraz is EE m ğını muvaffa. in mv e “ilâhı g bi kullanıyorlar. KYA Ba ikili eveibe eği ve Mas Bazar, de bu mülâkatta Mh, Tap lumacağı bayi manidardır. Yeki plüssolini )nin bu işte meabuk gay- e vusturyalılarn > mi galebe edecektir. slritük Otto) kefede ağırlığı teşkil Yüzde, ihdas etmektedir. Bu Nd, DE e yapılmak ihtima- A kal, türyada nahoş bâd'seler ve va- yerle #izli bir kaynağın mevcu- Siki gi #östermektedir. Avusturyanm. Yayan, ve ikbal devirlerini hatır- dük) la taraftarları da (Arşi- Miyla ça J9h'ne propagandalarmı arttır lardır, he: ie üz fek Paya iyesi de kararsızlık içinde nen Gargidük Gio); dan a- manyanın reyi hususta "evet, veya "hayır,, cevabını toplıyacaktır. Başka namzet yoktur. Bütün Almanya yalnız bir tek adam hakkında kararını verecektir. Bi i olan kimseler bu taktirde M. Hitleri tasvip etmekten başka bir sey yapamı yacaklardır. Bunun için 19 reyi âmın- dan aksi bir netice beklemek doğru olamaz. . Hitler Almanyanm hâkimi mut- lakıdır. Bütün kudreti ve kuvveti e- linde toplamıştır. Bundan sonra Al manyada yeni bir rejim (başlamıştır. M. Hitler bu rejimin sulhçü olduğunu söylemektedir. Fakat devletler bunun ber ne bahsina olursa olsun Versailles muahedesini ortadan kaldırmayı he- def ittihaz ettiğini biliyorlar ve ondan endişe ediyorlar. İstanbul Erkek Lisesinden: 630 Ertuğrul FETHİ (OTTO) den taç ve tahtına doğru yürümek için çırpınıyor, diğer taraftan Avusutrya (Nazi) teşekküllerinde şevkaizlik; iti- matszlık ve binnetice inhilâl görülmek r. cekleri tabidir. Ayni zamanda (Otto) nun sevgi ve muhabbet toplayan asil siması ve yük- sek tahs'l ve terbiyesi bu taclı maka- ma namzetliğe lâyık görülmesinde az çok âmil © bulunmaktadır. Maamafih işin takviyeye muhtaç bulunduğu da kabili inkâr değildir. Hattâ imparato- riçe (Zita)mın harekete gelmesi ve ye- ni kırallığa namzet oğlile birlikte Ro- ma seyahati ve temas o hazırlıkları (Basübadelmevt)i Avusturyaya necat, kuvvet ve refah yolları açmasına bais olacak mı! yoksa emniyet maskesi al- tında siyasi rekabetlerin ve aakeri itti- faklarm dalgaları arasında bocalayıp kalacak mi7 Artık zaman ve gün meselesi olan bu hadisenin müsbet ve menfi şekline şahit olacağımız zaman pek yakındır. Avusturya ofkârr umumiyesinin iyi hazırlandığına delâlet edecek bir ci- het daha vardır ki o da Avusturya ri- cali hazırai siyasiyesince dahili mese- Jeler'n hallinde saltanatm engel olamı- yacağı tarzında vaki beyanattır. Ol dukça cesaret ve kuvvetle ileri sürü. len bu sözlere rağmen başlıca müşkü- lâtm beynelmilel sahada başta Fransa ve Küçük İülâf devletlerinin mukave- meti mevzuu bahsedilmektedi: Maamafih devran eden bi şayia- Mar kaydi ihtiyatla telâkki edilmelidir. hi Ticaret mektebi tale- si Sanayi hızlanmasındaki ilk adım (Başı 1 inci sahifede) küşat resmi yapılan Bekırköy bez fab- rikası beş senelik programın mensucat sanayiine tanilük eden kısmanın esübüm bir şubesini teşkil etmektedir. Memleketimizde yeni | kurulacak mensucat fabrikaları üç mevi mal çıkar vacalıtır. Birincisi kaba mal ki hatim kullanacağı ve ayni zamanda ordunun sulh ve harp zamanlarında istimal ede ceği kısımdır. Bunu Kayseri fabrikası yapacaktır. Bir de orta, renkli mal çıkarılacaktır. Üçüncü olarak ta doğrudan doğru- ya basma yapılacakır. Yeni mensucat sanayii kuruluşunda dalma göz önün- de bulundurulan esas sadece memleke- tim sarfettiği cinsler üzerinde o imalât dar, ” Köğu fabrikası Bundan başka, fabrika çalışabilmek için 5000 ten kadar seller istiyeceke tir. Harpte dumansız burt östihsalitı da zelülcit fabrikasma istinaden yapıla ar. dığımız diğer işler hususi sermayeler tarafından işletilecektir. Bunlardan (imanda, ayni zamanda 2000 , 2500 ton kadar da eski kiğt fabrika için iptidai madde halini ala- caktır. Bir kâğıt fabrikasının işleyebilmesi için kaolin, reçine, şap, uzvi boya ve kömür de kullanılacaktır. Fabrika se. nede 1000 - 1200 ton kaolin sarfede cektir. Kaolin Kütahyada ve Silifkede bol bol bulunmaktadır. Bu suretle bura - daki vatandaşlar için de yeni bir iş sası kurulacadstır. Fabrika için 200 - 250 ton da reçineye ihtiyaç vardır. Bu da Bursa ve Antalya havalisinden &e- darik edilecektir. Bu fabrika için senede 250 - 300 ton şapa da ihtiyaç o vardır. Şibinkamahi sardan temin , Senede 13 bin ton kadar da kömür sarfolunacaktır. Fabrika kaça malolıcak? Yeni fabrikanm O makine ve inşaat bedeli bir enilyon beş yüz bin liradır. İşletme sermayesi iki milyon üç yüz bin liradır. Fabrika senede üç milyon liralık ciro yapabilecektir. Fabrika neler yapacak? izgili, zomhalı, gofre kâğıdı, zarf, kese kâğıdı, bilet , masra yapacaktır. İk seneler için vasati olarak yapıla cak miktar şudur: 2000 ton ber nevi karton 4000 ,, sargilik köğet 2700 ,, yazı icâğıdı ve barkı kâğıdı 1800 ,, orla nevi yazı ve baskı kâ- öde 40 yi sünger kâğde. 10540 ,, yekün Şimdiye kadar kâğu fabrikaları! neden tutunamadı? ie e iki defa kâğıt fab- ril açmak için teşebbüs edilmiştir. İlk teşebbüs on sekizinci sarla De mat İbrahim Paşa tarafından bir kâ- ğıt fabr.kası açılmak suretile başarıl. mak istenmiştir. Fakat bu fabrika u- zun zaman çalışmaya imkân bulama» miştr. On dokuzuncu asrm son senele- rine doğru da Beykozda bir kâğıt fab. rikası açıldı. Fakat bu fabrikanm ya şaması devl; z til ktiant politikası yü- zünden imkânsızdı. Beykozda açılan fabrika memleketi bir yarı müstemle- ke haline koyan yabancıların kapitü- lâsyonlara dayanan ithalâtma muka- vemet edecek bir halde değildi. Bu- nun için bizdeki kâğıt fabrikalarının tarihinde İzmit fabrikası bir dönüm noktası olacaktır. Fabrikada çalışanların miktarı e döndükten sonra yüksek ihtisas vazifeleri de Türklere geçecektir. 'arm Paşabahçede temelatma me- rasimi yapılacak olan şişe ve cam fab- rul yatile doğruca Paşabahçoye gele- cekler ve yeni fabrikanm temelatma meras'mini yapacaklardır. Şişe fabrikası İstanbulda Paşabahçede temelatma » i icra kılmacak olanı şişe fab- rikası Türkiye İş Bankası tarafndan tesis edilmektedir. Renkli renksiz içki şişeleri ile ko- sakal şişeleri ii flakonları lâmba şişeleri bardak, kadeh, eurahi, reçel tabaklar Mora hi ileal eşyası yapıalcaktır. Fabr kanın istihsal kudreti senede 3 -4 bin ton mamul cam olacağı gibi müteakip seneler fabrika istihsalâtmı yüzde 50 nisbetinde yükseltmek için lâzım gelen tertibat daha şimdiden a Manmıştar. Şişe Fabrikası tesisatı Fransız ve di- ğer ecnebi cam sanayiinde bir çok mo- dern tesisatı muvaffakiyetle meydana getirecek tanınmış kuvvetli bir Fran- sız firması tarafından deruhte edilmiş | tir. Fabrikânın mevadı iptidaiyosinden olan kum Çatalca kazası dahilinde Podima'dan getirilecektir. Bu kum ev- saf itibarile en güzel kumlardandır. Diğer mevaddı iptidaiyesi olan I'reç | taşı manganez, grafit, manyazit ve sa- ire İeket dahilinde temin edile cektir. Şişe fabrikası memleket cam piya- sasının taleplerini yerine getirebilmek için en modern tedabiri almıştı. Ote- matik şişe makinelerinin her biri gün- de 20 - 25 bin şişe yapabilecek kabili- nıdna fabrika imalâtı piyasaya vaze- dil ” Zonguldakta Başvek'i İsmet Paşa Hazretlerine Iktisat Vekili Celâl Bey bu fabrikanm temelatma merasimini yaptıktan son- hçe önlerinde bulunacak o- A. Ş. tarafından inşa edilmektedir. Yerli benzin de istihsal edilecek Bu fabrika Türkiyede ilk defa ola- rak tesis edilmektedir. Senede 72.000 | ton maden kömürü taktir ederek 54 bin ten suni antrasit 500 ton tayyare | benzini ve 3000 ten yol katranı istih- sal edilebilecektir. Suni antrasit evler. de yakacak madde olarak odun yerine kullanılacağı gibi kok ve antrasitin kullanıldığı bütün işlerde kullanrlabi- lecektir, Dumansız ve kokusuz yan- ması sürat ve sühuletle sobalarda tu- tuşması yanma derecesinin arzuya göre ayar edilmesi şimdiye kadar mah rukatı beytiye için soba ve kalorifer. lerde kullanılan odun maden kömürü ve kok ve antrasitin ifa edeceği hiz- metleri daha temiz ve daha ucuz bir şekilde temin ettiğinden emsaline bü. yük bir rüçhana melik bulunmakta. dır. Fabrika İstihsalâönm bilâhara iki misline iblâğ edileceği o düşünülerek #mdiden tesisatı takviye edilmiş bu- Tunmaktağiır. Taktiratla, ayni zamanda yüksek fırınlarda demir izabesinde kullarıl- muğa elverişli kok elde edilmek işin tertibati da haizdir. Bu fabrikanın faaliyeti ile yevmiye 500 işçiye yeni ve devamlı bir faaliyet sahasr açtığı gibi memleketimizde ha- riçten gelen kok ve antrasit kömürle rile yol katranından daima müstağni | kılacak ve benzin ihtiyacımızın bir kıs- mını karşılıyacaktır. Fabrikanın tesi- satı 1935 senesi Tertmuz iptidaların- da bitecek ve istihsalât ağustos ayın- da piyasaya vazedilecektir. Başvekil Hazretisri bu sabah geliyorlar ve bulunan Başv İsmet Paşa a yatile Mİ Saşrekile berabür, / İktimk vaki Celil , Dahiliye vekili Şükrü Kaya Bey- Jer ve dün sabah Yalovaya giden Adi ye vekili Saraçoğlu Şükrü Bey de ge- İeceklerdir. İ şehir ve kasabadaki en yüksek idare Yaklaştıran ve Kavuşturan Demir yolları (Başı 1 inci sahitede) kanaatine göre: Türk nkılâbı; sa- nayi, nafıa, imar sahalarında mo- 'dern ve medeni eserlerle perçinleş- mezse, ebedileştiğine hükmedile- mez. Önümüzdeki iki üç sene içinde yapılacak ve işliyecek (| olan yeni hatları düşündükçe pek sammi ve milli bir haz duymamak kabil de- ğildir. (Sivas - Erzurum), (Elâ iz — Diyarıbekir), (Filyos — E- reğli), oO(Afyon — Antalya)... bazı iltisak hatlarını bunlardan ha- riç tutuyoruz. Nafıa (Vekilimiz, şimdiye kadar yapılmış ve yapıl- makta olan demiryolları hakkında şu malümatı da veriyor: Cumhuri- yet devrinde, devletçe inşa ettiril- miş ve edilmekte olan bugünkü de- miryollarının uzunluğu (3195) kilo metredir. Harcanan para, (335) milyon liradır. Herhalde başarılan işlerin bü- yüklüğüne, | neticelerinin memle- ketteki feyizli tesirlerine bakarak her vatandaş; £ derin bir inan ve milli bir gurur ile bağırabi Tu tulan yol, kurtuluş yoludur Sürt Memb'usu MAHMUT Memlektin her Tarafında Yeni intihap (Başı 1 inci sahızede)), inkilâbın aldığı dört yıllık mesafe için de olgunlaşan tecrübelerimizle halkın #iyasi yetişmesine de yarıyacak bir iti- na ile tatbik yoluna koymak bize va- zifedir. Bunun için vatan müfusunun | N len şehir ve kasa- balarımız Belediye inthabı günlerini sesli, hareketli ve canlı tezahürler içe- risinde tanzim ve idare etmemiz lâ- zumdır. Her yerde yüksek siyasi ehemmiye- & olan Belediye intihabının Türkiye'- ye nisbetle daha ayrı ve üstün kıymet- İleri vardır. ddörudan doğruya kullanıyorlar. Ve vazife başına seçiliyorlar.. Yine fırka proğramımıza göre iyie intihap- larmı umumi intihap için bir yetiştir- me ve tecrübelenme vasıtası olarak kabul ediyoruz. Bu sayılan ana sebeplerden dolayı Eylül içinde hazırlıkları bitirilecek o- lan Belediye seçimi ya aşa ğıda yazılı yollarla i 17 Vela sl ler A) Heryerde Fırka yoklamaları 22-4-934 tarih ve 1-262 numara ile ta- mim edilen şekide ve Fırka Umumi Reislik Diranınm tasdikinden geçip bütün alâkalılara yollanan talimata uy gun olarak yapılacaktır. vi B) Bu intihapta mümkün olduğu kadar çok vatandaşın reye iştirakleri” ni temine çalışmak milletin siyasi ter- | biyesini yükseltici vazifelerimiz bakı- mından Fırkanın borcudur. Bunun i- çin ayrı fasılda izah edilecek telkin vasıtaları kullanmakla beraber rüşt yaşma gelmiş her vatandaşın vaktin- de kolaylıkla reyini kullanabilmesini ni kolaylaştıracak yolda hizmet etmeli- yiz, Bunun için teşkilâtımız eski muh- tarlar ve ihtiyar heyetlerinin vazifesi ni görmekte gianların defter tanzimi ve kayit işini kolaylaştıracak yardım- larda bulunacaklardır. Bu yardım; her heyetimizin eli ve idaresile ve ocakları! muzdan da istifade olunarak yapıla- caktır. Bahsedilen el ve iş birliğini ku- sursuz başarmak mahalli hükümeti ve intihap encümenlerile bir ve beraber çalışmağa bağlıdır. “11 Propaganda A — Mevzular haplarının ehemimyeti, Türkiyede yeni Belediye kanumu- nun temin ettiği haklar ve kadıların belediye meclislerine seçmek ve #€çil- darı, Kaya Belediyesinin dört yıl zar- Her Yer belediyesinin ileri seneler. işin başarmağı düşündüğü işlerin plân roğramları » İİ ”“Yurttaşın Belediye seçimine iştirak hususundaki milli, medeni, siyasi hak- B — Vasıtalar: Mahalli bütün gazete ve mecmua” Vaka ve Halkevleri salonlarda sehrin ve kasabanın bu maksat için elverişli mektep, sinema, tiyatro, spor klüpleri, hayır cemiyetleri ve 8... sü lonlarnda konfı Bütün intihabın devamı müddetince sandıkların bulunduğu binalara yakım lerde nutuklar. VALİ azı ve söz için istifade edile- cek unsurlar: Yazı için Fırkalı gazeteciler. Se halk hatipleri. için fırka ve balkevle- vereceği arkadaş” Bilhassa sandıkların bulunduğu bi- naların önü ve civarı bol bep Mi bilecek genişçe bir meydan ölmeli vatandaşlardan Türk Dili Kurultayı (Başı 1 inci sahifede)) yurmuşlardır. T. D. T. C. Umumi Kâtipliğindene 1 — Tarama Dergitinin 9 uncu Fasikülü de çıkmıştır. Bu Fasikül ile Derginin Türkçeden Osmanlıcaya Indeksi bağlar mı 2— Suncu Fasikül 6 formadır. A har finden € harfine kadar olan 7 ö lerin Osmanlıca karşılıklarını mektedir. 3 — 9 uncu Fasikül diğer Fasiküller gibi dağıtılmaktadır. dar çıkacaktır. b fak, Muzaffer Basri H., Müveddet H., Mükrimin Halil, Naim Ha zum, Naime Ahmet Halit, H., Nakiye Hı, kaymakam Nazmi, Necip, Muallim Nec- det Ayaz, Dr. Nibat, Nihat Adil, Niza- metin Rifat, Dr. Nurettin, Mühendis Nari, Osman, Osman Cemal, Osman Nü ri, muharrir Ragıp Rıfkı, Raif Necdet, Refet, Refik, Reşat in, Kilisli Ri. fat, Ruşeci, Sabri, Sabri Cemil, Saadei- in Nüzhet, Dr. Sadettin Vedat, Sade F j E : j çi j FE £ : 5 Ural İDİ a yeli Eliterer izade Hali lim Vesime şar Çetin, Yusuf Şerif, Yusuf Osman, Yuşa Elnekave, Zakir Kadiri, Profesör Dr. Ziya Cemal, Cezayirlioğlu Ziya, Zi- ya, Ziya Paşa Hz., Ziyaettin, Talât Hüsnü Bey ve Beyefendiler. i Asım, A. Sırrı, Avni Ali Candar, Ayni- hayat H., Baha, Bakiye, Bakiye Salih H., Behzat Velittin, Belkis Nedim H., Bur han Ümit, Cavit, Cemile Melih H., Edi be H., Edibe H,, Efser H., Faruk, Fab ma H., Fazıl, Fehmi, Fehmi Temajl, Feh- mi Şükrü, Feridun, Ferit, Fevziye, Fev- yiye Kâzmm H., Fıtrat Necip H., Fitrat Mithat H., Füruzide H., Galip Paşa, Gü- sin H,, Hadiye Nimet H., Haki, Handan H., Hasan, Hasan Kirişoğlu, Hayri, Hay» ri Muhittin, Hayriye H., Hayrünnisa H., Dr. Her Ritter, Dr. Her Vittek, Hf 21 Tevfik, Hüsamettin, Hüsamettin, Hü- seyin Namık, Hüseyin Nihal, Hüssü, Ibrahim Alâattin, İbrahim Hakkı, İbra him İzzet, Ibrahim Osman, İhsan, Ihsan, Irfan Emin, Irfan H., Madam İrini, 1s- mail, Kadri, Kadri, Kâmil, Köni, Karl Hofmeir, Közem, Közm, Kasal, Kemal, Lâmia H., Lütfi, Mahmut Mehmet, Mh. mut. Sıtka, Maksut Nargilociyan, Malik, Madam Marika, Maruf, Mösyö Masaji» ro İkens, Mecdi Sadrettin, Kiscdut Sait, Mediha Mithat H., Mediha H., Mehmet Ak, Mehmet Vahit, Melihat H., Melâ- hat Hulli H., Meliha Ahmet H., Meliha Nazım H., Menije H., Merzuka Muhittin, M. Fuat, Mevhibe Kâzum EL, M. Kemal, Dr. Hacızade Mirza, Bey ve Beyefendi ler, 3 — Bu iki Kiste ile dünkü Tistelerde adları yazılı zatlar her gün saat 10 dam 12 ye 14 ten 17 ye kadar D. Hâşiyer e de intihap encümen'nin kanun yelile , si zalike ve vap yerle amanlarının iyi tal ve roy “ rahiplerin vaktinde getirilme