Sapanca treni!,. o | 5 İnsanlarda zamanla değişen ve teğiştiği en çok göze çarpan şey #ür'at ve mesafe mefhımudur. Bu- | Sünün adamı saatte elli kilometre İ giden treni ağır bulmaktadır. O oz kilemetre hızla giden otomobil | Onun için tahammül edilemiyecek ir bir şeydir. : Trenle bir saatte 90, otomobille 30 - 140, tayyare ile 200 - 250 ki- dgnetre gitmiye alışmış olan şim - #ki iman için mesafeler kısaldı. Çünkü mesafe onun için uzunluk ölçülerile değil oraya gitmek için Niledilen zamanla ölçülmektedir. : akil vasıtası çabuklaşınca mesa- felerin uzalması tabii idi. Onun aş vaktile Köğıthaneye gitmeyi bir tenezzüh telâkki eden insanlar gin orası bir mahalle kahvesi he- ine girdi. Günden güne imanla» waklara gitmeyi istemektedirler. sİste bu mülâhazaya uygun yeni bir müşahede. Devlet Demiryolla 1 İdaresi bir haftalık te- mezzüh trenleri yaptı, o Çok ucuz tertip edilen bu trenlere rağbet o | adar çok ki; Pie İdaresi ir tren iki tren İdirdiğ: | Kolile günü beş alli yüz yolenya BEİ İct verememek mecburiyetinde kal! mış. Mükemmel bir şey ve çok mu- vatfak e bir teşebbüs. Yalnız? Sapancadan demiryolla geçen - ler orada manzaranın, tabiatin gö- selliği ve zenginliği nisbetinde o - | raya dökülecek trenler dolusu hal-| barındıracak, oyalıyacak bir yer olmadığını da bilirler. Onun için e- #er bur teşebbüstin daima aynı rağ- | fe mazhar olmasını istiyorsak: 1 — Devlet Demiryolları Sapan- “a gölü sahilinde — bir iki gazino | Yapmalı ve yapımasına . kolaylı göstererek bunu temin etmeli. Gö- 'e İzmit'ten birkaç sandal, birkaç ezzüh teknesi gelirtmeli ve ora- Ja gelenlerin göl sahilinde elleri | | | | İğüründe kalmamaları için epey: | “e uğraşmalı, İ ,,2— Diğer taraftan o Sapanca Kaymakamlığı da civardaki köylü- İeri tenvir ve teşvik ederek istas - Yondan o civardaki güzel köylere öküz arabasile kısa ve gidip gelme! seyahatler, pınarbaşlarına tenez - | Zühler tertip ettirmelidir. Oralarda ne güzel yerler vardır ki; İstan “| 'dan gelecek geziciler için ara - | Mmakla bulunmaz şeylerdir. Bız yol- Suların Sapancada kaldek'aiv altı #aat zarfında böylekısa köy gezin. tileri yapılması imkâm bulunursa köylüler istifade ederler, heri de yolcular. Bunlar yapılmazsa, | sepnca seyahati nihayet izci ve | al, Sinci tarzında dolaşmayı göze | Hal "arın tercih ettiği bir şey olur. | ii şu söylediklerimizle orası | em bir yer haline getirilirse | İ pm Sapamcalılar, hem demiryolu Sresi hem de geziciler istifade €- | hir Umarım ki; bu umami fi - er tatbik sahasına geçer. FELEK A... e | Evkafta maaş iç Mnbul Evkaf Müdürlüğünde | Aydan beri maaş verilememek- “dir. Ücretli memurların nisan ve | | gayi ücretleri bir araya gelmiş - eğ hg ademei hayratın maaşları dün N hayete ermiştir, Bugün de ücret- iemurların san ücretleri veri- ektir, L BORSA | dia Bankasından alman eetveldir) 26 Mayıs 934 SAKŞAM FİYATLARI Yaya KRAZLAR TARVİLAT is Tagi .450 Rohitam 7s rim rem SOSOİ himen © SETS “— 270 . n230 a n 2 . “ 48.15 — ' » Hai ESHAM . s0» Nama Reji 15 2» Hamiline "na İ Telefon 1150 iv Terkos 1940 yiye Mİ Çimenta ken a 235 Tamamen ze Berde 6 ME $ Şark dey, 130 a er 155 ye 16 Şark m. ec 4 Lag SEK FİYATLARI Karat Ge baş Pre T va a anl yine ba 24434 $ Belgrat Nesei Ze F — 1 Delay ŞERĞ 2m beriş güme çek rk EŞ, 24 $ 1 Ze 2 pp, iisika YİS $ 20 Ley 2 pimi 24 $ 20 Diner 2 Şirin 43 $ 1 Çermaviş A 2 a Zİ 1 Mecidiye Kor. Cek, 106 © Bankeei İ MİLLİYET PAZARTESİ 78 MAYİS 1934 EKONOMİ İstanbul limanın- daki faaliyet Limanın inkişafı için alı- | nacak yeni tedbirler İstanbul limanının inkişafı yolun da alınması düşünülen tedbirler et- rafında telkikat devam etmekte - dir. Bu huvusta (Pire'de tetkikat yapmakta olan İstanbul Liman Şir. keti Müdürü Hamdi ve Ticaret O. | dası İdare Heyeti azasından Suat Kara Osman Bey şu birkaç gün i- çinde şehrimize döneceklerdir. Bu münasebetle İstanbul lima - nının son bir senelik faaliyet vazi- yetini tespit eden bir istatistik ha- zırlanmıştır. Muhtelif dairelerin çıkardıkları cetveller birleşti rek vücuda getirilen bu istatistiğe nazaran 933 senesinde İstanbula ecnebi limanlardan 187,642 ton eş- ya gelmiştir. Aktarma eşyası mik- tarı 5,954,000 küsur kilodur. Kö - mür olarak 741,820 ton Türk kö - mürü, 69 ton ecnebi kömürü gelmiştir. Resmi müesseselerin hu-| susi vapurlarile getirdikleri kö- mürler.bundan hariçtir. İstanbul limanından bir senede 90 bin tona yakın ihrakıye veril- miştir. İspanya ticaret itilâfi Ankarada imzalanan İspanya ti. caret itilâfnamesine dair şehrimi. ze henüz malümat gelmemiştir. Bu hususta bugünlerde malümat bek. lenmektedir. Kasa kıran hırsızlar Beşiktaşta sulh icra dairesinin kasasmı kırarak hırsızirk yapmak istiyen ve cürmü meşhut halinde yakalanan Şevket ile Macar Tirin- gerin muabkemelerine dün devam edilmiştir. Hırsızlar dün müdafa- alarını yapmışlar ve cürmün Kürt Cemil tarafından tasni edildiğini söylemişlerdir. Mahkemede yapılan tetkikat ne- tcesinde suçluların sabıkaları için yazılan tezkereye cevap gelmedi anlaşılmış, keyfiyetin tekidine rar verilmiş ve kararın tefhimi 9 hazirana bırakılmıştır. Kitap forması mı, mecmua mı? Neşriyat dolandırıcılığı yapmak- tan suçlu Mahmut Saim, namı di - ğer Mahmut Efendi ile müsaadesi alınmadan mecmua basmaktan suç lu Keteon Bedrosyan (Efendinin muhakemelerine dün asliye ikinci ceza mahkemelerinde başlanılmış- tır. Her iki suçlu neşretmekte ol - dukları kız ve erkek Amerika Ü- niversiti ve Tarihi adli isimli n.ov- kulelerin mecmua olmayıp kitap forması olduğunu ve forma forma neşredilerek bir kitap olacağını söy lemişler, bu cihetin ehli vukufa s0- rulmasını istemişlerdir. Mahkeme bu talebi kabul etmiş, gazelemiz Neşriyat Müdürü Etem İzzet Beyle Cümhuriyet Neşriyat Müdürü Abi- din Daver ve Vakıt Neşriyat Müdü- rü Refik Ahmet Beylerin ehlivukuf âzadan Adil Beyin naip tatyinine ve ehli vukufa beşer lira ücret tak- dirine ve maznunların sabıkaları- nın sorulmasına karar vermiş, mu- hakemeyi de 13 hazirana talik et- miştir, Mahküm oldular Bir tüccarı ölümle tehdit ederek para istemekten suçlu Mustafa ve Abdullah hakkındaki muhakeme dün neticelenmiş, her ikisinin de cürümleri sabit olmuş Mustafa 8 si; Şehir içindeki fabrikalar , Hıfzıssıhha kanununda, şehrin * sıhhatini bozan ve muzır gaz meş- reden fabrikaların şehir haricinde bulunmaları hakkında maddeler vardır, Hıfzıssıhha kanununun meş rinden sonra bu kabil fabrika tesiş etmek istiyenlerin ruhsatiyeleri ka- nun ahkâmına tevafuk ettiği tak - dirde verilmektedir. Halbuki ka- nunun neşrinden evvel mevcut bu- lunan bazı müestesat vardır ki bun ların da vaziyetlerile yakından a- lâkadar olmak icap edi, Beledi- ye hıfzıssıhha müfettişliği, bu işle meşgul olacaktır. Şehrin yeni plânı yapılırken bu noktaya bilhassa dik Lâstikçi, derici ve kunduracıların mümessil Dericiler ve Lâstikçiler Dün Ticaret odasında bir toplantı yapıldı Dün lâstik fabrika'örleri mümes- silleri, kundura fabrikaları mümes sil ve sanatkârları, deri fabrikatör. leri Ticaret Odasında © bir içtima yapmışlardır. Uzun süren bu içti- ma tamamen ihzari mahiyette ol- muştur. Toplantıda Ticaret Odasınca bu içtimaa davetin sebepleri izah edil miş ve lâs'ik sanayiile deri, ayak- kabı sanayiinin biribirine zararlı şekilde imkişafının memleket sana- yi üzerinde yapacağı menfi tesir nazarı dikkate alınarak (Osman Nuri Bey tarafından Oda Meclisi- ne verilen takrir üzerine bu içi mam yapılmasına lüzum görüldü - ğü bildirilmiştir. Bundan sonra her iki kısım sans Yil temsil edenler mevcut vaziy izah etmişlerdir. İçlimam netice - sinde bu toplan'ınm (daha geniş | mikyasta yapılmasını ve daha fazla | in iştirakini (o temin için başka bir gün toplanılması lüzu - mu noktasında birleşilmiştir. Ya- kında Ticaret odasında daha geniş mikyasta bir içtima yapılacaktır. Bono tevziatı Sıra bekleme usulü değiştiriliyor Gayrimübadiller Takdiri Kıy - | met Komisyonu, şimdiye kadar bo- no tevziatını istihkak mazbatala- rmın sıra numaralarına göre yapı- yor ve bunları her gün gazetelerle ilân ediyordu. Bu usülde bazı müşkülüla tesa - düf edi ir. Çünkü sıraları gel- diğini günü gününe gazetelerden öğrenemiyen gayrimübadillerden bazıları davete vaktinde icabet e- demiyerek sıralarını kaybediyor" - lardı. Komisyon, bunu nazarı dikkate alarak birkaç günlük tevziat liste- leri tanzimine başlamıstır. Alâka- darlar, böylelikle, kendilerine han- gi gün sıra geleceğini daha evvel- den öğrenmektedirler. Gayrimüba- dillere para tevziatı için henüz e- mir gelmemiştir. Askeri Müzeye kal dırılan ilk yivli top Askeri müzeye kaldırılan topun büyük değeri var Ilk topu olduğu gibi yivli topu da ilk önce Türklerin yaptığı anlaşıldı Kasmpaşada bulunan ve Sultan Se- | lim devrinde hı 15 tonluk bir topun Askeri Müzeye Di eğmek dağlı yasami B ia ilmekt, razmıştık.Bu top salin” tarihide: mü br nokta yı aydınlatmaktadır. Şimdiye, a esliha tarihi yivli topların 1740 tari - hinde Rubens isminde bir İngiliz tara- fmdan icat edildiğini lerlerdi. Halbuki bu top 1516 tarihinde yapıl gem olan uzun nam- | toplar ŞEHİR HABERLERİ rinden bir grup Odada VİLAYETTE Yeni vergiler Nasıl alınacak? Maliye teşkilâtı hazırlık- lara başladı İstanbul maliye teşkilâtı, Büyük Millet Meclisinden çıkarak hazi - randan itibaren meriyete girecek olan yeni vergi kanunlarının tatbi- katı hakkında istibzara'a başla - mıştır. Undan alınacak resim hak- kında hazırlıklara başlanması için Maliye Vekâletinden de bazı tali- mat gelmiştir. Her hangi bir yanlı, kalmaması çareleri ü: lâkadar memurlara, â fından izahat verilmiştir. İstanbul maliye murakıpleri ile İ Tahakkuk ve Tahsil Müdürleri de bu işler hakkında her gün görüş - mektedirler. Undan ve alelümum undan yapılmış olan mamulâttan a- lınacak vergiler hakkında ayrıca e- saslı talimat ta beklenmektedir. Unun miktarı da tespit oluna - caktır. Ziraat müdürünü takdir Meyveciliğin fenni esaslar dahi- linde inkişafı ve mühitin istediği en iyi nevilerden aşılı fidan yetişti- rilmesi ye Büyükdere fidanlığının inkişafında büyük hiz i gö len Vilâyel Ziraat Mü Bey, Ziraat Vekâletince takdir € » dilmiştir. d ie Vilâyet makamı, takdirnameyi kendisine bildirmiştir. Yeni muamele vergisi kanunu Yeni muamele vergisi | kanunu dün vilâyete bildirilmiştir. Kanu - nun mevzuu şudur: Sınal müese- selerin her nevi mamulâtı. (Teşvi- ki sanayi kanununun birinci madde sine dahil smai müessese kaydedil- mektedir). Her türlü sigorta şirket lerinin, banka, ve bankerlerin yap- mış oldukları bütün o muameleler dolayısile prim, komisyon, faiz, is- konto ve ajio gibi her ne nam ile olursa olsun aldıkları paralar. Ec- nebi memleketlerde imâl | edilip Türkiyeye ithal olunan maddeler. Bunlar muamele vergisine tâbidir. mıştır. Binaenaleyh yivli topun da ilk istimal edil in icat ettiğine mü manasız, İ et ya Rab, Sultan Mehmet bin Murat, MAARIFTE Sahipsiz bir Mektep binası Bir ay içinde sahibi çık- mazsa Vilâyetin olacak Beyoğlunda Süruri mahallesinin Samancı sokağında eski bir mek- tep binası vardır. Bu bina, Eminca- mi mektebi namile maruftur. Bu mektep binasını hususi idare satn almak istemiş ve bundan bir müd- det evvel de mektep binasının alâ kadar olduğu Vakıf idaresine mü - k tir. Bİ Yaş Hasan Efendi vakfmdan ol - duğu zannedilmekte idi. Fakat ya- pılan taharriyala rağmen bu isim- de bir vakıf ii i ü isi Evkaf Müdürlüğüne müracaat edil miş ve binaya ait bir kayıt olup ol- madığı sorulmuştur. Evkaf Müdür- lüğünde de bu eski mektebe ait bir kayda tesadüf edilmemiştir. Bunun üzerine tapu dairesine müracaal edilerek mektep binasının kaydının kimin üzerine olduğu sorulmuş'ur. Şayanı dikkattir ki tapuda da bu binaya ait bir kayda tesadüf edil. | memiştir. Bu vaziyette Emincami mektebinin, sahipsiz ve tapusuz ol- duğu anlaşılmıştır. Şimdi, Daimi Encümen, bir ay mühlet tayin etmiştir. Bu mühlet zarfında bu binaya tasarruf iddia- sile biri çıkarsa, ne âlâ, çıkmazsa, tapu dairesine resmen müracaat €- dilecek ve husuri idare namına 8€- net çıkarılma muamelesi yapıla - caktır. Ders senesi girince Önümüzdeki ders senesi başında Haydarpaşada eski Tıp Fakültesi binasında açılacak olan liseden ma ada aynı binaya, İstanbul Erkek muallim mektebi de naklolunacak- tır. Muallim mektebi şimdi İstan- bul lisesi ile beraber aynı binada bulunmaktadır. Liselerde dersler kesildi Lise ve ortamekteplerde cin - ibaren tedrisata nihayet ve- Son sınıf talebeleri per- şembe günü bakalorya imtihanlar:- na başlıyacaklardır. İmtihanlar ha- ziranın on beşine kadar devam © decektir. : Yirmi üçüncü ilkmektepte Ortaköyde Beyoğlu 23 üncü ilk- mektebinde dün güzel bir mektep müsameresi verilmiştir. Çok mu - vaffakıyetli olan hu müsamerede miniminiler muhtelif eserler tem- sil etmişler, rantlar göstermişler - dir. Bilhassa küçük Muammerin te- ettiği parçalar çok beğenil- miştir. Müsamere bugün de talebe velilerine tekrar edilecektir. İngiliz Kralı Hazretlerinin doğduğu gün | 4 haziran İngiliz Kralı Hazret- lerinin doğduğu günün yıldönümü olduğundan bir garden parti verile | cektir. GE amaaa ba tarihinde çok mühim addedilmek- te, dünyanın hiçbir yerinde de bir baş ka eşi bulunmamaktadır. Bu top hal sorre namlı halinde birleştirilmiş, ga- yet mahirane ve sanatkârane bir eser. ai b olan bir hadise daha tespit edilmiştir. Londra müzesinde üzerinde “Yardan yazılı büyük çapta bir top vardır. Bu top Recep ayında stanbulda Ali Mü- nir isminde bir usta tarafından yapıl. mıştır. Topun namlısı © iki parçadan mürekkeptir. Ve bu iki parça vida ile eri ir tek namlu 'Namlısı ikivparçadan mürekkep top- lar ancak yirminci li m « Yirminci laki Taşla Fab Çanlkle'ye aydan: mak için yaptırdığı bu topun nümüne ittihaz edildiği anlaşılmış ve Londra tap neşredilmiştir. Gerek topun muhtelif resimleri si tarafından Askeri Müzeye gönde rilmiştir. Bu topun şayanı dikkat bir macera- * Karya müharebesinde İngiliz Cene- rallerinden Lüfrey Çanakimleden £e- çerken bu topu görmüş ve İngiltereye nakli için zamanın ricaline bulül ede- rek Abdülmecide kadar müracaat et- miştir. Fakat Abdülmecit topu gön - 'dermiye kail olmamıs, Ceneral Lüfreyi | de gücendirmek istememiş ve İngilte- reye istenilen ( toptur diye bir başka e topu göndermiştir. Top İngiltere'ye gider gitmez: İ —Biz bu topu istemiyorduk, başka top istiyorduk. Diye tekrar teşebbüslere başlamış- lar ve Abdülüzize iki adi ve kıymet- siz top vererek bu topu almışlardır. Top şimdi Londra müzesindedir ve Hünyada başka eşi emsali yoktur. Adalet Sirkecide bir otelin bodrumunda senelrdenberi beton bir tabut içinde yatan bir ceset bulundu. Ve bir gün bir gece zarfında Türk ad- Myesi hummalı bir faaliyet sale - derek ka'ili meydana | çıkardı. Maktulün o hüviyetini te:bit etti, Bu, cidden adliye tarihimize geçe- cek şerefli bir hadisedir. Tasavvur edin ki cinayet yapıla- Hı on sene olmuş, cesedin yalnız kemikleri kalmış, kadın m: erkek mi belli deği! Bütün bu meçhulât içinden hareket © edip nihayet bu karanlık muadeleyi halletmek çok kolay bir iş olmasa gerektir. Çür- kü dünyada ne kadar fa'ihasiz kal. muş öl vardır. İşte geçenlerde Fransız tiyatro ölemini idare edenlerden mühim bir şahsiyet odasında — ölü olarak tahkikat yaptı, ler, cezasız dolaşan katiller işin peşistra dolaştığı helde cina- YEN Günel ölecek bö ipice ula ye giremedi... Diğer taraftan tayyareci Lind - berg'in çocuğunu öldüren haydat - lar ferih fahur dolaştıktırı halde dosyaları adliye dairelerinde toz- lanıyor... ve örtülüyor. Buna mukabil hakiki katiller ye rine yakalanıp, muhakeme edilip a- sılan kimseler de mevcuttur. Bun- dan hayli bir müddet evvel Belçi- ka'da iki asker bir cinayetin faili olarak yakalamışlar, muhakeme edilmişler, bütün delâil ve emma- reler, şahi.ler kendilerinin aleyhim de olduğu için idama mahküm edil mişlerdi.. Hüküm infaz edildikten ia su iller bulunmuş ve asRerterin Kleleze ilam olunduğu meydan eni Belciko'da idam cezası kaldırılmıştır. Bir ka- #1 idama mahküm edildiği zaman, asılmaz, cezası müebbet O küreğe tahvil edilir ve onun yerine beledi- ye meydanına bir sehpa dikilerek üzerine bir idam kararı talik olu - örülüyor ki adalet daima nisbi dir. Beşer, beşer oldukça bir ada- letin tesisine o maddeten imkân yoktur. Senelerden sonra meyda - na çıkan cinaye'leri, canileri bu - lunmıyan faciaları “ne kadar çok duymuş ve okumuşuzdur. N İşin garibi şu ki; bu vazivette bi le tam bir adalet mevcut olduğunu lenler vardır. Bütün hayatı müddetince hem yaratıcı bir kura: vetin mevcut olduğunu hem de.ot- madığını ispat eden Kant bile böy- le cezasız kalan cinayetler, cürüm- ler için bir âdil kuvve'in mevcul olması lâzimgeldiğini ve “yarın a- hiret,, dediğimiz yerde böyleleri - nin cezalarını çekeceğini ve ada- etin bu suretle tesis olunacağını söylemekten çeki. ki Fakat ferdi cinayetlerin ferdi a- Zanned. İ daletinde, bu kadar hassös olan in- , sanlorın, kütlelerin yaptıkları ci - nayet'erde kütlelerin adaleti için neden daha ince düsünemedikleri hakikaten şayanı dikkat değil mi- d Bir cinayet yapılıyor. katili bu- lunamıyor. . . Bu içimizi sızlatı - * Fakat bir harp oluyor. rçilvan- larca insanlar ölüyor. Kat." eri bu larnamıyor veyahut bulunmak is - tenmiyor. Ve biz burada kat'iyyen adaleti aramıyoruz. Yalnız müsebbip soruyoruz. Müsebbip kim? Kağlı Ve cezaı- ketiller ferih ve fa- hur dolaşıvor! Adalet bu mu? İzinsiz balık avlâyanlar Gümrük muhafaza teşkilâtı mo - törleri evvelki gün ve dün Marma- ra'da umumi bir tarama yapmışlar dır. Bu tarama esnasında muhafa- za motörleri Marmarada avlanan bütün balıkçı kayıklarından av ruh satiyesi istemişlerdir. Bu taharri - yat neticesinde 20 balıkçı kayığı" nın ruhsatsız denize çıktığı görük müş ve bunların vaziyetleri asayiş noktasından zararlı ei : den bep: yedeğe iman gelirilmiş, Av vergileri Müdürlü- ğüne teslim olunmuşlardır. Esnaf Bankası tahkikat; Esnaf Bankası tahkikatmın adli safhasmı idare edep muavin Muh- Bs Bey dün de Şehir Meclisi mamı- na ba işi tetkik eden İsmail Sutkı Beyi dinlemiştir.