28 Mayıs 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
Bütün Türkîye Mefımef Efendi Mahtumları Kahvesinî tçiyor fst Mısırçarsısı kapısı karşimda umhurı : NO. 3 6 I 2 Telgraf ve mektup adreal: Cumhuriyet, Istanbul Posta kutusu: tstanbul, No. 246 PaZarteSI 2 8 MayiS 1 9 3 4 Telefon: Başmuharrlr ve evl: 24290, Tahıir heyetl: 24298, İdare ve matbaa tosmile Matbaacılık ve Neşrlyat şirkeü. 24299 Bütün Türkiye Kahvesini İçiyor Ist Mistrçarşısı kapısı karşısinda Mehmel Efendi Mahtumları Türk tersanesinde lürk azetemiz, dün, karOerme, oteki refiklerinden evvel, bir müjde vennek saadetini duydu. Bu iyi baber, Gölcük tersanesinde bir yağ gemisinin insasına baslanmıs olmas • dır. Gölcök tersanesî, Cumhuriyet devrinin eseridir. Boğazlann tahkimatı kaldmldıktan sonra, Haliç, askerlik iti • barfle, açık bir liman halini aldıgından, arhk eskisi gibi, devletin harp limanı ve tersanesi olamazdı. Onun için ter sane ve üssübahrî, Boğazlann gayriaskeri mtntakası haricinde bulunan, bioaenaleyb tahkimi ve müdafaası kabil olan lzmit körfezine nakledildi. Ya vuzun lamiri esnasında tzmit körfezindeki Gölcük ınevkn, bu is için en muvafık yer olarak seçilmişti. Giizel gemimîzîn tamirini denıhde eden Fran • su şirketi, orada küçük bir fabrika vüAnkara 27 (T«1efonla> B. M. cude getirdi. Sabih havuz da oraya deMeclisi bugün saat 10 da Refet Beyin mirlendi. Yavuzun tamiri bittflcten sonriyasetinde toplandu Evkaf umum müra, bn küçük tamirhane tedricen genifdürlüğü bütçesi kabul edildi. liyerek bir tersane f eklini almağa basBütçenin yekunu 2 milyon 4 7 4 bin ladı. Devlet, resmî tersanesint orada 940 liradır. Bundan sonra Jandarma kurmaga karar verdi. Fakat bn karar umum kumandanlığı bütçesinde 22 bin henuz tatbflc edilmeden ve Gölcügün liralık, imar biHçesinde 5 0 bin liralık asırdide kestane agaçlan arasmda mumünakaleler yapılması hakkmdaki lâ • azzam bir tersane yökselmeden, genç yihalar kabul olundu. Türk denizcilerinin azim v e gayreti, Devlet memurlan ayhklarmın tev orada yeni bir gemi insasma basladu Bu a n ve teaddülü hakkmdaki lâyiha alâgemi 1200 tonlak bir yağ sefine», yani tktuat Vekili Celâl Bey Maliye Vekili Fttat Bey kadar vekillerin raediste bulunmama • harp gemilerine mayi mahrukat tasıyalan dolayuile tehir edildi. cak bir gemidir. Bu sebeple insasmda bir takun hususiyetler, baskauklar v e giiçlâkler mevcuttur. Evvelki gfin AmiBundan sonra tkbsat Vekili Celâl ral Mehroet Ali Paf* tarafmdaa omurBey bir takrirle İkhsat Vekâleti tefkigasmm ilk cıvata» takılan bn sefine, lât ve vazif eleri Iâyihasuun müslacelen hem Cumhuriyet devrinde memleketive tercihan müzakeresini istedî. Tak mizde insa edilen ilk genri, hera dc bu rir kabul olundu ve müzakereye baf roemlekette yapılmif ilk yag gemki nun lâyihasının müzakeresi müna. Maliye Vekili Fuat Bey, dfinkü Meclandı. olacaktır. «ebetile şu beyanatta bulunmuftur: Iis içtimaında bütçe müzakeresine basRefik Şevket Bey bu kanunda kara « Bugün, yüksek meclisin kıy26 mayıs 1934 gününu, Türk deniacive deniz nakliyatile, liman ve gürmrük bnırken şu beyana'.ta bulunmustun metli tetkik mevzuunu teşkil edeeek lik tarihinde saytlı bir giin «ddetmek işleri gibi memleket iktuadiyabna te • Ankara 27 (A.A.) Maîlye V e Oİan 934 senesi bütçesi Cumhuriye hata olma». FUvaki, sajtanai devrinin olsiri olan iflerin aukadar vekileUerc* kili Fuat Bey Büyük Millet Mecli • dürdügü Ttirk gemi insaiyeciliği, o gön (Mabadi beainei aahifede) sinde 1934 muvazenei umutniyeka(Mabadi beaınet »ahifeJe) i«fitiiiiım»t««»«t»t«ı«»t«t«n» yeniden hayata doğmus oluyor. Türk„,..„.„,...,.... • ...... • • • • • • .....• • • • • • • ••»••••••tiiııııııiııııııvııti"""*"""*" ^^^ler, asırlarca kendi gemilerini kendi leri yapmışlar ve Türk tersanelerinde, Türk nymar ve işçflerinin vücude ge tırdüderi armadalarla denizlere hâkhn ohnoslardır. Hint denizlerine, tngiltere ve İrlanda kıyüanna kadar gittikleri tariben sabit olan Türk kortanlan teknelerini, yabancı ellerde, yabancı ellere yaptırmazlardı. Dikkat edilirse görülür ki Türkün denizlere hakimiyet devri kendi gemilerini kendi yaptığı zamanlar dadır. «Akdeniz bir Roma denizi idi» Paris 27 (A.A.) Tevfik Raftn diye iftihar edenlere «Akdeniz bir Beyin bu sabah M. Bartu ile yapbgı bir Türk gölü idi» diye cevap verebümesaatlik mükâleme, M. Dumergle olan mizi temin edenler, yalnız Barbaroslar, kısa konusması gibi, Um bir samhni'ret Turgutlar değil, tersanelerde bu ami havası içinde cereyan etmistir. rallara tekne hazırlryan meçhol gemi Tevfik Rüstü Bey ve M. Bartu Av mimarlan ve ustalartdır. rupanın umumî vaziyetini tetkik etm»|Bubar devri, daha doğrusu saltanatm lerdir. Bilbassa roerkezi ve şarkî Av inhitat ve sukut devri, Türkü, harp ve rupa vaziyeti tabiatile nazan dikkat ticaret gemilerini, baska roemleket • lerini celbetmiftir. Balkan misakı ki lerde yaptarmaga mecbur etmis ve onTürk hükcmeti bunun aktinde en faal dan sonra, Türk denizciliği için met za bir amil olmustur ve Bulgar siyasetiBir alaturka amator aaz heyeti manı bitmiş, cezir vakti baslamıshr. nin sükuna ve komsularile mukarenete Ankara 27 (A.A.) Dün Matbuat doğru olan tekâmülü mükâleme mevzuSonra, Sultan Azizin denizcilik askı jevfik RSstü Beyin M. Bartudun Umum Müdürlügü teşkilât kanurtunur unun basl'ca meselelerinden birini tessayesinde, tstanbul tersanesi yeni gemtevvel gorüstüğü Frannz Baavekili Millet Merlismde müzakeresi esnasın kfl etmisti" ler yapacak bir hale gelmişken AbdüiM. Dvtmerg da memseket dahilmdeki radyo nesrihamidin vehmi ve seleflerinin tahttan (Mabadi altınet aahifede) yatı programlaruıın tanzimi işinin Matmmı..lımi'»mmu.ımmMi^ indirilmesinde donanmanm da roî oybuat Umum Müdürlüğünün yapacağı isnaması üzenne bahriyeye karşı duyduler meyanma konulmuş olmasına binaf n kin ve adavet, kızıl ve korkak solen bu programlann tanziminde sarkı tam, deniz kuvvetlerimizin müteammıt larm da gözönünde bulundurulup bu katili yapmtsbr. 3 3 sene bu memlcketi lundurulmıyacağı sorulmuştur. Bu suale cehlin rincirine vuran Abdülhamidin cevaben Dahiliye Vekili Şükrü Kaya en DÜyük cinayetlerinden biri de dev Bey der.v}tir ki: letin harp gemilerini ve tersanesini çürötmesi ve öldürmesi olmustur. Eger (Mabadi ikinci sahifede) Dün at müsabakalanna gehniyenler Abdülhamit, Abdülâzizden tevarüs etbüyük bir fırsat kaçırmıs oldular. tşm tiğmi, Haliçte vücude getirdiği roezariçme at kansmca, spor zarifleşiyor, giibğa gömmeseydi, memlekette gemi zellesiyor, asülesiyor. B?lkonu ve tri«Cumhuriyeı insaiyeciliği sandal, mavna ve motör bünleri dolduran yüzlerce kibar v e kıymetli bir arka teknesi yapmaktan ibaret kalmazdı. zarif hammefendilerin güzel tuvaletledas daha kazanSultan Hamit devri, Türk denizciliği ri muhite rexnak veriyor, esasen pek dn: Ercüment Eküzerinde 3 3 sene devam eden boğucu zevkli, pek helecanlı olan bu at spo rem Bey. Dün ve öldürücü bir musibet ve afet ol runu bir kat daha caztole.Urivordu. den itibaren tahmustur. Bahriyemizi bitiren bu veba Cüzel tuvaleUerıni gö.i^ tfsbit et rir ailemize ilti dan kurtulduktan sonra, ancak Cum • ÜJ*FIMZ hanmıefendüer arpsmda Sadi hak eden Ercü huriyet devrinin 11 mci yıhndadır ki ye Ismaîl Müştak, Fatma Naim Cemil, ment Ekrem Bey roemlekette ilk defa yeni bir gemi yaMasume Sunullah, Sipahj Ocağı idare nükteli kalemi, pıhyor. Gölcük tersanesi arada geçen heyetinden Muhlis ve Hilmi Beylerin giizel üslubu, 5060 senelik karanlık bir sukut devrinrerikalan, profesor Nissenin reflasi kendisine mah den sonra, yeni bir yükselis devrinin le baldızmın, Madam Nihat Sezai ve Ma«us görüsü ile küsat resmini yapmıstır. İzmit korfezidam Alber dö Leon v e tan«nin bu yesil kösesinde takırdıyan Türk edebiyat âlemimizde mümtaz bir madığtnuz bazı yerli ve ecne çekiçleri, inkılâp ve Cumhuriyetin can mevki kazanmış değerli muharrir verdigi yeni bir vücudün kalp vurus • bi hanımlann giyinislerfndefei «a lerimizdendir. rafet bilhassa goze çarpıyordu. Bu halandır. Bu çekiç seslerini, sevinçle, heErcüment Ekrem Beyin yazılan lile bizim zavalli stadyom biran içm yecanla, iftiharla dinliyoruz. nı bugünden itibaren her gün üçünepeyce güzellesm şti. Yanslara gelen • ABİDİS DAVER cü sahifemizde bulacaksınıs. Dünkü at yartalarmdan üç intiba (Mabadi üçüncü aahifede) (Mabadi ikinci aahifede/ Millet Meclisi dün bîitçe müzakerelerine başladı Adlî ıslahat lâyihaları Hâkimler kanun lâyihası Millet Meclisine geldi Mecüse verilen ceza kanununda tadilât lâyihası da yakında müzakere edilecek Ankara 27 (Telefonla) Hâ krmler kanun lâyihası Meclise gel • miştir. Lâyiha esaslanna göre, namzetlik devresini gecirip asağidaki sartlar dairesinde ehliyetini ispat etmif olmadıkça hiç kimse hâkhn • Kk veya müddeiumumilik meslegine kabul oluncnaz. Hâkhn namzetleri, hâkimlik ve müddeiumumilik sınıf ve derecele rin« dahil değildhler. Namzetlere hâkimliğin 12 derecesinden tahsis olunan maaşlar verilir. Hâkim namzedi olmak için Türk olmak, 21 yaşrm bithmif, 30 yaaını geçmemis olmak, askerliğini yapraıs bulimmak, bulaşık hastahğı olmamak, ecnebi kadınla evli olmamak, Hukuktan mezun obnak, şeref ve haysiyeti muhil bir suçtan mutlak surette mahkum olmamak, sarhosluğu, kutnar oynamağı itiyat edinmemektir. Hâkhn namzetleri, Adliye müstesarı, teftiş heyeti reui, Hukuk ve Ceza Zat isleri müdürlermden teşekkül edecek heyetm mütaleasa alndik • Maliye Vekili, malî vaziyetimiz hakkmda çok miihim beyanatta bulundu Sabah celsesinde İkhsat Vekâleti teşkilât lâyihası müzakere ve kabul edildi Iktısat Vekâleti teşkilât lâyihası Maliye Vekdlinin beyanatı Adliye Vekili Saracoğlu Şökru Bey tan sonra Adliye Vekili tarafından kabul olunur. Her sene ahnacak miktar Adliyece tayin edilir. Nam zetler iki sene müddetle staj görürler. Namzetlik müd<letini ikmal e denler mnavmlSc nntiharuna tâbt (Mabadi Sçüncü aahifede) «İşlerîn azametini idrak eden halkımız alınan tedbirleri ehemmiyetle takdir edecektir» Tayyare resmi lâyihası Lâyiha Muhtelit Encümenden çıkarak Meclis heyeti umumiyesine geldi, esaslarını nesrediyoruz Ankara 27 (Telefonla) Tayyare reami lâyihası Muhtelit Encumendra heyeti umumiycye gelrtufür. Layraamn esaslan runhrdır: Paristeki mülâkat Alaturka sarkılar Hariciye Vekilimiz Tevfik Rüştü Beyle Fransız Hariciye Nazın M. Bartu neler görüştüler? Hariciye Vekilimizin gazetecilere beyanatı Dahiliye Vekilinin Mecliste şayani dikkat beyanatı Madde 1 A Millî Mü.lafaa v e hava kuvvetleri teçhizabna karşıhk ol mak üzere tapu senetlerinin taalluk ettâcleri gayrimenkul kıymeti bin liraya kadar olanlanndan (10C0 lira dahil) 20, yukan olanlardan elli kuruş. B Bfletle girUmesi routat olan tiyatro, smema, konser, sirk ve plâjlar da beher bilet bedeh'nm asgarisi üze • rinden yüzde on beş. C Gramofon plâklannm behe • rinden on knrus tayyare resmi almır. Madde 2 Birinci maddede yazdı resimlerden A fıkrasındaki alâkadar dairece senedm tanzim ce i t s ı sırasırida senet üzerine, B fıkrasında yazdı olanlar bilele; üzerine, ' '• C fıkrasında yazılı olanlar da gümrüklerden veya dahildeki im\lâtanelerden mağazalara nakil sırasında üzerle rine tayyare pulu yapifhrılmak suretile almır. Madde 3 Mahkeme ve dairelerde verilecek arzuhal ve lâ yihalar, a cvrak takibne mahsus numara pusialanna bir kuruşluk tayyare pulu yapıştınlır. Madde 4 Her sene 30 ağustos Tayyare Bayramı günü posta ve telgraf ücretlerinden ayn olarak Posta ve Telgraf td.esince kartlara yırmi paralık mektuplara bir, taahhütlü ve kıymetli mektuplara iki bnçuk ve telgraflara bes kuruş tayyare pulu yapısl'rılır. Madde 5 Evlenme ve noter dairelerinde köy ve inzibat işlerinde kulla nılması mutat olan, nev*i, krymeti merbot listede yazdı bulunan varakalar kıymetli evrakUn madut olarak ve bu meyanda mevcut hüküm ve talimat dahflinde hazinece hazırlatdarak satılır. (Mabadi üçüneu . . aahifede) ıııııııiıiMnımHiınııııiHiııtnıııııruiMiınmnıııııııiMiıiMiııııııiHiıııınnııııııınnHHuırı.HiınııınınınmııınıınıınminmııııtmmHiııınmınmı mm nm l At müsabakaları " Bodrumdan çıkan ceset 10 sene evvel otel sahipleri tarafından parasına tamaan öldürülen bir tüccara ait olduğu anlaşıldı Dün yapılan müsabakalar da çok giizel oldu Ercüment Ekrem Bey tesedin çıktığı Şumna otelinin onünde yapan amele ve otel binaat hafriyat Evvelki gün Sirkecide Demirkapı caddesinde eski Şumnu otelintle bulunan cesedin bütün esran dün meydana çıkanlmiftır. Uzım müddet toprak altmda kalması dolayisile etleri çürümüç ve yalnız iskelet halinde kalmıs olan bu ceset, 341 senesinde bir cinayete kurban giden A • dapazarlı tüccar Nuri Efendiye aittir. Cinayetin yapıldığı tarihte, yani on sene evvel, bu otel «San Şabam ismini taşımaktaydı. Otele bir gece misafir kalmak üzere gelen Nuri Ef., o zamanki otel müstecirleri ta(Mabadi dorduneu aahifede)
