13 Mart 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Kafeslerin kaldırılması için Belediye Zabıtası tali- matnamesine bi nulacak. FİATI 5 KURUŞTUR İstanbul Belediyesinin Bütçe açığı İki gün evvel İstanbul umumi kısa fakat oldukça hara - retli bir müzakereden sonra sine - Ma, tiyatro ve sair lübiyat yerlerin- den alınan resmin artırılması, da - ha doğrusu bu resimler için esasen mevcut olan âzami nisbete gelebil- mesi için Belediye reisine salâhi- yet verdi. Ayni gün sinemacılar ve tiyatro sahipleri Ticaret odasmda için büyük zarar teşkil edeceğin - den bahis ile lâzım gelen makam- lara müracaat kararını verdiler. iribirile karşılaşan bu iki ka - rar önünde biz şöyle düşünüyoruz: Bugünkü vaziyette umumi mecli si bu yolda bir vergi arttırma ka - tarına sevkeden sebebi makul gör- mek lâzımdır. Dünyanın her mem- leketinde ve her belediyesinde ol - duğu gibi, İstanbulda da belediye bütçesi, varidatın muhtelif sebep - lerle azalması ve masrafların ço - ğalması yüzünden müvazenesini kaybetmiştir. Ancak derhal ilâve etmeliyiz ki İstanbulda bu müva - zenesizlik başka yerlerde © oldu . #undan daha fazaldır. O derece ki bu gidişle umumi hizmetlerin bir çoğu ve hattâ içlerinde bazı ehem miyetlileri bile felce uğramak teh ilkesine maruzdur. Bu vaziyet kar şısında kalan umumi meclisin mü- zakere esnasnda vuku bulan beyanattan da anlaşıldığına gö- Te istemiye istemiye ve ne çare ki bir zaruret sevkile eğlence vergi - lerini arttırmağa karar vermesini baklı görmek mecburiyeti vardır. Bunda bizi müteselli eden yegâne nokta gene müzakere esnasında yazi. veçhile önümüzdeki hazirana kadar başka çareler bu- İunup bu vergiyi arttırmak mec - buriyeti hâsıl olmamasıdır. Sine - Ma ve tiyatro sahiplerinin öteden uğramakta oldukları zararları Soğaltmaktan vikayeye matuf te- sebbüslerine gelince; halkın bedit ve terbiyevi ihtiyaçalrını tatmin e- decek pek mahdut vasıtalardan bi Ti de sihema ve tiyatrolar olduğu- na göre bunları gayelerinden ve hizmetlerinden belki de uzaklaş - mağa mecbur kılacak külfetler el - bette hoş görülmemek lâzım gelir. Esasen bir sinema veya tiyatro bi- letinin üzerindeki rakamlar tetkik e dilecek olursa, bunun ehemmiyet - Hi bir kısmı vergi olarak ve mul- telif namlarla alındığı ve bu işi gö renlere hakikaten az bir şey kaldı- ğr anlaşılır. Binaenaleyh yeni bir zam mahiyetinde olmayıp ta eski- den mukarrer bir nisbetin almma- sı şeklinde dahi olsa, nihayet bir arttırma mânasına gelen yeni ka - rar sinemacıları mutazarrır ede - cektir, Ancak yukarıda da söylediğimiz veçhile şehir işlerinin görülebil - Mesi paraya mütevakkıf, bu da va- ridatın çoğaltılmasına bağlı oldu- umumi meclisin son kararı verirken maruz bulunduğu zarure- ti teslimden başka çare yoktur. Yal Miz şunu da söylemek hak ve in - saf icabıdır ki belediyenin bugün umumi meclise vereceği bütçedeki müthiş açık böyle miyetsiz Vergi arttırmalarile İacak gi- bi değildir. Vakıa görünüşte büt- 2 açık yoktur. mi bu m en esaslı hizmetlerden bir ço - ğunun bertaraf edilmesile, birçok er yasrafların ütiye bırakıl - ile husule gelmiş cali bir müva zenedir. Halbuki İstanbul şehri yalnız bu âtiye bini lere değil, daha pek çok işlere mühtaç olan bir şehirdir Sokakla” rından başlı medenileştiril - Mesi icap eden birçok ihtiyaçalrı- mız vardır. Bu vaziyet karşısında slanbul belediyesini daha geniş bir noktadan düşünmek icap eder, Faraza hâtıra gelir ki belediyenin *linden alınan bazı membalar ia. ve meselâ sevahili mütecavire Vapur işletmek hakkı belediyeye ilebilir. Dünyanm her yerin de bir şehrin nakliyatından istifa- hakkı belediyelere verilmiştir. künkü bu nakliyatın bütün mesu- 12*ti belediyelerin omuzundadır. Stanbul belediyesini birçok kül - “lerle bağlı bulundururken onu &n haklı nimetlerinden uzak tut - muvafık görülemez. Biz bele- bütçesinde tevazünü, yani bü » sehir ihtiyaçlarının hakkiyle mini imkânını bu zaviyeden gö- diye Tüyoruz. Ümit eder'z ki mesele bu ve esaslı surette düşünü- r madde ko- ANKARA, 12.A.A. — Türkiye Cümhuriyeti ile Sosyalist Sovyet Cüm- huriyetleri ittihadı hükümetleri ara- sında 21 ikinci kânun 1934 de Anka- rada imza edilen protokol ile mun- zam zabitnamenin metinleri berveçhi- yada endişe talyanın merkezine ya - pılan bu ziyaret ke nın siyasi rengini değiş tirmek hususunda mühim neticeler tevi debilmek — istidadında » £ dır. Filhakika Romada üç Başvekil yani M. Mus #olini, M. Dolfus ve M. Goembos iktisadi bir an laşma yapmak huzsusnda buluna - caklardır. Bügün iktira- diyat siyasetle hemen ir. Yalnız Almanyanın vaziyeti ne olacaktır. Son zamanlarda Alman Baş vekil maavini M, Ven Papeni'n de Ro- kasında daima birinciliği Telefön i halka izde ede | ceği fazla müküleme öeretlerinin tü İ tarmı hesap lir. Posta, Tel - etmektedi graf ve Telefon idaresi de bu tutarın hakiki mikdarınm neye baliğ olabile- ceğini şirketten sormuştur. İlki yüz bin liradan aşağı olmayacağı tahmin edi. len bu parpanın halka iade edilmi - bir yere sarf ve i artık umumiyet- paradan daha iyi istifade etmek zi- hinleri meşgul etmektedir. Son gün- lerde ortaya muhtelif fikirler atılmış tr. Bu paranm yeni bir hastahane ya» pılması, yahut v te yeni papviyonlar ilâvesi gibi bir hayır işine sarfedilmesi muvafık olacağı söy | lendi. Fazla telefon ücretlerinden denindaha şümullü olabilmesi için, bu paranın Üniversite Tıp pfakültesi ne verilmesi daha yerinde olacağı fik ri de kuvvetlenmektedir. Darülfünun Üniversiteye | kalbedildikten sonra, memleekte iyi doktorlar yetiştirmek gayesile yeni baştan denilebilecek bir teşkilât vücude getirilmiştir ve eke» Cevdet Kerim Bey —— —————— lür ve bundan sonra umumi mec - lis bir takım tâli ve belki de zararlı vergi arttırma teşebbüslerine mü - racaata mecbur kalmaz. Ahmet ŞÜKRÜ Avni Bey Macar Başvekili Romada İtalyanın siyaseti Alman- Sahip ve Başmuharriri : atidir £ Sosyalist Sovyet Cümhuriyetleri it- tihadi hükümeti, Türkiye Cümhuri- yeğ hükümetine sanayiinin cihazlan- dırılması için sekiz milyon Amerikan doları kıymetinde bir kredi o açmağa uyandırıyor Von Papen'in de yakında Romaya gitmesi mevzuubahis edilmektedir Ri. Messölini ve M Gömböğ 5 maya gideceği haberi çıkmış, fakat bu bilâhara tekzip olunmuştu. Filha- kika Von.Papen şimdiki halde hasta (Devamı 6 inc sahilfede) Telefon parasından 2 pav- yon yapılması kararlaştı Hem fakülteye, Rem halkın sıhhati- ne yardım fikri telif edilmiş oluyor Milli ve içtimai her işte en önde yürümek müsaba- muhafaza eden İstanbul « halkı bu davada da kendisini gösterecektir Muhittin Bey Mecliste lerinin de tamamlanmasma çalışıl - maktadır. Burada dersler görmekte o Jan müstakbel doktorlarımız milli bün yemizi rahatsız eden her türlü has tahklarla mücadele | için ihtisas sahi- bi olmağa çalışmaktadırlar, Binacna- leyh paranm Tıp >fakültesine veril - mek suretile genç doktorlarımız d. ha iyi yetiştirmek yolunda böyle bi: teşebbüs daha muvafık görülmekte - Diğer taraftan hu mesele dün şe- hir meclisinde de görü: ü lis biri Cerrahpaşa, olmak üzere her iki hi paviyon inşasmın muvafık olacağı ne tcesine varmıtşır. Şehir meclisinin bu kararı da Tıp pfakültesi talebesinin hastahanelerde ameli ders görmeleri- ni genişletmek noktasından da genç doktorlarımız lehine bir karar oldu - ğu gibi Tıp fakültesine yardımı ter - cih eden ku fikirleri ihtiyaçla telif eder mahiyettedir. Şehir Meclisinde dünkü görüşmeler Dün Şehir meclisinde bu mesele (Devamı $ inci sahifede) 9 uncu sene No. 2906 SALI İ3 MART 1934 > Sirt Meb'usu MAHMUT Tel: ( muvafakat etmesi üzerine Türkiye Cümhuriyeti hükümeti ve Sosyalist Sovyet Cümhuriyetleri ittihadı hükü- | meti yukarıda gösterilen kredinin te- | hakkuuku tarzını ve şartlarını tespit | maksadiyle işbu protokolu tanzime Daha ileri Balkan misakı ve Yugoslavya l | M. Yevtiç misakın ehem- | miyetini anlattı BELGRAT, 1IZ (A.A) — Avala Ajansı bildiriyor: Mebusan meclisinde Hariciye büt- çösinin müğakeresi esnasında Harici- ye nazmr M. Yevtiç, Yugoslavyanın harici siyaseti hakkında mühim bi nutuk söylemiştir. Nazir Yugoslavyanm haric setinin sulh e muahedenamele: (Devamı 5 inci sahifede) Londra Büyük Elçiliğimiz Fethi Beyin tayini tahakkuk etti Londra büyük el çiliğine esbak Pa- ris büyük elçisi Fe thi Beyin tayini ha ari aayyüt etini telefonla Fethi den sorduk. Fethi Bey, birkaç güne kadar Ankaraya gideceğini ve av - dette Londraya ha “ reket edeceğini ” Fethi Bey söylemiştir. Gayrimübadillere Tevziat ii Nisbet yüzde otuz olarâk tesbit edildi Firari Yunan emlâki iradından müz terakim paranın istihkaklarına mah- suben gayrimübadillere tevzii tahar- temmim habere göre tevsiat üzde otuz olarak tesbit edilmiştir. imübadiller cemiyeti nam:na An- Ga; karı itmiş olan heyet, Yapılacak İsmet kasırkıklarile meşgul olmak- tadır. Takdiri kiymet komisyonunun tevziat için muvakkaten İstanbula gelmesi takarrür etmiştir. Tevziata Bayramdan evvel başlanması muhte- meldir. Sanayiimizin cihazlandırılması için Sovyetlerle Ankarada imzalanan 8 milyon dolarlık krediye ait protokolun metni Kredi faiz getirrmiyecek, borç ZO senede 'Eürk lirasile Ödemecektir karar vermişler ve bu hususta mu- rahbasları olarak : Türkiye Cümhuriyeti hülcümeti: Hariciye Vekili ve İzmir o mebusu Mebusu Doktor Tevfik Rüştü Beye- fendiyi, | Y. Kemal Beyin ikinci dersi Amerikada vergi suiistimalin- den dolayı sabık Nevyork bele diye reisi ve sabık Londra sefi rihakkındatakibat yapılacak. tibadi hükümeti : tihadının Türkiyede ve murahhası M. Jak Suriç cenapla- Müdür: 24318, Yat iş İdare ve Matbaa : 245 Sosyalist Sovyet Cümburiyetleri it- Sosyalist Sovyet Cümhuriyetleri it - fevkalâde elçi (Devamı 7 inci sahifede) iBüyük Gazi genç Türki- yenin iktısadi kurtulu- şunu nasıl hazırladı? Osmanlı devletinde ticaret ve ma- liye işleri Mali veiktı- sadi esaret- ten kurtuluş “ — Ecnebiler Türk lerin | kapitülasyonları sırtlarındarı atabilecek lerini hiç zannetmiyor ardı. Fakat yeni Tür- kiye bu kelimeyi çok: tan kamusundan çıkar- muşta...” Eski Adliye Vekili Yusuf Kemal Bey 'dün akşam, İnkılâp Enstitüsünde. inkilâ- bımızın iktisadi cephesini anlatmıya de- mum il i, Diğer arkadaşlarımın da tetkik edecek yam etti. Yusuf Kemal Bey, dersine baş! leri meseleler şunlardır: Türk milletinin larken bahsedeceği meselelerin müfreda- tanı saydı. Yusuf Kemal Bey dersinde dedi ki: — Dünkü derste bütün harici tesirle- rin iktısat cephesinden Osmanlı devleti- ne nasıl zarar verdiklerini, mercantilisme ve Osmanlı devletinin tuttuğu yolu an- latmıştım. Bundan sonra söyliyeceğim bahisleri kısaca sıralamak isterim. Bundan sonraki derslerimizde mali ve ilitısadi kapitülâsyonlar, memleketin ba yüzden zayıf düşmesi, nüfusumuzun git- tikçe azalması, emperyalizm kavgaları, Sevr muahedesinin iktisadi ve mali hü- kümleri, Osmanlı İmparatorluğuna kar. kendi kendine Şişi, Erzurum ve Sıvas milli, Büyük Millet Meclisi Bugünkü dersimizde mali ve iktısadi kapitülüsyonlardan başlıyacağız. Kapitü- lâsyenlar ne idi, ne oluyor ve ne oldu? Bu suallerin cevaplarını, evvelce gördü- (Devamı 7 inci sahifede) Şehir meclisine mühim bir takrir verildi Tramvay Şirketinin hesabında biriken paralar geri isteniyor Kimler kazandı? | Şirket tarifelerindeki zamların kal- dırılması da bu istek içinde.. 16 ncı tertip Tayyare piyangosunun 5 nci keşidesi dün ikmel edilmiştir. Dünkü | keşidede dört bin lira kazanan biletin on- da beşi Ortaköyde Menekşe sokağında 21 numarada Rifat Sami Beydedir. Bu zat 2 bin lira alacaktır. o Keşidede son (41) ve (49) rakamlarile biten bütün nu maralar yirmişer lira amorti kazanmış- lardır. Kazanan mumaralarımızın Bistesi altıncı sayıfamızdadır. Çanakkalede Nasıl Mağlup oldular? Çanakkale harbının başından 80- nuna kadar İngiliz donanması v erkânı harbiye reisi olan Amiral Sir Roger Keyes hatıratinı neşretmiştir. Bu hatırat- tan Çanakkale harbine ait olan parçalarını terceme ediyoruz. Bir kaç gün devam edecek olan bu tefrikamız karilerimiz tarafın- dan alâka ile okunacaktır. Yarın bu tefrikaya başlıyoruz. a main a rr WE Mv a 2 Belediye reisi izahat verecek.. hiz Geriye istenen birikmiş paralar ve — kaldırılması istenen zamlar nelerdir? Istanbul umumi meclisinin dünkü celsesinde Cevdet Kerim, e Manyasi xade Feridun, Ali Rıza ve Necip Bey- ler tarafından şu müşterek takrir ve- rilmiştir: “Mevcut tramvay şebekesine ilâve olarak muhtelif - istikametlerde yeni hatlar yapılmasına karşılık olmak ü- zere er kıtalarının arttırıl - ması suretile bilet ücretlerine evvel - ce zam yapılmıştı. Tesis olunacak ği yerlerde icap eden ii bl nacaktı. Belediye bütçesinin vaziy! şimdiye kadar bu istimlâkütm ifası - na müsait bulunmamış ve bu suretle uzun zamandan beri alımnakta olan bilet ücretleri zamları tramvay şirke- 'Ali Riza B. Feridun Bey O NecipBey tinin kasasında birikmiştir. Belediye bütçesi bu istimlâkâtı daha uzun za“ mandan beri alınmakta olan bilet üc- retlöri zamları tramvay şirketinin ka sasında birilkmiştir. Belediye bütçesi bu istimlâkâtı daha uzun zaman yâr ” pabilmesine müsait olmadığına göre slına gelmekte olan bilet zamlarının devamı istifasının doğru olmayacağı bedihidir. Bugüne kadar bu yüzden toplanmış olan paranın faizile bera - ber istirdadı hususunda esasen bu iş hakkında teşebbüsatta bulunduğunu haber aldığımız Nafia vekâletinin bu çok yerindeki teşebbüsat ve tetkika - ima zamimeten makamca da mukte » zasının ifasile beraber bu mesele hak- (Devamı 6 ıncı sahifede)