21 Şubat 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

i Brükselde yeni ir konferans zun dalgalarda bir çok merkez- iç henüz kat'i olarak kendilerine Run alga tayin edememişlerdir. İsil, 2 başında Parisin Eyfel ku- v Lüksenburg gelir. Bu yüzden Pali Kalundborg ve Hilver- merkezleri ağır tacizata maruz mir Lücerne kongresi mu algan Li yfel kulesi ye ini Sin değiştirmek mecburiye- Re ayni dalgada çalışm e sebeple Daventri istasyonu 1, endisine tahsis edilen dalga i- ük imuyarak kendisine tahsi Me 1 tulümeyci Keçinde Icalıı Ap Bövustehavsen postası rdam © kongresinde aldığı iç Sayı değiştirmiştir. İkinci muz- A yi zaya malik olan Lüksenburg Meyag foyaya tahsis olunan 1304 Poj tulde çalışmağa başlamıştır. “Bya Warşova merkezini epey- Met değiştirmiştir. Kovno 1935 iyilik eski tulünü muhafaza et- 4, ir. Hilversum da 1875 metre- Male derek yeni dalgayı kabul Wak iştir. o Bu istasyon neşriyatı hp lardan işitilmiyecek kadar za- d, Pienerji ile çalışmakta ise “zaklara kadar tacizata sebebi- Veriyor. Ayni dalgada bir “telsiz telgrafı da neşriyat ya- igo” Tuhaftr ki ayni dalga metrelik yeni imal edilen Ro- Yanın Brasoy istasyonuna da “iliş ve halen mezkür merkez üiyatına muntazaman bu dalga Ür; etmektedir. Bunun için- ki Brasov geceleri diğer istas- ların tacizatına maruz kalarak hh idilmeyip ancak diğerlerinin dizi, tesirinde bulunmadığı gün Rakı i memleketimizden alınabil- iyidir. Malümdur ki bu yüzden d, p merkezlerimizin vaziyetleri Anı, e fena bir £ vazivettedir. Yeşliyor ki bizim. gibi bir çok Raaçiler uzun dalgalardaki taci- Yelap, kurtulamamışlardır. Orta Yu dalgalarda taksimat arzu- dar, iyeye muvafık olmamakta varan için yeni bir radyo konfe- Pİt gp Alânıp yeniden dalgalar tes- ak ke tir. Bu hususta toplana- ilm, 'onleransm Brükselde aktes esi teklif ediliyor. Şimdiye ka- Yep pılan tecrübelere nazaran bu nd, konferansta istasyonlar ara- Me ki uygunsuz ölçüler kat'i su- ye halledileceği ümit ediliyor, taki konferansm toplanmasına en dı, Fransa ile İngiltere taraftar. T.M. ME İsmail Lütfü Beye: 1 eçen sene almış olduğunuz alet iyi fabrikanm bu seneki mode- tetkik ettik. Bu seneki şeklen İ Miğgdeğin ilmiş ve bir (Olâmba dey an olduğu için geçen senekin- gçpeyce daha (zayıftır. Bunu Yanyana koyarak tespit et- ibarla aletinizi diğiştirme- lar, hiç bir fark “aha çi ucuz diğeri "iye Bahalıya malolur. Bizim tav- nizi leceğimiz iki Jâmbalı ve ale- Sega Tamofon yerine takılarak dir. gi ile kısa dalgaları alan nevi- işe adaptör aleti komple olarak Yocuyg'a Yapılabilir. Usta bir rad- Uy, Yaptırabilirsiniz. Cayalarda Ecvet Beye: Ölü gp vermekte geciktiğimizden gerken iz. Aletiniz ile İstanbulu Üniy en sadanın neden yükseldi- la bebi basittir. Aletiniz ihti. bulun © 1200 metre tulü- Seğilağ Salıştığında ayni hal vaki Tiki çal li ki ame Salıştığı dalga için aletini- gigi biraz nokaan geliyor ve me zan izüin raptedildiğinde bo hu kazim 1ş olduğundan İstanbul Iş Yazi daha iyi Y olay; ette detektörün oluraa, Saha irtanz Istanbulu dinlerken Ü metice almabilir. Ay, anada haber neşri ha, halka ki — hadisat a adan kika şuradan kak yl yanlış haberleri iş: ma kapılmasına ma- mamak kür Yam m kağiden sün sabah pek erken sa- lr hş “e neşriyatınım sonuna yarım saatte bir vaziyet > tenvir eden haber- ç etmektedir, Programı Viyanadaki karışıklıklardan do- layı Viyana şehri altüst olduğu ma» lümdur. Bu yüzden bir çok konser müsamere ve temsiller verilmediği gibi böyle yerler için satılmış olan biletlerin bedelleri muayyen gişe- ler tarafından sahiplerine iade olu- nacağı radyo ve gazetelerle ilân e dilmişti, Bunun için geçen haftald perşenbe günü akşamı Viyana rad- yosunda Leha; idaresindeki ve Richard Tauberin iştirâkile verile- ceğini bildirdiğimiz konserin de radyoda neşrine © imkân olmayıp yerine Viyana operasında Otel operası nekledilmiştir. Avusturyanın her tarafında si- yasi vaziyet sükün (bulduğundan badema programda böyle inkıtala - ra tesadüf edilmiyeceğine şüphe yoktur. Mançukuo'nun taç giyme merasimi Mançuri radyo şirketi martın birin ci günü yapılacak olan Mançukuo İmparatoru Pu - Yi'nin taç giyme merasimi yalnız Japonyadan değil Avrupa ve Amerikadan da işitile- blimesi için kısa dalgalı merkezler ile neşredilecektir. sam Radjofa Kur'an Mısırda şimdiki o halde gayet zayıf ve ancak bir çok yüz kile- metrelik bir mesafeden işitilebilen bir radyo merkezi vardır. Bu rad- yo ile Fellâhlar için hususi bir neş- riyat yapılması düşünülmüştür. Bü- yük bir kısmını zirai konferanslar işgal edecektir. Bundan başka bu merkezler sabah Kur'anı kerimden fıkralar okutulacak ve bu suretle müezzin yerine radyodan istifade edilecektir. ————— n Viyanada vukua gelen karişek- lıklar esnasında Avusturya Beşve- kili Engelbert Dollfss halka ve asi- lere hitaben radyo vasıtasile muh- telif hitabelerde bulunmuştur. Resmimiz son posta ile gelen Doll- fassun halka hitap ederken mikro. fon önünde çekilmiş bir fotoğrafi- sini göstermektedir. Bu hafta bütün radyo programlarını Karnaval zamanına mahsus inu- siki ile eğlenceli neşriyat işgal etmekte idi. Resmimiz Almanyada bir karnaval balosunda Şrammel takımının dolaşmasını gösteriyor. ——— Viyanaradyosunun| Yugoslavyada Avrupa konseri , kudreti arasında olacaktır. | nulması için tecrübeler yapılmak- Belgratta 23-2-934 akşamı saat 21 de umumi Avrupa konserinde şarkılarını dinleyeceğimiz iki Petrovinalı Sırp köylüsü milli kıyafetlerile Cuma akşamı (o (23-2-934) saat 21 de Yugoslavyada verilecek bir konser bütün Avrupa merkezleri tarafından naklen neşredilecektir. Bu konser karakteristik bir Sırp muüsikisini ihtiya edecektir. Kon- ser Sırbıstanın muhtelif mahalle- il ktir. Jübliyana- kile halk şarkı- ları, Zagrepten de bizzat köylüle- rin bugün © şöylemekte oldukları popüler şarkıları bizzat Petrovina kasabası köylülerinin ağzından işi- teceğiz, Şarkılar küçük bir Hırvat koro- su tarafımdan söylenecektir. Bu me yanda ruhi şarkılar ile düğün ve Noel şarkılarıda — bulunacaktır. Bunu bir senfonik konser takip €- decektip. Konseri nakledecek mil- letler Macaristan, o Romanya, Çe- koslov.kya, Fransa, İsviçre, Ame- rika ve duha bazr milletlerdir. İspanyada radyo Ispanya Telgraf ve Telefon i- daresi radyonun ıslah edilmesi için bir proje hazırlıyor. Projede muh- telif Ispanya şehirlerinde 7 radyo merkezinin imali bahsolunmakta- dır. Bunların birisi Madritte hali- imalde olup kudreti 100 kilovattır.| Diğer: altısı 20 ile 30 kilovat anten Otomobillerde radyo Paristeki taksi otomobillerinin çoğunu Citroen markalı otomobil. ler teşkil etmektedir. Bu otomobil lerin hepsine birer radyo aleti ko- tadır. Citroen fabrikası ile radyo ikaları o arasmda bu hususta âf hasıl olduğundan mezkür fabrika kendi taksi arabalarma ta- kılmak üzere fabrikalarında radyo imal edilmeğe (mahsus bir atelye hazırlıyor. ——. Belgrat stüdyosu taşınıyor Belgrat radyosunun stüdyosu şimdiki bulunduğu yerden başka ve sureti mahsusada stüdyo olarak imal edilen dairesine taşımacaktır. Bu münasebetle Belgrat rudyosu 15 gün tatili faaliyet - edecek ve şubat 934 tarihinden martın 7 sine kadar emisyon © yapılmıyacaktır. Bunu görerek İstanbul radyosun, nakil esnasında yalnız bir gün ir İ mizin intişarı günü akşamı) İstan- İ dinden bahsolunuyor. Şu halde İs- öletlerinde veya anten | veya top- © İ rak enstalâsyonlarında bir hata İ vardır. Bu vesile ile bu husustaki ! buki ben aksine İstanbu Radyosunun anketi! Geçen çarşamba (Radyo sayfa- bul radyosu İstanbul ve Ankara radyolarının uzak yerlerden günün muhtelif saatlerinde nasıl işidildi- ğine dair ikinci bir anket daha aç- mıştır. Bu anketin açılmasının baş- lıca sebebi evvelce gelmiş olan an- ket cevaplarından neşriyatın na- si işidildiği hususu kâfi derecede anlaşılamadındandır. Meselâ İz- mirde Bornovada oturan bir dinle- yici İstanbalun pek âlâ işidildiği- ni bildirmekte iken İzmirin Gözte- pe civarında ve daha iyi bir ma- kine sahibi olan bir diğer abone- den gelen bir mektupta neşriyatın lâyikile dinlenemediği bildiriliyor, Diğer taraftan İzmirden üç misli daha uzak olan Milâno şehrinden gazetemize gelen bir mektapta İs- tanbul neşriyatının pek iyi işidil. diğinden ve her akşam maa aile İs- tanbulun mükemmelen odinlendi- tanbulun uzaklardan dinlene bil- diği tahakkuk ediyor. Çünkü ma- demki ayni şehirde ve daha uzak- tanbulun neşri. dinliye biliyor- lar. Bazı kimselerin alamamaları- nın sebebi başka noktalarda aran- malı. Mahalli tacizat, tramvay, motör vesair elektrik cereyanile iş- liyen âletler. Bunların tacizatına da maruz kalmıyanların her halde bazı tetkikatımı bildirmek isterim. Malâmdur ki radyo dinlemek i- çin en müsait mevsim kıştır. Hal- ları parazit siz ve tacizala maruz kalmadan ra- hatça radyo dinliye biliyorum. Se- bebini bilmiyen bir fen adamı bile üphesiz buna hayret eder. Fakat Kaz sabah yenii Kıta landuğumuz semt şehrin en fazla tacizata maruz bulunduğu bir yer- dir. Tramvay hattı pek yakınol- duğu gibi etrafta doktor aletleri, motör, asansör gibi parazit saçan menbalarda çoktur. Tabü kışın ha- val nesimiden gelen atmoslerli kıvılcımlar bulunmaz. Lâkin bu saydığım şeyler yaz mevsiminde. Boğaz içinin sakin. bir semtinde maruz kalınan havai yaz parazi- tinden kat, kat daha fazla mütees- sir etmektedir. Bunun için gelecek cevaplardaki bu hususlar nazarı dikkate alınması lâzımdır. akşamı saat 20 de Viyana radyosunda Hugo WolP'un bestelerinden şarkılar söyliyecektir. -Tayyarelerde radyo merkezleri Holanda ile Holandanın müstem lekesi arasında işliyen tayyarelerde bir tecrübe yapılmış ve tayyarenin seyrini ve hareketini bildirmek i- çin ayni o zamanda hem kısa ve hem de uzun dalgalı aletler kulla- nılmıştır. Bu sayede — tayyarenin bütün seyahat esnasındaki uçuşunu bilcümle istasyonlara (o bildirmek kabil olmuştur. İstasyonların an- tenleri iki aletin biden işlemesin- den müteessir olmamıştır. Nerede olduğu belli olmıyan bir Fransız istasyonu Takriben 230 küsur metrede ça- lışan bir Fransız (istasyonu son günlerde neşriyata başlamıştır. Memleketimizden iyi | işitilen bu istasyon neresi olduğu son gelen istasyon cetvellerinde ( bulunma- maktadır. Bu istasyonun neresi ol- duğu'pek seyrek ilân edilmekte olduğundan dün akşam bir saat neşriyatı o dinlediğimiz — bal de spiker bir kere bile ismini i- lân etmemiştir. Havadisler © Aenne Michalsky 24-2.934 cumartesi | | kunurken post n de olduğu ibi cümlelerin birini erkek diğe- Tini de kadın spiker söyliyor. ZA AMELİ BİLGİLER | Sadanın kulağa tesiri Pek tabiidir ki herkes ayni cins sadadan hoşlanmaz. Bazı kimseler hoparlörden gelen sesin tis, bazı- ları kalın, bir çok kimseler de, ha- kiki musikiye nazaran âdeta boğuk olmasmı tercih ederler.Gerek elek- tro dinamik ve gerek manyetik sistemlerindeki hoparlörler bu muh telif sadalarda ayar edilmesi ka- bildir. Bunun için sada kontrolü denilen ve aletle hoparlör arasına takılan bir alet (kâfi gelir. Sada kontrolü eski sistem ve hoparlörü ayrı olan aletlerde bu suretle tat- bik edildiği gibi yeni sistem ve ho- porlörlei r aradaki O aletlerde sadayı azaltıp çoğaltan düğmesi ya yında ayrıca bir müteharrik ses kontrolü düğmesi (o bulunur. Ses kontrolü sadayı arzu edildiği şek- le koyar ve en tis sesten başlayıp derece, derece en boğuk sese kadar ayar etmek kabil olur. Böyle muh- telif şekillerde sadaların tanzimi- ne başlıca sebep her yerde ayni sa-| da ile radyo çalınmak kabil olma- masıdır. Radyo çalınan mahallin büyük ve küçüklüğüne göre sesi a- yar etmek icap eder. Hattâ daha ince düşünülecek olursa odada bu- lunan mobilyanın cinsine ve oda- nın ahşap ve kârgirliğine göre sa- da kontrolünün tanzimi lâzımge- lir. Boş odada büyük bir salonda v. yahut bahçede £ hoparlör tis ayar edildiği (o takdirde en iyi bir hoparlör bile metalik ses verir. Öy- le yerlerde daima sadanm boğuk- ça ayar edilmesi (lâzımdır. Buna mukabil küçük odalar ile ağır mo- bilya ile tefriş olunmuş odalarda tis sada ile çalınmak, sadann da- ha tabii gelmesine (o yardım eder. Eskice sistem ve çok eşyalı büyük bir salonda sada yarım tis ayar €- dilebilir. (Sinemaya giden bir se- yirci, salon boş, yani müşteri az ol- duğu bir güne tesadüf ederse, ar- tistlerin seslerini anlayamaz, bilâ- kis müşteri çok ise sesler pek anla- yışlı olur.) Yenisistem beton bina- ların sade döşenmiş ve az ve sade mobilya ile tefriş edilmiş olmala- rında da sada boğukça ayar edil miş olmalıdır. Bu gibi binalarda ancak sadanm pek yüksek çıkarılmadığı takdirde hoparlöre daha tiz bir ses ve zilir. Şunu da ilâve edelim ki böyle ses kontrolünün pek zayıf manye- tik hoparlörlerde tatbik” edilmesi pek doğru olmaz: Zira zayıf. hö- parlöler, esasen fazla sesli olma- dıkları için bunlardan çıkacak sa- da fazla boğulacak olursa kuv- veti azalır ve dinlenilen musiki takımındaki ince sadalar işitili; yecek bir hale gelir. Böyle hopar- İörlerin fabrikaca (tayin edilen sadasile kullanılması daha doğru- dur. Dikkat edenlerce malümdur ki Galatasaraydaki yerli (o mallar sergisinde plâk konserleri verilen ime e ANKARA, 19 (Milliyet) — Atlı spor klübünün tertip ettiği av koşu su ârızasız ve muvaffakıyetle Çi- ki Beyin idaresinde yapılmıştır. Hava karlı ve rüzgârlı olması - na rağmen çok neşeli ve zevkli o - lan bu av koşusu hemen yapılan binişlerin en iyisi olmuştur. vaat on buçukta Yenişehirden hareket edilerek istasyon arkasından Gazi çiftliği, Çubuk çayı geçilerek ağıl- lar arkasından Macuncu çiftliği ya mından dönülerek Akköprü civar da nihayetlendirilmiştir. Şase klöp azası ve Muhafızgü- Ankarâ atlı spor Umum Avrupa konserini tdare ede - cek olan Belgrat sarayının orkestra şefi Dragutin Pokorni ile konserde şarkı söyliyecek olan solist muganni Vladeta Popoviteh, Amerika radyoları inhisar altında Amerika Hariciye nazırı Roper tarafından Amerikan radyosu hak- kımdaki noktai nazarını bir rapor- la Cümhurreisi Roosevelte bildir. iştir. Haber verildiğine göre dev- let monopoluna şiddetle taraftar olan Mr. Roosevelt bu hususta A. merikan konferansma bir lâyıha verecektir. Amerika radyosu istih- barat işleri yalnız bir elden idare edilecektir. Bundan başka harp zu- burunda bütün radyolarm Ameri- kan ordusuna hizmet etmeleri için de tedbir alınmıştır. “Tamirat komisyonu” nuh resmidir. hoparlörlere fazla tiz sada verildi- ğinden mezkür hoparlörlerin cins- leri pek iyi olduğu halde açık yerde bulundukları için sadaları olduk- ça metalik idi. Bunun yegâne 8€- bebi ses kontrolünün iyi tanzim €- dilmemiş olmasıdır. TM. gezintil cü larmdan olmak üzere 80 bi- nici iştirak etmiştir. Bunlardan dör dünü Atlıspor klöbünün hanıma. zası teşkil etmekti: binişini müteakıp klöpte a. zaya bir çay ziyafeti verilmiştir. Neşe içinde çok iyi saatler geçiren biniciler Çiki Beye teşekkür ede- rek bu toplantıya nihayet verilmiş tir. Bu cuma günü de Muhafızgü- cü Gölbaşına bir gezinti tertip et. mektedir. Çok zevkli olacağını tah min ettiğimiz bu biniş kırk beş ki- lometrelik bir sahada olacaktır. i İ