7 Şubat 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Milliyet'in tefrikası: 7 R di sSstavisky Hayatı ve ölümü X Stavisky rezaletinin siyasi cephesi — Bir çok tarihteki ve mazideki rezaletlerden sonra — Hadise meydana vurunca — Fırkadaki izahat ve ihtilâl meclislerini (o hatırlatan günler Her rejimde böyle mali rezalet- Ter olmuştur. Bu cümleden olmak izere Amerikada (Mösyö (Har- ding) zamanında vukubulan reza- leti, Mösyö (Harding) ım esraren- giz bir şekilde ölümünü zikredebi- Yiriz. Son zamanlarda Belçikada patlıyan zabıta rezaleti de bu me- andadır. Hatırlardadır ki Belçi- da bir takım polis komiserleri bazı işlere zabıta namına müdaha- le etmeği satılığa © çıkarmışlardı. Rusya bu kabil rezaletleri mütead- dit vak'alar ya idam ile yahut Si- birya çöllerine nefi suretile ceza- landırmıştır. İtalyada Mateoti rezaleti, İspan- yada Primo di rivera meselesi bun- İardandır. Fransa Krallık devrinde, büyük ihtilâl zamanında, bunu takip e- “den restusasiyon senelerinde, ni- bayet İmparatorluk tarihinde nice vice iskandallar görmüştür. jime gelince, oda evvelkilerden aşağı kalmamıştır. Bir kaç tanesi- ni sayalım: son)da şuna buna o İejyon dönör #atıyordu. Meşhur Panama rezaleti. Bin- İerce insanın milyonlarca ta- sarrufunu bu büyük is- kandal, Nazırı da dahil Adliye olduğu halde 104 O meb'usun par- mağı olan rezalet. O zaman Baş- vekâlette bulunan (Rouvier), mu- halefetin havlıyan bütün köpekle- rine tıpkı bir yaban domuzu gibi tek başma kafa (tuttuktan sonra Panama işine (o parmağını sokan yaeb'uslarla hangi bankerler, han- gi açgözlüler o beraber çalıştı ise “hepsini ortaya atmıştı. Daha sonra Dreyfüs rezaleti.. Daha sonra, yakım zamanlarda Ruoite rezaleti, (o Lejiyon Dönör rezaleti... : Bir evvel Madam ara dv ©, Bunu müteakip (Oustric) rezale- ti ve bu rezaletin parlamento sa- hasamdaki bulaşıklıkları... Şimdi de Stavisky rezaleti... Stavisky işinin siyasi bir rezalet i olmamasına imkân yoktu.Bu reza- Jette meselâ Libert& gibi eski bir Parisli gazetenin sol cenaha müt- hiş bir savletle hücum ettiği ve hattâ kendi eski direktörlerinden birinin tevkifini takdirle karşıladı ğı görüldü. sek memurlarından biri (Okendini müdafaa maksadile kabine reisine hücumlar yaptı. Bu rezalette sokak nümayişleri oldu ve (o mümayişçilerin teşkilâtı Parisin caddelerini tuttuktan sonra parlamentoyu ıslıkladı. Bütün bunlardan çıkarılması i- cap eden netice şudur : “Memleketin idaresini gayri- mes'ul ellerde bırakan şimdiki re- jim tasfiyeye muhtaçtır ve herkes bu tasfiyeyi istemektedir.,, Bayonne belediye reisi ve onun meb'usu olan zat (tevkif edilince bu adamın avukatlığı başka bir meb'us kendi üzerine alıyor ve bu tevkifin acele yapıldığını söylemek te tereddüt etmiyor. (Bayonne)de tahkikatı idare e- den müstantik diğer bir meb'usun teşrii masnuniyetinin ref'ini ve bu- nu müteakip tevkifini istiyor. Üç gazete müdürü tevkif olunu- yor Cümhuriyet partisi, bu rezaletin hasıl ettiği © infial ile toplanarak şeflerinden izahat istiyor inkılâp günlerinde klüplerin içti- mamı hatırlatan bu toplantı şaya- nı dikkat müzakerelere sahne ol- muştur. İlk once Mösyö (Herriot) söz alı yor: ir gün sonra Meb'usan mecli- leyi hemen ortaya atıp ne bizzat o mesele ne de bununla alâkadar o- lan şahıslar şimdiden mütalca (o beyan etmeği muvafık bulmadım, ancak bir mesel müna- sebetile fırkamızın prensiplerini kolaylıkla izah edebilirim.,, Dedik- ten sonra, Stavisky meselesinde a- daletin bütün şiddetile ve olanca süratile faaliyete geçmesi lâzım ol- duğunu, halbuki bu işte adliye ma- kinesinin lüzumu kadar ciddiyetle işlemediği, bilâkis betaet ve reha- vet gösterdiğini, o bu memlekette cürümlerin, sirkatlerin, rezaletle- lerin daima en baş havadis sırası- pa geçmesi namuslu) insanların tahammülünü kırmağa başladığını, rezaletleri bastırmağa veya hafif göstermeğe çalışmaktan daha fena bir sistem olamıyacağını söyliyor. Herriot nutkuna devam ediyor: — Dostumuz Mösyö Chautemps | te anlamıştır ki Fransız milleti ha- kikati öğrenmek ve teminat almak bimerhamet hareket edeceğiz, şa- ey se ve fırkamızın şeref ve haysiyetini şunun bunun, key- fine kurban edemeyiz,” (Bitmedi) Lehistanın *Harici siyaseti Hariciye nazırı hariciye €ncümeninde izahat verdi VARŞOVA, 6 (A.A.) — Polonya i Ajansı bildiriyor: Z Hariciye Almanyanın silâhlanması ve Alman gazeteleri BERLİN, 6 (A-A.) — Silâherzlan- ma meselesini tetkik eden Alman mat buatı İngiliz ve İtalyan muhtıralarmı muvaffakıyet azminin halisane bir ifa Cüzzama karşı PARIS, 6 (A-A.) — Fen akademi. Charles Richet, cüz | HARİCİ HABERLER Avusturya Mesele çıkarmak Şikâyet edecek İçin mi? Avusturya Başvekilinin | Japonlar nakliyat parasın- Peşteden avdeti bekleniycr| da müşkilât çıkarıyorlar CENEVRE, 6. A.A, — Havas ajansı muhabirinden ; Milletler cemiyeti, pa- zartesi günü Avusturya (sefiri Baron Pflügel'in konseyin fevkalâde bir içti- manı talep edeceğini bekliyordu. Fakat dün öğleden sonra, Avusturya hüküme- tinin başvekil M. Delffus'a eni ce- miyetini haberdar etmeğe salahiyet ver- imek'e beraber teşebbüsatını başvekilin Budapeşteyi ziyaretinden sonraya “bi- raktığını öğrenmiştir. Binaenaleyh, müracaat cumadan ev- vel yapılmıyacaktır. Viyana hükümeti. nin bu tedbirli hareketi dahili siyasi ha- diselerle olduğu kadar Londradan gel diği söylenilen tavsiyelerle izah edil. m. k Kabine, Cemevreye fakla karar vermiştir ve ie lere Avusturyanm Almanya ile olan mü nasebetlerine dair yüklü. bir dosya ve recektir, Sonuna kadar mukavemet VİYANA, 6, A.A, — dar mukavemet ” serlevhası altında, Heimvehren'lerin ve başvekil muavini M. Fey'in naşiri efâri Abend-Zeitung Berlin notasına, vazih vakalarla cevap veriyör, ve şunlardan bahsediyor “1 — Münihten radyo ile yapılan mpsriyak sadece alman b sin yapıldığı yanlıştır. Zira, üçüncü im- paratorluğun saferi yakmdır. diye, A- bir ağa mazileri sabretmeğe davet edil. miştir, 2 — Avusturya polisi, vesaik ile A- vusturyadaki Hitler ini 3.— Avusturya reji kaçan. larm birbirlerine uyan ifadeleri, bu kı tanın teşkili hakkında iddiaları nı cerh n Gazete, Almanyaya, luları için saklamasını tavsiye ediyor ve şuneticeye varıyor : “ Almanya tarafından teklif edilen i- dari islahatı istihfafla iz. A reddederiz. me Avusturyalı ve iüstakil ola VİYANA, 6. A.A, — Kabine, Almam Avusturya ibtilâfını milletler | cemiye- bine sevketmek hususunda başvekil M. Dollfus'e salâhiyet vermiştir. Muame- lenin tanzimi ve hangi tarihte yapılma- 8ı icap ettiği başvekilin reyine bırakıl” mmiştar. Başvekile salâhiyet VİYANA, 6. A.A, — Avusturya ajan sından : Dün toplanan kabine ittifakla üzre lüzum ve faydalı göreceği her lü teşebbüslerde bulunmak için ir kile selâhiyet vermiştir. Ba sg yl man hükümtine de evvelce bil Odesada ilk amerikah vapuru ODESA, 6 (A.A.) — Odesaya ge len ilk Amerikan vapuru excelsior un kaptanı beyanatında Sovyet Rusya ile ticaret münasebetlerinin başlamış ol - masının Amerikada hararetle karşılan dığını söylemiş ve export line kumpanyasının şimdilik ayda iki defa Nevyork - Odesa servisi ihdas edeceğini haber vermiştir. al. idi . e Eğe Bir polis üç meslektaşını yaraladı MOSKOVA, 6 (A.A.) — Sakal « yandan bildirildiğine göre mahalli i bir polis memuru diğer üç polisi tabanca ile yaraladık- tan sonra kaçmıya başladığından fi - rarinin ateş açılmış ve bu sırada oradan bir otomobili Kek ir rından Ussof omuzundan yaralanmış tır, Mahalli Mançukov makumatı Sov- yet konsolosluğuna tecssürlerini bil dirmişler ve mezkür hâdiseden dola - yı tarziye vermişlerdir. Hindistanda Gayrimemnunlar BOMBAY, 6 (A.A) — ji gayri Şimdiki re- Delhide a bir nümayiş tertip etmişler » — 22/1 tari 2,389,068 idi. MOSKOVA, 6 (A.A.) — Tas ajan sından: Japon askeri kumandanlığı Çin şark şimendiferleri idaresine askeri kıtaat nak linden borçlu olduğu 21 milyon rub- leye mahsuben 485,000 ruble vermiş - tir. Japon kumandanlığı borcunun yarı» yarıya yani on milyona indirilmesini is- temiştir. MOSKOVA, 6 A.A.) — Kabnro - vekiden bildirildiğine göre, Poğradiç- naya istasyonundaki Japon ve Mançu» kov gümrük memurları şarki şimendi - fer yolları ile Ussuri şimendiferleri rasındaki emtia nakliyatını her çareye baş vurarak i tmektedirler. Bir gün de bir hattan diğer hatta elli vagon - dan fazla geçirilmesi menedildiği gibi bir arada üçten Fazla vagon doldurul - ması da menolunmuştur. Diğer taraftan Ussuri şimendiferle- lerinden gelen bir trenin 24 memuru tevkif ve tabarri olunmuş ve ancak üç saat sonra serbest bırakılmıştır. TOKYO, 6 (A.A) — beyanatia Hint hükümeti tarafından al- datıldığını zannettiğini söylemiştir. Hint hükümeti bütün vaatlarına rağ- der, maktadır. M. Hirota, buna mani olmak için lâ- m gelen m devam ettiğini ilâve etmiştir. "MOSKOVA, 6 (A.A) — Habareve- Çinde boğuşma devam ediyor MOSKOVA, 6 (A.A.) — Urumçi» den bildiriliyor: Sinkiang hülümetile Çin cenerali Maçuin'in kuvvetleri müsade meler devam etmektedir. Çin Cenera Binin Urumçi'yi işgal etmek için yap- tığı bütün teşebbüsler tardolunmuştur. Havana tekrar karışıyor HAVANA, 6 (A.A) — Havana be lediye reisinin evinin önünde bir bom ba patlamıştır. Hasarat mühimdir. İtalya ve Haiti sefaretleri binaları ha sara uğramıştır. Maneti şeker fabri - kası müdürü Miralay Batista'dan ec- nebi emlâkinin himayesini ve sahra topçulariyle kıtaat gönderilmesini tel #rafla istemiştir. Birçok vilâyetlerde şeket fabrikaları müdürleri grev ilân etmişlerdir. 75.000 işçi grev balinde- dir. Tütün fabrikalarr müdürleri fab rikaların mahsul ayın 25 ine kadar toplanmadığı takdirde iki milyon do İar zarar edeceklerini bildirmişlerdir. Elektrikler işleyen bütün sanayi, iş - lerini durdurmağa hazırlanmaktadır. lar. Havananın birçok © mahallerinde işık yoktur. k Hükümet grevcileri, şehirlerde ve ada dahilinde tecrit siyer mi grev 48 saat temdit olunmuştur. Greve iştirak etmiyenler rıhtımda ve antrepolarda asker himayesi altnda Ga neşriyat - İki zelzele FRANKFURT - AM - MEİN, 6 olduğu > RAN, (A.A.) — Pirana, ie Delmla kuvvetli bir zel zele olmuştur. Bu son şehirde iki kişi yaralanmıştır. Habeşistanda Alman . Yahudileri ADDİS « ABABA, 6 (A-A.) — Gay» ri resmi olarak teyit edilen haberlere göre, istan hüleümeti , binlerce Al man ini müsan 'de etmiştir. kararın, meşhur e - sörlerinden Reinhardt'm ile rip Yeni bir otojir LONDRAA, 6 (A.A.) — (Daily gneztesinin haber verdiğine te bir otojirin inşasmı emretmiştir. Bu gazete bu cins âletlerin askeri esymeti ordu ve donanma ehli hibre- since çok ehemmiyetli telâkki edildi- Fi bunlar, bem rasrt vazife | Mİ İRİ onarma Gazi Hz.nin sabık Maliye Vekili hakkında kıymetli telgrafları ANKARA, 6 (Telefonla) — Başvekil İsmet Paşanın Maliye ve - kili Abdülhalik Beyin istifası ve F uat Beyin Maliye vekâletine nakli ve tayini hakkında Reisicümhur Hazretlerine çektiği telgraf ve aldı- ğı cevabı Resmi Gazete neşretmek tedir. İsmet Paşanın telgrafında Abd ülhalik Beyin istifası şöyle bildiril - mektedir: “Maliye Vekdi Abdülhalik Bey sıhhi mazeretinden dolayı vekâletten affini istirham ve şimdi ye kadar lütfen esirgemediğiniz te - veccühe derin saygı ve minnetleri'ni ifade etmektedir.” Gazi Hazretleri cevaplarında Fuat Beyin Maliye vekâletine tayini tasvip etmekte ve Abdülhalik Beyin ist#ası karşısında teessürlerini ö- tideki kıymetli cümle ile ifade eylemektedirler; “Abdülhalik Beyefendinin sıhhi mazereti dolayısile vekâletten istifasını büyük hüzünle kabul edi yorum.” Kuru meyveciler birliği toplandı İZMİR, 6 (Milliyet) — Kuru meyve ihracat birliği bugün tekrar toplanmıştır. İçtimada Borsadan d aha yüksek fiyatla üzüm alınması - na, mutavassıtların da piyasaya fazla mal arzetmelerine karar verildi. İzmir ticaret odasının bir raporu İZMİR, 6 (A-A.) — Ticaret odası, muhtelif mahsüllerimizin vazi- yetlerine dair bir rapor tanzim etm iştir. Bu rapora nazaran 932 sene - sinde 5 milyon 63 bin 450. 1933 senesinde 7 milyon 316 bin 107, 1933 senesinde ise, 10 milyon 706 bin 97 kilo bakla ve 1932 sene-inde 17 mil yon 730 bin 515 kilo palamut, ile, 2 milyon 940 bin 594 kilo palamut hülâsası, 1933 senesinde ise 15 mil yon 959 bin 625 kilo palamut ile, 4 milyon 11 bin 333 kilo palamat hülâsası. Ve 1932 senesinde 66 bin 670 kilo, ve 1933 senesinde ise, 15 1 bin 164 kilo afyon, ve 1932 sene- sinde 375 bin 503 kilo, ve 1933 se nesinde bir milyon 905 bin 355 kilo zeytinyağı ve yalnız 1933 de 981 bin 808 kilo pamuk muhtelif ecnebi memleketlere ihraç edilmiştir. Bursa - Orhaeneli soyguncuların- dan beşi idama mahküm edildi BURSA, 6 (A.A.) — Bursa ağ ır ceza mahkemesi Bürsa - Orhaneli yol royi an Piyade Must afa, Şat oğlu Hüseyin, Mustafa Hak hı, Bekir Osman ve kardeşi Mehm edin idamlarına, fakat bunlardan Osman ile kardeşi Mehmedin yaşl arının küçüklüğüne binaen on beşer yıl ağır hapislerine, şoför Yusufun da üç yıl ağır hapsine ve bu müd - det kadar âmme hidematından ma hrumiyetine ve emniyet nezaretinde bulundurulmasına karar vermiştir. Karar mülttekemelre tebliğ edilmiş- tir. Mahkeme salonu ile Adliye sa rayı meydanı mahakemeyi takip et. mek istiyen kesif bir halk kütlesi ile dolu idi. . ay. pim Suriyede emlâki olanlar için ANKARA, 6 (A.A.) — Suriy ede Türk emlâki üzerine mevzu tak- yit edici tedbirlerin İskenderun ve Lâzkiye dahilinde kaldırıldığını ev- velce bildirmiştik. Bu ref tedbiri henüz bülün Suriyeye teşmil edilme- miş ise de Suriyenin diğer mıntak alarındaki Türk emlâki üzerine mus amele yapmak isteyen Türk vatandaşlarının Beyrut başkonsolosumuz vasıtasiyle vâki olacak münferit m üracâatlarının imkân nisbetinde isaf edileceği Suriye öli komiserliğince Beyrut baş konsolosumuza bildiril. miştir. Alâkadarlar bu kabil işler için doğrudan doğruya Beyrut Tür. 5 kiye baş konsolosluğuna müracaat ederek işlerini takip edebilecekler. z dir, Bursaya heyecan Veren hadise Bir esrarkeş iki kişiyi öl dürdü, altı kişiyi yaraladı ve itlâf edildi bir şeririn ika ettiği Bee ğabiriniz. mlefanla JResmi telgrafla muhabere ANKARA, 6 (Telefonla) — Ölçü ler ve âyar ma başmüfettiş ve müfettişliklerinin resmi telgrafla mu habereye mezun makam ve memuri- yetler listesine ilâvesi İcra vekilleri heyetince kararlaşmıştır. 4 Süleyman Emin Paşâ defnedildi i seyi dün ANKARA, 6 (A.A.) — Devlet şü- 1eİ şti. Bugün do Ajans âtideki taf. | rast azasından merhum Süleyman E- 4 Nİ silâtı vermektedir: win Paşanım cenazesi in - | BURSA, 6 (A.A.) — Şehrimizde ie kaldırılmış ve Cebeci kabrista- i” bu gece iki kişinin ölümü ve altr kişi. | mına defnedilmitşir. Cenaze merasi - nin yaralanmasiyle neticelenen ve şeh | minde Dahiliye Pi Şükrü Xu Ni ri birkaç saat heyecana sokan çok fe bat ve İçtismat il ci bir vak'a olmuştur. Havlucu Ahmet | âvenet vekületi vekili Muhlis, C. H. FX i ir esrarkeş evinde iken ka - | umumi kâtibi Recep Beylerle, umum rım ile aralarında çıkan bir kavga ü- Se eği zerine pıçağını çekerek evvelâ karısı re Koka ürene Ni» ar öldürmüş ve yalın ayak bir halde: yekkleiieei miseeerları | üda- sokağa , doğruca üç > şürası erkânı ve daha dört mahalle aşır; Reyhan semtine | birşok seVAt hazır bulunmuşlardır. ecek orada bulusacağını haber al | “Eee İliği tahmin edilen, aralarında bir da: | Kıbrıs sporcuları Ada- o * lduğu söylenen elektrikçi İzzet i Eisediyi yine ayal peçakla öldürmüş | © “Ap, aa geliyor bu sırada kocasını kurtar A,G (AA) — Çukurova ve bu sir Ni futbol Kez ld mıya koşan karısı Şahseneyi ve elek” heyeti bayramında trikçi İsmaili de yaralamıştır. Bun - ni, vd lee Kıbrıs takımımı A“ Çi, dan sonra katil Tahal karakeiimi kp? ya davet etmiye karar vermiştir. i ilk önce masası Ri Miz yan komiser muavini Eten - | Bulgaristanda komünist- diyi birden bire ve ayni İerle ibi d sade da bulunan iki polisi de erle bir musademe 2 arak fırlamıştır. Polisler SOFYA, 6 (A.A.) — Plivdiç civar e dala | yandaki Ke ete Damünilerde Jae ranlık kendisini darmalar arasmda çıkan bir arbede İş, dir. Bunun üzerine zabıta kuvvetleri | üzerine jandarmalar silâh kullanımı derhal harekete geçmiş ve şehir baş. | lardır. Dördü jandarma olmak üzer* tan başa taranmaya - Bir | dokuz yaralı vardır. On dokuz komü" müddet sonra katilin İrgandi köprüsü | mist tevkif edilmitşir. ğı ri ra aj * e e Vatanilerin kongresi BEYRUT, 6 (A.A) — Hananonun hastalığı dolayısiyle te £ bir edilen vatani kongresi bu aym 19 ünde Humus'da toplanacaktır. Amerika ile iadei müc- rimin mukavelesi temin 3 VAŞINGTON, 6 (A.A.) — Ay narak şehrin sükününü Gtniş /AŞINGTON, 6 ri —— moocii Eekie e Çığlar — Bir m ai ime 19 kişinin Sid. Suriyede tetkikat müne ve bir çok kişinin yaralanmasına BEYRUT, 6 (A.A.) — Fransa” sebep olmuştur. Milletler cemiyetindeki merakla Pesaro ve Rubiano mıntakularmda | Doke, cemubi Suriyedeki sığlar sekiz kişinin ölümünü ve on ki: | bitirdikten sonra şimali Suriyeye j Sinin yaralanmasını mucip olmuştur. | miş ve bu meyanda İakenderini pg Dağlarda bulunan bir çok nahiye. | uğramıştır. Mamailerh bu hurda eğe lerle münakele kesilmiştir. Yardım | zrlyacağı raporu Milletler i 'ne verecektir.