2 Ocak 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Tercüme eder: Mehmet HALİT Ya zan: Bahriye birinci mülâzımı “Doniç,, 15 Boğaz önünde tuzak! Hamidiye Rus kruvazörlerinin takibinden nasıl kurtuldu? in gayretimize rağmen Ha- midiyeye yardım edemiyorduk. Bi- zi elde edemiyeceklerini iyi bilen Ruslar bizim dümen (suyumuzun arkasından geçerek gidiyorlar ve “Hamidiye,,nin üzerine atılmakta devam ediyorlardı. Arada yüz sek- sen hektometre kadar mesafe var- dı. “Kagul,,un 15 — santimetrelik topları Hamidiyeyi ateş altma ala- mıyorli Bu suretle öğleden (evvelki ilk satler geçiyordu. “Hamidiye,nin takriben yarım mil seyrile endaht mssafesini aşabilecek bir vakti kal- mümkünse ya- safe ile cenahımızda bulunuyordu. Biz tabii bilâvasıta Rusların em- niyetli endaht mesafesinden kaç- mak istiyorduk, ve daima bu ma- nevrayı yapmaya mecbur oluyor- duk. Avlanan kruvazörü mümkün olduğu kadar himaye etmek, ta- kipten kurtarmak, bunun için de kendimizi bu tehlikeli ve gayri mü sayi yarışa atmaktan başka çare - miz yoktu. Pek tabii olarak Oküçük Türk k'uvazöründe, yüksek (sürati tut- mak Rusların endaht mesafesin - den hariçte kalmak için mümkün olabilen her şey Rus- lar da Hamidiyeye yetişmek ve onu batırmak çin ellerinden gelen her- yeri yapıyorla: Düşman kruvazörleri © gittikçe “Hamidiye,, nin (oyanma yaklaşı. yorlardı. Öğleden sonraki ilk saatlerde on- lar kismen endaht sahasma yakın- laşmışlardı. Biz hepsini sarmıştık, ve hepsile döğüşmeğe hazırdık! Fakat, birden © inanılmayacak bir hâdise oldu. Rus kruvazörleri tepdili istikamet ediverdiler. Ne ol- du bilmiyoruz? Düşman Yavuzun bir yerden hemencecik çıkıp gele- , Hamidiyeyi müdafaa ede- İeğini mi zannetti, yoksa kömür- mü bitti, makinelerine bir sakatlık mı geldi ne oldu? Bu nokta bir tür- Tü anlaşılamadı. Bu uzun takip ber- hava olup gitmişti. Anlaşılan Rus- iv ! © Gazi köprüsü Buköprü yapılmadan tram- vaylar çoğaltılamıyor e mi kında bazı tetkikat yapılmaktadır. Öğ - xir bulundular, e İNEBOLU, 1 (A.A) — Gazi har- yetlerinin cümhuriyetimizin onuncu yıldönümü münasebetile halkevine ar mağan buyurdukları fotoğrafileri dün akşam heyecanlı tezahürat içinde ev salonuna asilmaştar. Hamdullah Suphi B. geldi Ankarada bulunmakta olan Bükreş #efirimiz Hamdullah Suphi Bey şehri- mize gelmiştir. Hamdullah Tiğye İlir iki güne kadar Bükreşe gidecektir. Eskişehire gitmekten 1 vazgeçti Yeni sistem bir askeri tayyaresinin #ropagandasını yapmak üzere seyahat #önekte olan Fransız tayyareçisi Costes nihayet Eskişehire gitmekten vazgeç. İ | püşve dün anbah Belgrada gittniştir. lar bizimle yeniden çarpışmak için daha iyi bir fırsat bekliyorlardı! Batum ziyaretlerinden * artık u- sanmıştık, Üdesa - Sivastopol ara- sında dolaşmak ve Rus ticaret mü- nakalâtını sektedar etmek için ve- ni vazifeler almıştık, Faket, müte- madİ ız acatunızından usul mus“ lar da kendileri için yeni bir hattı- hareket tutmuşlardı: Denizde ya- kalayamadıkları Midilliyi boğaza Bir kaç defalar bunu tecrübe etti- ler. Boğaz önüne geldiler, bekledi- ler, Gene bir gün vazifemizi bitirmiş geriye dönüyorduk. Tabii Rusların Karadeniz Boğazının önünde dur- duklarmı tehlikeli mmtakaya yak- laştığımız vakit, sevimli ve lâtif bir Mart gününün gündüzü nihayete ermişti. Gemi dikkat ve teyakkuz- la boğaza doğru ilerliyorduk, Kabil olduğu kadar sahili takip ediyorduk. Birden hava sislendi, ve kuvvet- Wi bir kar fırtınası başladı! Bü tam zamanında imdadımıza yetişen fırtına idi. | Havaokadar kalın ve gözle (görülmez bir hale gelmiştik ki, çizer sahili yalnız beyaz bir çi görebiliyor ve azami süratle | seyrediyorduk. Cesaretimizde hiç bir kırıklık yok- tu, Kardan kâsumız olduğu kadar zararımız da vardı. Ruslar bizi gör- miyebilirdi, fakat, biz de onları görmüyorduk. Boğazın önünde bu- run buruna, yahut ta borda borda- ya gelebilir ve batırılırdık. Seki bir Ke yakalaniştaki fecatin idrâk etmemenin imkânı zeki Midilli her yerdeki şeytani halile Rus filosunun en büyük ve hakkak ki Midillinin şeytanlığı ka- dar talii de vardı. Bu sefer de kar fırtınası ona yardımını göstermiş | | ve Midilli Rus | filosuna Boğazın | önünde bile gene oyununu oynamış © (Bitmedi) Balkan haberleri 3 Mari hareketine iştirak edenler ATINA, 1 (A.A) — — Plastirasın 3 harek stine ii ceneraller- Yugoslav kralının Paris seyahati BELGRAT, 1 (Milliyet) — Yugos- lav kralının smekarrer olan Paris giye aa e yakın- da tesbit edilecektir. .— Yunan maliye nazırı e 1 Mlz — > na ba isi istifa a haberini yazıyorlar, Belediye intihabatı ATT Milli, — NA 2 (üye) Belediy ie mi en bel eliceklir nunu müzakere ve Muammer Bey bugün geliyor ANKARA, 1 (Telfanla) — İş Bane müdür vekili Muammer B. esk emmi z wn sinek ürere bu akşam ie tanbula hareket etmiştir. Antalya vılâyetinde iskân mil ANKARA, 1 vE e iğağie | Midilli'nin Karadenizdeki akınları | HARICI HABERLER| Bir Rus - Japon Harbi mi? Sovyetlerin İktısadi i plânı Londra gazeteleri harp ih-|M. Molotof yeni ni senede ne- timalinden bahsediyorlar LONDRA, 1 (A.A.) — Birçok Lon- dra gazeteleri son zamanlarda Rus - Ja- pon gerginliği hakkında endişelerini iz- şimdiden iki memleket arasında müsel - İâh bir ihülüftan dolayı ciddi korkular izhar etmektedirler. “Vermen” gazetesinde, M. Bartlitt, bu husustaki endişelerini bildiriyor. Va ziyetin şarki Avrupada da ayni derece - de e. olabileceğini görüyor. Bu muharrir, İ bir taarruz yapa cak herhangi bir memlekete karşı mi dahale etmeği rs taahhüt etmesini is tiyor ve diyor ki: “Rusya ile Japonya arasında bir harp imkânı hemen hemen bir ihtimal haline gelmiştir. Ve bu ihtilâf iki büyük devlet arasında olmakla beraber mecburen di. harp tehlikesinin karşında, Avrupada da bir tehlike mevcuttur ki, bu, er veya geç, bir harple olan eski ittifak sistemlerine avdettir. Bir tayyare kazası PARİS, 1 (A.A) — Paris civarın - da Athismonu'da bir tayyare düşmüş - tür, Pilot derhal ölmüştür. İçinde bulu» nan bir kadın yolcu da biraz sonra öl- müştür. Düz hat üzeridde dünya rekoru Yeni seneye Girerken Temps gazetesi geçen sene için ne diyor? PARİS, 1 (A.A.) — “Temps” gazete si bugün 1933 senesinde olan beynelmi- Iel hâdiselerin bilünçosunu yapıyor. Bu bilânço, diyor, inkisar vericidir. Bunun İa beraber, gazete, yeni seneye girerken istikballerini iyi bir şekilde istifade, ederek vazifele- rini dürüst bir şekilde yapmak hususun. da kat'i bir karar vermiş olmalarını te- nenni ediyor. Silâhları bırakma mesele» sine temas eden Temps Berlinin Fran - sız cevabına vereceği cevabın Almanya- nın vaziyetini silâhları tahdit siyasetine uydurup uydurmayacağını veya henüz yakza ne olduğu belli olmayan dahili ve maksatlar istihdaf eden tekrar si- in iradesine herşeyi feda edip et- miyeceğini göstereceğine pe ediyor. Fransız - Alman Görüşmeleri BERLİN 1 (A.A. M. François Poncet. dün Ürüne Berline geldi. PARIS, 21 (A.A.) — Havas Ajan sından: M. François Poncet Fransız hü- Romanyada vaziyet BÜKREŞ, 1 (A.A.) Barr di Ş,I(AA) Şilan çıkardıkları şayinlar tekzip edilmekte - dir, Hül ve aldığı ted birleri sükünet ile BÜKREŞ, 1 ALİ) e Ae #4 bildiriyor: Nazırlar meclisi re zeilaraşa mm msi ak 1 İng üneilili pa payeler LONDRA, 1 (AA) 7. Yeni sne münasebetile istede verilen payeler şunlardır; 5 yeni ie 4 baron- net ve 28 şövalye, Eski sakliyet mazıri M. Pybs, Baron net payesini almıştır. Hariciye mezareti Ankara ticaret mektebi ANKARA, 1 (Telefonla) — Anka va ticaret lisesi leyli talebesi için mek- tebin yanında bir pansiyon inşa ettire- Ege yurdu mağa karar vermiştir. Üniversiteye de vam eden İzmirli gençleri harındıra « cak ipek yurt tamamile hazırlan - muşlır. Bu cuma günü saat 10,5 ta dun küşat resmi yapılacaktır, — — ME vaziyet LONDRA, 1 (A.A.) — Manchester Guardian gazetesi Mongolistan'da bu gün mevcut vaziyet hakkında yürüttü - ğü mütalealar sırasında Nankin hüküme- tinin Mongolistaz,da nüfuzunu kuvvet - kelam kaydettikten sonra di « yor kiz “Mongolistan, Mançuri gibi, bir piya sa haline getirilemez. Çünkü e deki servet membaları ve ziraat kabili - yet ri Mongolistanda yoktur. Bununla be- Mongolistanın sevk iş, sara servet memhalarını gözöni vak taktir etmemelidir.” ler yapılacağını anlatıyor MOSKOVA, 1 (A.A.) — Tass Ajan sı bildiryor: M. Molotof, Sovyet Rusya icra komitesinin bu seneki içtima devre- sinde tevdi etmek üzcre hazırlamış ol - duğu raporda 1933 senesinin bilânçosu- Bu, 1934 senesine sit iktisadi plânr ve İ- kinci beş seneye ait programın heyeti mecmuasımı izah veleşrih edilecektir. 1933 senesinde rekolte 898 milyon ken- tale baliğ yani 1932 senesine nazaran yüzde sekiz nisbetinde tezayüt görül - müştür. 1934 senesinde ağır sanayiinin istilhsalâtı geçen seneye nazara yüzde yirmi bir ve hafif sanayiinki yüzde kırk iki nişbetinde artacaktır, 1934 senesin- de dökme demir istihsalâtı on milyon ton ve elektrik kudreti de 19 milyar saat kilovat artacaktır. Toprağın randımanı mühim mikdarda artacaktır. Traktörle - rin kabiliyeti yüzde kırk iki nisbetinde artacak ve bu suretle dört milyon dört yüz bin beygir kuvvetinde olacaktır. Hükümet , hayvan yetiştirmesi işi ile hilhasın meşgul olacaktır. Demiryolu münakalitı sahasındaki işler 1933 senesine nazaran yüzde 63 nisbetinde artacaktır. Memleket dahilinde nehir yollarının mecmüu tulü 101.000 kilometreye baliğ olacaktır. İlmi ve teknik enstitüler tevsi edile- MOSKOVA, 1 (£LA.) — Tass Ajan- « bildiriyor: Sovyet Rusya icra komite sinin bu içtima devresi için ihzar etmiş olduğu raporda maliye halk komiseri M. kuk ettirilmiş olduğunu beyandan son - ra mezkür seneye ait varidatın 39 ve ma- sarifin 36 milyar ruble olduğunu ve mex kür bütçe tahminlerinin ise mütekabi- len 35 ve 33,2 milyardan ibaret bulun - duğunu izah etmektedir. Avusturyanın Harici siyaseti ii Başvekil M. Dollfuss rad- yoda bir nutuk söyledi VİYANA, 1 (A.A.) — Başvekil M, Dollfuss, yeni sene münasebetile radyo da söylediği nutukta, harici siyasi vazi- yetten bahsederek nazilerin Avusturya » ya karşı açtıkları harp Avusturyanın ü « çüncü imperatorluğa ilhakı için mutta - vit bir mücadele ve bu suretle Avuştur. | ya devletinin istiklâline taarruz halinde inkişaf etmiştir. Diyebilirz ki, bütün dün yada Avusturyanın hürriyeti için olan mü cadelesine karşı hakiki bir muhabbet ve teveccüh hâsıl olmuştur. Diğer devlet lerle iyi münasebat, ancak galiple mağ- lüp arasında fark nihayet zail olduğu takdirde mümkündür, Bütün bu nokta- larda, Almanya ve Avusturya siyaseti müvazidir. Ü . .. mit verici NEVYORK, 1 er ) — İş federas- yonunun Amerikalı reisi Mister Vilyam Green, yeni senenin parlak ve emniyet verici bir istikbal manzarası arzettiğini Mumaileyhe nazaran işsizlik azal e canlanmakta bulunmuş " Mesaisinii Kv Va nunlar ahkâmı başlıca sanayiin esasla. 1 da hüküm süren kayıtsızlığa hatime çek- Cğini beyan etmiştir. İnhisarlar varidatı Niçin azalıyor? (Başi 1 inci sahifede) sından dolayı geçen seneki hasılat tutu- lamamıştır. Geçen senenin altı ayında 8 milyon 450,000 kilo tütün satıldığı ba'de bu senenin altı ayında 6,072,000 kilo tü- tün satılmıştır. Fakat geçen sene ay- ni müddete ait satış bedeli 19 milyon 120,000 Ura idi bu sene 17,727,000 li- radır. Gelecek sene bütçesinin tanzimine. henüz başlamadık. Marta kadar büt- geyi yapıp vekâlete göndereceği “Yeni teşkilâla gelince: 'Mülhakat- le tedricen tatbik ediyoruz. Mütehas- sısların tavsiye ettikleri teşkilâtla bu- günkü teşkilâtn bariz farkları şudur! inhisar maddelerinin satış işle- ri o maddelerin istihsal işlerile birlikte idare edildiği halde mütehassısların teklifleri satış işlerinin istihsal işlerim. den ayrılarak tek bir kısımda toplanma» 4 ve istihsal işlerinin de ayrı kısımlar halinde idare edilmesi esasa müstenit- tr. Bundan maada bilhassa yaprak tütün şubesinde bazı teklifler yapmışlardır. Teklifleri veçbile bugünden bütün Âli karar heyetinden kalan dos- yalardan refi kararı alanlar ANKARA, 1 (Telefonla) — Devlet şurası riyaseti mülkiye daire- sinin âli karar heyeti tarafından tetkik edilemiyen 99 dosya üzerindeki tetkikatınin neticelerini Başvekâlete bildirmiştir. Mülkiye dairesi 99 dosyadan yirmisi hakkında refi kararı vermiş, 79 u hakkında ise ev - velce heyeti mahsusaca ve'ilmiş kararları muhafaza etmiştir. Hakların- daki heyeti mahsusa kararları refedilenlerden: mütekait bulunanlara yeniden bir maaş tahsis olunacağı gibi müterakim maşları da hesap e- dilerek kendilerine iade olunacaktır. Bu husustaki muamelelere alâka - dar dairelerce tevessül olunmuştur. Hükümet mülkiye dairesinin karar. larını Resmi gazete ile neşrettirecektir. Gazi Orman Çiftliğinde ilkmektep ANKARA, 1 (Telefonla) — Gazi orman çiftliğinde yapılan o - nuncu yıl ismindeki yatı lk mektebi bugün merasimle açıldı. Maarif Vekili mektebi gezdi ve mükemmeliyetten memnun olduğunu söyledi. Harpte Türk tabüyetine girenler ANKARA, 1 (Telefonla) — Büyük harpte muhasım devletler te- baasından Türk tabüyetine gifecekler hakkında eski Osmanlı impera - torluğu kuvveti icraiyesi tarafından 331 senesinde ittihaz edilmiş ve 931 tarihinde bir kararname ile meriyetten kaldırılmış bulunan karar hak - kında ahiren Heyeti Vekilece görüşülerek bu kararın yeni mevzuata gö re tabüyet işlerinde tatbik yeri kalmamasından dolayı 209-931 tarihin den itibaren meriyetten kaldırılmasına ve bu kararın meriyeti zamanın da Türk tabiiyetine alınmış balunanların bu karardan mütevellit vazi » yet eski muamelelerine ve tahaddüs etmiş vaziyetlerin devamına tesiri olmadığına karar verilmiştir. İcra Vekilleri Heyeti toplandı ANKARA, 1 (Telefonla) — İcra Vekilleri heyeti bu akşam top » lanmıştır. Toplantı geç vakte kadar devam etmiştir. Yeni Maarif Vekâleti binası ANKARA, 1 (Telefonla) — Yeni Maarif Vekâleti binasının pro- jeleri ikmal edilmek üzeredir. Bu ay nihayetinde münakasa açılacaktır. Temsil akademisi açılıyor ANKARA, 1 (Telefonla) — Cebecide Musiki Muallim Mektebi « nin yanında bir temsil akademisi yapılacaktır. Aka ismi Musiki Mual - lim Mektebi müdürlüğü tarafından idare edilecek ve tiyatro, opera, ba- let kısımlarını ihtiva edecek orkestra şefi ve rejisör yetiştirecektir. EY ğe Yeni Lübnan Reisicümhuru BEYRUT, 1 (A.A.) — Sabık idare meclisi reisi ve sabık Başvekil Abit Sait Paşa Lübnan cümhuriyeti reisliğine seçilmiştir. Yeni Reisi - cümhur, bu ayın yirmi sekizinde ifayı öazifeye başlayacaktır. İskenderunda emlâki olanlar ANKARA, I (A.A.) — Hariciye vekâletinden: İskenderün müs. takil sancağı dahilindeki Türk emlâki üzerine meuzu ayni hakları tak- edici tedbirlerin 27-12-933 iarihinde kaldırıldığı Fransa büyük elçi - tarafından Hariciye vekğletine tebliğ olunmuştur. İşbu kararın ileri- de Suriyenin diğer mıntakalarına da teşmilinden alâkadarlar peyder - pek haberdar edileceklerdir. Bursada yakalanan kaçakçılar BURSA, 1 (A.A.) — Halepli Mehmet ve Ahmet isminde iki karde şin idare ettiği bir kaçakçı şebekesi şehrimiz zabıtasınca yakalanmış - tır. Bu şebekenin unsurları Balıklı kö; 'n bakkal Süleyman, şoför Hüseyin ve Koca Arap Hanında Sami ismindeki adamlardır. Depo et. tikleri mahalde 13.100 tane çakmak taşı, Brovnik sistemi çakmaklar, ve esrar bulunmuştur. Bu mevaddın Suriyeden İstanbul yola ile buraya 'ahkikata devam edilmektedir. getirildiği anlaşılmıştır. Zenginin parası, Züğürdün çenesi (Başı 1 inci sahifede) di ile 10 arkadaşının müşterek biletle- Fridman ailesi pezdine girdiğini, ev. | rine isabet etmiştir. velki gece kapı çalınarak büyük ikra- ri kazandığı kendisine tebşir edil i, parasını bankaya koyup nezdin aileden ayrılmıyacağını . Melli, Metagalvas, kazan- dığı paradan yalnız li bir hatıra ve çocuğuna bir kat elbi- se alacağını ilâve etmiştir. Yarım milyonluk ikramiyeyi kaza- 'nanlardan biri de, Beşiktaşta bahçıvan İsmail Hakkı Efendidir. Şimdiye ka- dar parasızlıktan çok sıkıntı çektiğini ve bu yüzden evlenmediğini ve şimdi zengin olunca evleneceğini söyliyen İsmail Hakkı Efendi: — Bu sene İahanalar para etmedi, “ Sâğak Bprasianin Hi gergi Gl | akika Sal nde Tek e yenin ineci Sait efendiye, ecrame- İnkılâp lisesi talebesinden Disli eter. sinde Hüsnü bey ve arkadaşlarına, — kısmında tek bir şube halinde idare © | mmamönünde Zehra hanıma, ikinci dairesinde Kâzım üç bi vi, dilmekiz slam yaprak tütün işlerinin üç yea şubeye ayrılması takarrür etmiştir. Bu şubeler ziraat, mübayaat ve stok vei- malât şubeleridir. Bu teşkilâtin metice- si olmak üzere İstanbuldaki yaprak tü- tün depoları doğrudan doğruya merke ski çi Hacı beye, Cümhuriyet yo va iler rında Bakir pahlivanâ, Singer Sofra yasında Olga arkadaşlarına, smda — Solra tuzu meselesini de tetkik | Fincanköyde ne evvel Düyunu Umumiye zamanında yapılıp son seneye kadar metruk kalan belerini yaptık. Netice müsbettir. Yal nız değirmende öğütülecek tuzların ay- yıca bir kurutulma tertibatı ile kurutul- iması icap etmektedir. Şimdi bu moksanın ve bir de paketleme tertibatının ikmali | Paşa mahallesinde Emin efendiye, Yer için tetkikat yapıyoruz. p Sigara Ka filim — Sigara fiyatlarında yaptığımız de- year başka yeni bir tadil mev- ra bahsolmadığı gibi peüzllemi fiyatla. sacla ile değişiklik: yoktu: Limited şirketin nizamnamesini ya pıp tasdike arzedeceğiz. Şirket formali- tesi bittikten ve milli müesseşatın öşti- rakleri sonra faaliye- te geçecektir. SAMSUN, 1 (A.A.) — Yılbaşı pi- yangosunun en büyük ikramiyesi ©- lan 500 bin liranın isabet (ettiği 14045 numaralı onda bir numaralı biletin nısfı Samsunda fotoğrafçı A- li, ikinci nısfı da Samsunda kuduz ormanı fen müşaviri Muzaffer beyde olduğu anlaşılmıştır.