31 Ekim 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

MİLLİYET SALI 31 Bayramımız hariçte de kutlulandı Iç Atinada nutuklar söylendi, Viyana Peştede onuncu | Kema! paşada büyük ie göni yıl marşı çalındı, Berlinde tezahurat yapılmıştır. ATİNA, 30.A.A. — Hükümet ve mec- lis reisleri ve'hariciye nazırı, o Türkiye Reisi Cümhuru ile İsmet Paşa ve Tev- fik Rüştü Beye samimi tebrik telgrafları çekmiş Saat ıl de Türk-Yunan dostluğu bir- e sy * Hiç bir vakit bir hirlik bizimki ka” ' i Hazretlerine ve istikbalde Türk-Yunan samimi dostlu-. ğumun daha kuvvetlenmesi temennisini rengim Sant 11,15 te Enis Bey, sefaret ve kon ; solosluk erkânile birlikte ticaret ve sa- Bayi odasma gitmiştir. Orada Pire ve A- tinanın yüksek smıfına mensup kimseler- le bütün ticaret ve sanayi şubelerine men sup şahsiyetler. muharrir ve edipler, si- yasi zatlar toplanmışlardı. Oda reisi M, Çambiras, bütün yunan müstahsillerinin. Cümhuriyetin yıl dönümünü sevinçle kutluladıklarını söy- leyerek sefiri sel ve “Yaşasın Gazi, yaşasın türk Cümhuriyeti” temen- nisile sözlerine nihayet vermiştir. Sefir Enis Bey, cevaben güzel bir mu- tuk söyleyerek bilhassa Türkiyede Cüm- buriyet rejiminin tesisinin yeniden doğ- muş ve gençleşmiş Türkiyenin mukadde. satımı idare eden büyül Zunu tesbit mere ve bu eserin içtimai tesirleri ilibarile hudutsuz ire. — olduğunu söylemiştir. Mazinin alâkasını tee bemmiyet batıl itikatlerile .Cümhuriyet rejimi Türk milletine melik tarihinin dünya milletleri arasnda 'ök muvaffakiyetlerden biri hiç şüp- pe Türk - Yunan ime » Ticaret odası reisine teşekkür ettikten sonra safir, “Zito Ellas, zito ellino towr- kiki filia” deye haykırarak sözlerini bi- tirmiştir . Çok hararetle alkışlanan Enis Bey, Bundan sonra türk ticaret yg Halil Mithat Beye söz v ve hararetli bir surette işirak etmiştir. Bütün gazeteler bundan bahsetmekte. Gazi ile arkadaşlarını ve kardeş Cümhu- riyette 10 sene içinde yapılan terakkileri göserir meşreylemektedir! İ Messager HAthenes gazetesi hemen | bütün sahifelerini bu yıl dönümüne tah- Tanınmış muharrir | M. Moscopulos, neticeye varmak istemişler ve muvaffak, ta olmuşlardır. “Elefteron Vima ” ilânı, bütün dünya nım karşısında gözleri kamaşmış bir bal de kaldığı tarihi bir hadise olan Cümhu riyetin ilk senelerine sit bir makale yaz maktadrı. İ İmerission Kirix”, Türk-Yunan bağ») larının çok eski olduğunu ve esasen kuv vetli olan Türk-Yunan dostluk ağacının dikilmesile neticelendiğini söyleyor ve “kardaş Cümhuriyetle ayni zamanda ve içimizden geldiği gibi samimi bir surette bu yıl dönümünü kutlulayalım. “ Elefteros o Antropos” © Atinadeki Türk sefareti ticaret ataşesi Halil Mit- bat Eyi bir makalesini ar. Bu makalede on senede elde edilen te- rakkilerle birçokları avukatlık eden Türk | kadının intihap hakkından bahsedilmek “Bios Kosmos” gazetesi eski Türki: | yenin halifesinin kollarında ölüp gitmek te olduğunu yazıyor ” ona gözyaşı dök- mek için herhangi bir Pierre Loti bulu- mabilirdi, fakat Türkiye ölmedi can çe- kişen hastanım yatağından, gençlik, ateş ve kuvvet dolu milli bir mevcudiyet doğ-, “Foni Hau” ve “Akropolis” gazeteleri başmakalelerinde kardeş Cümbhuriyeti se- Yimlamakta, on Cümhuriyet yılının se- “Vradini” “Estia”, o«Esterini» o ve Ene gazeteleri de bu yolda makale- aynı temennilerde bulun- abii. İ ip işlenmiş bir kordele içerinsinde bir Prayda AA — Ceteka As Çekstlorak matbuatı, ve Cümhur- Macar gazetelerinin Mert yazıları | BÜDAPEŞTE , 30. A. A. — Türki Çümbüriyetinin ilmine mü müne makaleler Tl ünl dar ll w büyük ta zile kaydatımektedirler.. “© Kemal'in idaresinde takip ettiği parlak muvaffakiyet yolunun edebiyen devam diğer bir makalesinde, bu bü- resmi havatınm sit mmhtelif haları izah etmektedir. Magyar Hırlap gazetesi, bir zamanlar “basta adam” ismi verilen ve âncak bü- yük devletlerin Hütfu ile yaşıyan Tür- kiye'nin şimdi bizzat kendisinin / lütfü büyük devletler tarafından aranılan kuv vetli ve müstakil büyük bir devlet gaze- tesi yazıyor : Bütün dünyan hayranlık gözleri bu beyecanlı bi , Kli elemen Türk ilme çer rilmiştir. . Macaristan. dünya milletler arasında çok hususi bir teveccüh © ve muabbetle Türk Cümhuriyetinin büyük bayramına etmektedir. — ” Bu bayram, Macaristan'a asırlık bir dostlukla bağlı olan bir milletin modern tarihinin en mühim zaferine mit», kaşla ein Sie bar ranlık ve muhabbet hi: ME ikiz Pesti Naplo gazetesi diyor ki : kiyey zafere ve büyüklüğe götürmek i- çin mümün olan biricik yolu bulmasını lebe eden Türk askernin önünde izne zı egelim.” diyor. Berlinde BERLİN, 30. A, A. — Volff ajansın dan : MEn Cümhuriyetinin onuncu yıl dö- dün Hitler milis kı- yaram mensup bir müfreze, Türkiye se- fareti önünde mevki almıştır. Öğleye doğru, milliyetperver Mi hücum kıtaatı erkânıharbiye Rochun, refakatinde Hitler nl li tanın kumandanları olduğu halde, sefare- te gelerek sefire eski muhariplerin ve bücum kıtaatının tebriklerini bildirmiş ve Kemalettin Sami Paşanm zevcesi ha- nımefendiye, üzerine kırmızı av ve milli- yetperver sosyalistlerin remzi bulunan sa buket vermiştir. Bu sırada sefarethane önüne bayrak ve muzika ile bir hücum kıtası müfreze si gelmiş ve sefir, refakatinde Türk ata- şemiliteri Cevat Beyle M. Rochm oldu- ğu halde, müfrezeyi teftiş etmiştir. Mütenkiben Landvehr | lokantasmda Türk talebe şerefine büyük ziyafet veril miştir Sant 19 da, sefaret Türk. İeelonizine gey yönle ve akpnin ya e) BERLİN, 30 A. A. — Nizamettin A- Wi Bey, dün akşam radyoda . Türkiyede milli hükümetin on sene zarfımdaiki icraat ve faaliyeti hakkında bir konförans ver- miştir, Pariste PARIS, 30. A, A. — Türkiye Parist'eki Türk kolonisini kabul muvaffakiyetle tertipe edilen ao yapılmıştır, 4 Sefir, irat ettiği nutukta, Cümhuriye- tin teessüsündenberi katedilen merhale. leri, ve Gazi ile İsmet Pasa'nin o idare- lerinde elde edilen muvaffakiyetleri izah ederek, Türk-Fransız dostluğu üzerinde israr ve iki demokrasinin tam bir suret- te teşriki mesaisinin yakın şarkta ve bü- tün dünyada sulbun takviyesine hizmet edeceğini bilhassa kâyıt ve İşaret etmiş- ür. Aksam, genç bir türk talebesi, inkilâ bın tafsilâtlı bir tarihçesini yapmış ve mü | teakiben talebeler bir piyes temsil, va- tan carkıları terennüm ve türk oyunları amlar Moskovada MOSKOVA, 30 A.A. — Bütün ga zeteler, baş makalelerni riyetinin onuncu yıl döni arko kiz: Ho lmkiln izi ge teni diyor ki » ” Türkiye hükümetinin milli iktisadi- yatı tesis etmek çin tâkip etmiş olduğu sebatkârane siyaset, Türkiye'ye iktisat sahasında mühim muvaffakiyetler elde et mesine müsaade bahşolmuştur. Türkiyenin Üktisadi inkişafa mazhar olması i ve onun istik- lâli için girişmiş olduğu cidal, Sovyetler le tesriki mesainin istikbalde daha ziya- da inkişaf etmesine müsati şartlar vücu de petirmektedir. * Pravda güzetesi, bu büyük yıl dönü- üne tam bir sahife tahsis etmiştir. Bu sahifenin başlığı sudur: Krasnain Zvezda gazetesi de Türkiye Cümhuriyetinin onuncu yıl “dönümüne beni BAZ elle sile; eniyi Bu sahife- ü i, müsta kil Türkiye'nin on senelik faaliyetinin bir blanocsunu yapmakta, sinai sahada ve de miryolları insası hususunda elde edilmiş olan muvaffakiyetleri ve Türk hükümeti tarafımdan zirant meselesine atfedilen e- bexmmiyeti kaydetmektedir. siyasi ziya- ir. Fakat cümhu- riyet Türkiyesi, bütün cü © muvaffa- kiyetle karşı koymuştur. ” ğa SOFYA, 30. A. A. — ürk den mürekkep tin veli Fi Stoyanof, mevcu diyetinin ilk on senesi zarfında | tekmil sahalarda munzzam bir faaliyet göster- meğe ve milli teşekkülü için sağlam te- meller atmağa muvaffak oln genç Türk vücude ir iştimada parlak bir rek demiştir ki “ Türkiye Cümhuriyeti, bütçesi müte. vazin nadir memleketler meyanında sa- yılmaktadır. ” Pr. Tekmil milletlerin hürmetini kaza» nan yeni devlet adamlarının milletin mu kadderatını umumiyetle tanıtmış bir sa- lâhiyet ve otorite ile idare etiklerini mü şahede ve tesbit etmiştir. Türkiye sefiri, içtima. hazır bulun- mak için kendisine yapılan davetten do- layi teşekkür ettikten sonra, dahi şefin, milleti, sultanların sevkettiği nasıl kurtararak yeni biz e ettiğini hatırlatarak Cümhuriyet ii altında maddi ve bilhassa fikri e iarda kazanılan şeyleri saymiş ve Türk ırkının eski zamanlardaki serefini temin eden müsellâh futubat kadar muslihane futuhata da müstait olduğunu göstermiş rini tanıtmak için yaptığı neşriyattan dolayi minnettarlığını izhar etmiş ve de- dostluğunu istiyor. Bulgar siyaseti de ay ni si eyi istihdaf ettiği için cemiyet mülhem oldukları gaye- lin tihakkuk edeceğinde şüphem yok- “Selirin sözleri hararetle alkışlanmıştır. Cemiyetin birinci reisisanisi Mehmet Clilof, milliyetperver Türkiye'nin selâ- met ve istiklâli için mücadele ettiği en müşkil anlarında tezahüt (eden Türk. Bulgar dostluğundan bahsetmiştir, İkinci reisisani olan Bulgar kooperas i & behteheti izah eylemiştir. Reisin teklifi üzerine, Gaziye bir ta- zim ve Ankaradaki Türk-Bulgar cemiye- ti reisine bir tebriz telgrafı çekilmesine karar verilmiştir. Mütenkiben, sefarette yapılan resmi kabulde, dahiliye nazırı M. Gorgilotf ve bir gün evvel hareket eden M. Moucha- poff'un gaybubetine binaen hariciye kâ- bihâ urmunmisi M. Radef ve protokol mü- dürü M. Stoilot, hükümetin tebriklerini sefire bildrmişlerdir, Sefir. keza, sefirler heyetinin, Türk-Bulgar o cemiyetinin ve Türk kolonisinin tebriklerini kabul et- miştir, M. Kemal Paşada tahliye edilenler M. KEMALPAŞA, 29 (Milliyet) — Af kanuna dolayısile burada mahküra ve mevkuf 36 kişi tahliye edildi. İş Bankası Üsküdar şu- beşi dün açıldı Günden güne faaliyetini çoğalta - rak memlekete çok faideli işler ya - pan İş Bankasının Üsküdar şubesinin resimi küşadı dün yapılmıştır. .Rermi küşatta İstanbul şubesi müdürü Yusuf Ziya Bey, banka erkânı, mahalli hü- kümet erkânı ve hal kbulunmuştur. Üsküda rşubesi, Kadıköy şubesi gibi tasarruf işlerile mişgul olacaktır. Şu- be iskelebaşında ve çok zariftir. Mü- dürlüğeğ İstanbul şubesi havale şefi İl hami Bey tayin edilmiştir. İş Bankası yeni şubesi, Üsküdarlıların çok sevin- dürmiştir. Gal Rıhtım şirketinin müba- yaası işi Rıhtım şirketi mevcut tahsizatının müsait şartlarla hükümet tarafından mü bayansı için bir müracaatta bulunmuş” tu. Şirkete, ileri sürdüğü şartlar altında mübayan işinin yapılamıyacağı resmen bildirilmiştir. iSofya Sefareti mü müsteşarlığı Solya sefaretimizde bu sefer yeniden ihdas olunan müsteşarlığa Hariciye Ve- kâeti birinci şube müdürlüğünde bulu- nan Süleyman Saip Bey tayin edilmişti. Süleyman Saip Bey dün Sofyaya gitmiş Yeşilovada şehit düşenler YEŞİLOVA, 29 (AA) — İatikil mücadelesinde dahili isyanlar esnasında şehit düşen Maden kaymakamı Tahir, şube reisi Ahmet, yüzbaşı Vasfi, ihti - yat sabitelrinden Selim Beylere fandar Mehmet İefredilerk heyete merasimle teslim lim mr ei pini 'MADRIT, 30 (A.A.) — Faşist mi- tingi hiç bir badire olmadan cereyan et gir. Üzerlerinde silin ola alı öp - heli şahı tevkif edilmiştir. Bir adam (uyanın ağn) iye boğk bas yildöeümünü, Tür sefiri ve dayali. göemmiyetsiz hkdiselere sebep olmez - IZMİR, 30. A. A. — Kemalpaşa kazasında çıkan ve iki saatten be ri devam eden yangının söndürülememesinden dolayi daha fazla teves süne meydan verilmemek için İzmirden bir etfaiye grapunun gönderil mesi talep edilmiştir. , İzmir belediyesi bu talep üzerine derhal bir etfaiye grupu sevket- miştir, Kubilay abidesinin temeli atıldı MENEMEN, 30. A, A. — Menemen irtica hadisesinde inkilâp için sevgili canını veren Cümhuriyet şehidi muallim Kublay ile kahraman arkadaşları bekçi Hasan ve Şükrü, kasabamızda “Yıldıztepe” de diki- lecek abidenin temel atma merasimi bugün yapılmıştır. Bu merasim'için İzmirden C. H. F. Vilâyel idare heyeti reisi Hacı Muhittin Beyle azaları ve İzmir Halkevi idare heyeti 25 kişilik bir maallim grupu otomobil ve otobüslerle saat 16 da gelmişlerdir. Abidenin yapılacağı “ Yıldıztepe” ye gidilmiştir. Abidenin temeli olarak kazılan bir çukurun başında toplanan binlerce halk huzurunda Menemenliler namına eczacı Kena, öylediği yalnız Kublay ile bekçi Hasan Şevki için dil ayni zamanda Menemen inkilâp ve . Cümhuriyet e ayr han âmâde ve hazır olduğunun birnişanesi bulunduğunu söylemiştir. Bu nutku müteakip C. H. F. Vilâyet idare heyeti reisi Hacı Mu- hittin Bey dahi bir nutuk söylemiş ve nutkunda, Kublay ile bekçi Ha- san ve Şevki için dikilen bu abidenin gelecek nesillere Menemende bastırılan irtica hadisesini yalnız nakletmekle kalmıyacak, Menemen gençliği ile bütün Türk gençliğinin kanile, şanile inkilâbı kurmağa ckdettiğinin söylemiş ve temele belediye reisi ile Kublayın annesi ve hemşiresi tarafından birer taş konmuştur. Bu merasimden sonra Kablayın mezarına bir çelenk egm Mezar başında Menemen H. F. reisi tarafından söylenilen bü şehitlerin fedakârlıkları yat ve tezkâr olunmak suretile ruhla, re & dilmiştir. Bundan sonra Kublayın ve arkadaşlarının şehir düştüğü mey dana gelinerek burada binlerce halk tarafından Cümhuriyetin onuncu İliemra marşı söynlemiş ve böylce merasime nihayet verilerek İzmir len gelen heyet te avdet etmiştir. Maarif vekâletinin sergisi açıldı ANKARA, 30. A, A. — Maarif vekâleti tarafından cümhuriyeti- mizin onuncu yıl dönümü bayramı münasebetile bugün saat 12 de İsmet Paşa kız enstitüsünde büyük bir omaarif sergisi, umuma açılmıştır. İkinci teşrinin ikinci gününe kadar açık olan bu sergi, ilk, orta, yüksek ve mesleki tedrisat ile güzel sınıflar kısmına ayrılmıştır. Tedrisat kısımlarında cümhuryetten evvel ve cümhuriyetten evvel ve Cümhuriyet devrinde takip edilen gayeler, bütün teferrüatile göster- rilmekte ve güzel sanatlar kısmında da talebenin yaptığı resimler, gra- fikler ve bu sanatın mimari ve tezyinat şubelerinin mesaisi teşhir edil. miştir, Ankarada on yıl iktısat sergisi ANKARA, 30. A. A. — Cümhariyetimizin onuncu yıldönümü bay- ramı münasebetile milli iktisat ve tasarruf cemiyetinin hazırladığı on yıl iktisat sergisi bugün saat 15,30 da Ankara ticaret lisesinde u- muma açılmıştır. Memleketimizin Cümhuriyet devrinde ticaret, iktisat ve ziraat sa- halarındaki varlığım gösteren bu sergide, ayni zamanda maarif vekâ- letinin kitap panayirine de yer ayrılmıştır. Tayyarecilerimiz Edirnede EDİRNE, 30 (Telefonla) — Yüzbaşı Ekrem Beyin idaresi altın- da şehrimize on tayyaremiz kelmiş ti. 5 yapi maşlardır. Fırka tarafından tayya recilerimiz şerefine 170 kişilik bir ziyafet verilmiştir. Ziyafette ValiSalim Özdemir Beyle gârp hudut ku mandanı Miralay Enis , adliye erkânı, jandarma zabitleri, fırkanın merkez ve nahiye ocakları reisleri hazır bulunmuşlardır. Fırka reisi ta- rafından Gazi Hazretlerini selâml ayan bir nutak söylenmiştir. Yüzba- şı Ekrem Bey bu nutka heyecanlı bir cevap vermiştir. iZyafeti müte- akıp belediyede bir balo verilmiş -tir. Ankarada halk kürsüle- rinde söylenen nutuklar Köylü ve şehirlilerimiz dar konuşmaktan buğün sevi /: duy- duğunu çünkü ilk defa cümhuriyet i - çin kalabalık önünde dilediğini söyle- miştir. Hukuk fakültesinden Ahmet Hik - met Bey bütün Türk milletinin şimdi zafer âbidesini kısmen ve maddeten ve ekseriya manen çevrelemiş oldu - ğunu ihsas ederek milli birlik üzerin- de durmuştur. Samanpazarında Halk kürsüsünde köylü ve şehirlilerimiz genç köylü ve şehirli çok. kalabalık bir balk kütle si karşısında konuşmuşardır. malardan süval davul sarsa ile mili havalar çalınmış ve ondan sonra ko - nuşmalara başlanmıştır. Avukat Ha - ANKARA, 30 (üliyet) — Bu sa- | itibaren manalı şekilde geçirenler kele Akşama kadar bu kürsülerin dört ya- ö Har- Üre misler mizi Nİ almışter. Türk inkalâbının kendine göreliğini Türk iş A m açıyı halle di- erer atam 26 Bilmen betli sezişiyle Miele Akinci ola- rak Hariciye - ana kadar geçen hâdiselerle Cümhuri yetten sonra memleketin terakki ve refahından bahsederek bütün halka bayramı kutlulamak ve büyük kurta- rıcıya karşı halkım sönmez ve tüken - | mez saygı ve sevgilerine tercüman ol- il bap 25 la ad bet e oytar; Maarif müdürlerinden Ahme' ami Şevket Bey milletin Büyük şefin sonsuz hasletlerinden bahsetmiş ve Türklüğün yaratıcı enerjisine te - mas etmiştir. Mecdi Sadrettin Bey yeni Türki - kadınlık hareketlerinden hah- setmiş, kadının kazandığı yeni hak - lardan kanunlara dayanan güzel izah lar yapmıştır. Gazi Mustafa Kemali doğuran ananın bir Türk kadını ol- duğunu tebarüz ettirerek Cümhuri - yetin feyzini ve onun yaratemanı kut- Tulamıştır. Dr. Sabit Bey Ti bının halilki olan Mustafa emeli ve yaptığı büyük işleri kısaca anlatmış- ter. İzzet Efendi meydanlarda ve #2 - Tonlarda kalabalığa karşı şimdiye ka- ile inkişafın edilecek kadar büyük olduğunu can - landırmıştır. Köylülerimizden İçilikli İsmail Efendi irticalen konuşmuştur. dertlerle Cümhuri- yet devrinin mükayesesile başlamış v* istikbal mucadelesine başlamazdan €* velki vaziyeti anlamıştır. O zaman içimizdeki hainler Padişah bizi mam da ve bende yapmak istediler, fakat yüce Türk milleti sinesinden çıkardığı Gazisinin, İsmetinin yol göstericiliği k ie ne manda ne de bende oldi Bundân #onra Karasar köyünler Mehjat oğhu Hasan Efendi de konuş - muştur. sek v bike.