MILLIYET CUMA 1 EYLUL 1933 Falih Rıfkı Beyin Londra mektupları Falih Rıfkı Beyin Londra kon- rinden ibarettir, Falih Rıfkı Bey geçenlerde neş yettiği (Roman) İa romancılıkta kendine göre bir tecrübe yaptı, Fa kat bu eser bizi o kadar tatmin et- medi. AR görüş ve seziş noktasından Âme- elleri milini çok kuvvetlidir. Anlaşılıyor ki Falih Rıfkı Bey- de günün siyasi davalarını kendi cephesinden görmek kabiliyeti mu ayyen bir devrin içtimai bünyesi- pe teşhis koymak arzusundan da- ha zengindir. Londra mektuplarını dikkatle okudum. Falih Rıfkı Bey siyasi ve Iktısadi davaları eski edebiyatın (Sehli mümteni) diye isim verdiği fabiatten gelen sanati ile öyle ra- bat, o kadar kolay anlatıyor ki insan ismi geçen devletleri birer roman kahramanı, aralarındaki münasebetlerin de bir gönül mace rası gibi hafif ve sürükleyici ro- man mevzuu zannediyor. Amerika ne istiyor? Kırk sekiz şehirde, yetmiş iki masa başında kurulan konferanslar belki bunu anlatamamıştır. Fakat Falih Rıfkı Bey iki kelime ile dünya pazarını kendine açmak isteyen yeni dün- yanın esrarını çözüvermiştir. Bugünün iktısat meseleleri, buh- ran diye hülâsa edilen iş ve para davaları her mütefekkiri meşgul ediyor. M. Roosevelt bile yanında er- kânı harbiye heyeti gibi Maliye ve iktısat âlimlerinden mürekkep bir wisahi heyeti taşıyor. Dünya Fransa inkılâbından son ra bir milli istiklâl sevdasma tutul du. Ergeç herkes muradına erdi. 1928 den sonra dünyayi yeni bir sevda sardı. Bu da milli iktısat. miştir. Yeni râalite'ler yeni bir ilim tekvin ediyor. Türk gençliği bu ye ni (thöse)leri kavramak için vuku- atın seyrini de takip etmelidir. Bugünün mütefekkiri için dü- nün ilmini hazmetmek kâfi değil dir. Yarmı verecek olan bugünün ', fikir ve nazariye mücadelesile ya- kmdan alâkadar olmak lâzımdır. Bu noktadan Falih Rıfkı Beyin biğinden geçirilmiş komprimeler gibidir. Eskilerin (muaddalâtı umur) de. dikleri, yenilerin de bir türlü i için- den çıkamadıkları iktisadi ve si- yasi davaları birer kalem darbesi- İe deşip iç yüzünü gösteren Falih Rıfkı Beye bu muvaffakıyetten do İayı teşekkür ederken memleket gençliğine de bu mektupları oku- ,malarını tavsiye ederim. Bürhan CAHİT İş Bankasından alınsa cetveldir) 31 AĞUSTOS 1933 Akşam Fintları İstikrazlar İstikrar dahili 5650 1033 letikı 43.— Tramvay vaz il Zerk D. yolları 790 $ Tünel —— D. Memahbüder 5840 (> Biten 1748 Aradaki 1 4756 Bağdat ..M ss T, makeriye 10 * Mümessli s0 ESHAM Ip Bankas Nar Telslon Ba . gap | Benan 2025 Hamiline © ©88 | Terkos vn 1240 0 ais 145 3 Praği 15.85 Madrit s6 Berlin 10 Zioti an b j Balya 6090 £ Bükreş 7005 Amaterdam — 11720 İ Mörküra NUKUT (Satış) > Korur Kuray 28 4 Fran li 2 Şilin, Av 24.50 , sz Şi Bema 16 1 Dolar, Mas0ğ i Mark 0 30 Liret 200 $ izle ME vi İçim minnie 023 Ve. SİNE. 3 Le 25600 1 Alem v5 21 Kor, Çek ". 7 Mecidiye an 1 Florin 0 Bankeot 2m İlk parti Fındık içi Dün giresonda merasimle vapura yüklendi GİRESON , 13 (Milliyet) — İlik pri 235 çuval fındık içi çoşkum teza 'düdüklerini çalarak iâmladı. Mavunada fındık çuvallarına İlk sapanı vapurun genç süvarisi Sü- reyya Boy bağladı. Bando merasime İştirak etti. Ticaret odası tarafından vapurda 35 kişilik bir ziyafet veril. miştir. Fındık kongresi Dünya maden cevheri fiatları 25 Ağustos 1033 Bakır felek, 1/4 Mâ 40 İng. Tiraüi Bakır m o/ısdas 1/16 . . Kalay zara mesa Kuryen 121/8 MA Çinko 107/84... pe may in 37) 37 043/3 ww tonluk arter) 408 we ” 18/3 Mâ 18/6 » ei yJA'Ş Seyianlı çay ta e mumi bir düşkünlük ve rekabet devam etmektedir. Sanayicilere hitap tevzi © vi izm rü Kr m ele maktadır. Bu kitap sanayicilere dilecektir. Bugün başlanıyor Yeni gümrük tarifelerinin, muvak- kat ticaret muahedelerini tecdit temdit ettirmiyen memleketler varidatına kar- im tatbiline bugünden itibaren başlana- Bamertiiie nakline başlanıyor Yarından itibaren Sümer Bank w- in tör, eylülde ikmal edilecekti Maarifia Askeri tıbbiye imtihanları ve bir dilek Karilerimizden aldığımız mütcad- dit mektuplarda liselerin çoğunda ik- mal imtihanlarının 10 eylüle tesadüf- ettiği ve askeri tıbbiye için açılan mü- sabaka imtihanından bir gropun da 10 eylülde olduğu bildirilmekte ve bu şart altımda bir çok taliplerin 2s- keri tabbiyenin imtihanlarına girmek fırsatını bulamıyacakları kaydedilmek tedir. Acaba askeri bibbiye 10 eylül için tesbit ettiği imtihanda, bakalor. yada ikmale kalmış, fakat, tbbiye imtihanlarma da girmeye talip genç- rün sonra- lere fırsat vermek için iki ya tehir edemez mi? Türk talebe birliki reisi Milli Türk talebe (birliği re müddeti hitam bulmuş ve reis Tevfik Bey çekilmiştir. Tevfik Bey esasen Mühendi: mektebini ikmal ettiği için bir vazife ile Erzuruma ; tayin edil- olmuştur. Umümü kâtip te Adnan Cemil Bey in- tihap edilmiştir. Maarif madalyaları getireceği teberrülerden bir kıs- mms Türk Maarif cemiyeti alacaktır. Tahsisat yoklu; yokluğundan Tapu gelmiştir. birinde bu defterlerdeki “sakifelerin kaybolması ve berkesin malına, mül- küre ait kayıtlarm tehlikeye girmele imali çok görülmektedir. Bunun. sebebi de fapu müdürlüğünün elinde kâfi miktarda tahsisat olmamasıdır. malini Vasıf Bey gitti Vanf Bey dün ile mahalli memuriye- tine hareket etmiştir. Yeni ölçüler Baş müfettiş tatbikat için izahat veriyor 1 kânunusaniden itibaren tatbika başlanacak olan yeni ölçüler kanununun tatbikatını kolaylaştırmak ve halkı ye- ni ölçülere nişi ili için 8- ie bağ müfettişi Kasket Beyi hariçten getirilecek hassas teraziler, tartılar, lit. ÇE e şeklen ustuvani ve" yek- pare, dürüst ve çıkıntısız olacağını söy- İiyerek demiştir ki: 4— İstanbulda mevcut 17 fabrikanın ihtiyacı temin edebileceklerini zanme- Fabrikalar bir kaç güle söke yeni şekilde imnlâta — başlıyacaklar. Mevcut okka, arşın bi ölçüler 1 kömummsaniden Kibaren kullanılmıyacaktır, Bunlar fabrikalarda yeni baştan yeni şekilde dökülmek s0- verile istimal eöilebileceklerdr. Mevct olup ta nizamnameye uy- mayan ve fakat yeni sisteme giren öl im > hş ölçü kullananlar halkında cezai hü- kömler vardır.» Celâl Beyin avdeti Tktısat Vekili Celâl Beyefendinin tl edilen iktnadi müzakoratla alâka” dar olacağı ve 4 eylülde şehrimize av det edeceği söyenmetkedir. e İstanbul kambiyo müra- kabe heyeti İstanbul kambiyo mürakabe heye- ti teşkilâtı takviye edilmek üzere ba- zı kararlar almmak özeredir. Mahkemelerde Gümrüklerde Yeni teşkilât Gümrük teşkilât sistemi rapin Ankara vilâyetinin Jıhan kazalarile Bursanın İnegöl, Or- haneli, Yenişehir kazalarına münaa- de edilmiştir. Diğer vilâyetlerde afyon ekilmesine müsaade olunmamıştır. Beypazar ve Nal- Otomobil davası bitti! Hakim Vehbi Sait Beyin lehine karar verdi.. Turing ve otomobil klüple gazete- mizin müştereken tertip ettikleri oto- mobil yarışlarında birinciliği > Samiyc Bürhan Cahit zetemiz aleyhine Vehbi Sait Bey te. tn rafından açılan davaya dün devam e- dilmiştir. Dünkü muhakemede Vehbi Sait Bey evvelce bir İiyiha vermiş ol- duğu için yeni bir lâiyiha ve cevap ver meğe lüzum görmediğini söylemiş, bu nun üzerine hâkim Celâl Bey karar yermek üzere muhakemeyi bir saat sonraya talik etmiştir. Bir saat son- ra hâkim tarafeyni çağırmış ve dört maddede hülâsa ettiğimiz şu kararı davasını borçlar ka- nununun sekizinci maddesine ina- ettirmesine nazaran husumet hâdise- de Milliyet gazetesine müteveccihtir. Samiye Bürhan Cahit Hanıma hediye edilen kupadan dolayı müddeinin Sa miye Bürban Cahit Hanıma husume- ti mulasavver değildir. 2 — Milliyet gazetesi ilân şartları mucibince müsabıkları dört sınıfa a- yırmıştır. Müddeinin haberi olmaksı- zn bu sınıfları birleştirmeye imkân kanuni yoktur. 3 Hakemli; erin vazifesi yarışı olan şartlarile bağlı olarak neticeye dair karar vermekten ibarettir. Yarı- sın ilân edilmiş olan şartlarmdan mus tazarrır olan taraf her zaman hâki- me müracaatla hakkımı istemeğe ve a- ra salâhiyettarder. — Bu sebeplerden dolayı müdde inin Samiye Hanım hakkındaki dava - mevcut ise aynen, değil ise bedeli olarak davacı tara” fından kabul olunan on liranın dava edilen o Milliyet gazetesinden alına» muhal sinde taksim edilerek tahsiline karar verilmişlir. Adliyede yapılacak tayinler Adliye intihap encümeni salr günü içtimaa başlayacaktır. Bu sene adli- Bir ii memurunun muhakemesi Kasımpaşa polis merkezinde vazi- İedar iken zimmet defterini kaybede- rek, çift küpe ile bir besi bir yerde. nin ziyama sebebiyet verdiği için tev kif edilerek muhakeme altına alman Salâhattin Efendinin muhakemesine dün devam edilmi Iddia makamı Salâhattin Efendinin cezalandırılma- seni istemiştir. Salâhattin Efendi di tabriri müdafansmı vermiştir. Muh. keme karar tefhimi için cumartesi gü nüne bırakılmıştır. Hırsızlar cürümlerini inkâr ediyorlar Muhtelif yerlerde hırsızlık yapmak tan suşlır Recep ile Nâzminin melerine dün başlınmıştır. Evleri soyu- lanlar davacı mevküine gelerek nasıl soyulduklarını anlatmışlardır. — Suçlu” lar o cürümlerini (O inkâr © etmişler. dir. Muhekeme şehitlerin celbi için başka güne bırakılmıştır. 50 kuruş için Birkaç ay evvel Köprü altımda 50 kuruşluk bir alacak yüzünden manav Mehmedi öldüren Faik ismindeki ada mın muhakemesine dün ağır cezaya vekâlet eden ikinci ceza mahkemesin de başlanmıştır. Muhakemede maktulün veresesi da yacı sıfatile hazır bulunmuşlardır. Katil cürmünü inkâr etmiş, — Yemek parasından elli kurus a- lacağım vardı. İstedim, vermedi, üste lik gayet ağır bir küfür savurdu ve bana vurmak istedi, benim de gözüm karardı, ne yaptığımı bilmiyorum de- imştir. Dün cinayetten sonra yapılan mu- ayeneye.dair raporlar okunmuz ve hâ diseyi gören bir kısım şahitler dinlen- mistir. Muhakeme diğer bir kısım şa hitlerin de celbi için başka güne bı- ar, leranın tasfiyesi İstanbul Tera dairesi muhasebesi 1293 senesinden beri, yani tam yarım asırdan beri hiç bir tasfiye görmümiş- tir Ba seretle versede bir müiyan Tİ ra kadar bir para toplanmıştır. muhasebesi bu Baraları mili biz bal kada işletmektedir. Yeni icra kanu” nu mucibince bu paralar kanunun neçrinden iki sene sonra tasfiye odile- cek ve müruru zamana uğrayanlar hazineye kalacaktır. İera dairesi tas- başlangıcını ilân edecektir. Umumi harpten evvel kâ- öt para bulunmadığı için toplanan paraların mühim allın ve gümüştür. Bu lesine başlanmadan evvel kat'i bir ka rar verilecektir. Poliste il Bir cinayet Bir sigara için bir adam öldürüldü! Yağkapanında bir sigara yüzünden bir cinayet olmuştur. Yağkapanmda mavunacı Mahmut üe arkadaşı Nus - ret otururlarken Eş ref bir sigarn iste- miş, Mahmut ta: * — Her zaman ben sana sigara ve recek değilim ya. Bir paket sigara da sen satın al” di ye Eşrefe aksi bir hiç yüzünden EŞREF biribirlerine girmiş der ve adamakıllı 'dövüşmüşlerdir. Kavga arasında Eş- ref bıçağını çekerek Mahmudum kar: nna ve sırtına saplamıştır. Mahmut da nihayet dün akşam saklandığı yer- de bulunarak yakalanmıştır. Tabi: kat devam ediyor. Niçin öldü Sirkecide bir otelde oturan Gelibo lalu Hayri Efendi isminde birisi dün geceyarısı odasında birden bire bas- talanmış ve zabıta tarafından hasta- haneye götürülmek istenmiştir. Hay- ri Efendi yolda giderken ölmüştür. Ölümün sebebi henüz anlaşılamadı. ikat devam Brail ağ RA mame ella 5 Vilâyette Bataklıkları kurutmak Nafia vekâleti yeni bir kanun lâyi- hası hazırlamıştır. Halkan sihheti ve Köylünün tarar dan istifadesi noktasmdan hazırlanan bu kanun lâyihasının ihtiva ei — kümlere göre: Bataklıkların anca kü Erri tadır. kabil tarlalardan cetveller açıl da suretile istifade temin edilecektir. Lâyihadaki bir kayda göre; iska ame liyesinden istifade eden tarla sahibine den, tesbit edilen dereceye göre pera almacaktır, Fakat para yapılacak mas- rafın çök Güz'i kısmını etmekte olduğundan masrafa iştirak köylüye de zor gelmiyecektir. İşten el çektirilen memurlar mumiye divanınca yeniden vazifeleri me inde edilmesi karar altına ulna b- rinci, ikinci, üçüncü komiserlerle bir çok polis memurları vardır, Bunların iadei memuriyetlerine dair olan karar telgrafla kendilerine tebliğ edilmiştir. Fakat tahsisat almadığından şimdi- lik tayinler yapılmamıştır, Bo kabil memurlara önümüzdeki teş- rinievvel ayı zarfında nereye tayin edil. almağa başlıyacaklardır. Bir tekaütlük İstanbul Emniyet müdiriyeti ikinci şube başkâtibi, eski zabıta memurla- rmızdan Ömer Bey, kendi talehi üze- rine teksüde sevkedilmiştir. Belediyede Bir dava kazanıldı Bir kısım mezarlık bekçilerinin evvelce evkaf idaresinden kendileri- ne batapu verilen kulübelerin bahçe- lerini tevsi etmek suretile bütün bir mezarlığa tesabüp ettikleri anlaşılmış #r. Belediye bu humusta mahkemeye müracamt etmis ve bekçilerden biri n- leyhine açtığı davayi kazanmıştır. Bu bükmü bu kabil diğer bekçilere de teş mil hususunda da teşebüs yapılmış tır. Anadolu ajansı ile itilâf Belediye ile Anadolu ajansı ara- hakkında yeniden sında asri ilânlar beş senelik bir mukavelename hazır- lanmıştır. Mukavelenameye nazaran hâsılat zabıtanm yüzde ellisini bele- hetine gidilecektir. İlk yapılacak ilân kulübeleri Eminönü, Karaköy ve Tak simde vücude getirilecektir. İlânlar- dan almacak ücret hakkında beledi- ye İle ajans müştereekn bir tarife tan zim edecektir. 5 Bir kaç ilmi makale — BİRİNCİSİ — Delileri hadım etmeli fikrini ilköne ce ortaya dektor kimse teberrü- ken ve ilkönce onu hadım etmeli. İl- mi, fenni bakımdan bundan daha doğ- ra bir şey olmaz. Tarih ilminin insi- yaki realitelerinden ve mâşeri taamdl ilen karanlık kuyuya bu taşı ilk atan doktor da bir delidir. Ay lardan beri dünyanın bütün a- Pek akdi bir | deli profesörü, bir gün akılhlarla delileri | aymt etmek için insanları bir meydana toplamış. , Şunu sormuş: — Eğer insanların üç yi a Serin bölün akılhları > veren memisler. Ensesinde, sırtmda, taba- nımda, bağrında, omuzunda demişler, hiç biri akal bir göz yeri bulama: 1. Derken sıra şehrin en tanınmış, kek yıllık delisin gebelik. Ona sor, — Üçüncü göz nerede olmalı? | Hemen cevap vermiş: v — İşaret pa ucunda! Şaşişinj Niçin? diye sormuşlar, Şu cevabı vermis: —En yerdir de ondan. Eğer işaret parmağımızda olursa onu her yere sokar, o yeri görürüz. Me- selâ tanrmadığımız bir insan gördük mü gözlü parmağımızı ağzma soka- rız, herifin içyüzü iyi mi kötü mü gö- rürüz. ya ğulama, kazlarma, torunlarına 'Musâ Hazretlerine deli mi diyameğlar Fakat Sahn Möerime Şe kıp Tanrısı ile karşılaşınca, İroca rısı sormuş: — Dile benden ne dilersin? Koca akıllı Musâ ucuza kambiye, kolaya döviz, ipekliye kontenjan mü eaadesi istiyeceğine, istiye, İstiye (ku- ru soğan) istemiş! Şimdi bu bakımdan da hazrete akıl İma diyeceğiz? Hiç olmazsa Hitler'in doğmamasını istiyecekti. Görülüyor ki delilikle — akıllılığın birleştiği nokla ayırt edilemiyor. Bi- naenaleyh delileri hadım etmek fikri. ilmen fennen çürük bir fikirdir. İn san neslini üretelim derken hadım et- meğe bir kalkarsak beş altı yıla var madan koca dünyada kala kala beş i kalır. Onlar da cansıkıntısı ile zıvanadan çıkarlar. Hadi diyelim ki fen âciz değildir. Elbette deli ile akıllıyı seçer ve delin yi hadım eder. İlmin üniversel otori- tesi namına bunu bir ân için kabul e- dem Durka yn içe ve meşhur file- zof Şarlo ile Pate Palaşon üstatlar da benim gibi diyorlar: — Peki! Işe başlaymız efendiler!” Fakat önce bir liste yapımız. Kimi ha- dam edeceğiz? Tas Aka GÜNDÜZ 10 uncu yl pulları kışlık min için, Z eylül 933 cumartesi akşa- Ji konser, Bir çök sörprizler var- dır.