24 Ağustos 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2
Yazan: $.N, Her hakkı (Milliyet) indir Eşekle saraya giden Şeyh Efendi 3 Tekke tarassutta. — Sakallı Mehmet, jurnglini sunuyor! — Padi- pah, Zaferi peyker (!) e muğber!. zaferi peyker (1) li seraskeri Rıza Paşa, askerden fazla tekke müridams idi. Ona, asker seras- ker değil, tekke çömezleri seraskeri demek daha doğru idi. Daha mektepte iken tekkeye gidi- yor, devrana giriyor, şeyhin elini ete- ğini öpüyor, türbede sandukaya kafa- amı döve döve saatlerce ağlıyordu. Moczuplara ancak yakıştırılabilecek © lan bu hali, görenler, bilenler, o semt- te bugün bile mevcuttur. Abdülhamit, kendisi tarikate men- sup, tekkelerden, şeyhlerden hazeder, hoşlanır, fikren, hissen tekke, derviş kafalı olmasına rağmen, her cuma, hor bayram arabada karşısına oturttuğu sevgili seraskerinin dervişliğine ta- bammül edememişti. Hele müşir olun- ca ayağını tekkelerden kesmesini em- retti. Fakat huy canm altındadır. İnsan- lar, Allahın emrettiği meler yapıyor, hattâ zıddma gidiyorlar da, dari yada dört günlük sahte Allah gölge- liği yapan Abdülhamidin mi yasağını dinlerler? Esasen tekkenin, dervişliğin, din i- te dindarlıkla, Allahla, peygamberle vicdanla alâkası yoktur. Tekkecilik, dervişlik, müritlik, bir nevi klüp gi- bidir. Bugün farara Fenerbahçe Ga- latasaray yerine Sünbüllü dergâhı, Rüfal dergâhı Zaferi pey- ker (1) de klüp mensupluğu gayreti var, nasıl birakım. Hem doğma büyü- me Kocamustafapaşalı, Arsla Lâkabı da Emiroğlu imiş! Ne hik- mettir, o semtlerde ve sür ha ricinde ve Eyüp taraflarında Emi: lu sülâleleri pek çoktur. “Emir oi Rıza Efendi - ki sonra Abdülhamidin Zaferi peyker (1) i olmuş- > İn tekkeye ve dervişlik hikâyeleri pek çoktur. Onları da sırasile yazaca- Kaz. Yıldıza eşek süvar olarak giden Şeyh Rıza Efendinin, sermakel ritlik gayretile sebebiyet verdi vak'asndan bahsedel ? Artık Allah ü , Yalnız, serasker, kendi pm give meyinee piyade reisini Günlerden bir gün, bu Cemal Paşa, piyade dairesi kâtiplerinden Çerkes ls mail Efendi samında biri vasıtasile Rı- za Paşa tarafından bazı hediyeler gön- dermiş ve bir de hususi mektep yolla- emaşta. Abdülhamidin yaveri hususisi din sivil memurlarından Halepli Arif Efendi, Sünbül Efendi dergâhımm ka- rakolhane kapısı önündeki kahvede otu- rup gelenleri, girenleri tarassut ediyor- du. lu Piyade dairesi reisi Ferik Cemal Pa- sanın, piyade dairesi kâtiplerinden me- muren (İ) gönderdiği Çerkes İsmail bal bürüyen tetkik ettirmiş ve dola- yısile Mısırlı prensec Nazlı Hanıma münasebeti olduğunu öğrenmişti, Ma- Tüm olduğu üzere prenses Nazlı Ha- nun, Avrupada bulunan Jön Türk par- tisinin pek ileri gelen bir kadın şefi idi. . Bu itibarla jurnalın mevzun foy- kalâde ehemmiyet kesbetmiş, tabii sa- kallı Mehmet, münasip gördüğü ilâve- lerle Sultan Hamide arzeylemişti. Abdülhamit, bunu haber alımes küp- lere bünmiş ve hemen serasker paşayi çağırarak inceden inceye sorguya çek- miş ve seraskerin aleyhtarı olan ikin ci kâtip ve mabeyinci Arap İzzet Pa- şa da işe karışarak Söraskerin aleyhin- de meseleyi alevlemişti. Arap Izzet Paşa, Hünkâra: ettikten sonra rarak bir daha © tekke ile gerek diğer ruhaniler ile temas ve münasebat. Serasker Rıza Paşa "Abdülhamidin sevgili sl eri, — Meclisi Vükelâda bir gürül- ti. — Gi bir istifaname. — Esbabı mideviyeden imiş?! Macar sefiri Kaza geçirdi Motoru bozulan kotrası ile bir gece denizde kaldı Meğri M Taki, Aerorapren müdürü MU Simen öle örülü bir kom Be Pazmetmi günü Elbryaya gitmişlerdir. alişam geç vakte kadar ve dün dönmediğinden madam Tahi merak © darssi motorbotlaria meşter, Buna rağmen i bulunmama» muşta Matbuat komitesi Cümhuriyet bayramının çnuncu yıl dönümünde yapılacak neşriyat ve propagandayi idare etmek üzere, belediyede müteşekkil merasim ko misyonu, bir matbuat komitesi gazetemiz umumi neşriyat müdürü Etem İzzet, muharrir Sadri Etem ve Ali Fuat Beylerden mürekkeptir. ———— —— lerken motör bozulduğundan &açıklara söçüklendikleri ve bütün geceyi Marma rada geçirdikleri tr. Dün mo- Şer,iamir edilerek Ttanbula gelebilmiş. AGORA OSAKA ALASKA AGA DİL ANKETİMİZ basacağız. a Slim Ki Mk me e DOTA ilaci çe sözlerdir: 1 — HADİSE, 2 — VAK'A,3 — VAKIA4 — HADİSAT $— VU- KUAT, 6 — VAKIAT. ! — ACCİDET, 2 — İNCİDEN T, 3 — EVENEMENT, 4 — PHE- NOMENT, 5 — FAİF. Bu sözlerin fikirleri türkçe ne yolda söyliyebiliriz? İşte burası eN lanılış yerlerine göre türlü manalarını ifade edebilecek öz türkçe sözleri araş- tırmak ve bize Cevaplar, gazetemizde anket memurluğu namma gönderilmelidir. URLA ALAKA SAFA Mülâkattan sonra İtalya Almanya nezdinde teşebbüste bulunacak mi? PARIS, 23 (A.A.) — Havas Ajan- sı bildiriyor: M, Mussolini - Dolfuss diplomasi âlemin- yetten bahseden Petit Parisien diyor ki: “İngiltere efkârı umumiyesi Alman yanın hatı hareketi karşısında pek ziyade asabiyet göstermektedir. Lon- | dra mahafilinde, İtalya hükümetinin Londra ve Paris kabineleri ile sıkı bir surette teşriki mesal ederek çalışacağı ümit edilmetkedir. Bu hususta en ön- de olmak Roma kabinesine düşmek- tedir. Çünkü Alman hükümeti ona kar | #ı bir takım taahhütlere girmiştir. PARİS, 23 (A.A.) — Fransiz âyan azasından M. Charles Dumont Agen- ce econom.igue et financiere mecmua- sında çıkan yazısında diyor ki: “Dörtler misakımı imzalayan dev- letler sapa İtalya, Avusturyanım is tiklâline esi hususunda başlıca Silme bir devlet olduğu hal de Alman ırkcılarının ilk ex leyhinde- ki tahriklerine karsı protestoda bulun manın zaruret şeklini aldığı bir vakit te niçin Fransa ve İngiltere namma Berlin hükümeti nezdinde tavassutta bulunmak işi ile mükellef tutulmadı. Almanlar nasıl düşünüyor? BERLİN, 23 (A.A.) — Correspon- dance Politigue et diplomatiğue ga: tesi Avusturya meselesine tah: ği bi ryazısında diyor ki: Fransz ve İngiliz gazetelerinin bu işte aldıkları vaziyet biribirine tut muyor. Bir taraftan Avusturyaya si. yasi maksatlar gizliyen mali yardım- lar mahiyetinde ödünç para vermek iltizam olunarak bu devletin istiklâli- ni baltalamak düşüncelerine kapıl. yor, diğer taraftan Avusturyanın is- tklâline halel getirilmemesi lüzümu- dan israrla bahsolunuyor. ilgili Rekor kıran tayyare PARİS, 23 (A.A.) — Havns Ajan- sı bildiriyor: Franuz ( tayyarecileri Rossi ile Codos'un Amerikadan Cebe. | Hinaişa kadar bir yerde durmaksızın gitmek suretiyle hattı müstakim dün- ya rekorunu kırdıkları uçuş esmasmda binmiş oldukları Joseph Brix taya: resi birkaç gün Tuileries bahçesin teşhir edilecektir. Ziyaretçilerdn nacak paralarla lde edilecek hasılat tayyarciler yardım sandıklarına vri- ki Gandhi serbest bırakıldı POONA, 23 (A. 2 — Gândhi, kaydü şartsız serbeat bı . ai möğmemizmeün ib kini M. Herriot Odesaya gidiyor (Başi 1 inci sahifede) İ Pierre Le Golf bir mutuk irat ederek muhterem misafire hoş geldiniz demiş- İ tir. M. Herriot bu mutka verdiği cevapta Türkiyeye yaptığı seyahatten çok mem nun olduğunu, Gazi Hazretlerile vâki olan mülükatm üzefinde unutulmaz in- cağı ümidimi izah etmiştir. Ziyafet saat 15,30 a kadar sürmüş- tür, M. Herriot Union Francaiseden çık tıktan sonra Üsküdar ve Kadıköyüne Türkiyenin artık bir er. > — bakayasını taksın duğunu ve. an geldiğim bile söylediler Türliyeye “Hasta diyorlardı. Fakat bu has Ya adam aezinden ve uykusundan uyan- yi yo içtimai gençleşme, ile bindi ve siyasi genişlik, iy Kabliyeti fikri enerjisi ve her sahada faaliyeti cid den müstesna bir adamın eseridir. O ka dar az zamanda umumi efkârı cilâlandır masmı ve milli enerjileri tebarüz ettir. mesini ve bütün medeni dünyanın dik- katini celbetmesini bilen bu adam Mus» tafa Kemaldir. Mustafa Kemal meseleleri halletmek için Ayırmış, haklardan gel mek için sıraya koymuştur. Bu işide | Bayrağa selâm Ecnebiler de Hitler bay- rağını selâmlıyacaklar BERLİN, 23 (A.A.) — Naöyonalist fırkası lideri muavini bir beyanname meşretmiştir. Bu beyanı çalındığı, bayrağa selâm verildi ya bunlara mümasil merasim icra © İunduğu esnada ecnebilerin de ayağa kalkmak veya şapkalarım çıkarmak suretile yerliler gibi hareket etmeleri nin bütün memleketlerde teamül olda- ğu beyan edilmekte ve ecnebilerin ayni hakkı Almanyada da göstrmesi istenilmektedir. Maamafih ecnebiler sağ ellerini kaldırmak suretile selâm vermek mecburiyetinden istisna delimek idir. Almanyada iki casus KÖNİGSBERG, 23 (A.A.) — Volf Ajansından: Almanya oturmakta olan iki ecnebi casusluk suçundan sekizer sene kü- rek cezasına çarpdırı/mışlardır. Salgm uyku hastalığı şekilde hüküm sürmekte olan uyku hastalığı on kişinin ölümüne sebep ol muştur. İtalyada manevralar GARESSOİ — İtalya 23 (A.A.) — Dün başlamış olan askeri manevralar, devam ediyor. Kral ve Mussolini ma nevraları takip etmektedirler, Japonya hak iddia ediyor TOKİO, 23 (A.A.) — Hariciye nezaretinin Paristeki maslahatgüzarı vasıtasile 19 Ağustosta Fransaya ver- miş olduğu protesto noktasında cenu- | bi Çin denizindeki altı ada üzerinde hukuku hükümranisi ve menafii bulun duğunu iddia etmiş olduğunu bildir- mektedir. YunanistanınVarşova sefiri VARŞOVA, 23 (A-A.) — Leh hü- kümeti nezdinde tayin edilen yeni Yu nan elçisi M. Jean Politis ile İspanyol elçisi M. Françisco Serrat Bonasane itimatnamelerini reisicümhura takdim etmişlerdir. 30 komünist tevkif edildi RECKLİNGHAUSEN 23 (A.A.)— Cocsfeld ziraat mınlakasında polis tarafından yapılan araştırmalar meti- cesinde bir çok silâh ve mühimmat meydana çıkarılmıştır.. Komünist fır kasına mensup otuz memur tevkif edil miştir. Maarif vekili geldi (Başı i inci sahifede) bilâhara Gazi Hazretleri tarafından kabul buyurularak arzı tazimat etmiş- “etik Bey dün Üz Mi İniyersiteye gelme. idare heyeti ve muhte- rl e yer elm İ Köğağe mm bela profesör muavin namzetleri için idare heyeti genç elemanlar arasında bir intihap yapmış ve Üniversite kadrosu aşağı yu karı r. Vekil Bey bu kadroyu tetkik ve tasdik edecek, bilâ- ra bir liste halinde ilân olunacak- Üniversite idare heyeti almacak a sistanlara ait te yakmda bir kadro ya pacaktır. Telif ve tercüme heyetinde açık bu- lunan azalıklara kiralerin getirilece- ği, idare heyetinin bugünlerde Vekil Beyin riyasetinde yapacağı bir içtima da taayyün edecektir. Eczacı ve dişçi mekteplerinde mün- bulunan muallim muavinlikleri i- in eylâl başında bir müsabaka imti- ia açılacaktır. İmtihan şartları tes- bit edilmiştir. İdare heyeti diğer taraf tan fakülte ders programlarının da hazırlığına başlamıştır. sız sfatiyle, Gazinin eserini alkışlamak» davamlı mesai ile ve kendisinde hiç bir | tan başka bir şey yapamam.» Yeni şeker fabrikası Sıvasta değil, Turhalda kurulacak ANKARA, 23 (Telefonla) — Sivas havalisinde kurulacak şeker fabrikasının yerini tesbit için Recep Zühtü Beyin riyasetinde Sivasa giden heyet döndü. Yarın İş Bankasında idare meclisi reisi Mahmut, umum müdür vekili Muammer ve Sivas meb'usa Rasim Beylerin işti- rakile toplanacak heyette raporları okunacak ve verecekleri izahat dinlenecektir. Tetkikat neticesinde varılan o hüküm ve karar he- nüz belli değilse de fabrikanın zirai ve fenni mahzurlar yüzünden Sivas şehrinde kurulmayacağı şim, ihtimale göre Turhal havalisinde kurulacaktır. rar anlaşılacaktır. diden anlaşılm En galip bir Bi Tosya pirinçlerinin ıslahı için KASTAMONU, 23 (A.A.) — Ticaret odası Tosya kazasında eki- len pirinçlerin wlahı ile temiz olarak vilâyet haricine ihracı için tali- matname tanzim etmiş ve tasdik edilmek üzere İktisat vekâletine gön- derilmiştir. T.D.T. Cemiyetinin faaliyeti İSTANBUL, 23 (A.A.) — T. D. T. Cemiyeti umumi kâtipliğinden | T.D.T. Cemiyeti umumü merkez heyeti bugün saat 14 te umumi kâ- ST LOUİS, 23 (A.A.) — Salgın bir | tip Ruşen Eşref Beyin reisliği altında Dolmabahçe sarayında toplana- rak ankete konulmuş olan arapça ve farsça sözlere gelen karşılıklar üzerinde osmanlıcadan türkçeye karşılıklar klavuzu komisyonunun ha zırladığı karşılık listelerini müzakereye devam etmiştir. Umumi merkez ınacaktır. heyeti yarın saat 14 te tekrar topla: Liman komisyonutoplandı Tatbikatı görüşmek üzere dün ilk defa toplanıldı, yolcular ne olacak? Yeni Istanbul imamı nizamnemesi- nin tatbikatını gö! üzere teşekkül ettiğini yazdığımız komisyon, dün ilk iç timamı vilâyette Vali muavini Aki Riza | Sip edilmiyeceği de ve gümrükler mevzsabakis olmuş Seyfi Bey, yol emaye vey müdafan Vi li Köz er, işim müteakip bir enherrimize dei Dr Bayağı bir tecavüz İstanbulun Abidin Diyar” Bey bir gece hücumuna uğradı A bidin Daver Bey, #ahsan ğa a damlar olan mütecavizlerin eşkâlini po Tse için faal zabitanın bunları Yeni tayyareleri Tayyare cemiyetinin bu sena ordu- alim, Zak ağn gk glam bu yeni ayzarelerimizden öç bir filo halinde i gece saat 22 seralarında bir gece uçuşu yap Galatasaray izcileri dün Peşte, Viyana ve Roma 86- yahatinden döndüler
