14 Ağustos 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
Orta mektep kadroları lecektir. “FİATI 5 KURUŞTUR Posse'nin tavzihi Alman İktsat Müsteşarı M. Posse, Türkiye - Almanya ticaret mukavele- sinin imzası münasebetile gazetecile tta Londra cihan ik- ından beri Türk efkâ- İe ukte halini alan bir etmiştir. Ve bu tavzih ile artık ortada hiç bir mesele kalma- dığını emniyetle söyliyebiliriz. Passe'- nin mevzuubahis ettiği mesele şudur: Londra cihan iktisat konferansında müzakere edilen mütenevvi meseleler arasında istihsal ile istihlâk arasım- da muvazene temini ehemmiyetli bir yer işgal etmişti. Bir çok iktisatçılar, dünya buhranımın istihsal ile istihlâk arasındaki muvazenesizliğe dayandı- ğını iddin ettiler. İstihsale göre lâk azdır dediler. Buhranı — doğuran amil de budur. Ve bu yetmiyormuş gibi hâlâ her memleket ii betine girmiş bulunuyor. istihsali azaltmak lâzımdır ki istihlâk ile murazene temin edilsin. Şimdiye kadar sebepleri hakkında kütüphaneler . dolusu yazı yazılan <ihan buhranmın amilleri © arasında belki bu istihsal ve istihlâk muvaze- nesizliği sayılabilir. Belki de bu mu: vazenesizlik sebep değil de bir neti- cedir. Bazı iktsatçılar hiç bir zaman istihsal fazlalığı olamıyacağını iddia ediyorlar. Bunlar, fakirleğmiş bir dün- yanın lüzumu kadar eşya istil et ii ve fazlalığın bundan ileri gel- diğini iddia ediyorlar. | Binaenaleyh diyorlar asıl yapılacak iş, | istihsali azaltmak değil, insanların satın alma kabiliyetini artırarak istihlâki artır. maktır. Biz burada mütehassıs iktisatçılar arasında ihtilâf mevzuu olan bir na- zariye üzerinde tevakkuf edecek de- ğiliz. Şunu söylemek kâfidir ki Lon. dra cihan iktisat konferansımda bu istihsal ile istihlâk arasında muvazc- ne temini meselesi, her memleketin, kendi istihsal ettiği maddeyi başka- larmın İstihsal etmemelerini temine matuf bir teşebbüsü şeklini aldı. Kü- lifle ortaya atıldı. Irak hurmanın bol- tuğundan şikâyet etti. Brezilya, Ka- nada, Avustralya ve Arjantin buğday istihsalini tahdit etmek istediler. Ha- tâ Yunanistanla beraber biz de tütü- nü ileri sürdük. Alman murahhası M. Posse | bunu genişleterek bütün sanayi memleket- inin istihsallerine teşmil etti, o Ve şimdiye kadar ziraat ile uğraşan mem- leketlerin sanayilerini inkişaf ettirme- ğe çalışmaları, esasen istihsal fazlalı- ğı olan sanayi memleketlerinin vazi- M. Posse bunu her hangi devlet mu- yi bir iktisat nazariyesi ola- i sürseydi, kimsenin bir diye- ceği olamazdı. Fakat hiç lüzumu ol- madığı halde misal olarak Türkiyeden bahsetti ve memleketimizde mr inkişafı istihsal fazlalığı içinde ranan sanayi memleketleri için bir fe- lâket” olduğunu söyledi... Posse'nin kendi pakikimaanzmı ispat için hiç te sal almadığı âşikârdi. Çünkü yenin yerbi Avrupa memlekek- ierile rekabet edecek sanayi teşebbü- süne giriştiği vaki değildi. Türkiyenin sanayi pröğrami, ancak kendi toprak- larında yetişen pamuk ve pancar gibi istihsal o maddelerini işleyip (O kendi ihtiyacmı tatminden ibarettir. Nasıl ki şimdi Wolf Ajansı vasıtasile neş- Londra konferansında M. Posse ta- rafından söylenen bu söz efkârrumu- miyemizde haklı bir iğbirarı mucip olmuştu. Bu da Türk milletinin yeni sarayi ne derece kıy- met verdiğini gösteriyor. Londradaki murahhas heyetimiz de Türk halkımın bu hissiyatına tercüman olarak Pösse'nin sözlerine karşi tecs- sür beyan etmişti. Arada Posse Lon- drayı terkederek Berline avdet etmiş bulunduğundan kendi namma başka bir Alman murahhası tarafından ve- rilen cevapta sözlerinin yanlış tefsir edildiği bildirilmişti. M. Posse şimdi daha vâzıh ve da- ba samimi bir ifade ile Londradaki sözlerini izah ediyor. Umumi mahi- yette olan bu sözler diyor, sadece ak- la uygun bir iş bölümü yapılmasını müdafaa etmek için | söylenmişti. Esasen Almanya ile Türkiye arasında- ki münasebetlerin mahiyetine ve Tür- kiyenin en iyi bir Alman malı müşte- risi olduğuna göre, bütün bu vaziyette bir suitefehhüm olduğuna inananlar çoktu. M. Posse'nin sözleri bunların doğru düşündüklerini göstermekle şafında gören bir bu yoldaki teşebbüslerinin yanlış telâkkiye uğra- dığı zannı altında iğbirar göstermesi” ni mazur görsün. Ahmet ŞUKRU hazırlanmaktadır. Bu ayın sonunda tebliğ edi- SAM <Giilliyet— Sahip ve Başmulıarriri: Siirt Meb'usu MAHMUT ve liselerin £ inci sene No. 2697 PAZARTESİ ET AĞUSTOS 1933 Gülek KE İŞ “M. Churchil bir nutkunda Almanyanın ,muahedelere rağmen silâhlanmakta oldu- ğunu söyledi. > ( Müdüre 24318, Yas müdürür 24310 ” İdare ve Matbamr 2430. Maarif vekili sıhhi sebepler gö gös istererek istifaetti Üniversitede istifalarını vermiş olan diğer fakülte reisleri istifalarını geri aldılar ve dün şiiri başına geldiler. Üniversitede mukarrer ıslahat progra- “Konferanstaki sözlerim- ieTürkiyeyi kastetmedim,, Maarif vekil vekili bugün Üniversiteye gelerek ıslahat | Alman iktısat nezareti müsteşarı son anlaşmadan memnuniyetini söylüyor BERLİN, 13 (AA) — Volff Ajan-. | latan M. Posse bu sözlerine karşı bil- mının tatbikına devam edilecektir heyetini topliyacak ve başlanan işi tamamlıyacaktır Maarif Vekâletinin bii buçuk ay kadar vekâletle idare edileceği ve yeni Maarif vekilinin A -celis açıldıktan sonra tayin edileceği söyleniyor gm Islahatsüratlebitirilece YALOVA, 13 (Telefonla) — Maarif Vekili Dr. Reşit Galip Bey sıhhi sebeplerden dolayı istifa etmiştir. Dr. Reşit Galip Beyin istifa- Bâmesi Başvekâlet tarafından kabul edilmiştir. Reşit Galip Bey dün akşam Yalovadan ayrıldı ve Kadıköyürdeki evine gitti, Sabık Maarif Vekili evinde bir müddet istirahat edecektir. Maarif kâleten Sıhhiye Vekili Dr. Refik Beyin tayini tasdiki miştir. Refik Bey bu sabah Ankaradan Yalovaya geldi. Baş met Paşa Hazretlerini ziyaret ederek uzun müddet konuştu. Maarif vekil vekili bu akşam İstanbula gitti, Refik B. yarın öğleden sonra Üniversiteye gidecek ve Üniversite ıslahat heyetini toplayarak evvelce tesbit edilen ıslahat programi taucibince işlere devam edile- cektir, Üniversitenin esasen kadro meseleleri halledilmiş gibidir. Fa- kültelerin nakilleri, ders programları ve saire de ders senesi başına kadar muhakkak ikmal edilmiş olacaktır. Dişçi metkebi müdürü Kâzım Esat Bey bugün Yâlovaya geldi. Refik Bey tarafından kabul edildi. Refik Bey, Kâzım Esat Beyden Üniversitede ıslahat progri şimdiye kadar tatbik edilen ki- amlar hakkında izahat aldı. Evvelce istifa eden Üniversite emini Dr. Neeşt Ömer, Edebiyat Fakültesi reisi Köprülüzade Mehmet Fuat, Tıp Fakültesi reisi Dr. Tevfik Salim Paşa ve Hukuk fakültesi reisi Tahir beyler istifalarını geri aldılar. Öğrendiğimize göre Maarif Vekâleti bir buçuk ay kadar Refik Bey tarafından vekâleten idare edilecek, ve yeni Maarif Vekili am- cak, Büyük Millet Meclisinin açı sonra Başvekâletçe seçi- lecektir, Ders senesi başlamasma az vakit “kaldığından Üniversitedeki mlahat işlerinin süratle ilerilemesi için çalışılacaktır. LL lacak, 60 g iblâğ edilecektir. Talebe mektepte yalnız, son sınıf olan dördün cü sene okuyacak, üç sene Fen ve Tıp fakülteleri ile P. C. N. sınıflarında ders görülecektir. Dişçi mektebine ec- nebi profesör getirilmiyecek, kadro genç elemanlarla tevsi ve takviye e- il ek Galip ve Refik İİ İdare heyeti Dün toplandı Maarif Vekili Dr. kili Dr. Ret Geli dola; Bey esbabı sıhhiyeden Perle yi ilmen diye e li Re- fik Bey tayin edilmiştir. Refik Bey bu gün öğleden sonra Üniversiteye gele- rek ıslahat heyetini ve Üniversite ida- re heyetini toplayacak, şimdiye kadar yapılan işler hakkında izahat alacak» tar, Üniversite idare heyeti dün emin Dr. Neşet Ömer Beyin riyasetinde iç- tima ederek geç vakte kadar meşgul olmuştur. Fakültelerin makil işleri i- gin icap eden bütün ihaleler yapıl. mıştır. Bu hafta sonunda Tıp fakülte- sinin İstanbula nakline başlanacağı ü- mit edilmektedir. Dişçi mektebi tedrisat müddetinin geek ana dört buçuk seneye çıkarılması takar- dilecektir. Tür etmişti. Aldığımız malümata göre Öğrendiğimize göre Üniversite ta- son sömestr olan altı ay “tez” için ay- lebesinin devam mecburiyetleri ve ak- rılmış bir müddettir. Talebe dört se- ne tahsil ettikten sonra isterse çalışıp tez yapacak ve o zaman diş doktoru ünvanını alacaktır. Halen dişçi mek- tebinde bulunan talebenin müktesep hak ları tanınmıştır. Mevcut talebe mekte bi üç senede ikmal edeceklerdir. Diş- çi mektebinde. fotöy adedi arttır» şama kadar tedrisat yapılması hak- kında henüz kat'i kara ir. verilmiş kilât kanunu ve dahili nizamname ve talimatnamelerle alâkadar olduğu â- şikârdır. Henüz bu kanun ve talimat- (Devamı 5 inci sahifede) etifalarımı geri alan Tevfik Salim Paşa ve Tahir Bey aaaerenaasasesseasasese Balbo Hava Mareşalı Romada büyük şenlikler... Tayyareciler asırlardanberi ilk defa zafer abidesinin altından Erir. Bia devam ediyor .serasim yapılmaktadır. Nihayet Palatinede büyük bir askeri geçit İsmet Pş. nın Sofya seyahati Sofyaya gidiyor 4 EL MsTitülesco Sofyaya gidecek mi? SOFYA, 13 (A.A.) — İsmet Paşa, Tevfik Rüştü Bey ile beraber eylülün resmi yapılmış bu geçit resminden | 20 ve 22 sinde £ m sonra M. Mussolini hava nazırı | (Anadolu Ajanmım pota Al ceneral Balboyu hava mareşalı ta- | kadar makamlar nezdinde yaptığımız. etmiştir. tahkikat neticesinde bu haber teey- M. Balbo'nun nutku yüt etmektedir.) M. Titulesco geliyor mu? BÜKREŞ, 13 (A-A.) — Havas A- jansı bildiriyor: Ec nebi memleketler » de bulunmakta o » Jan M. Titulesco - nun Ankaraya git- meden evvel Sofya ROMA, 13 A.A. — Tayyareci- lerin teşkil etmiş oldukları alay etmiş colonne gelmiş ve halk burada muazzam bir nümayiş yapmıştır. Ceneral Balbo, etrafında fırka kâ- tibi umumisi ve bütün tayyareciler olduğu halde matbuat sarayının balkonunda görülmüştür ve şiddet- General Pellegrini ve General Hi alkışlarla zem Balbo M. Balbo, bir natuk söyliyerek İm Alima ROMA, 13 A.A. — Bütün İtal | kendisile arma yapılan dip gitmiyeceği, ya Balen dönüşünü büyük te | ii abülüen zay eşek timi amala An > zahürlerle karşılamaktadır. ve şu sözleri ilâve eylemiştir: a yollarda nümayişler yeli “Maamafih hakikatı gözönün- fd Müküemetler Balbo şerefine toplar atılmaktadır. den gaybetmemenizi ve arkadaş- arasmda cereyan Bugün Roma'da resmi nümayişler | larıma da gaybetirmemenizi iste- etmekte olan mü - yapılacak ve filonun tayyarecileri | rim. Bizler bü; bir şefin müte. | M. TİTULESCO kölemelerin net ve tayfaları bir geçit yapacaklar. | vazi neferleriyiz. O şefin namına sz Bedir. dır. her türlü muzafferiyetleri elde et- — > Zafer abidesi altiridö, Balbo | mek hem kolay hem de zevklidir. | Dün Yalovadan dönenler M. Balbonun sözleri birçok defa (Devamı $ inci sahifede) YALOVA, 13 (Telefonla) — Bir müddetten beri Yalovada bulunan Büyük Millet Meclisi reisi Kâzım Pa- şa Hazretleri, Dahiliye vekili Şükrü Kaya, Milli Müdafaa vekili Zekâi ve Cümhuriyet Halk fırkası umumi tibi Recep beyler akşam vapurile İs- İ tanbula gittiler.. hava mareşalı ROMA, 13 A.A. — Bu sabah Balbo tayyare filosunun mürette- batı kral tarafından kabul edilmiş- lerdir. Sonra Constantinin zafer abidesi —altmdan — geçmişlerdir. 1527 denberi ilk defadir böyle bir ———— Başvekil Hz. YALOVA, 13 (Telefonla) — Başve kil İsmet Paşa Hazretleri bugün köşk | lerinde istirahat ettiler. bandi öenmli değildir. Bu meselelerin Üniversite teş .... Başvekil bir haft: haftaya kadar | sından: Türk - Alman iktssat mukvelesin- den bahseden Alman İktusat nezareti müsteşarı , M. Posse, gazetecilere ver- diği. bir beyanatta her iki devlet için memnuniyet verici olan bu anlaşmayı Londra iktisat konferansında hassa- ten zirai olan memleketlerin mübalâ ğahı bir şekilde sinaileşmek istemeleri ile sanayi in, iktisadi kabiliyetleri aleyhine ziraat sistemle- rini inkişaf etirmeğe çalışmalarını bir hata olarak telâkki ettiğini hatır hassa Türk mebafilinde gösterilen mu halefetin bir süitefehhümden doğdu- ğunu bildirmiştir. Zira bu sözler Türk iktısadiyatını kastetmiyordu. sadece umumi bir mahiyette idi. M. Pesse, Türkiyeninki gibi zirai sistemi olan bir memleketin, kendi toprak mahsulüne uyğun bir sanayi yaratmasının, iktisadi noktai nazar- dan, pek tabii ve doğru olduğunu ilâ- ve etmiştir. Londradaki beyanatının maksadı sadece akla uyğun bir iş bölümü ya- (Devamı 5 inci sahifede) Dünkü müsabakamızın resimlerinden: 1 — Müsabakaya giren İ. 8. K. takımı. balıklaması. 2 — Fahri Beyin amuttan gıcı, 4 — Gazetemizin en fazla puvan. alan takıma . 3 — Gene ayni sporcunun bir kırlan- verdiği kupa, $ — 4x200 Bayrah yarışını kazanan Fenerbahçe takımı. ami Sü yl 7— 4x 200 bayr ak hupamız Yüzme müsabakamiz tam “ İbir muvaffakıyetle yapıldı Fenerbahçeli yüzücüler 66 puvanla 13 ağustos 933 şampiyonumuz oldular Dün Moda yüzme havuzunda li su sporları tarihine altın lerle yazılacak, bir yüzme a müsabakası yapıldı. Gazetemiz ya- rışlarm tam bir muvaffakiyetle İçi (Devamı $ inci sahifede) mi Sdkini
