20 Temmuz 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 6

o h “6 ğ İ Süiheim tahtını nasib ırakmıştı? MILLİYSIE PERŞEMBE -20 Eski Alman Veliahti neşretmekte olduğu hatıratında Umumi Harbin bazı safhalarını perde perde anlatıyor. | Harbin sonunda müstakbel cümhur reisi Hindenburg ünpirüiğele beraber Potsdam sarayında bahçeye do- laşmağa çıkarlarken i Öyle hadiseler var ki üzerinde pek ısrar etmeğe gelmez. Mamafi ben babam imparator Wilhelm'in tahttan indirilmesini ve sonra nunla benim mefyedilmekliğimi: icap ettiren ahval ve şeraiti tafsi- lâtıla anlatacağım. 8 Teşrinisani 918 de imparatör beni alelâcele Spaya çağırdı. Bu haberden bir şeamet sezdim. So- ğuk ve hüzünlü yollardan otomo- bille haraket ettim. Son bahar ağaçların yapraklarını soymuştu. Umumi karargâh ile payitaht a- fasında müzakereler oluyordu. Berlin hükümeti, ancak imparatö rün istifasının dahili bir harbin önüne geçebileceğinde israr edi- yordu. Her dakika gittikçt ümidi kıran yeni haberler geliyordu. Gayet a- ğır bir hava içinde habamla otur- duk Bu sahne daima hayatımın kühuslarından biri olarak kalacak tur, Kimse bir lokma ekmek yi meyor, kimsenin canı konuşmak is) temeyordu. Sofrayı süsleyen çi- çekler bile ortalığın hüzün ve me lâlini artırmaktan başka bir şeye yaramıyordu. Yemek yenedik te, arletâ imparatorluğun nâşi önün de bekledik. Az sonra prens Max de Bade'in darleci hükümetini ık. Prens bu suretle Prusya tahtını ve impa ralörlük tacını babamdan ve ben- den almış oluyordu. Max de Bade can şansöliyelikten istifasını vererek, kendisini naip ilân etmiş ve sosyalist lid. E- bert'te başvekâlet mesuliyetini ü- zerine almış bulunuyordu. Baban olup bitenleri bana ve erkânı harbiye reisim ( Sehuen- berg'e anlatırken, yüzü kül gibi i- di. Protesto ettik ve kendisinden bu suretle baziçe olmağa müsaa- de etmemesi ricasında bulunduk. Hatta ben ihtilâli asa- yiş ve imizamın iadesi teklifinde bulundum. Bu teklifime Schuen. berg de iştirak ettik. İlk hedefi. miz cüzi mikdarda komünistlerin de geçirdikleri Kolonya idi. Kayser boyun eğiyor Kayser her zamankinden daha sapsarı başını salladı: — Hayır, dedi, Almanlar ara sında kardeş öldürerek mücadele- ye girişilemez. # Onun verdiği karar ordusu ile beraber kalmaktı. Ve muannidape ilâve etti: Yazan: ANITA LOOS. İşte o zaman Dorothy hayatında ilk defa olarak çarçabuk bir iş tuttağunu bissikabletvuku ile hisseder. o Cünkü © gün ilk defa olarak Lester'i gündüz gö- zü ile görmek fırsatını bulur ve onun muvaffak olduğunu görür. Jersey City'ye yaklaştıkça Dorothy'yi bir düşüncedir alır. Fakat artık iş işten geçmiş bulunur, Bahusus Tiller Girle balet heyeti kaptanı ile Mister Hender- son: — Nikâhta bulunacağız! diye sevinç- lerinden uçuyorlarmış. Onların gelmez. Onun icin sözünde durur. Dorothy o aksam ihtiyaten bir çok dost davet etmemiz: Hatta Charlie Milliyet'in romanı: 24 New - York içinde Oregon modasına gö- re saç kesmesini bilen bir berber bulmıya meşelerini bozmak ta hiz işine — Ben Prusyayı bırakamam Babamin hemfikir olarak beni müstacel bir vazifenin . beklediği beşinci orduya, yani kendi ordu- ma iltihaka karar verdim. Babama veda ederken, bir sene sonra orada elini bile sıkamayaca ğımı hiç batırma getirmiyordum. Halbuki bizim bir ecnebi top- rağındaki menfamızda buluşmak mukaddermiş. İ — Babamın emri vaki karşısında İ nihayet boyun eğdiği zaman ya- | munda değildim. İ Bir kaç sene sonra 9 teşrini sa- nide Bethmann - Holweg'in kor. | kak politikasına çıkışanları alkış- | ladığı Saman, bu defa bana kar- im firbna koptu. | — Gene bir 9 teşrinisanide herkes tarafından bırakılan babam an | cak yanında kalan bir avu; sadık | zabitlerin iknaı üzerine vatan top- | rağmı terketmeğe razi oldu. Boşa giden ümitler budendorff teşrini evvel sonla- | rına doğru istifa etmişti. Harake- tinden evvel kızıl ihtilâl | dalgası İ genişlemeğe başlamıştı. Fakat bu haraket henüz cephe muha-ipleri. ne sirayet etmemişti. Adamların kendi teşekküllerini hiç terketme- rı er. çe Kıtaatım harpten yorgun aç ve bülâç olmakla beraber mükem- ji in altnda Mense ü- ler. Orada tevakku- orduk. Zira içimizden hiç birimiz teslim olmağı hatırına getirmeyordu. Mütareke müzake. relerinin devam ettiği sırada, ale. lâcele ricat hissini vermemek için saflarımızı sıklaştırdık. Babem gibi ordumu yurtlarına götürmeme müsaade edileceğini zannediyordum. Fakat bu ümidim hükömetin kararı ile suya düştü. "Berlinle teması muhafaza etmek üzre, payıtahtla sıkı rabıtası olan üçüncü ordu kararghı umşumisine gittim. Orada endişe içinde saal- > hükümetin emirlerini bekle. im. * Zaten karargâhı umumi diye de bir şey yoktu, Ortalık allak bullaktı. Yollar kıtalarına iltihaka aldırış etmeyen döküntü efrat ile doları stu.* Bir tek yol: Menfa Nihayet kumandalıktan mahrum kaldım. Bende her hangi bir te- sirde bulunma!: imkân: da kalma- O sıralarda benim Alman Tercüme: Kâmran Şerif » | de kapı kapı dolaşıp şampanya aramış- miş. Bu şampanya Dorothy'ye Lester hakkındaki bütün mikbinliğimi inde eder. Gidip Lester'i yatakodasında bulur. Les- ter vak'ayı Portland'daki ailesine bildir- mek icin bir teleraf kaleme almıya uğ- yaşıyormuş. Dorothy Lester'i alıp her. kesin içinde ortaya dikip: — Kocam!.. diye takdim eder. Charlie kurşunla yurulmusa döner. Zazallının vaziyeti cidelen çok fena imis. Çünkü ne yapacağını bilmiyormuş. Se- nelerden beri kendini içkiye vermiş oldu- undan meyusiyetini izhar için kendini gene irkiye vercmez yı Nihayet Raket Klöh'e | telefon edip Avrupaya hareket eden ilk Transatlân- tik izin bir bilet almalarını söyler. Son- ra Dorthi ile vedalaşır, ona sandet te- — yadaki mevcudiyetim sebepsiz bir dahili garhe yol açahilirdi. Bu setle babamın yaptığı feda- kârlıkta da bir mana kalmıyacak- tı. Diğer taraftan benim alraw ka nını , akıtmak istemeyişinden mak sadım taç ve tahtımı değil, mer» leketimi Furtarmaktı. Halbuki mu, kabil bir ihtilâl Almanyayı toeşum bir işgale mahküm edebilirdi. Hulâsa önünde bir tek yo: var- dı: Menfa yolu. Erkânı harbiyeme veda ettim ve beşinci orduya son Emri yevmiyi yazdım. Son emri yevmi “ Haşmetmeap Hz. . yüksek ku- mandanlığı bırakmış olduklarm- dan ve şimdi muhasamai ta tatil edilmiş bulunduğumdan O bende kumandanlığımı terketmek mec. buriyetinde bulunuyorum. Kahraman kıtaatıma göster dikleri cesaret, ferağat ve fedakâr teşekkür ederim. Ordum bütün gururu ile alin yük sekte olarak en iyi alman i Fransız topraklarını bilir. Dört uzun sene zl de de, ıztirapta da sizinle ortak ol * dum. Bugün sizlerden ayrılıyorum. Tarih bütün kahramanlıklarınızi* yeni nesillere anlatacaktır. Bana olduğu gibi şeflerinize sa dık kalınız. Allah sizinle ve al- man vatanı ile beraberdir. ” Ondan sonra emir zabitlerimle beraber Vroen hoven'de Holanda | hududunu geçiyordum. Şimdiye kadar deniz işlerinde bir çok ihtiraları olan Nev - York” lu bir mühendisin oğlu Thomas Labre yeni bir yarış otomobili yap- mıstır, Bu aletin hususiyeti üç ha- fif dubadan mürekkep oluşudur: İkisi önde, biri arkada.. bu süretle aletin su kesiminden aşağı kısmı haddiasgariye rilmiştir. Hali- biribirine dolaşarak kapıyı aştıktan sonra, Leşter'le evlenmenin bü- yük bir marifet olmadığı nihayet Doro- #hy'nin kafasına dank! eder gibi olur... FASIL XI Dorothy bu suretle Lesterle bir ev tutu; yerleşir ve nihayet sevilisinin sohbe- tinden zevkiyap olmak fırsatını mevki tutabilmek için saksefonu muha- bere tarikile öğrenmişmiş. Fakat © bir tramvay ko: şey söylermiş ki mihmyet Dorothy; — Kuzum, nefesini böyle iaraf etme. Saksefon çalmak için lâzem olur! demiş. Bu cevap aralarmda bazı acı sözler te- atisini mucip olmus. Bu da, meselâ tunctan küçük heykel, topraktan tütün tablası sibi bazı eşyanın taatisine yol açmış, Öyle ki Dorothy: —— Bu evlenme değil, belâ!... Demeğe başlamız. bulur. O zaman kocası hakkında su malüma- tı alır: Lester hayata bir otobüs biletçisi olarak atılmışmış. Sosyete hayatında bir lüktörüne hâs olan fikirler. den bir türlü kurtulamamış. Gene de durmadan konuştuğu halde o kadar az TEMMUZ 1938 Amerikada bütçede tasarruf i- çin, filolarının üçte birini altı ay i- çin hizmetten çekiyorlar, bu suret- yareci tek başına ve en kısa zaman da devriâlem seyahilline çıkmış, fa- kat Behring boğazını geçeceği #ıra- larda kaybolmuştu. Uzun müddet ken disinden haber alınmamıştı. Nihayet bunludu. Mattern bu suretle muvaf- fak olmuş sayılamazdı. Arkasından Post isminde bir Ame- rikalı Winnie Mac ismindeki tayya- resile hareket etti. Post Nevyork ci- varında Floyd Bennet tayyare karar gühindan aym 16 sında Moskovaya doğru hareket etmişti. Post 1931 se- | mesinde ayni tayyare ile sekiz gün ve birkaç saatte dünyayı devretmişti. Şu dakikaya kadar da kendi rekorundan birkaç saat ilerde bulunuyor. Tayya- rede otomatik bir cihaz sayesinde tayyareci havada birkaç saat istirahat edebilmektedir. Post ilk merhale ola- rak Berlne nmiştir. Orada hiç bek- lemeden Moskovaya gitmiş ve Mosko vada da çok durmadan yoluna de- vam etmiştir. —— harekette iken on beş santimetre kadar bir şey. büyük süratlarda çok büyük ehemmiyet alan su mu- kavemeti bu şekilde hiğ mesabesi- ne getirilmiştir. Thomas bu kanu otomobili ile saatte 260 kilometre yapabiliyor. Motor, merkezde bir tek pervh- De ve aletin hususi tarzda yapılışı dalgalı denizlerde bile muvazene- yi mükemmelen temin etmektedir. İ Bu kanu otomobilin boyu yedi i almaktadır. vadettiği veçhile refikiha- yatına tahammül etmeğe karar o vermiş. Ve kendi kendine şöyle bir muhakeme yürütmüş: duyarsam gene âşık olurum! Ohun için Lester'in saksafonu ü- sorinde ne tesir yapacak diye merak eder. Kocasma: — “ — Pazar günü saksafonu eve ge tr-de biraz çal dinleyöyim.. Der. Bunun üzrine Pazar günü öğleden sonra Dorothy gü; bir yemek ha- zırlar, kendisine de “her zamankin- den fazla bir yeni gelin süsü verme- ğe çalışır. Yemekten sonra, saksafo- nu getirip kocasına: — Ne olur... Bir “Bluz” çalsana... Der. Çünkü havalar içinde Dorothy'ye en çok “bluz” tesir edermiş. Fakat o zaman, Lester'in yalnız başına o çaldığı o bluzların o insan kulağına göre olmadığını anlar ve | | bir snksafoncu için bir orkestra şefi- nin ne olduğunu bütün ehemmiyetle takdir eder. İ “Deretim sihayet Lestese: p Dünyada neler oluyor? Amerikalılar tasarruf için harp gemi- lerinin üçte birini istirahate çekiyorlar * yarıyanlardır. Bir Amerika harp gemisinin çelik gemisi. Yedi günde devriâlem Amerikalı Post sekiz günlük kendi devriâlem rekorunu kırabilecek mi? lıklarından dolayı bütün kalbimle |. Amerikalı Mattern isimli bir ter-| gaz le 880 milyon tasarruf yapmış ola- caklardir. Diger taraftan hizmette bulunan gemilerdeki . mürettebat ta yüzde yirmi nisbetinde azaltıla- caktır. Şu var ki, muvakkaten hiz- metten çekilen gemiler en az işe Temmuzun birinden beri istira- hat etmekte olan beş saffıharp zırh lısı şunlardır: İdatro, Mississipi, New Mexico, Texace, Tennessece. Ayrıca beş zırhlı kruvazör, otuz üç açık deniz destroyeri, on altı tahtelbahir, bir tayyare, iki torpil gemisi istirahate tçrkedilecekler- dir. On zırhlı, on zırhlı kruvazör, altmış destroyer, otuz tahtelbahir, iki tayyı üç torpil gemisi, yet i gemi hizmette bırakıl. mışlardır. Digerlerile beraber ge- ne iki yüz on üç parça gemi hiz- mette bul: ir. Solda Willy Post Merhalesiz dünya reko u NEYYORK, 19 (A.A.) — Merha- lesiz dünya mesafe rekorunu kırma- ğa teşebbüs edecek olan Fransız tay- recileri Codos ve Rossi hava şartları fena olduğu için hareket günlerini tayin etmemişlerdir. Şimdiki halde arap ve İrana doğru uçacakları zan- nedilmektedir. Tayyareciler üç gün havada durabileceklerini ümit ediyor lar, Litvanyalı a eri BERLİN, 19 (A.A.) — Atlas deni- zi ile Avrupanın bir kısmını aşmağa muvaffak olduktan sonra gayelerine iki saatlik bir ln düşerek ölen tayyarecilerin Fakat bu ricasaralarında o kadar müthiş bir kavğaya yol saçar ki De- Western Uni- kin... Beni boşatmak için bi göstersin! Lester tahammül bir hale geldi... der. Fakat > bu esnada karısının bütün söylediklerini işittiği için kapı” yı kıracak gibi olur. De: küfürlerine cevap. ver- mek” için kapıyı açtığı zaman Lester küçük bir lambayı kafasında tuzla- buz eder. Bünan ya a bi- rinci imparatorluk ait bir pi- yade askerini temsil eden demirden bir ocak maşasını kapıp muharebeyi kazanır. Fakat aksilik olacak, ehem- e yerini nişan ea de, mın çenesini kıracağı N Bu suretle Laster bir daha saksafon çalamıyacak hale gelir. Lester yatağa düşer, günlerce ya- tar. Dorothy de bu müddet zarfında ona balm; mecbur olur. Fakat oca bir kere bu vazi- yete düşmesin... Ondan sonra artık İ ğan Balbö henüz geti; bir talebe Küçük Iktıhastar melezi “Son geçit resimlerinde ve seyahatlerindö seyirciler Gi biline gene çiçek yağmuru lardır. Şimdiye kadar bir çok bâdİ lerin gösterdiği gibi, bu çiçek Yi muru otomobilde oturanlar için “ keden âri değildir. Geçenlerde bi vekile refakat eden bir zatın yüzü! telle bağlanmış bir çiçek demeti ö mış ve bu zat yüzünden yaralan tır.. Yüzüpü vaktinde çevirmemif saydı bir gözünü muhakkak ka) cekti. Bu sebepten başvekil geçerli arabasına çiçek atmak sureti katiff| de memnudur.” (Koelnische Zeiteni Elli çift birden evlendi. | Geçen pazar Berlindeki Saint İğ) zare kilisesinde (milliyetçi sosyal fükasike monunp <lli çitin GENİ kâh merasimi yapıldı. Horst Wesset kıt'ası ihtiyat atesi ile evlilere kilise kapısıoda etti. Alay başında hücum kıt'asi müzikağı olduğu halde ilerilerken lerce halk tarafmdan alkışlanıyı Dini merasimden sonra elli çift Bohem davarnasına gittiler ve da bin kişilik bir ziyafet verildi lenildi. i Propaganda nazırı Goebbels de Lemtiye iştirak ediyordu. Şimdiye k dünyada işitilmemiş olan bu hâdi#f tenit için söylediği matukta milli sosyalistlerin dindar olduklarım ## teren bariz bir delil olduğunu #öf/f di, vi (Berliner Boerren Zeit Hindenburg anlatıyor Yeni başvekil ile beraber gsf mak benim için her gün yeni bir © vinç oluyor. Hitler ile aramdaki nasebetler o kadar iyidir ki, bir yük baba ile torununun müna: leri bu kadar iyi olmaz. İhtiyari ma karşı gösterdiği dikkat, hal ten insanı rikkate getiriyor. O ğum veya kalktığım zamanlı bülâsa her türlü ahvalde bana yaf ma çalışıyor. O kadar geniş mal bna ber zaman hayran kendisi ile her mevzu üzerindö kö şulabilir. Hitlerde istediğini açık ve sarih söylemek hassası dır. Birkaç kelime ile en uzun mul lar kadar ifadei meram eder ki, miyetini söylemeğe lüzum yok. derecede iyi kalplidir ve sade zuu içinde daima milletin adami rak kalaekter. (Nord hacuser Allagemline Zeintöf) İtalo Balho: gazeteci idi ceneral oldu İtalya hava nazırı Ceneral Mussoliniden sonra Italyan en #öff ler adamıdır. 3 Haziran 1896 da © İtalya müttefiklerle beraber vi girmiş bulunuyordu. — Balbo bir d ava alayına gönüllü girdi ve BÖ muharebeye iştirak etti. Terhisten j ra Floransa darülfünunda tekrar siline devam etti. İktısadi ve içtim ilimler doktorası verdi. 1920 de Mussolini ile sıkı bir dö 1k bağladı. Ve Faşist hareketine rıştı. Roma üzerine yürüyüşü haz yanların belli başlılarından bir vi si de o di. 1823 de Panik, ili oldu. 1924 de meb'us intihap bir sene milli iktmat nezareti mü tarlığına tayin olundu. | 1926 da hava nezareti sekretefi ik. Teşkilâtçıliğın: son derece taköf eden ve kendisini öven Massiliği yardımı ile İtalyan havacılığın teni etti. 1928 de bütün bunlara ai ceneralliğe manbelumda. Bir Sİ sonra da hava nazırlığına gecti. e) (Politik Litvanyalı iki tayyareci Darris Gierenas'ın cesetleri yarın, tayyf” e elzilöceki kat olarak Abels isminde bir gösteriyormuş. — Bütün dava masarifi ban tir! - diyormuş. Bunun üzerine Dorothy KÜ Mister Abels'e gider, derdini tar. Fakat Mister Abels delik? ailesinden aldığı ufak bir başka bir geliri olmadığını yek bilirmiş. Breene ailesinin Dore nin boşanmasından pek memnu” mıyacağını da takdir edermiş. Çünkü Mister Abels New-Y0 yüksek ailelerin, oğulları kendi vü olmıyan bir kızla çıkmaz bi” e saptığı zaman hizmetine müra tikleri avukatlardanmış. o Avukat Misis Breene'e givif da demiş ki: — Siz zahiren Dorothy'ye eder gibi görünün... Fakat el dan onu izdivaç bağları altınd# mak için bütün gayretinizi #3 Eğer bu söylediğimi yaparsmnı?... istediğinizden fazla para veriri Za üne