16 Temmuz 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

? Tarihi tefrika: 59 Yanan: 9. N. MAİ KO ği Mer bakın (Milliyet) indir. Mekke'de İntelligence Service in Casuslar, bütün takyidata rağmen har vurup harman savuruyor- dar! — a maksatları, insaniyete hizmet. Hicaz havalisindeki is- Fizik Paşa, köminrin Dük adi başa Resmi kayıtlarla tespit edilen ha- kiki vak'alar pek çoktur. Mister Fort- ye girdikleri veya eni Üzere ei dukarı haber alınmıştır. Muhafız Os- man Ferit Paşa, derhal muktazi teda- bire tevessül ederek Glasers, Horge- hir gün bile kalabilmelerine verilmiyerek mahfuzan geri gönderi miştir. Fakat Mister Fortlemontes bir iki ay kadar kendini gizlemiye ve Hi- caz havalisinde gezmeğe muvaffak olabilmişse de, nihayet o da Araplar tarafından keşfedilerek yakalanmıştır hüsnütedbiri! Muhafız Paşanın le bir hâdise zuhuruna mahal | bırakılmıyarak hudut harici edilmiştir. Yemen Valisi Hüseyin Hilmi Pa- şanin ve hünkâr tarafından © sureti mahsusada emur edilen yaverlerin ve memuriyetle gidip gelen müstait ve muktedir Sazı zatların mahallinde yaptıkları tahkikat, tetkikat, misyo- ner kılıklı İngiliz casuslarının Yemen- le Mekke arasında ve Hicazın dizer taraflarında, her ne pahasma olursa osun, dolaplı; çevirdiklerini gün gibi meydana çıl kılma denilen şey yek Onlar için in; betkikatıfenniye ve ta- tiyarıseyahat ettiklerini »öyliyorlardı. Bazan tevil götürmez bir vaziyette yakalandıkları da olu- vakit; dlemiinsaniyetin ten- e Protestanlığın neşri maksadını p ettiklerini itiraf ediyorlardı. eyhülharem Hacı Osman o Ferit meşrutiyetin ilânından sonra in- fisal edip İstanbula gelmişti, Ferit Paşa, moşhur Kafkas mücahidi Seyh Şâmil merhumun damadı idi. Şeyhin Koskadoki büyük konağında oturur- Bir kaç defalar gidip görüştüm. Bu garip ve mühim hâdiselerd: senmi Hye orka Kanali” de kabile şeyhleri ve üleması ile ecne- bi devletlerin revabıt ve münasebalı hakkında öyle şeyler anlattı ki şaş mamak kabil değildir. Hicazda Ruslar iğ ve Çarlık Rusyası da Hicazla alâ- kadar! — Ruslara casuslak eden Cemaatüislâmiye Müftüsü. Muhafız ve Şeyhülharem Hacı Os- du. man Ferit Paşanın ve Petersburg Os- manlı Sefaretinin istitlânt ve iş'aratı mühimmesinden olmak üzere (o 1896 tarihinde Rusya Hükümeti tarafm- dan Green erkâniharbiye zabita- mından Abdülüziz Kenaz Berriyetüşşam ve Filistin ve Hicaz taraflarına gönderilerek verilen tali. mat dairesinde tetkikat icra ettiril- miştir. Mumaileyh, seyahatinin muhassala- bulunmuş, başka türlü bir iş yaptığı hissolunamamıştır. 1901 senesinde süvari kazak zabit- lerinden Davit İvan Lifkin “Mehmet Hasan oğlu,. pasaportu ile Haremey- 'nimuhteremyn havalisinde dolaşmış- tr. Mumaileyh arabi, farisi, hindu li- sanlarına mükemmelen vâkıf olup da- ha evvelce Mısırda, Elganistanda ce- velân etmiştir. Bu adamların yazdıkları raporlar- da Mekkeimükerreme ve Medincimü- nerverede İslâmların kalplerini ka- zanmak için senevi İ bir milyon ve pek mahir memurlar Ornburg Cemaatiis- İlmiye Müftüsü ve heyetitedrisiye re- isi olan Sadık Efendi de, bir zaman evvel zâhirde sırf hac farizesini kalplerini tatyip eylemek için sefer etmişti. Müftü Efendi, o ve gelmiş, Hamidiye camiişerifinde cu- ma selâmlığı merasiminde bulunmuş ve mamazdan sonra küçük mabeyin da- iresinde huzura kabul edilerek ikram ve taltif bile görmüştü. Halbuki içi pek başka idi. Sultan Hamidin tahayyâl ettiği cihet, cimia- iislâmiye kaygusunu gütmeyip — Rus Çarma hizmet ediyordu! Nitekim Hi - cazdan avdetinde Rusya Hükümetine verdiği raporda İngiltere Hükümeti- nin Yemende, Hicazda, Maskatta mis yonerler ve saire marifetlerile tatbik ettiği programa muadil bir hareket olunması ve meşayih ve Sâ- dat ve kabile reislerinin ele alınması gibi vesaya münderiç olduğu haber (Arkas var) Yarın: HİCAZDA RUSLAR —2 SE faaliyeti. — Para kokusu alan Ras Çarı! — -— Efgan Hükümdarı Abdurrahman Han. Zondra mektupları Konferans tatil edildik- ten sonra bir defa daha toplanacak mı? Dolar istikrar bulduğu zaman tekrar toplanılmak ihtimali var.. (Başı Linci sahifede) beriain Avam Kamarasında izah et- rarı verilmesi ve Amerika, metinde, istikrarı kabul mektedir. Şimdilik konferanar ancak iki tâli komisyonu müzakerelerine devam et- mektedir ki bunların biri istihsal ile istihlâk arasında bir muvazene temi- nine çalışan tâli iktısat o komisyonu- dur. Bu komisyonun mesaisi içinde bizi en yakından alâkadar eden bir mesele, şeker istihsalinin tahdidine matuf tedbirlerdir. Evvelki mektuplarımın birinde de bunun mahiyetini anlatmıştım: Teklif en büyük şeker müstahsili olan Kü- ba'dan gelmiştir. Küba heyeti, 1926 senesinde Kübanm bütün dünya şeker istihsalinin 7440 mizpetimi istihsal et | tiğini konferansa tevdi ettiği bir muh- tırada bildirdi. Kübaltlar (o diyorlar ki fazla istihsal neticesinde şeker fi- atleri düşmüştür. 1931 senesinde ya- pılan son itilâf ta ithalâtçı memleket- lerin kendi memleketlerinde istihsale baslamaları üzerine neticesiz kalmış- tr. Küba istihsalâtını beş milyon ton- dan iki milyon tona i iin yeyilila çare menyyun M'dene ler on sene için şu hususlarda muta- bık kalmışlardır: (a) Yeni şeker fabrikası inşa et memeyi. (b) mevcut şeker fabrikalarının is tihsal kabiliyetini artırmamayı. (€) Eski ve muattal şeker fabrika- larını tekrar ii 2 — Hükümetler doğrudan doğru- ya veyahut dolayısile şeker sanayiine hiç bir yardım yapmamayı taahhüt 6- derler. 3 — 1 Eylül 1935 senesine kadar mak. 4 — Bu mukaveleye her devletin iştirakini temin için bir sene açık bi- rakılacaktır. Fakat şu devletler tara- fından tastik edilir edilmez mer'i ola caktır: Cenubi Afrika, Almanya, Arjantin, | it İstanbula da | Mary . AZAR, HARİCİ H Misak imzalandı | Merasim yapılmadı, imza dokuz dakika sürdü ROMA, 15 A.A. — Venedik sarayın- da M. Massolininin calışma odasmda toplanan Fransız, İtalyan, İmsiliz, ve Alman mümessilleri tum mat on iki Kapitol ön çanları yörnsn akislerle mütemadiyen çalmış- yg, <P er projektörünün ışığı altında cereyan eden imza merasimi ancak 8 dakika sürmüş- tür. İmza isi bittiklen sonra salonda bu- PARİS, 16 ALA. — Dört devlet kinin imzası bu vesikayı imzalayan haiz bir siyasi vak'a teşkil etmektedir. Bu hâdise Fransız - İtslyan münase- betlerinde de bir sükünet hâsil olduğu- nu ayni zamanda göstermektedir. Ma- Tüm olduğu üzere Londra konferansın- da Fransız ve İtalyan maliye nazırları sağlam para terini muvaffakiyetle müda- faa ettikleri ve altın mikyasına sadık ka- Tan i paralarını koruma hu- susunda bir araya setiren hareketin ba- şma sectikleri sırada Fransiz ve İtalyan hükümetlerinin moktai mazarları arasın- da iştirak olduğu daha o zaman ortaya çıkmıştı. Merkezi Avrupa ve silâhları azaltma Balbe tayyareleri Son merhaleye varmak üzere bulunuyorlar MONTREAL, 15 A.A. — Shediac - (Montreal arasındaki uçuşta alyan tay yareleri sisten dolayı müskülât çekmiş- erdir. Balbo'nun tayyaresi bir zaman gelmiştir ki denize inmeğe bile karar vermiştir. ltalyan tayyarecilere büyük bir ziyafet verilmiştir. Bu ziyafet İtalyan tayyare. cilerine hareketlerindenberi | verilen ilk ziyafettir, M. Balbo Mussolini'ye çektiği biç bel. grafta şöyle demiştir: “Şef olarak mahabetli sözlerin Bana ve arkadaşlarıma teselli ve cesaret veri- yor. Düce'ın emrile her gayeye ulağılır”. MONTREAL, 15 A.A. — Balbo en imiz a olarak geldi. Tayyaresi dün 18,45 e VAŞINGTON, 15 A.A. — Ticaret nerareti, icneral Balbonun altındaki İtalyan hava filosunun Areri- ka ermrisi üzerinde kolaylıkla #ini temin için hiç bir tayyarenin mez- ik fiya yarn elin Tez yaklaşma masını emretmiştir. Amerika ile iki taraflı gümrük müzakereleri VAŞINGTON, IS A.A. — Hariciye sezareti, yakında icra edilecek iki taraf- M. Herson Mussoliniyi ziyaret etti ROMA, 15 A.A. — (Mi Henderson, M. 'yi ziyaret ettikten sonra silâb- ları konferansı mü Avustralya, Avusturya, Belçika, zilya, İngiltere, Küba, eee Hee buriyeti, Mısır, Amerika, Fransa, Ma- caristan, Hindistan, ea Japonya, Meksika, Felemenk, Peru, Lehistan, Portekiz, Çekoslovakya, Türkiye, Rus ya, Yugoslâvya. Büyük bir şeker Oo müstabsili olan Holünda da Kübanın noktainazarını kabul etmiştir. Almanya, Küba teklifindeki, on se nelik müddeti çok gördü. Bu kadar zaman için bir taahhüde © girmenin güçlüğünden ve istikbalin ne şekilde inkişaf edeceğinin bilinemediğinden bahsederek müddetin üç veya beş sene olarak kabul edilmesini teklif etti. itiraz etti, o Ve Portekizde mevcut resmin esasen yüz- de yetmişten fazla olduğunu — bildirdi. m de bu esasa itiraz etti. ge? ve Hindistan, memleketle rinin hususi vaziyetleri olduğunu söy- liyerek, girişilmiş bir takım taahhüt- lerden bahsettiler ve itilâfa giremiye ceklerini bildirdiler. istan hassa tarifelerin 2470 ten fazla sl masına itiraz etti, Şimdi daha o çok fazla olduğunu ve bunların indirile- miyeceğini bildirdi. İtalya, sırf dahili ihtiyacı için şe- ker istihsal ettiğini, ihracat yapmıya- cağmı ve bu siyasette devam edeceği- ni bildirdi. Biz de hususi vaziyetimizden bah- sederek yalnız dahili istihlâk için ş0- ker istihsal ettiğimizi söyledik. Nihayet bir şeker komitesi teşkil edilmiştir ki bu komite bir takım yeni esaslar hazırlıyacaktır. Komisyon Mil 16 TEMMUZ. La ABERLER Londradan Ayrılmadan evvel İktisat encümenleri tasfiye işlerile meşgul LONDRA, 15 (Heyetle beraber giden arkadaşımızdan) — Kenferan- sın 27 temmuzda tatile karar verme si, cihan efkârında inkıta tesiri uyan- dırmamak içindir. İ o Encümenler sadece yapılan işler ü- | serinde raporlarını hazırlamakla meş gul bulunuyor. Esasen mali meseleler görüşülmüyor. İktısadi meseleler de birer birer Milletler Cemiyeti ve diger beynelmilel teşkilâtların kadroları i- çime atılıyor. Ahmet ŞÜKRÜ Tuna havzası buğdayları LONDRA, 15 (A. A.) — İktisadi komisyonda Tuna havzasındaki mem- eketlerin bir sene zarfında ihraç ede- bilecekleri buğday miktarı bakkında- ki müzakereler neticesinde dün ak- şam bir itilâf husule gelmiştir. Sov- yet Rusya mümessili, beynelmilel ik- tusadi ademitecavüz ve ihracatın tev- sii tekliflerinde ısrar etmiş ve demiş. tir kiz — Sovyet Rusya, bu maksadı temin için ucuz krediler açılmasını arzu et- mektedir. Bu teklifler, ticari siyaset tâfi komsiyonunun tahrir komitesine verilecektir. Servete haciz | Almanyada devlet düşma- nının serveti alınacak “BERLİN, 15 A.A. — Dün sahah top- lanan Alman kabinesi, bir çok kanunlar kabul etti. Bunlar arasmda devlet ve ilet dü > meş ol masının artık kanunen tasdik edildiğine dikkati çekmektedir. Ihtilâl çıkacaktı LİZBON, 15 A.A. — Siyasi zahita tarafından gazetelere verilen bir listeye | göre geçen mayıs ayından beri bomba saklıyan 46 fabrikacınm ve bir çok anar- şistlerle komünistlerin tevkif edilmiş ol- iie e anlamakta. Bunların bir ih- girişmiş oldukla- İ pr anlaşılmıştır. 150 büyük bomba, 2 küçük bomba, 2700 tüfek ve mitralyöz fişengi, bir çok revolverler meydana çı- enine wo gizi bir safban meali o. N kişi 115 & halen mevkuf bulunmaktadır. Po- Ni tebliğinde ihtilâl hareketini itnha | için hususi tedbirler için hususi tedbirler alrmmaş olduğu ii. Yahudi iktisat kongresi BERLİN, 15 A.A. .. Berlin Yahudi comaatı, Londrada toplanacak olan Ya- hadi iktisat kongresi reisi Lord Mel gbette bir tlgraf Farzedilsin ki Kübanım şeker ve Fran- sanın da şarap hakkındaki teklifleri hak kazanacak tekliflerdir. Şeker ve | sarap © istihsalini artırmakta o olan memleketlere artırmak (hakkından | vazgçmeğe mukabil ne © verilecek? | Dünyanın derdi yalnız şeker ve şarap İ bolluğu değildir ki... Her memleket bir veya diger nevi mahsül için ayni seyi söylüyebilir. Tütün © müstahsili memleket için tütünün satılmamasın- dan doğan ıstırap daha az değildir. | Gariptir ki Londraya ayak bastığım gün Sefirimiz Münür Beyin öğle ye— meğinde tanıdığım Kübanın Londra | Sefiri bana Kübanım bundan böyle Türk tütünü yetiştireceğini söylemiş- ti. Dedi ki: — Türkiyeden en iyi tohumlarınızı getirttim ve Kübaya yolladım. n de: — © halde, dedim, biz de puro ci- garaları tütünü yetiştireceğiz. Küba Sefiri telâşlat — Sakın yapmayınız. Bizim Bu tü- tün istihsalimiz buhran içindedir. — Ekselâns, dedim, bizde de ciga- Ta tütünü ayni vaziyettedir, Bu küçük anektot Londrada bazı murahhasların ne kadar bir taraflı gördüklerine çok iyi bir misaldir. Ahmet ŞÜKRÜ | sefareti müsteşarı bugün hükümeti “ Li sa i Emniyet umum müdürü ve Jand. ma umum kumandanı Bursada BURSA, 15 (Telefonla) — Emniyetinmumiye Müdürü Ti Hâdi Bey ve Umum Jandarma Ku anı Kâzım Paşa Bursaya #5 rek Uludağa çıkmışlar ve şehre dön müşlerdir. ğ Bir müddet burada kalacaklar dır. Uludağda imdat evleri yapılıyor BURSA, 2 (Telefonla) — Uludağda yapılacak kış çin inşası lâzımgelen imdat evlerini n yerleri tespit edilmiştir. Bir güne kadar inşaata başlanacaktır. Yeni Adliye müfettişleri ANKARA, 15 (Telefonla) — İkinci sınıf Adliye Müt. güncü sınıftan Ali Rıza, üçüncü sınıf müfettişliklere İstanbul cu adliye ihtısas mahkemesi müddei umumisi Muzaffer, ve nıftan Alâeddin, dördüncü simi mü fettişliklere; Adliye Müdürü Muhtar, ve İzm Beylerin tayinleri âli tastika iktiran etmiştir. Nafia vekili Malatyaya gidiyor. ANKARA, 15 (Telefonla) — Nâtia Vekili Hilmi B. yarın di yolları ve nafia işlerini tetkik etmek üzere Malatyaya hareket ed. İki Yunanlı define yeri gösterm için İzmire gitti İZMİR, 15 (Milliyet) — Atinadan gelen iki Yunanlı kendili yüzde elli verildiği takdirde yangın yerinde mühim bir definenin duğu yeri göstereceklerini alâkadar makamlara bildirmişlerdir . Yunanlılara define bulunduğu takdirde kanunen yüzde a fazla verilemiyeceği cevabı verilmiş tir. Bunun üzerine iki Yunanlı liye Vekâletine müracaat etmeğe karar vermişlerdir. ÂH iktısat meclisinde.. ANKARA, 15 (Milliyet) — İktısat âli Meclisi umumi heyeti b landı. Bu toplentilr meclisin bünye sinin takviyesi hakkında tin teklifi rüznameye alındı. Bu hus usta alınması lâzimgelen tedi tetkik etmek üzere yedi kişilik bir komisyon teşkil edilmiştir. İzmirde bir arbede 3 kişi öldü 35 kişi tevkif edildi İZMİR, 15 (Milliyet) — Yangın yerinde oturanlardan 70 kişi Alf| isminde bir kızın kocaya kaçırılma sı yüzünden aralarında kavgayö, tuşmuşlardır. Çıkan kavgada biçak, teste, pa kullanılmıstır. Nefi de 25 kişi yaralanmış ve bunlardan üç kişi ölmüştür. | Zöbda derhal vaka mahalline ye tişmiş ve arbedenin daha ziyadeliij yümesine mâni olmuştur. 35 kişi tev kif edildi. Yaralılar hastahaney€iiil Idırılmıştır. Biçak kullanan bir karı da tevkif edilmiştir. “Konferansta Alman m rahhasının sözleri üzerin Alman sefareti müsteşarı dün hükü metimize izahat verdi ve Almanya (Tür ürkiyeye hürmetkâr olduğunu söyle ANKARA, 15. A. A. — Almanya namma hariciye kâtibi umumisini zi yaret ederek Londra konferansında Alman murahhası (O M. Possenin be- yanatı memleketimizde hasıl olan in tiba tekabül edecek mahiyeti haiz olmadığını ve Alman hükümetinin bir cephe tesisi gibi bir maksadı ka- tiyen istihdaf etmediğini ve hüküme- tinin Türkiyeye karşı çok dostane his ler beslediğin temin etmiş ve Alman- yanm Türkiyenin her sahadaki is- tiklâlinr azami derecede hürmetkâr- olduğunu ilâve ederek aşağıdaki be- yanatta bulunmuştur. — Londra iktisat konferansının tali komitelerinden sinde Türk mümessili Sami Bey Türkiye için ye- ni sanayi teşkilinin icap edeceğini be yan eylemişti. Alman murahhası M. Posse bu taleata atfen umumi mahiyetteki tisadi mütaleat çerçevesi dahil yeni sanayin tesisinin dünya iktisa- diyatı noktai nazarından faydalı ol- mayacağını ve böyle tedbirlerle dün ya buhranma çare bulmak bitiraf bir Mısırda misyoner leyhtarlığ KAHİRE, 15 A.A. — Geçen sah gü- ei Kacak Zayatta Foaani, oeleri önündeki hâdiselerden sonra, eşim beye cam durdurmak üzere tedbirler almış- Dolfuss'a karşı eğ çi tay e Alm yas a Sir John Simon Brezilyâfi e aleyhine beyannameler atmıştır. idiyor ş şe e SAPAP | ağnsı ed: önepile göçü RENO-NEVADA e S.A. —ISA. ikinci oğlu M. EK | | . ae. Roosevelt'in oğlu talak | 5 MA > davası açtı da benmen peirek yüklü bir“ ge 3 | almıştır. 22 kisi kurtarılmıstır. ağır surette yaralıdır. On kizi if Romanya epi geli e : 3 1 RENO, 16 A.A. — Şimdi haber alın dığma göre M. Elliot Roosevelt talak | davasını takip etmiyecektir. Zevcesinin mukabil bir dava açmasını bekliyecek, bu suretle talakın kendi a- loyhine verilmesini bekliyecektir. | gödük Anton ve arsidük Stefan ye | Hamburg'a ge gelmişlerdir Misafirle” elerine itmek için Mi 2