3 Haziran 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
Gümrüklerde mevcut teş- kilât tamamile değiştirile- rek daha ameli ve munta- zam bir hale getirilecek. FİATI 5 KURUŞTUR | Oktruvanın Kalkması —— Oktruva bir belediyenin hudut- ları içine giren eşyadan alınan resimdir. Binaenaleyh dahili güm- rük resmi mahiyetindedir. Biribi- rine yabancı olan memleketler a- rasındaki ticareti bile gümrük res mine tâbi tutmak, mübadeleyi tah- dit eder diye itiraza hedef olur- ken, ayni memleketin hudutları i- çinde bir takım gümrük mıntakala rma yer vermek müasır iktisat te- lâkkilerine uygun bir vaziyet de ğildi. , Oktruva resmi istihlâk vergileri nin en fenasıdır. Çünkü: 1 — Oktruva en çok sülistimale İ müsait olan bir vergidir. 2 — Bu verginin cibayet masraf İ larıçok fazladır. 3 — Oktruva memleketin dahili ticaretine sekte verir. 4 — Oktruva en fazla fukara i v üzerine yüklenen bir vergi- ir. Bu itibarladır ki müterakki mem leketler oktruvanm ilgasına doğru gitmektedirler. Anglo Sakson mem İcketlerinde ve Almanyada oktru- va ilga edilmiştir. Amerikada bu vergi yoktur. Diğer Avrupa mem- Jeketlerinde de tedricen kalkmak - tadır. İyi bir idare adamı olduğu kadar da anlayışlı bir iktisatçı olan Da- biliye Vekili Şükrü Kaya Bey, bir ” zamandan beri bu mesele ile meş- guldü. Şükrü Kaya Beyin tetkika- (ndan sonra hazıflanan lâyiha ni- bayet geçen gün Büyük Millet Mec lisi tarafından kabul edilmiştir. Bu kanuna göre oktruva ilga e- diliyor. Ancak oktruva bazı bele- £ diyeler için mühim bir varidat £ membaı idi. İstanbul şebrinin ok- truva varidatı bir milyon 200 bin liraya baliğ oluyordu. İzmir şehri- | pin varidakı ise, 400 bin lirayı bul- makta idi.Diğer şehirlerimizin de nü fuslarma göre oktruva varidalı var dı, Bu şehirler ansızm bu kadar e- ? kemmiyetli bir varidat membaı- Gan mahrum edilemezlerdi. Bunun içindir ki kabul edilen kanunda ok truva yerine gümrük resmine yüz de on nisbetinde bir zam yapılma” “e İmiştır. Gümrük ida- resi tarafından cil edilecek o- lan bu yüzde on zamlar, Dahiliye vekâleti emrine olmak üzere bir milli bankaya yatırılacak. Dahili- ye vekâleti bu varidatı nüfus nis- | betine göre oktruva resminden * mahrum bırakılan şehirler arasın- ? da taksim edecektir. | Oktruva yerine ikame edilen bu pevi varidat memba başka memle yoktur. Fakat başka mem bizde bulun- * yeti © vardır. li ” gümrük (resmi devletin ya. i ridatıdır. Yapılan muamele şudur, ğ Devlet gümrük resmini yüzde on nisbetinde tezyit ediyor ve bu tez > yitten hâsıl olan varidatı belediye ler arasında taksim ediyor. Yani devlet kendi yaridatında şehirlere yardım ediyor demektir. , Oktruvanın kalkması ve bu va- ridat membamdan mahrum kalan $ Teri bile ikide bir irani mak mümkün değildi. Binaena. ki ie varidatmın bir kısmı ybirlere yardım için ayrılmak za. ? Ywreti hâsıl oldu. > İ © Şimdi bütün mesele, gümrükler £ de şehirler için cibayet edilecek yüzde onun ilga edilen vergiyi ne * dereceye kadar telâfi edeceği nok. ? tasındadır. Bütün belediyelerin ok truva varidatı dört milyon lira ka İar tahmin iyordu. Gümrük va ridatı otuz sekiz, kırk milyon lira İduğuna göre, bunun yüzde onu İ aşağı yukarı ilga edilen oktruca vergilerine tekabül etmelidir. An- cak iktisadi yaziyetimizin telkin ettiği zaruretler karşısında bir ta #ım tetbirler alıyoruz ki bunlar, | azaltıyor. Ve binnetice 8 inci sene No. 2625 Sahip ve Başmuharriri: Siirt Meb'usu MAHMUT Gümrük idarelerine dün tebligat yapıldı Bütün gümrüklerde bugünden itibaren carı muamelâta ü bugün güm- rük kanununun bazı maddelerini de- giştiren yeni kanumu ve merbutu cet- velleri ihtiva eden broşürleri posta ile gümrük idarelerine göndermiştir. Güm Tükler yarın sabahtan itibaren cari mu amelelere devam edeceklerdir. Güm- rük ve İnhisarlar vekâleti gürarük i- darelerine lâzım gelen talimat telgraf ları vermiş ve vaziyetten kendilerini tenvir etmiştir. Vaziyet şudur: 1 — Yeni kanun 31 mayıs tarihinde meriyete girdiğine göre 30 mayıs akşa mma kadar gümrüklere gelmiş ve tes- sil edilmiş mallar eski usule tâ la- vak ve eski tarifedeki resimler üzerin- az gümrükleri almarak çıkarılacak» ar, 2 —31 Mayıstan itibaren iş ve gelecek mallar yeni kammelai ele re ve değişen tarifeye tâbi olacaktır. İstanbul gümrüğüne yeni kanun ve cetvel yarın sabah varmış olacağından yarın yeni kanuna göre muamele yapa çaktır.. Diğer gümrükler ise kanun el lerine varmcaya kadar eski bükümle- yi tatbik ederek malları sahiplerine teslim edecekler ve yeni kanun ile © malların rüsumu tenzil edilmiş ise alı- — fazla para kendilerine bi La edilecek rüsumu imiş is bu fark almacaktır. eee 3 — Yeni kanunda muvakkat mad- de olarak bulunan bir hükme göre, ahdi tarifelerle tenzilât icrası kabul e- dilmiş olanlar hakkındaki hükümler taallük ettikleri tcaret muahedeleri- nin meri bulundukları mü. mu teber olacağına göre resimleri yüksel tilmiş ve muayyen memleketlerden gelecek bazı maddeler hakkında bu yüksek haddin derhal tatbikma imkân yoktur. Tatbikatta bu esas ta nazarı dikkate alınacaktır. 4 — Bundan başka, dün de bildirdi ğim gibi, hükümet yeni kanunun be- sinci esile verilen salâhiyete isti- maden, yeni kabul edilmiş olan azami gümrük resimlerini memleket dahi- linde sınai müesseslerin himaye de- yecelerine göre tedricen arttırarak tat devam edilecek İstanbul Gümrük Başmüdürü Seyfi B. bik edileceğinden, resimleri yükselti- len maddelerin ekserisi hakkında -yo- ni tarifenin derhal tatbkına geçilmiye cektir. İktısat vekâleti bu hususta tet- kikat yapmakta ve bir liste hazırla. maktadır. Varılacak netice bir karar- mame ile ilân edilecektir. Resimleri indirilen ve çikardan maddeler ANKARA, 2.— Rüsurfiat itha- lâtı umum tarifesinde, yeni kanuna merbut cetvel ile yapılan değişik liklerin iki cephesi vardır: Bu cep helerden biri resimleri yükseltilen, diğeri de resimleri indirilen itha- lât maddelerine aittir. o Resimleri eskisinin ayni olarak muhafaza e- dilen maddeler yeni cetvelde gös- terilmemiştir. Resimleri indirilen maddeler memleketin muhtaç ol- duğu iptidai maddelerdir. Bu ten- zilât aynen tatbik edilecektir. Resimleri yükseltilen maddele- rin bazıları altında da “ihtar” (Devamı 5 inci sahilede) Misakı imzalayamadılar Önümüzdeki salı günü Pariste bir görüşme daha olacak Sir John Simon CENEVRE, 2, A. A. — Alman- ya dört devlet misakına iştirakini ün varidatını da tenzil edi- Yor. Gümrük varidatının azalması, Yözde on nisbetinin de azalması erme Gerçi belediyeler, oktru- a fr e cibayet etmek masraf Buy, ek etinden kurtulacaklardır. vu, ehemmiyetli bir kazançtır. Bu nunla beraber oktruvaya tekabül edecek varidat mühim mikdarda. uzalması şehir idarelerini müşkül saziyetlere düşürebilir. Ancak oktruvanın — kalkmasını silâhları azaltma o konferansınm kararları hakkında daima şimdi- den hüküm verilmesini Otezam- mun eden yahut Cenevrede Fran- sız murahhas he; düşmeyen bir takım şartlara bağlı tuttuğundan misakın kati surette akdi için biraz daha ozaman geç- mesi muhtemeldir. Bundan başka Sir John Simon ile Baron:Aloisi, Cenevreden ayrıl diktan sonra OM. Paul Boncour dört devlet misaki hakkında her- hangi bir müzakereye (o devamet- miş değildir. Diğer taraftan Roma hükümeti tarafından teklif edilen son me- tin Fransız hükümetinin eline g€- çeli daha 43 saat olmuştur. M. Paul Boncour, dün akşam Parise dön- müştür. Orada, M. Norman Davis- in isteği üzerine, gelecek salı gü- mü M. Davis, Sir Jorn Simon, M. Km M. Paul Boncour ara- Dedi görüşmeler İması muhtemel olduğu söylenmektedir. alkışlamak lâzımdır. Bu, yalnız bu. lediyelere temin ettiği varidat nok tasından mülâhaza edilecek bir mesele değildir. Memleket dahilin de mübadeleyi kolaylaştırmak su- retile iktisadi vaziyetimiz üzerine Yapacağı tesir noktasmdan, sujis- timale müsait bir hale nihayet ver mek suretile ahlâk üzerine yapaca ği tesir noktasından ehemmiyetli kir iktisadi ve içtimai hâdisedir. Ahmet ŞUKRU CUMARTESİ Londra toplantısı Heyetimiz hafta içinde hareket ediyor ANKARA, 2 (Telefonla) — Lon- draya gidecek murahhas heyetimiz hafta içinde hareket edecektir. Heye- te Hariciye vekâletinden umum mü- dürlerdes Bedi, hususi kalem müdürü Kemal ve kâtip İzzettin Tuğrul Bey- ler refakat edecektir. Maliye vekâleti namına heyette Cümliuriyet merkez bankası umum müdürü Salâhattin, varidat umum müdürü Cezmi ve mü- fettiş Halit Beyler müşavir olarak bu- hunacaklardır. Aksaklar Düzeltilecek Gümrük teşkilâtı için yeni bir proje A Süne iklerdn gü it ebeddülât olacağı ve mevcut yümrük saşillkiemi değiştirileceği söylenmekte- İİ eriten habere göre istanbuldaki ithalât gümrüklerinin hepsi birleştiri lerek bir müdürün idaresi altında top lanacaktır. Bu şekilde İstanbul, Gala irkeci gümrükleri müdür ve SL Vera habürleri gi73 Gl mrük muayene ve ambar teşkilâtında da bazı değişiklikler yapılacaktır. Yeni teşkilâtın kısa bir müddet zar fında yapılması muhtemeldir. Bu teş kilât gümrükleri ıslah için getirilmiş- olan mütehassısın tavsiyeleri dahilin- dolacaktır. İstanbul gümrüklerinde sene sonu veyeni vaziyetin tatbikı dolayısile dün cuma olmasına rağmen bir kısım memurlar çalışmışlardır. Askeri kayıtlar Cemal Hüsnü Bey tale- bimizi tekit etti CENEVRE, 2 — İngiliz projesinin ikinci kırante bırakıldığı celsede, mu- Tahhasımız Cemal Hüsnü Bey, proje- ir. Cemal B. söylediği taka) ki ahkâmın ilgası- na dair kayıt kon- masını istemiş ve bunun en basit bir | hak ve adalet kaidesi olduğunu söyle işti ümmü Beyden sonra 3'HAZİRAN 1933 alarak Türkiyenin talebi kabul ettiğini söylemiştir. Jesinin birinci müzakeresi bitmiştir. Fransız heyeti bu meselenin ayrı bir kısım olarak İngliz projesine ilâvesi için bir teklif verimiştir. Silâh fabrika ları hakkında konferansta iki tez var dır. Birincisi Fransızların teklifidir. Fransızlar hususi silâh fabrikalarının ilgasmı teklif ediyorlar. İkinci teklif Türk heyeti murahhasasınındır. Mu- rahhaslarımız bütün silâh fal ri mın beynelmilel hale ifrağ edilmesini teklif etmişlerdir. Konferans salı gününden sonra me- saisine nihayet verecektir. Meclis Reisi bugün geliyor ANKARA, 2 (Telefonla) — Bü- | yük Millet Meclisi Reisi Kâzm Paşa | Hazretleri ve refikaları Hanmefendi | İstanbula hareket ettiler. | Bir İtalyan profesörü nd tro Silva dün tayyare i ze gelmiş ve Italyan sefiri M. La- | ya misafir olmuştur. M. Pietro Silva bugün İtalyan klübün | de “Akdeniz ve Renaissance” mevzulu bir konferans verecektir. | Gayri askeri mıntakalar hakkındaki aykırı kayıtların kaldırılmasını bir kere daha istedik. Müdür 24318. Yazı müdürü 24319 İdare ve Matbaa 24910 Yukarıda ve aşağıda Fenerbahçe ve Galatasaray maçından iki enstantane, or- tada Robert College'de dünkü atletizm bayramında yürüyüş ve bayrak çekme merasimi Güzel oyununa rağmen Fenerbahçe az sayı yaptı College müsabakalarında dört yeni rekor tesis edildi Dün epor meraklıları çok yüklü bir gün daha geçirdi. Şehrin muhtelif semt lerine dağılmış olan o bu musabakalar şunlardır: Futbol, Atletizm, binicilik, Bu üç şubode ayrı ayrı mühim olmakla be- Silavia geliyor mu? raber, gene en fazla ahali (tarafından tutulanı futbol idi, Bunda bir parça da . #poruna popüler olmasının tesiri var mr. (Devamı 5 inci sahifede) 93 Haziran Cuma Otomobil Yarışları Başlıyor Gazetemizin Turing Klüp'le be- raber hazırladığı otomobil yarışları bu sene de haziranın 23 üncü ca- ma günü Şişli - İstinye asfalt yolu üzerinde yapılacaktır. Geçen sene büyük bir muvaffakıyetle neticele: nen otomobil yarışlarının bu sene daha heyecanlı ve meraklı olacağı şimdiden başlayan alâka ve müra- caatlarla anlıyoruz. Bu seneki yarış ların bir hususiyeti de yarışa otomo- billerle berabar çok süratli mo- tosikletlerin de girmesidir... Geçen sene motör ve silindir kuv vetine, amatör ve profesyonel oto- mobillerine göre tayin edilen (ka- tegori) lere bu sene bir de moto- siklet kısmı ediliyor. Yarışların intizam ile yapılması için yarış komitesi şimdiden terti- bat almağa başlamıştır. Zincirliku- yu - İstinye yolunun bozuk yerleri tamir edilmektedir. Bu sene yarışlara girecek ama- tör ve profesyonel otomobilleri hak kındaki tafsilâtı peyderpey verece- Hiz. Şurasını şimdiden kaydedelim ki bu seneki yarışlar daha iddialı ©- lacak ve çok şüratli otomobiller iğ tirak edecektir.
