3 Mayıs 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

Ekonomi Ankara'da ticeret İren Hg —i n devam etmektedir. resti n malümata göre, ecnebi memleketlerdeki harici ticaret mümessilliklerinin kaldırı larak vazifelerinin konsolosluklarmıza devri esas itibarile tekerrür etmiş gibi- dir. Elyerm ecnebi memleketlerde Ati- ms, Triyeste, Londra, Nevyork, Berlin ve diğer iki merkezde olmak üzere yedi Marici ticaret mümessilliğimiz bulunmak ir, Fındıkların nakli Fındıkların sandıklarla nakledilmesi İçin ortaya yeni bir fikir atılmıştır. Ba. 8 tacirler, sandıkların çuvalda ağır ge- 5 için be suretle makliye ücretleri- hin fazlalaşacağını söyliyerek bu fikri Mirvafılı bulmamaktadırlar. İhracat ofi- *İ, möseleyi tetkik etmektedir. Mısırda gümrüğü artırılan maddeler Mısır bütçesindeki varidatın yözde 15 İni teşkil eden gümrük geliri son aylar- dn yüzde dört nisbetinde azalmıştır. Mı- *» hükümeti, buna karşı tedbir almış, bu Meyunda pamuklu, mensur. bade — Teamnimi Me vi ihracatımız. Moktni nazarından bu karar bizi alâka- dar etmektedir. Selânik Sergisi umumi mü Göğe Balkan Ticaret Odasının Selânik ser- Bisine iştiraki tekarrür etmiştir. Yünlü ve ipekliler © | Yanan konsolosanesi Başkancıları dün | Denet Odasını ziyaret ederek yönlü Ye ipekli eşya ithal eden tacirlerimizin İsimlerini almıştır. Yunani Arjantine tütün gönderiyor Selânik'teki Yunan tütünlerini bima- ofisi, Arj # yılan avı tertip etmiş ve tutulan yılan- İsra talip çıkmıştır. üzeri lan avları sıklaştırılmıştır. Yılan ticare- ölçüler Ticaret Odasınca ölcüler ve ayarlar hazırlanan rapor İktisat Vekâleti © iş Bankasından alınan cetveldir) « 2 MAYIS 1933 Akşam Fiastlsr! a batilrazlar $ Tatikrem *» ii dahili ku Tı Şe, SE $ Elekrik — ml a b al ml 175 nadol. z ağir. "m Şase Belediye messil 5690 i ESHAM NM Harkayı Na Bomonti 2150 Yelin .. otesi > 27 Mazmilime o... 2 Mücaie vaz Çe Ar m lane 2525 5 İtikat dey. es b * soze $ ğe der 2 Serk pm. saza > e hayriye © 15 İ Telefon 1 Mh, ÇEK FİATLARI kl 1206 $ Prsk 1505 ve vak b vene © ARM rk snap 4 Madrit 335.25 0.9 ! Berlin 241,75 gi az $ Pete 3 24578 £ Belgrat 355125 m3a25 $ Bükreş 745 ”. Moskova 071,75 NUKUT (Satış) Ticaret mümessillikleri Vâzifelerinin konsoloslarımıza dev tedilmesi daha münasip görülüyor | lenin içtimai sigortaya girmesi için bazı üzerine yı. | leri hariçten getirtilmekte, çubuk ve tah | ta metreler burada imal edilmektedir. .1 gramdan 50 kiloya kadar demir ve pirinç vezin ölcüleri de dahilde imal 6- | dilmektedir. Eski okkaların eritilerek kiloya kalbi kolaydır. Mevcut teraziler tamir ve aytır edile- rek, kantar ve basküllerin okkaları sili nerek kilo üzerinden kullanılabilecektir. Şehrimizde tartı ve terazi aletleri imal eden 25 müessesenin pünde 300 kiloluk kım yapabilecekleri tahmin edilmekte. ir, Raporda, tartı ve vezin işlerini müra- | ba için bir kontrol teşkilâtma da hü- | zum gösterilmiştir. l Diğer taraftan esnaf, tarlı ve terazile- ön damsalıyarak heyetin bir an evvel faaliyete geçmesini beklemektedir. lecektir. Yeni lâyiha, amelenin yevmiyelerinden bir miktar ayrılarak ve huna patronlar da muayyen nisbetler dahilinde istirak ederek ame ahkâmu ihtiva etmektedir. Şimdiden bir siyorta şirketi, âmelenin sigorta isini deruhte etmek istediğinden bahisle İktısat Vekâlelne müracaat et- miştir, Konşimentolar Ticaret Odası, konsimentoların türk- çe yazılması için tetkikatma devam ct- mektedir. Bu hususta kendilerine müra- cant edilen muhtelif müesseseler, müta- Jenlarını Odaya bildirmektedirler. Çay ithali münakasası İletısat Vekâletinin çay ithalâtı için 15 mayısta açtığı münakasaya rwbtelif groplar istirake hazırlanmakta, teklif mektuplarını Vekâlete göndermektedir Martta geçinme parası Ticüret Odası, geçen mart ayına sit geçinme endeksini neşretmiştir. Buna nazaran, 1914 senesinin birinci mafında 100 lira ile geçinen ana, baba ile biri bir buçuk, diğeri 7 ve ücüncüsü 15 yaşın. da üç çocuktan mürekkep orta halı bir aile, mart 933 te altın paraya göre (al tm paranm mart ayındaki vasati fiati 934 kuruştu) 113, evrakı nakdiyöye gö- re 1061 ra ile geçinebilmiştir. Palamut ihracatı | ÇANAKKALE, (Milliyet) — Lima imza gelen Amerikan şileplerine pala- mut tahmil edilmektedir. İhracatın gün den güne inkişaf ettiği görülüyor. — e Fındık davası Giresun Ticaret odası relsi ne diyor? GİRESUN, ç len yirmi beş Bu haber burada hayretle karşılan mıştır. Şehrimiz Ti caret odası reisi Fahri Akif Bey di- Kiz yor — İstanbulda bu fındıkları muaye - v Giresundan mah - Fahri Akif Bey sul başlangıcından burüne kadar 85 bin çuval fındık ve fındık içi sevk ve ihraç edilmiştir. Bu Twezzam yekün iyi oluyor da, yalnız 25 çuval mı karışık gidiyor? Buna ne mer ve ne de mahal vardır. Bu ma- in nümunesi odada mühürlü olarak Kar. Yarım bu nümune heyeti ime huzurundı kikat Vesa edezalr eee Spor Lik maçları Danla Futhol Heyetinde mayıs 1943 cuma sünü ii Sa sünü icra edile- Kadıköy Fenerbahce Stadında: iye - İst, Spor gençler saat Resat 10, hökem M. Resat Bey. Topkapı - B. takımı sant 11,15 hâkem M: Reşat Bey. Topkapı - 1 nci takım saat 1230 hâkem İzzet Bey. Taksim Stadında: Altınordu - Anadolu B. takımı saat 10 hâkem Emin Bay. Altınordu - Eyüp 1 inci takım saat 11,15 hâkem Emin B. we günü G ay loka- İn ill — Tetanbul ğ yan gnepor sant 17, hâkem Galatasaray - Beşiktaş Yi Nik Bey. ae il Voleybol: Eyüp - Beşiktaş saat 16/30, hükem Tahir Bey. Boks Istanbul Güreş ve Boks Heyetinden: 1933 senesi mıntaka Boks birincilik müsabakası 5-5-1933 cuma günü Vefa- Poliste Komünistler 50 den fazlası adli- yeye veriliyor Zabıta koemünistlik tabrikâtı ya- panlara ait tahkikatin ehemmiyetli surette meşgul olmaktadır. Şimdiye kadar nezaret altına alınanların mik- yüzü tecavüz etmiştir. Bunlardan bir kısmı evvelce bu işlerle alâkadar oldukları için şüphe üzerine nezaret altma alınmışlardır. Bu seferki tabıi- kütla alâkadar olmadıkları anlaşı'ım- ca serbest bırakılacaklardır. Fakat yakalananlardan elliden fazlasının bugün mevcuden Adliyeye tevdi edil- meleri muhtemeldi: Ai Dün akşam da elebaşı bir komünist yakalanmıştır. » Bir katil aranıyor Saframbolu zabıtası bir cinayetin ka- tlini bulmak üzere İstanbul emniyet müdürlüğüne müracaat etmiştir. nda Kiran köyünde 25 yaş- larında Esat namında bir g boğul- muş olarak köyün ormaı bulun- muştur. Orada yapılan tahkikatta bu cinayet failinin ajni köy halkından Meb met olduğu ve İstanbula kaçlığı anlaşıl- mıştır. Mehmet burada zabıta tarafı dan yakalanmıştır, yakında Saframbolu- ya gönderilecektir. Yangınlar ! Üsküdarda İcadiyede Kanlıca cndde- sinde 83 No. Yazmacı Zare Ef. nin © yinde bir yangın çıkmış evin üst katı yandıktan sonra söndürülmüştür. Gümrükte şayanı hayret bir hırsızlık Evvelki gece Galata gümrüğü amba- rında şayanı hayret ve çok cüretkörane bir hırsızlık olmuştur. Hırsızlar, gümrük binanın çatısma sıkmışlar, çatıdaki camı açmışlar, bu su- metli malların muhafazası için kuş telin 'den kafes vardır. Hırsızlar, bu tel kafe- se girerek bir iki sandık muhteviyatını boşaltıp girdikleri yerden gitmişlerdir. | Bu suretle boşaltılan bir sandık muhte | viyatının eroin olduğu söylenmekte, | tahkikata ehemmiyetle devam edilmek tedir. Köylü sigarası Balatta oturan Edirneli Ak İsminde birinde 96 paket kö; sigarası bulun. muş ve müsadere edilmiştir, Delirdi mi? Bir bulgar talebesi müşahadeye alındı Dişçi mektebi talebesinden ve Bulgar tebanumdan Petrof Efen- di dün sabah Cağaloğlundan ge- çerken delilik alâimi göstererek bağırmağa başlamıştır. Petrof Ef. polis tarafımdan müşahede altına alınmak üzere Tıbbı Âdliye gön- derilmiştir. Zabıta da bu hususta tahkikat yapmaktadır. Şar Seyyahlar Dün akşam şehrimize Stella Polaris ve Monte Roze vapurları ile bir mik- dar seyyah gelmiştir. Eski sahte yüz lira olduğu anlaşıldı Sahte yüz liralık meselesinin tahki- Mahkemelerde Eroin iptilâsı Eroin kullanan bir genç tevkif edildi . Dün zabıta müddei umemiliğe Hayim isminde 20 yaşında bir genç teslim et- miştir. Bu genç eroin kullanmak ve koklamaktar sucludur. Hayım ifndesin- de ağlaya ağlaya diyor ki: — Bu menbusa alıştım, yemiyorum, içmiyorum, çıplak geziyorum, fakat bu zehiri almadan yaşayamıyorum. Sabcı değilim, yalnız kullanıyorum.” Müddei umumilik Haymı altıncı istin- tak hâkimliğine tevdi etmiştir. Hâkim Salih Bey suçluyu istievap ettikten son- ya tevkif kararı vermiştir. Kara Ali çetesi Ağırceza mahkemesinde Kara Ali çe- tesinin nakzan yapılan muhakemesi dün bitmiştir. Evvelee Kara Ali 30 sene, yeğeni Halil ile Kara Abmette 15 er se- ne hapse mahküm olmuşlardı. İddia makamı eski kararda ısrar edilmesini is- temiştir. Müdafan vekili dün pek uzun süren müdafansında maznun Kara Ali- nin ini istemiş, muhakeme karar tefhimi için gelecek salya kalmıştır. Talebenin istiçvabı Razgrattaki hâdise dolayısile nüma- Yiş yapan talebe hakkındaki tahkikatın ikinci safhası mayısın ikinci haftasında başlıyacaktır. > Dün talebeye celp çıkarılmıştır. Bu meyanda bazı şahitler de cağrılmakta. dır. Her gün 3 - 4 talebe celp ve istiçvap edilecektir. Kaçak rakı Bartında idaresindeki hanın kendisine sit odasında 7 kilo kacak rakı ile raki yapmaya mahsus alât ve edevat bulu. nan hancı İbrahimin muhakemesine Ad- liye ihtisas mahkemesinde başlanılmıştır. İbrahim suçunu inkâr etmiştir. Müha- keme şahit celbi için başka güne bıra kılmış, İbrahim tevkif edilmiştir. — ——— Cemiyetlerde Ölüleri yakma cemi- yeti kurulamayor lüleri yakmak için bir aralık teş- ki teşebbüs edilen c. tin kuru- luşundan müessisleri şimdilik vazgeç- mişlerdir. Bu fikrin başlıca mürevviç- lerinden bulunan kimyager Nureddin Münşi Bey bu sarfmazarm, kanaatla- rın değiştiğine delâlet edemiyeceği- ni söylemektedir. Çay ziyafeti Darülfümin. Felsefe şubesi Talebe cemiyeti dün akşam Halkevinde saat 17 de azaya mahsus bir çay ziyafeti vermiştir. e Mübadelede Mübadele Muhasebeciliği maksadile vazifesine nihayet vermiş- tir. Muhasebe işleri, murakıp Muzaf- fer Beyni idaresi altında bulunan teş- kilât tarafından görülecektir. Bundan sonra günün bazı yeni kararları tes- çil edilmiştir. Esnaf bankası müdürlüğü Esnaf Bankası Müdürlüğüne Hamdi B. seçilmiş ve dün vazifeye başlamıştır. katı ile emniyet müdi ehemmi- yetli bir şekilde meşgu Ele geçirilmiş olan sahte yüzlüklerin sayısı on iki kadardır. Bunlar üzetin- de fenni tahliller yapılmıştır. Dünkü akşam refiklerimizden biri, yeniden bir sahte yüz liralık daha meydana çıktığını yazıyordu. Tahki- katımıza göre bu yüz liralık ta sahte yüz liralığın meydana çıktığı günde Selânik Bankasından almış olup ye- Bi değildir. ekmek aim kia Altın mütehassısı Kağızman mıntakasında altın araya cak Amerikalı altın arama mütehas- sısı M. Vonsiclen, evvelki gün ve dün İhracat ofisinin Bir mümessili tarafın n ke İçtihat ve takdir farkı Gümrükte tarifenin sureti tatbikı- na ait içtihat farklarından dolayı hazine zararına meydan verilmemesi için tetkikat yapılmaktadır. Kumkapı İdman Yurdunda > tır. Tartı sant 13 den 14 See sıfatile bir Cenevre Darülfünun profesörlerin- den M. Malche Darülfünun ıslahat ile meşgul olmak üzere dün sabah vekili Mustafa Hakkı Beyi ziyaret et- miştir. Maarif vekâleti ile temas et- mek üzere bugün Ankaraya gidecek- tir.. Profesör Malche geçen sene Da- rülfünunun ıslahı hakkında bir rapor vermişti; bu defa, verdiği raporun tat bila ile meşkul olacaktır. M. Malche, 'dün bize şu beyanatta bulunmuştur: — Türkiyeye yeniden geldiğimden dolayı çok memnunum. Bu defa mem- leketinize Maarif vekâletinin teknik müşaviri olarak geliyorum. Geçen 3€- ne gelişimde bana verilen vazife bir mütehassıs gözü ile Darâlfünunü tet- kik ederek yapılacak ıslahat hakkın- da bir rapor vermekti. O zaman bir çok zevat ile görüşerek malümat top- Tamış, neticede kendi fikrimi de söyle- miştim. Fakat bu defa bilhassa ameli sahada çalışmak için geliyorum. Fa- kat işe başlamadan evvel Ankaraya giderek, Maarif vekili Reşit Gali ye hürmetlerimi arzetmek ve hakkında talimat almak isteri cek marta kadar memleketinizde lacağım, bu müddet zarfında kısmen Ankarada kismen de İstanbul'da çalı- şacağım. pe — Burnda yalnız Darülfünun işleri- le mi, yoksa umumi surette Maarif işleri ile mi meşgul olacaksınız? — Konturatım yalnız Darülfünun içindir. Bu da oldukça muazzam bir Be- ifem , Gele ka- Belediyede Konservatuvar Yeni bina yapılıncıya kadar nereye gidiyor Yeni şehir konservatuvarı binası inşa edilinceye kadar, konservatuvar Şebza- debaşından Tepebaşındaki Kohut oteli binasına taşmacaktır. Bir haftaya kadar nakil yapılacaktır. Sultanahmet parkı Sultanahmet parkınm etrafıma par- maklık çevrilme işi de bitmiştir. Bugün lerde çiceklerin dikilmesine beşlanacak- tir. Çinko ekmeklikler Son yapılan teftişlerde bütün seyyar ekmeliçilerin çinko kapilar içinde ekmek taşıdıkları anlaşılmıştır. Deniz hamamları Şehrin muhtelif sahillerinde deniz hamamı açmak istiyenler Belediyeye müracast etmişlerdir. Bu sene deniz he mam açmak istiyenler çok fazladır. Be- lediye, talimatnameye riayet eden şart- name sahiplerine müsaade verecektir. Vvilâyette Ziraat Sergisi Sonbaharda açılması düşünülüyor Bu sene vilâyet bahçesinde açıla» cak olan ziraat sergisinin bütün zirai kısımları ihtiva etmesi mükamrerdir. Bundan dolayı sergnin hazırlıkları u- zun sürecektir. Serginin sonbaharda Haziranda polis teşkilâtmda bazı değişiklikler olacağından bahsedilmiş ti. Salâhiyettarlardan aldığımız ma- lümata göre, bu doğru değildir. Müzelerde Berlin eski eserler enstitüsü azalığı müzesi müdürü Tah eserler enstitüsü a- ihap edilmiştir. Enstitü zalığına en son yaptığı bir içtimada Tahsin Be ye Türkiye muhabirliğini teklif etmiş, Tahsin Bey, muvafakat csfabı verim- ce kendisine azalık ve muhabirlik sa- i gönderilmiştir. Tahsin Bey badema enstitünün umumi larına iştirak edece Üzen Selaretlerde Yeni Arnavutluk sefiri i iri Cavit Bey a itmiştir. Lehistanın milli bayramı Lahistanın milli bayramı wünase- betile bugün anat 9,30 da Marie Dra- perie klisesinde bir ayin yapılacaktır. Saat 11 de konsolos M. Wagnaroviez tebaanım tebrikâtını kabül edecektir. endam Maarifte Muallimler kongresi Istanbul Muallimler Birliği konere si perşembe günü Birlik merkezin. saat 23 te toplanacalıtır. Kongrede idare heyetinin bazı hücumlara ma- ruz kalacağı söylenmektedir. * Teftişten avdet — Maarif vekâ- leti umumi müfettişlerinden Hik- met Bey İzmirdeki teftişatından şehri mize dönmüştür. Pr. M. Malche dün geldi Maarif vekâleti teknik müşaviri sene çalışacak Pr. M. Malehe iştir. Bununla beraber diğer maarif iş- leri hakkında fikrim sorulacak olursa yı caktır; fakat geçen sene verdiğim ra- porun ne dereceye kadar nazarı dik- kate almacağını bilmiyorum. Maama- fih tekrar Türkiyeye davet edilişime nazaran raporum Maarif Vekâletince büsbütüm beğenilmemiş değildir.” Profesör M. Malche geçen sene şeh rimizde bulunduğu zamanda temas et tiği muhitte büyük bir sempati bırak» mıştı; kendisinden pek çok şeyler bek lediğimiz M. Malche'a vazifesinde muvaffakıyet dileriz. Zafer ve heykel! Zaferi yapan Türk süngüsü, ın. “ kılâbi yaratan Türk kafasıdır. Fa- kat bu mucizeye timsal olarak kurduğumuz abideler ecnebi elin- den çıkıyor. x Vakıa Türkün kahramanlığı As“ yada ve Avrupada hemen her mil. İetin tarihine geçmiştir. Hattâ Türkle harp meydanında karşılaşmıyan milletlerin tarihi bi- le “Attilâ” nin akınlarını kayde- derler. Böyle olmakla beraber Türk irk- kına has olan bu O kahramanlığı binnefis kendi kanmda ve kafa- sında duymıyan ecnebi ne kadar yüksek sanatkâr — olursa olsun © yüksek hamaseti kalemi, çekici, ve fırçası ile ifade edemez. Sanatkâr bütün maharetini ve zevkini böyle bir timsal üzerinde işliyebilir. Fakat donacak eser hayet zevkle tertip edilmiş malzeme yığınından ibaret kalır. Sinyor Kanonika, Danonçiyo için bir heykel kazısa hiç şüphe yok çekici ruhundan gelen bir hey- canla işler. Fakat hayal ve dimağı İtalyan mermeri ile eski Roma za- ferlerini yontmağa teşne olan sa- natkârn gazetelerde okuduğu bir Dumlupmar zaferini yaşatmasına imkân var nudır? Bunun içindir ki memleketin muhtelif yerlerinde gerek zafer ve mkılâp için ve gerek büyük ha- Jâskâr için kurulan heykel ve abi- deler ruhumuzu o okşayan, bizim malrmız olan bir sanat eseri hissi- ni vermiyor. Eğer Taksim meydanında dört beş yüz bin liraya mal olan ve bu- günkü şekli ile büyük zaferi değil inkrlâp tarihinin küçük, fakat özlü bir hamlesi olan “Akbaş” vakası- nı bile hatırlatmıyan taştan çadır yerine Türk eli, Türk harcı, Türk kafası ile taştan bir takı zafer yap- saydık inkılâbm mânâsını daha haşmetli bir lisanla ifade etmiş ©- lurduk. Fransızlarm Avrupayı istilâ et- melerini hatırlatan (o “Paris” te Etoil'deki (takı zafer) şeklinde yapacağımız bir abideye her Türk bir taş getirip » koysaydı hiç ol- mazsa istilâya uğramış Türkle is- tiklâle kavuşmuş Türkün elinden bir eser çıktığı için tarihi bir kıy- meti haiz olurdu. Romanyalılar bile tarihlerinin hiç kaydetmediği zaferlerin haya- Bini olsun Oo yaşatmak için tıpkı “Arc de Triomphe” şeklinde bir abideyi “Bükreş”te kurmuşlardır. Bana öyle geliyor ki pilânı Türk mimarı tarafından Bani iç Türk işçisinin elile işlenecek yi nız taştan böyle azametli tak bü- yük inkılâbımızın daha canlı bir i- fadesi olacaktır. Sinyor Kanonikanın Taksimde - ki eserine abide demek doğru de- ğildir. Ecdadın Kemerburgazda İstan- bula şu getirmek için yaptıkları taş kemerler Taksim meydanında- ki taş çadırdan daha müheykel- dir. N Burhan CAHİT Masraf bütçesi Muhtelif fasıllarda mü- nakale yapılacak Tı ) biri Osmanlı imperatorluğu konulan 932 bü e eğ ancak 300 bin lirası dainler ; edilmiş olduğundan bu suretle tasar- mıf edilen paradan 1 milyon 580 bin lirasmın demiryollar inşaatından Al man Bankaları konsorsyomuna olan borca nısfı Türk Oparasıolmak sü retile ödenmek üzere tahsisine, 130 bin lirasının sergi binalarının inşasına yardım için Maliye bütçesinde asıla- cak fasla konması, 130 bin lirasının Gemi kurtarma şirketine hükümetin iştirak hissesi olarak Maliye bütçesi- ne ilâvesine, 650 bin lirasmın gaz med deleri fabrikası tesis edecek olan Hi- lâliahmer cemiyetine yapılan muave- net faslına ilâvesine, 350 bin lirasının Uıkçılık tetkikatının. tevsiini temin i- gin İktsat vekâletinin bütçesine ilâ- vesine dairdir. Diğer bir lâyiha da tekaüt edilen da hiliye memurlarının ikramiyeleri ve rilmek üzere Dahiliye bül 3 bin 762 liralık münakale yapılması” na dairdir.