17 Mart 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

Ekonomi Halı ihtilafı ne alacak? Rıhtım şirketi halı ardiye ücretle. rini bir türlü indirmek istemiyor Rıhtım şirketile balı transit it- ihalât tacirleri arasındaki ihtilâf yeni ve fena bir safhaya girmiş tir. Şirketle halı tacirleri arasında- ki ardiye konturatları 932 niha- yetinde bitmişti. Halı tacirleri bu- nun üzerine şirkete müraca: mukavelenin tecdidini, fakat ücre tin indirilmesini istemişler, fakat bunu Şirket derhal reddetmiştir. Tabii bu şekilde mukavele tecdit edilememiş, şirket te bütün balıla ra kânunusani ayı için ihtiyati ha- ciz koymuştur. Bunun üzerine ha- k tacirleri mahkemeye müracaat etmişler ve haczi dr. Nihayet evvelki gün Rıhtım bamalları sırtlarında bir takım eş- ya halı antreposuna gelmişler ve bunları bazı kimselerin, bilhassa balı tacirlerinden Mehmet Ali E- fendinin ardiyesine koymak iste- mişlerdir. Mehmet Ali Ef. ve di- ğer halı tacirleri tabii buna şid- detle itiraz di ir, O sırada Rıhtım şirketi müdürü de gelmiş ve hâdise gittikçe büyümüş, hat- tâ zabıta vak'ası şekline girmiştir. Halı tacirleri bu işten bir taraftan Gümrükler, Nafia ve İktısat Vekâ- letlerinc, diğer taraftan Müddei- me şikâyette bulunmuşlar- Sirket Ticaret Odasının ücret- lerin indirilmesi için yaptığı mü- racaata da cevap vermemiştir. Nakliye ücretleri Başlıca yumurta alıcılarımız o- lan Fransa ve nyaya son 7a- manlarda yumurta ihracatında BORSA (İş Bankasından alman cetveldir) 16 MART 1933 Akşam Fiatları Tstikrazlar Tahvilit İatikrazı dahili 96 — —- Sürk yolları © 6.— $ Tramvay - D. Muvabhide 61,25 $ Tünel — e 2a— 4320 4240 50,40 Biz v— Nüyerk “. Tetihat dey. e Rek lp m ml em ir. hariye © 15 $ Balya 20 Tsasavay ei s450 Umumü Sigorta Bi ÇEK FİATLARI Pari 3206 $ Prağ Londra 721 $ Viyana e Nüyerk 4780 $ Madrit Sel Milano, 9245 4 Berlin 100,00 Brüksel 33925 | Varşova 12180 Atina MRS Si 41310 Canmra — ZMUZ 102025 Sofia 087715 | Belgrat 04 Amaterdam 1,1774 5 Mosköva 1087 NUKUT (Satış) Kuruş Kuruş 20 £ Framuz 17i,— $ ğin Ar 37— 1 atari v2 1 Pezeta 1 1 Deler 20, 4 Mark s0,— 20 Lirot 207,— $ 1 Zeloti 4— 20 f. Balçika 117.— $ 1 Penga — 20 Drahmi o 23— $ 20 ley 3— - a 80.— $ 10 Di — 2) Ez 1 Florin B8—$ Alm o“ 2) Kur. Çek 122.—$ 1 Mecidiye | 34— Banknot 2 Rusyayı gücendirdi. bildirildiğine göre, Göring, Fran- sız Sefiri Poncet'ye şu garip tek- lifte bulunmuş: Lehistan Alman. yaya Dançig koridorunu terketme. sine mukabil, Almanya da Lehis- tana Ukranyayı temin etsin. Bu, umumi harp içinde Almanyanın Meksikaya harbe iştirak etmesine mukabil, Amerikanın cenup kısım Tarımı vermek istemesine benzer. Harpten evvelki Alman harici siyasetinin hususiyeti, çok gürül ve az muvaffakıyet idi. Hitler iş- başma geçeli, yeni o Almanya bu noktada eski Almanyaya benze meğe başladı. Almanyadaki vaziyetten endişe eden Avusturya Hükümei de dik- tatörlük ilân etmiştir. Avusturya- da DollfusHükümetinin dayandığı firka, Almanyada Brüning Fırka- sının dayandığı Katolik Merkezi bir durgunluk vardı. Bu durgun- luk bir kaç gündür zail olmuştur. Dün Fransa ve İspanyaya iki vapur yumurta gitmiştir. Yalnız, nakliyatı yapan ecnebi kumpanyaların nakliye ücretleri- nin ağırlığı yumurta ihracatının memlekete fazla para bırakmama sı neticesini vermektedir. Alâkadar makamlar bu işe bir çare bulmak için esaslı (surette meşgul olmaktadırlar. Milli mah- milini ihracınm navlun yüksekli- ğinden dolayı umulan faydayı ver memesinin yi memleket le- bine halledileceği kuvvetle ümit edilmektedir. İhraç eşyamızın temevvüç fiatları Ticaret Odası 930, 931 ve 932 senelerinde muhtelif ihraç eşya- mızın fiat temevrüclerini tesbit et iştir. Oda bundan sonra muntaza- man ihraç eşyamızın fiat vaziyet- lerini kontrol edecektir. Suriyede sıkıntı Gelen haberlere göre Suriyede büyük bir sıkıntı vardır. Fransız fevkalâde komiserliği çareler bu- labilmek için tetkikat yapmıştır. Bu tetkikat göstermiştir ki buh- ranın başlıca sebebi kaçakçılık ve kuraklıktır. Ofis raportörlüğü Aldığımız malümata göre, İk- tısat Vekâleti (o müşavirlerinden Habip Edip Bey İhracat ofisi ra- portörlüklerinden birine tayin e- dilmiştir. Oda kongresi Ticaret Odası kongresi pazar günü son toplantısını yapacaktır. Dün kongrenin sanayi encü- meni toplanarak rapor üzerindeki tetkikatını bitirmiştir. Kurşun madenlerimiz Aldığımız malimata yöre, baar. şun madenlerimizin işletilmesi i- İ çin bazı tasavvurlar vardır. Kurşun itibarile topraklarımız çok zengindir. Fakat elyevm istih- sal devrinde bulunan hiç bir ma- denimiz mevcut değildir. Son za- manlarda Balya madenleri hükü. | maktik eyes neticesi ola- ihzari ameliyata mübaşeret ye Balya kadar verimli bir çok madenlerimiz vardır: bu me- yanda zikredebileceğimiz isimler Bulgardağ, Denek, Kel Akdağ, Gümüşhacıköydür. Bun- lar muhtelif tarihlerde çalıştıkla- rından zenginliği hakkında tebel- İür etmiş bir kanaat mevcuttur. Maamafih bakır zuburatına rast- geldiğimiz diğer mahallerde de pek çok kurşun cevherine tesadüf edilmektedir. Londra Borsası LONDRA, 16 A.A. — Dün Do- lar, biraz İn- giliz Dirası 3,455 dolar idi. Halbu- ki dün 3,4475 idi. Dolar, 3,4725 ei Paris Borsasında PARİS, 16 A.A. — Saat 11,45 te kambiyo fintleri dolar, 2529; İngiliz lirası, 87,60 Fransız fram- gi. Paris itilâfı ve borsa Osmanlı borçları için Pariste mek için taraftarı meb'usların hasta yatağından kal- dırılarak sedye için : meclise ge- tirildiği vâki idi. Hitler Almanyada kazandıktan sonra Avusturyanm Hitler Fırka. 8ı vaziyetinde olan “Heimweher” | ler faaliyete geçtiler. Bunlar Li. deri Franenfeld bir nümayiş esna. smda o Avusturya o Başvekilinin Dollfus değil, Hitler olduğunu söy ledi. Fırkalarınm kuvvetlendiğini de bildiklerinden yeni intihabat talep etmüe başladılar. Hükü- met bunun üzerine Hitler'in usu- lü ile mukabele etti: Parlâmento müddetsiz tatil edildi. Artık mec- lis toplanmıyacaktır. İçtimalar menedildi. Dollfus bu kararla Hit- leristlere karşı kendi / silâhlarile mukabele ediyor demektir. Yunanistanda Çaldaris Hükü- meti işbaşına geçti. Plastiras dar- besinden ve muvakkat Othoneos askeri hükümetinden sonra kamı- ni hükümet MİLLİYET CUMA 17 KT Hem kel, hem... Sabıkalı hırsız birde rüşvet teklif etmiş Emniyet İkinci Şube Müdürlü- ğü muhtelif zamanlarda bir çok hırsızlıklar yapan Babo'yu yaka- lamıştır. Bu adam şimdiye kadar yaptığı hırsızlıkları gizletmek için alâka- dar şube memurlarmdan birine 50 nakden ve 10 lira da sonra ve- rilmek üzere 60 lira rüşvet teklif etmiştir. Bu teklif usulen kabul edilmiş ve cürmü meşhut yapılmıştır. Bunların büyük bir şebeke ha- linde çalıştıkları anlaşılmış ve bir çok kıymetli eşya da bulunmuş tar. Zarfçılık Fatih'te oturan Osman Baba- nın 46 lirasmı zarfçılık suretile dolandıran sabıkalı Ahmet yaka- lanmıştır. Yangın Kadıköyünde Yeldeğirmeni sokağında bakkal Kemal Efendi- nin dükkânındaki mangaldan ateş sıçraması yüzünden yangın çık- mış ve dükkân yanmıştır. Kaçak sigara Polis memurları Fatih'te Ne- cip oğlu Ahmedin evinde araştır- ma yapmışlar ve 435 paket köylü, asker sigarası bulmuşlardır. or —— Kırtasiyeciliği Azaltmak ANKARA, 16 — Kırtasiyeciliği azaltmak için tedbirler düşünen tâ- li komisyon tetkiklerini bitirmiştir. muamelât çabukluk, e ölümü ii bir gok çe eler tavsiye edilmektedir. Evrakm yazı makinelerile yazılması ve sonra bu evrak cilt haline konularak def- ter gibi saklanması muvafık görül- Bu usule bütün vekâletler riayet edeceklerdir. Bu suretle bir çok ros- mi muameleler kolaylaşmış olacak- tır. Lâğvedilecek Vilâyetler ANKARA, 16 — Lüğvedilmin ye lâğvedilecek vilâyetler meselesi fırka gepnda m lâğvı kararlaştırılan 8 vilâyettir. Bunlardan başka bir kaç vilâyetin daha Tâğvma taraftar olan lar da vardır. öeeipileii Çocuk haftası ANKARA, 16 — Himayei Etfal cemiyeti umumi merkezi Çocuk haf- tasınn pek parlak olması için gayet zengin bir. program hazırlamakta. ler. yapılan Hirikmeleiz bitmiş ve anlaşma mukavelesinin de imza edilmiş olduğu haberi üzerine dün borsada esbam ve tahvilât fiatle- ri yükselmiştir. Dün borsada uzun müddetten- beri üzerinde muamele olmıyan İstikrazı dahili muamele ve yüksek fiat almıştır. sek fiat almış ve 61,5 ta kapan- mıştır. Yunanistan mu- kadderatını eline alıyor. Yeni hü- kümete Kondilis ve Haci Kirya- kos dahildirler. Malümdur ki Ve- nizelos bu iki nazırın (kabinede bulunmalarına itiraz ettiği dir ki bundan evvelki Çaldaris nkü meti çekilmiş, Venizelos iktidara gelmiş ve 5 mart intihabatı yapıl- mıştı. İntihabatta Çaldaris Fırka- sı ekseriyeti temin ettiğinden ve Venizelos fırkasının yardımından müstağni bulunduğundan şimdi istediği nazırları kabinesine ala- biliyor, Bunların biri Harbiye, öteki de Bahriye Nazırlarıdır. Ve Yuna- nistandaki davanın esası cümhu- riyet ve krallık olduğuna ve bu i- ki Nazırı da krallığa temayül et- tikleri malüm bulunduğuna göre, Venizelos tarafından gösterilen endişenin manası anlaşılabilir. Filhakika Kondili o büyük te- reddütle Atinaya gelmiş ve daha büyük tereddütle yemin etmiştir. Ondan sonra da ısrarla Plastiras darbesinden dolayı mes'ul olan- ların muhakemelerini talep (o edi- yor. Ve bunlar arasında Venize- MART 1933 Belediyede Kimsesizler Yurdu Açılma merasimi ay sonunda yapılacak Galatada kimsesiz çocuklar yurdu ittihaz edilmek özere 30 bin liraya satın alınan eski İn- giliz Darüleytamının ferağ mua- melesi belediye lehine ikmal edil. miştir. Yurdun küşat merasimi ay sonunda yapı Yurt komitesi pazar günü öğ- leden sonra Belediyede toplanmı- ya davet edilmiştir. Yurdun ni- Zamnamesi hazırlanmıştır. Pazss günü son defa gözden geçirilecek ve yurdun küşadı için son noksanların da sür'atle ikma- li kararlaştırılacaktır. Veliye İşten el çektirilenler Defterdar Mustafa Bey şube- lerde esalı tetkikat yapmaktadır. Bundan başka tetkik memurları da şubelerde tetkikatla meşgul ol- maktadırlar. Bir tahsil memuruna işten el çektirilmiştir. Artvin Valisi Artvin valisi İmadettin Bey dün vali muavini Ah Rıza Beyi ziyaret etmiştir . Yaz saati Nisanın başında dairelerde yaz #aatinin tatkibine başlanacaktır. Sekiz saat çalışılacaktır. a rifte Edirne lisesi mezunları Edirne lisesi mezunları cemiyeti senelik kongrelerini bugün Halkevin de saat 9,5 da yapacaklardır. İktısat mektebi talebe kongresi Yüksek iktısat ve ticaret mekte- bi talebesi yarın senelik kongreleri- ni saat 9 da Halkevinde yapacak- Biseni mezunları bugün sa- at 9 da Halkevinde senelik kongrele- rini akdedeceklerdir. İşviçreli talebe geliyor Önümüzdeki ay başında İsviçre Darülfünun talebesinden bir grup şehrimize gelecektir. Misafir talebe şehrimizde on gün kadar kalacak ve bu müddet içinde üç temsil verecek- Rum ve Ermenilerden matlubu olanlar ANKARA, 16 — Mübadil olsun veya gayrimübadil bulunsun Rum ve iler uhdesinde alacağı bu- ananlar için 932 senesine kadar i- lân ve tesbit edilen kısınından son- ra vâki müracaatlar Maliye Vekâle- tince mi edilmiş ve ba alacaklılar lehine Maliye Vekületince bir ka- nun lâyil tanzim edilmişti. Bu lâ- yiha kesbi kanuniyet etmeden usulen alâkadar makamlarca da tetkik © dildiğinden Hariciye Vekâletine de gönderilmiş ve fakat mezkür Vekâ- let bir kaç günden evvel bu lâyihayı mübadele komisyonunun kânunusa- ni 93Z tarihli bir kararından Mübadele komisyonu- nun bu kararma nazaran; bu kabil matlübata hazine muhatap olama- makta ve tamamen şahsi mahiyette görmekte ve hükümet bu matlöbatla los'un da mes'ul ii iyma e- diyor. Orduda yapılan © bazı te- beddüller de Venizelistlere göre, maksatla yapılmaktadır. Velhâsıl Çaldaris Hükümeti işbaşına geç- miş" bulunmakla beraber, Yuna- nistanda vaziyet normal olmaktan uzaktır, ... Amerikada Cümhur Reisi Roo- sevelt idareyi eline alr (almaz, işe başladı. İlk iş, tabii banka buh- tukta ilk tedbir olmak üzere ken- disine geniş salâhiyet verilmesini istemişti. “Memleket düşmanın is- tilâsma uğradığı zaman Cümhur Reislerine verilen salâhiyet” dedi. Meb'usan ve Âyan Meclisi fev- kalâde içtimaa davet edildi. Ve Cümhur Reisinin istediği salâhi- yet hiç münakaşa edilmeden ken- disine verildi. Bugün Cümhur Reisi Amerikada para ve maliye dikta- İstediği bankayı kapar, istediği bankanm para almasını para vermesini meneder, İstediği zaman moratoryom ilân eder. A- merikanın 1. birer Mahkemelerde Film faciası Dünkü celsede keşif raporu okundu Kaçakçılar filmi çevrildiği es- nada idare ettiği otomobilin dev- rilmesi ile artistlerden Karakaş Efendinin ölümüne ve Sait Efem- dinin ağır surette yaralanmasına sebep olmaktan suçlu Talât Efen- dinin muhakemesine dün Ağırce- zada devam edilmiştir. Dünkü mu hakemede keşif raporu Sar tur, Bundan sonra tahkikatın de- rinleştirilip © derinleştirilmemesi hakkırıda bir isteği olup olmadığı mazmuna sorulmuş, maznun da: — Vekilim hastadir. Onun mu- hakemede bulunmasını isterim, demiş, muhakeme bunun için baş- ka güne bırakılmıştır. Yanan çifte köşkler Acıbademde Çiftecevizlerdeki Çifte köşklerini 28 bin lira sigor- ta bedeline tamah ederek yak- maktan suçlu olan fırıncı Yakup Efendi ile hemşiresi Behice Hs- nım ve hemşirezadesi Nazım Efen dinin muhakemelerine dün Ağır- ceza mahkemesinde devam edil. miştir. Dünkü mubakemede bazı şahitler dinlenilmiş, neticede id- diasını serdetmek üzere müddei umumi okumak içn dosyayı iste- miştir. Muhakeme 30 marta kal- maştar. Sabıkaları da var Üzerlerinde 2784 defter siga- va kâğıdı çıkan sabıkalı kaçakçı- lardan ve evvelce ihtisas mahke- mesinde mahküm olanlardan ka- çakçı Hacı İsmail ile Hakkı oğlu Mehmet, hamal Salâhattin ve Ha- nife Hanımın muhakemeleri doku zuncu ihtisas mahkemesinde yapıl mış, İsmail ile Mehmedin mevkuf olarak muhakemelerine ve şahit celbine karar verilerek omuhake- me başka güne bırakılmıştır. Kaçakçılıktan mahkümiyet Üzerinde 26940 yaprak sigara kâğıdı bulunan sabıkalı kaçakçı- lardan o Karanfilin o muhakemesi dün dokuzuncu ihtisas mahkeme- sinde neticelenmiş, Karanfil, 7 ay hapse, 269 lira 40 kuruş para ce- zası vermiye mahküm edilmiştir. Kaçak ispirto Evinde 14 kilo kaçak ispirto bulunan İranlı Ali ihtisas mahke- mesi tarafından 6 ay hapse 63 li- ra para cezasına mahküm edilmiş, gayri mevkuf oldüğu: için derhal tevkif olunmuştur. Sigara kâğıtlarını nerde bulmuş ? Kadıköyünde Yeldeğirmenin- deki evinde 17104 sigara kâğıdı çıkan Nafia Hanım dün dokuzun cu ihtisas mahkemesinde muhake- me edilmiştir. Nafia Hanım bu sigara kâğıtla rını yolda bulduğunu ve karako- la vermek üzere evine götürdüğü- söylemiş, muhakeme şahit cel- şka bırakılmıştır. ikişer açılmaktadır. Ancak vazi- yet normal değidir. Amerika altın mikyasından ayrılmıyacağını res- men ilân etmekle alınan bir takım tedbirlerle filen altın mikyasından ayrılmış demek tir, Altın mikyası, ancak kâğıt pa- ra mukabilinde altın alınabildiği zaman mer'i addedilebilir. Halbu- ki altın toplamak Amerikada bu- gün bir cürüm teşkil ediyor. Bu- nunla beraber, Amerika altın mik yasmdan resmen ayrılmamıştır. Ve ayrılıp ayrılmıyacağı da Roos- velt tarafından alman tedbirlerin neticesine bağlıdır. - Uzak Şark muhaberesi adeta unutuldu. Japonlarm Mançuryada yerleşmeleri tabit gibi görünmeğe başladı. Japonlar Mnçuryadan sonra Jehol eyaletini de işğal et miş bulunuyorlar. Ve meşhur Çin seddine gelmiş dayanmışlardır. Milletler Cemiyeti Japonya hak kındaki takbih kararından sonra bir şey yapmamıştır. Uzak Şark i- takip etmek için “19” lar ko- ULUORTA FAREYE AZADE kı biriiği, Dil bir.igi.. — Aslını aramak dururken niçin tet- kik diyorüz baba? Siz, benin yerimde olun da sekiz ya- şindaki kızınızın sorgusuna kandırıcı bir cevap bulun bakalım.. yk, Paz düşündükten sonra ona dedim — Hey çocuk!., Sen yine sevin ki, bir duraklı Tekimül.. Eyvah... İşte bir kelime daha ki konusu komşusu, mütekâmil saymakla tü- kenmez: Tekâmül, , kemal, kâ mil, tekemmül, , mükemmel, ekmel... Ne mutlu size kızım... Kafanızı bun larla yormıyacaksınız. Yazı dilinde de, konuşma dilinde de sabancılara yer kalmıyacak.. Güzel Türk yerl Giles sarmaşık gibi sarılerek onun boy almasına ön vermiyen çetrefil arapçaya uğurlar olsun kızım... Artık, hiç bir kitapta “Esbap ve ava mili,ariz ve amik tezekkür olunup millet? pâbendi terakki olan hususat, bir eyuce mevzuu meyanı müzakere kılındı” sözü- ne vastlamıyacaksın. Bugünün kıt saçlı ve ak saçlıları, senin yarınını düşünerk bir «öz kılavuzu yapıyorlar. Bu RAD, bu gözgözü görmez ka- ranlığın içinde sana yol yel gösterici bir esk olacak. Türkçenin özünü öğrenecek. Tür ke ne kadarı yeterse o kadarını belliye ceksin, Konuştuğun dille okuduğun dil, be yabancı gözle bekmıyacek- yer iş —Mütekâmil malir baba? diye sormıya caksın. Belki ben sana arasıra bilmedik. lerimi danışacağım. Hepimizin ulusu, Türkü kendi #line van Gazi Baba, şimdi de Dil birliğini kur tarmağa çalışıyor. Bu savar ordusuna lü yazıl. irliği, Dilbirliğ. li ya spk alınla ki bunlardır, kızım... M. SALAHADDIN mama inhisarlarda —— İnhisar mütehassıs'arı İnhisarlar hakkında tetkikatta bulunmakta olan Amerikalı müte- hassıslar şarap fabrikasını gör“ mek üzere evvelki gün Tekirda- ğma gitr slerdi. Mütehassıs he- yet bugün şehrimize dönecekler- dir. Verilen habere göre mütehas- sıslar inhisarların tamamen ticari bir müessese haline getirilmesi lü- zumuna kail olmaktadırlar. Müte- hassıslar, nisanın ilk haftasında Anadoludaki fabrikaları görme- ğe gideceklerdir. a Büfeli vagon'ar Ankaraya gitmiş olan Vagon - Lit şirketi müfettişlerinden M. Lacombe dün sabah şehrimize dönmüştür. M. Lacombe Ankara- da Haydarpaşa Adana trenle- rine konulacak büfe vagonları hakkında Nafia vekâleti ile görüş M. Lacombe dün Vagon -Lit şirketi Beyoğlu acentasınn taş- lanmasma sebep olan acente mü- dürü M. Jannone ile görüşmüştür. ZON Tenor Smirnof Meşk Rus tenorlarından M. i konser vermek üzere misyona Amerika ve Rusya da iş- tirak etmeğe davet edilmişti. A- merika iştirak etmeği kabul et- mekle beraber, Milletler Cemiyeti nin her karariyle bağlanamıyaca- ğını bildirdi.Diğer Rusya komisyona etmiyeceğini bildirmiştir. bu Çin - Ja- pon ihtilâfı yüzünden Japonya ile aralarmı bozmak istemedikleri anlaşılıyor. Şimdi sorulan sual şudur: Ja- ponlar Çin seddini geçerek Çine tecavüz edecekler mi? Belki de askeri bir taarruza geçmiyecekler, fakat her halde Çinde bazr entiri- kalar çevirdikleri anlaşılıyor. Enti misyonunu tevsi ederek yeni bir i ko- | rikaların hedefi şudur: Çinde bir hükümet darbesi yaparak Japon taraftarı bir Çin hülcümetini iş ba $ına geçirmek. Eğer muvaffak ©- lurlarsa bu yeni Çin hükümeti Mançuryanın istiklâlini tanıyaca- ğından başlıca alâkadar olan dev let de bu emri vakii tanıdıktan son ra Japonlar nazarında artık orta- da Mançurya meselesi diye bir me sele kalmıyacaktır. Galiba imiz meselesi-