6 Mart 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

PAZARTESİ 6 MART 1933 8 inci sene No. 2539 NUSHASI 5 KURUŞTUR kafi propagandalar, #manlı Bankası Memleketimizin / tecel a İkiyede çıkan en küçük hâdi- » başka memleketlerde mut- Ka büyük gösterilir. Türlü tür- İ tefsislere, tabriflere uğratı- # Bursa hâdisesi böyle oldu. Bu İsenin ecnebi memleketlerde- 1 inikâslarmı bu sütunlar- ii İşin mahiyeti bütün değiştirilmişti. Muhakkak ki Istanbul #lmilel yataklı vagon ii ki son hâdise ve bu hâdise et- Mimda (gazetelerde çikan bazı Mzılar; hariçte menfi tesir yap- taktan hali kalmıyacaktır. Haf- ar geçer, hattâ aylar geçer, *mps gazetesini sütunlarında Yirkiyeye dair bir kaç satır yazı İN rastlanmaz. Halbuki hâdis &n vukuu gününde Temps gaze- inin sen ziyade göze çarpan bir | rinde gördük. Burada 3000 nü- Mayişçiden bahsediliyor! Eğer ici âlem vaziyeti, işin iç yüzü- *i yakmdan görmek imkânmı törseydi, muhakkak ki hem bir İvkalâdelik — görmezdi, hem de #ençliğin buna benzer heyecan MW tezahürlerini tabit bulurdu. İtzık ki buna imkân yoktur. Bi- İâkis, daima aleyhimizde işleyen ir tahrikât şebekesi; en iyi ve en Mizel işlerimizi de tersine çevir- tekte, aleyhimizde propaganda- bra vasıta yapmaktadır. |, Şimdiden şurada burada; söy- hen sözlere göre, güya Türki- Yede yeni koyu bir nasyonalizm, doğrusu şovenizm cereyanı İaşlamış. Ecnebi aleytarlığı iler. *#miş.. Son günlerdeki tezahürat “e bu yeni haleti ruhiyenin ne- icesi imiş. İlâveye lüzum yok ki, Türki- jede böyle bir zihniyet tebeddü- i yoktur. Hattâ memleketimizde iddia edildiğinin büsbütün aksine cereyan başladığını. söyleye- biliriz. ma bakarak küm vermekte isabet olmaz. Memeleketin dahilinde (meselâ dil meselesine din meselesini ka- Tistardalları gibi; memleket ha- ricinde de her ikisini €cnebi düş- manlığı ile tefsir ediyorlar. Bu- Bu bilmiyerek yapanlara diyece- ğimiz yoktur. Onlarm bilgisizliği iraz da bizim kabahetimizdir. Çünkü kendimizi tanıtamıyoruz, içim * çalı propa- tanda yapmıyoruz. Halbuki bu- bu bile bile yapanlarm maksadı; daha ziyade iktısadidir. Bunlar, Türkiyede emniyet ve istikrar ol. Madığını âleme yaymaktan faide Umuyorlar. Onun için her hare- ketimizi, her kararımızı böyle bir tetkike tabi tutmalıyız. En mühim mali mecmuaların irinde geçenlerde son mali vazi. Yetimiz ve Osmanlı Bankası hak. kında bir makale kalenin hulâsası şü idi: “Kemalist idare, senebilere karşı hu- ümet uyandırmıştı. Ecnebi müesseler bundan çok zarar gördü. Bu husumet, birinci derecede Bankasına t»- Yeccüh ediyordu. Cümhuriyet Merkez nın tesisi, Osmanlı Bankasının layatma hâtime verecekti. Maksat bu İli, Filhakika 1935 ten sonra Osmanlı mn vaziyeti one olacaktı? Bu bankayı idare edenler telâş etmediler, | .ğ hareket e gü şk il . Osmanlı Bankası hemen Yaziyeto müdahale etti o Hükümetin Mredi ihtiyacı, borçlar meselesinin halli Yeniden Osmanlı E kuvvet ver- Beyi icap ettirdi. Şimdi bu bankanm imtiyazı temdit” ediliyor. Bu imtiyaz Wmdit edilirse yalnız Türkiyede de- İL, çalıştığı bütün Şark ve Balkan Hhalarmda vaziyeti ne kadar kuvvet itecek |” Osmanlı Bankasının, ne gibi Yrait altnda imtiyazının tem. dit edildiği malümdur: Cümhuri- Merkez Bankası kanununun bu bankaya temin ettiği hukuk |* imtiyazlardan hiç biri Osman- k a verilecek değildir. Memleketimizde yerleşmiş, bir bi seramayesinden istifade mevzuu bahsoluyor. Os- Manlr Bankasile yapılacak anlaş- €sasları bile henüz kararlaş- otmıştır. Hele bu gazetenin iddia teçiği gibi, mali ietiklölimizi mü- ir edecek bir mukaveleyi im- mak ise aslâ mevzuu bahsola- « Bunu ne bizzat Osmanlı pprkası teklif eder. ne de İsmet gf hükümetinin böyle bir tek- İ tetkik edeceği akla gelir. Siürt Meb'usü MAHMUT büleümeti müş- | BERLİN, 8 A.A. — Bu sabah, Ber- | İZE lin'de tam bir sükün hüküm sürmek | tedir. Sokaklarda dolaşan birçok kim- seler vardır. Fakat 3 veya 5 kişili | grup halinde toplanmış olan Nazilerin hücum kıtaatının birçok efradik: mun tazam zabıta kuvvetleri Berlin'in baş- hen caddelerini dolaşmaktadır. Reisicümhur o mareşal | Hinden- bourg, rey vermek üzere intihabat bürosuna giderken; “Allah yardımer- mz olsun” diye bağıran halk tarafın- dan alkışlanmıştır. Birçok fotograf muhabirleri, vey puslasmı attıktan sonra yavaş adımlaria © otomobiline doğru ilezliyen mareşali selâmlamış- lardır. Gümrük ve İnhisarlar vekâle- tince inhisarlar idaresinde tetki- katta bulunmak üzere celbi takar- rür eden mütehassıslardan bir kıs mı dün sabahki ekspresle Av- rupadan şehrimize gelmişler ve Sirkeci | istasyonunda - inhisarlar yem tarafından karşılanmış ir Dün gelen mütesassıslar, A- merikalı Mr. Wallace Clark ile Polonyalı M.Koşar Zewskiden mü- rekkeptir. M. Zevaki'ye zevcesi | de refakat etmektedir. Mütehas- ksim müsameresi Türkiye Turing ve otomobil kulübü Türk - Yunan şubesi tarafından dün M le bir çay ziyafeti verilmiş- tir. Ziyafette davetli olarak vali Mu- hittin Beyle Yunan başkonsolosu M. Kapsalis ve birçok Yunan ve ecnebi | muteberan: hazır bulunmuşlardır. Mü samere programı olmak üzere şehri- mizde bulunan Yunan Operet kum- panyası artistlerinden primadonna | Madam Paola, M. Kalasakis, M. Kos tantinidis, ta: lan bazı şarkılar o- kunmuş, Darülbedayi tarafından bir perdelik (Hava oyunu) komedisi tem sil edilmiş nuhtelif | darı kâi | dar verilmiştir. Bugün saat 9 da çaları göst gayet sami GP A, Hitler intihabatta ek- seriyet kazandı.. Bütün Almanyada intihabat çok heyecanlı ve gürültülü oldu M. Von Papen de reyini vermiş ve | mumaileyhi M, Von Neurath takip et- miştir. M. Goering ile M, Frick ve di- ğer bir takım Nazi fırkasına mensup narrlar, sabahleyin reylerini vermiş- z lerdir. m Berlinin manzarası s BEERLİN, 5 A. A, — Sabahleyin ES intihabata iştirak çok kuvvetli olmuş- tur. Tatlı bir hava müntehipleri tep- vik ediyordu. Saat 16 ya kadar vahim EŞ hiç bir hâdise olmamıştır. Sabahleyin ki len kat'i süküne muka- bil öğleden sonra hararetli bir hava bâkim olmuştur. Azim bir halk kütlesi şehirin mer (Devami 6 ıncı sahifede) MAM TA Mütehasss heyet Reisi umemi müzlür Hüsnü Beyle istasyonda selâmlaşıyor. İnhisarları ıslah tetbirleri Ecnebi mütehassıs heyetidün şeh. rimize geldi ve ilk temas yapıldı İnhisarlar vekili de dün İstanbula geldi sıslarla Mr. Park isminde bir kâ. tip te vardır. İnhisarlar mütehassısları, Pe- rapalasta ikametlerine tahsis edi. len: dairey& yerleştirmişler ve öğleden sonra şehirde bir gezin ti yapmışlardır. Kendilerini otel de Amerikalı gümrük mütehassı- Wurfbayn ile diğer bazı ziyaret ederek görüşmüşler- Mumaileyhten Mr. Wallace Clark mütehassıslar heyetinin re- isidir. M. Zevski teşkilât mü- tehassısıdır. Bugün de Amerikalı bir tütün mütehassısı şehrimize gelecek ve dün gelen İara iltihak edecektir. Mütehassıslar için inhisarlar idaresinde bir mesai bürosu tah- edilmiş ve refakatlerine mik- mütercim, bir mihman. mütehassıslar, İnhisarlar idarei merkeziyesinde kendilerine tah- sis edilen büroda çalışmağa baş- layacaklar ve şehrimizde bulu nan Gümrük ve İnhisarlar vekili Ali Rana ve inhisarlar umum mü- dürü Hüsnü Beylerle görüşecek- lerdir. İnhisarlar deresi, müte- lara verilmek üzere bild- mum kavanin külliyatnm ter- cümelerini ihzar etmiştir. Mütehasuslar, İnhisarlar ida resinin usulü mesaisini, teşkilâtı- nı, fabrikalar tarzı faaliyetini, memurin kadrolarını, muamelâ- tn şekli tedvirini birer birer tet- kik edeceklerdir. Bugün gelecek tütün mütehassı ile M. Zevski Anadoluya giderek inhisarlara ait fabrikaları tetkik oedecekler- dir. Mayıs nihayetine kadar tet- kiklerini ikmal edecek mütehas. sıslar, hazırlıyacakları raporları, Ankaraya giderek vekâlete tak- dim edecekler ve oradan memle- (Devamı 6 ıncı sahilede) Kitap meselesi | Program 5 senede tahakkuk edecek | İ ANKARA, 5 (Telefonla) — Şehrimize gelen İstanbul kitapçı- ları bugün Maarif vekili Reşit Galip Beyin yanımda bir saatten fazla kalmışlardır. Bu ziyarette vekâletin Tek kitap usulü hakkın- da verdiği karar hakkında kitap- çılara izahat verilmiş ve tatbikat etrafında görüşülmüştür. Vekâlet Tek kitap için bir program çizmiştir. Bu program beş senede tahakkuk edecektir. Önümüzdeki ders senesinde yalnız Tarih ve Yürtbilgisi üze- rinde tatbikata başlanacaktır. Kitapçılar yarın akşam İstan bula döneceklerdir. M. Venizelos Kazanıyor Yunanistanda intiha- | bat sükünetle geçti |, ATMA, 5 (Hususi) — Bütün Yunanistanda bu sabah erkenden başlayan intihabat sükünetle de- vam etmiştir. Şimdiye kadar alı- | nan neticelere göre Venizelistler ekseriyet kazanmaktadırlar. Bü- tün muhacirler Venizelistlere rey- lerini vermişlerdir . Hükümet partisinin ekseriyeti elde edeceği muhakkak addedil. mektedir, Âyakta ticaret! | Kahveleri kendilerine büro mu yapıyorlar? Som zamanlarda bazı yazıhane sa- bibi dearet örbabı yazıhanelerini ka- | payârak ve Ticaret odasından kayıt. larmi allditerek gizli ticaret yepmale”. yoluna aapönaktadırlar. Sirkecideki bar kahveler eden ve bu nevi adamlara yazıhane vazifesini gö yan yerler: olmuştur. Hattâ bunlara çekmece tahsis eden kahveler vardır. Posta kutularının da bu işi teshil et- tiği söylenmektedi, Defterdar Mustafa Bey bu hususta diyor ki: “— Bir müteahhidin mut- lakn yazıhane tutması mecburiyeti yoktur. Ancak bunların müsssesatla yaptıkları muamelât üzerinden ka- zanç vergisi alınır, Evlerini de yazıha- ne ittihaz ederler. Memurlarımız mü- essesatın hangi müteahhitlerle mua- mele yaptıklarını kontrol ederler ve beyanname alırlar. Bu cinayet Niçin oldu? İki kardeşin cinayetin- deki sebep anlaşıldı Evvelki sabah Maltepe - Topkapı yolunda sürücü Mehmet Ağanm, 18 Yerinden bıçakla ve bir kurşunla Ya Diğer taraftan Katil Reşat ve Ahsen ralanarak feci surette katli hakkında ki zabıta tahkikatı bitmiş ve katiller Reşat ve Ahsen, dün akşam geç vakit Adliyeye sevkedilmiştir. Tahkikata müddelumumi muavinlerinden Sadun (Devamı 6 ıncı sahifede) e e Ankaralının Defteri Mücadele senelerinden meraklı hatıralar Pek yakında Milliyet sütun- Jarında okuyacaksınız. Sahip ve Başmuharriri Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET Bursa irtica hâdisesi maznunları Çorum yolunda: Maznunlar hapis- haneden çıkarılıyor, otobüslere bindiriliyorlar. (X) işaretli resim hâ- disenin elebaşılarından hatip Tevfik Hoca. Daha geniş bir anlaşma Kontenjan sistemi tedricen, devlet. lerle anlaşarak terk mi edilecek? Amerika “e İspanya ile yapılan temaslar müspet netice verdi Iktnat Vekili Celâl B. Mevsuk bir membadan aldı- malümata nazaran, konten- jan usulünün (yerine peyder pey “en ziyade mazharı müsaade devlet” usulü tatbik edilecektir. Bu usul son zamanlarda İngil terede tatbik edilmektedir. Kon. tenjan sistemi daha bir müddet baki kalmakla beraber kendileri. le anlaşma yapılan devletler eş yasına kontenjan harici müteka- bil müsandat gösterilecektir. Bu itibarladır ki her devletle ayrı, ayrı gümrük anlaşmaları ya» pılacak ve âkit devletlerle ara- mızda ticaret faaliyeti daha ge- niş bir şekilde yapılabilecektir. Belki bu gümrük anlaşmaların dan sonra kontenjan çok mahdut bir şekil alacaktır. İktımadi hareketlerin artması noktasından bu yeni şeklin bir haylı faydaları olacağı zannedil. mektedir. Bu şekilde döviz kon- trolünün de daha iyi ve salim şe- kilde yapılabileceği anlaşılmak- tadır. Akit memleketlerle ithalât ka- dar ihracat şeklinde dahil mu- ayyen nisbetlerle anlaşmalar ya- pılacaktır. Bu hususta temaslar başlamış ve Amerika ve İspanya ile yapılan temaslarda (o müsbet netice alınmıştır. İKİ KAFADAR 1 — Çok zamandır konuşamadık; lâ- kin seninle daima iki kafadar hala- cağımıza eminim, Çünkü düşünce- lerimizin dolaştığı kıyar biribirinden ne hadar ayrı da olsa kanaatlerimi- zin yanaştığı iskeleler hemen hemen bir! — Dahası var; görüyorum ki iman- larımız gibi vicdanlarımız da ayni li- manda demirliyor. Duygularımız han- gi enginlerde bocalamış — olursa ol- sanf — Bir üçüncü noktayı da unutma- mah lâzım: biz seninle yalnız iki ha- fadar değil. Galiba iki de dar kafa- lıyız. Bir çok arkadaşa baktıkça bu- na İyice inanıyorum. Sebebi şu: İki- miz de inanmışız ki başkalarına pek az şey öğretmek için bile insan bir çok şey bilmeli. Hem de iyi olarak! Halbuki nesildaşlarımızın en büyük çokluğu böyle düşünmüyor. Onların fikrince dünyade en yüksek marifet, hiç bir şey bilmeden her şeyden bah- setmek gibi görüyorum. Yüz okuyup bir yazmanın yerine bir de okuma- yip on bin yazmanın çaresini arıyor- lar! — Şayet bulmuşların bundan e- hemmiyetli ne keşif olabilir? Darıl- Fazd AHMET mağa hakkın yok. Demek ki onlar öyle düşünüyor biz böyle! o Meşhur Guyau, fikirlerin birlikliğinden ziyade lar mevcut. Gerçekten temiz sayı" falar basıyoruz. Fakat buna müka- bil bir çek “münderecat” o her gün daha , her gün daha sünepe ve dei ! İnsan bu hadar hırdavat teşhir etmek için o kadar süslü vitrin yapar m? Derin bir gönül sızısıyla itiraf ederim; bütün gayretime © ve bütüngün okumakla vakit geçirmeme rağmen ben matbuatımıza bir türlü sınamadım. Daima midesinden ra- hatsızlık çektiği halde her gün çü- rük yumurta ve çevris yağı yemeğ mahküm bir bedbaht düşün; işte di- mağım tıpkı o talih mazlümunün va ziyetinde bulunuyor! Sabahleyin uykusundan kalkan bir adam bardak bardak kuyu suyu iç» meğe razı olur mu? — Tabii hayır. (Devamı 6 ıncı sahifede)