18 Şubat 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

EE e ee | | Ju: MENS Ekoncmi i Ziral iş Esas: itibarile ( bir ziraat! Memleketi olan Türkiyede (*) #ençperden bir kısmınm buh- tan dolayısile işsiz kalıp kal- wadiğı meselesi cidden tetki- ke değer bir mevzu teşkil et- Mektedir. Evvelâ ziraat iş va- iyetinin bir hususiyetini göz- niran , Zirai işsizliğin sanayiin iş i *izliğinden farkı: z Bu iki faaliyet sahasınm iş Vaziyeti arasında | esaslı bir. fark vardır. Sanayi imal ettiği Malın sarfiyatı azalıp ta fiatle- Miyan hiç bir memlekette, fiat ların düşmesi vesarfiyatın azal ması gibi konjonktürel âmil| ler, zirmatin istihsal hacmini a- Şiftçiyi işsiz bıraka. Baz. Aşağıda memleketimizin Zirai iş vaziyetini evvelâ Strük bilâhare konjonktürel | ilecek bir vaziyet | 2. — Nüfus meselesi — Ba- “ memleketlerde nüfus o ka- w süratle artmaktadır ki, ka- | ili zer arazi çiftçinin ihtiyacı. yakiti gelmemektedir; buna, alya ile (e Yunanistan, iyi bir. Tal teşkil edebilir. Halbuki, | ürkiyenin ekilebilir toprakla- n bugünkünün i ailesini besleyebilir. 3 — Fazla makineleştirme — | da gibi bazı memleket Ta, aşağı yukarı Te etine dü Türkiye bu sahada henüz değil ani kâfi derecede bile terak- sanayi smelesi ” Halbuki vaziyetimiz. üzerine tesirleri Yukarıda konjonktürel a- | — Aa (©) 1927 zirai tahririne aran, meml nam mlammimie G7.7 nipetini zur iş N Memleketimiz ziraatin, 7 işsizlik doğurabilecek strike, Tel noksanlıklar var mıdır? m İL Borsa | “iş Bankasından alman cetveldir) 16 ŞUBAT 1933 v Me $ Yerkeş 3040 Aradele emi Çisenin An örae Beji 0 kuhar dey, arp Üir.hayatya © yg $ Ser dey “is Tamvy üü ma .. Ün anların (1 iin a. 250 ŞEK FİATLARI Faris Praği Berdi Viaag 0 ü Madri, “19, Bariş, “a, Yann ON Bae “21, MİS? Bükreş e, Muya 60,78, ) Belgrat Miş, #istürdam 1,17,59 $ Moskova © Meazırg NUKUT (Satış) Ku Kuraş am 1e— $ 1 yilin Ar erin ye iş, İİ mark w (le Mi ' up? v e iğ ie M dia .— £ Çermer E Ki ON Tim : “.4 i | zirai mahsulâtı vaziyeti Ekilebilir topraklarımız daha on misli çifçi ailesini besler millerin ziraatin faaliyetini #- zaltmadığını söylemiştik. Bir kaç misal verelim: Avrupanın 192630 buğday zeriyat sahası vasati (Rusya hariç olmak üze re) 28-748.000 hektardı. 1932! MİLLİYET CUMARTESİ Ehemmiyetsiz de olsa, yangını Belediyede Ateş çıkınca! Ehemmiyetsiz de olsa haber vermeli Baca tutuşması vesaire gibi ufak tefek yangmlar (oçıktığı zaman halk itfaiyeyi çağırmak tansa kendi kendilerine yan- gm söndürmeğe teşebbüs edi- yor. Bu hal ateşin büyümesine sebebiyet vermektedir. Beledi- ye, küçük yangınlarda bile a- teş büyümeden itfaiyenin çağı zeriyat sahası, fiatlerin büyük | rılmasını birçok defalar ilân sukutuna rağmen, 30.382.000 bektara yükselmiştir. e Büyük bir ziraat memleketi olan Ma- caristanda 1923 senesinde 5,47 milyon hektar arazi zerolunur- ken, hâlihazırda 5.60 milyon hektar ekilmektedir. Türkiye- de de böyledir: Memleketimiz- de ekilen umum sahanın yüzde | 75 ini teşkil eden buğday ve ar | pa ziraati düyna buhranı başlı- yalıdanberi hiç te azalmamış- tır. Buğdayın okkasınm 16-18 kuruş olduğu 1929 senesinde 28.178.280 dönüm (2), 5-6 ku- ruşa düştüğü 1931 senesinde İ- se 34.169.394 dönüm buğday zerolunmuştur. zeriyatında — esaslı Arpa bir otebeddül yoktur. Yu karıdaki erkam gösteriyor ki, son zamanlarda © gayrimüsait konjonktürel amiller ziraatte istihsal hacmini azaltmamış, ve dolayısile işsizlik doğurma- mıştır. Bunun başlıca sebepleri zürrarın sırf kazanç için çalış- maması, arazisine fazla mer- but olmasıdır. Fakat ziraat işlerinin azal mamasına rağmen, zürram iş talebi artmıştır, Bunu izah e- im: Son zamanlarda sürraın iş talebi neden artmıştır? Son senelerde bir hâdise na zarı dikkati o celbetmektedir. » | Yekünu günbegün kabarmak- ta olan büyük çiftiçi kitleleri, meşguliyeti olmadığı bazı ay- larda (Teşrinisani - Mart d. İ resi, ve, yazın bir aralık) köyü nün haricinde iş aramağa baş- lamıştır. Bu hâdise, istihsal fa aliyetinin azalmasından bah. seden bir işsizlik olmayıp, sa- dece, zürraın nakti kazancı. nm azalması (mübayaa kabil yetinin tenakusu) neticesinde, eskiden istirahatle geçirdiği za manları da işe tahsis etmesin- den ileri gelmektedir. Evvelce ir. me tedabiri dolayısile mevzuu bahis etmiş olduğumuz bu me- sele üzerinde bu defa yeniden tevaklcuf etmi; iz etmiyeceğiz. Necati Ç,. KIROĞLU Me. (2) Bu rakamlar, Osmanlı Bankası bültenlerinin, Ziraat > mi istatistiki, ek m Yugoslavyanın ticaret gemileri BERLİN M.A A — Volt a jansından: Bu yı dr” statistiğe o göre vee ya nisbeten o küçük bir çi €ret Filosu: — i İanusunda büyük teralkiler gözter. miştir. Dünya barbi bittikten sonra eski Avusturya - Macaristann tica- ret filosunu teşkil eden | gemilerden 126.000 tonilâtoluk bir kısmını al- maş olan Yugoslavya © tarihten be- ti Henret gemilerinin istiap hacimle rinin mecmeunu 381.000 tonilatoya çıkarmıştır. Ruslar portakal aldılar ADANA, 17 — Rus portakal irleri an yirmi bin pa- ket portakal satm almışlardır. Beher paketin fiati 310 kuruştur. sene Dörtyolun umumi parta- P m en ziyade pa yon Tiralık pamuk Bu miktar 932 senesinde liraya kadar inmiştir. Londra ticaret mümessilimiz, pamuk fiatlerindeki düşkünlük hakkında, alâkadar dairelere bir rapor göndermiştir. Bu rapora gö- re pamuk fiatlerinin bu kadar düş etmiştir. Buna rağmen bazı kimseler gelen itfaiye, mühim bir ateş karşısmda kalmadığı takdirde bina sahibinin itfaiye nin masrafmı ödemeğe mec- bur tutulacağını zannediyor ve itfaiyeyi davet etmiyor. Belediye, yangmların bü- yümemesi için itfaiyenin, en küçük ateş için çağırılsa bile tazminat istemiyor. Bunun i- çin her ateş zuhurunda itfaiye Bin derhal çağırılması hakkın. da keyfiyet muhtelif vasıtalar- la halka ilân edilecektir. Çöp dökülen arsalar Şehrin muhtelif semtlerin- deki arsalardan bazılarına çöp atıldığından ötedenberi şikâ- yet edilir. Bu şikâyetler üzeri- ne Belediye bazı tedbirler al- miş, bunu menetmek istemiş, fakat şimdiye kadar muvaffak olamamıştı. Belediye şu günlerde bütün boş arsalardaki çöpleri temiz- letecek ve bundan sonra boş arsalara çöp atılmamasını te min edecektir. Belediye imkân bulursa boş arsaların etrafına tel çevirecektir. Piri Reisin haritası Topkapı sarayı müzesinde bu- lunan eski deniz kumandanları- mızdan Piri Reis'in 919 hicret se- nesinde ceylan derisi üzerine yap tığı Amerika haritası Maarif Ve- kâleti tarafından Ankaraya aldı- rılmıştı. Vekâlet ve diğer alâka- dar ze rita üzerindeki tet- kikleri bitirdikleri için hari! > çenlerde müzeye iade edilmi, Harita Umum Mü kiymetli haritayı çoğaltarak bü- tün kütüphanelere dağıtmıştır. Kütüphaneler bu Jerek sere veleterek okuyuculara teşhire Tamışlardır. Avcılığa rağbet Maarif Vekâleti bütün Vilâyet tamimde deniliyor ki: “Avcılık faydak bir spordur. Her vilâyette avcılığın himayesi ve halk arasında bu güzel ve eski #porun rağbetle © karşılanmasını temin etmek İâzımdır. Bunun için bu ecdat sporunu yeniden canlan- dırmak ve avcılık heveslerini ço- ğaltmak için çalışılmalıdır.” Maarif Vekâleti bilhassa hal- kevlerinin halk arasında avcılık çalışmaları bildirilmektedir. lerin mütemadiyen değişmesi bu istikrarsızlığı arttırıyor. veya çok olacağı hakkında henüz bir fikir yoktur. Bu da fintlerdeki düşkünlüğe âmil olmaktadır. 3 — Amerikada marttan itiba- yen, demokrat partisinin takip ©- deceği siyasetin de fiatler üzerine kaydedilmiyenler sicilli töcarete bei > Bütün tacirlerin kaydolunmaları ret mahkemesine verilmiştir. Baride teşhir edilen eşya Ihracat ofisi geçen sene Bari sergisinde bir paviyon kurmuştu. Bu paviyonda teşhir edilen eşya henüz memleketimize gelmekte- dir. Ofis, bu eşyayı çıkarmak için gümrükte uğraşmıştır. İhracat o- fisi, sergilerde teşhir | edilen ve tekrar Türkiyeye getirilen eşyaya aarifie Yeni cemiyet Kabataş mezunları da birlik yaptılar Kabataş lisesi mezunları dün Halk €vinde toplanarak aralarmda bir bir lik tesisine karar vermişlerdir. Birlik için dünkü içtimada bir ni- zamname hazırlanımış, kabul edilmiş, müteakiben idare heyeti intihabı ya- pılmız, Dr. Süreyya Kadri, Avukat Muzaffer, Muallim Kâzim, Münim, Dr, Ekrem Nafiz, Faruk, Avni, Ne-| enti Beyler birlik idare heyetine #8 gilmişlerdir. Talebe kongresi Bilmem, bana mı öyle geli- yor? Yoksa siz de ayni şeyi du- Yuyor musunuz? Şu son gün- lerde havada bir bahar koku- su var, Arasıra kar ve sık sık yağmur altında şişip kabaran toprağın nemli zerrelerinde, filiz vermeğe başlıyan bir to- bumun ilk çatlayışını görür gi- bi oluyorum. Bu duygunun mevsimsiz ol derhal > haber vörmziiİ Taksim meydanında bir gezinti. İkindiye doğru işsizler, sonra mektepliler... Ve nihayet akşam karanlığı çökünce... I olurlar. Biraz sonra, mektepli grup- | mi bu şarkı?.. ları sökün eder. Neşeli, şakrak hareketlerile, muhitin manza- rasını değiştiren bu çocuklar, akşam karanlığı çökünce yer- lerini, taze çiftlere terkeder- ler. Lâmbanın kuvvetli ışığın dan biraz uzakta, gölgelerini yüzlerine siper ederek konu- Hukuk talebesi kongresi gelecek! duğu meydanda... Baharı se-| şanları görürsünüz. Bunlara cuma gürüne tehir edilmiştir. Düyunu umumiye binasında kolej 'Nuruosmaniyedeki Düyunu umu- imİye binasmın, yapılacak bazı tadi-| İâttan sonra mektep olması kararlaş : i İstanbul semi mülemsmel ve | m Yi Erkek muallim mektebi gibi bir çok mekteplerimiz, O bugünlrü ihtiyaca muvafık değildir. Binaenaleyh Düyu | pu umumiye binasına erkek munl-. lim mektebinin nakledilmesi Utima- | li çok kuvvetlidir. I Anenk, bu bina büyül ve geniş ol | duğu için buraya erkek ve kız hire- | lerinden iki mektebin nakli ile bura- | nm büyük bir kollej haline konulma 8: ihtimali de vardır. Yalkmda hükü- met kati bir karar verecektir. Vekâletin birtamimi | Maarif Vekâleti Maarif müdürlük | lerine iki tamim göndermiştir. Bu ta | mimlere göre hiçbir ecnehi mektebi, | ilk asmlarına, samiin sıfatile de ol-| an Türk talebe kabul etmi; Ecnebi ve hususi mekteplerden hu- | susi veya resmi mekteplere verile-| cek nakil vesikalar behemehal maa- rif müdürlükleri tarafından tasdik e- dilecektir. Bu suretle tasdikname kar | gakçılığı yapılmasma meydan veril. Talebe ..yeve Birliğinde Dünkü toplantı münalraşalı oldu Milli Türk talebe birliği dün | Talebe cemiyetleri asla rmın iştirakile Halkevinde bir toplanti yapmıştır. Toplantıda birlik idare he. yeti ile Talebe cemiyetleri ara- sında cereyan edecek müzake- releri dinlemek üzere birlik a- zaları da samiin sıfatiyle hazrı bulunmuşlardır. Fakat müzake rat #snasında samiin sifatiyla hazır bulunan azalar cereyan e den müzakerata müdahale et- mek, söz söylemek istemişler bunun üzerine (o gürültüler ve münakaşalar olmuştur. İçtimada en hararetli müna kaşa söz söylemek ve sual sor. mak hakkının mü. ta- lebe cemiyetleri murahhasları- na ait olduğu noktasına inhisar etmiş, samiin sıfatıyla hazır bu Junan birlik azası buna itiraz e derek, kendilerinin de söz söy- liyebileceklerini ve sual sora- caklarını ileri sürmüşlerdir. Söz söylemek ve sual sor. mak istiyen birlik azaları bil den Anadoluya seyahat ettik. leri noktasında ve buna benzer bazı hususat hakkında malü- mat almak istemişlerdir. Idare heyeti, bu süaller ta. lebe cemiyetleri murahhasları tarafından tevcih edildiği tak- tirde cevap vereceklerini söyle mişlerdir, Münakaşalar uzun müddet devam etmiş, hazır bulunanlar dan mühim bir kısmı içtima: terketmiştir. Kalan o kısımda vakit geç olduğu için içtimaa nihayet vermiştir. Aydın C. H. F. idare reisliği AYDIN, 17 A.A. — CHF. Vilâyet heyeti idare reisliğine intihap olunan © meb'usumuz Adnan Bey mahalli fırka işle- rile yakmdanalâkadar olamadı len, zi lâmlamak için hiç olmazsa bir | aya muhtacız. Fakat, şuda mu ki kara kışr ardımıza aldık. — Önümüz kış! Demek için sebep kalmadı. Artık önümüz bahar... Eski takvimciler, Ka- summ 100ünü sabırsızlıkla bek lerlerdi. Yüz — düz.. derlerdi. Bu söz, kışm inişi çıkışı bitti- ğine, mevsimin düzlüğe girdi- ğine bii i Niti için de: Yüz elli— Yaz belli... sözü ağızdan ağıza dolaşırdı. Geçen çarşamba, Kasımın tam yüzün cü günü oluşuna göre düzlüğe çıktık. diyebiliriz. Amma, ben bunu takvime bakarak değil, havanın gidişatına bakarak söylüyorum. Bir karayel, bütün hesapları | altüst edebilir, Eski müneccim ir. İ lerin kehanetleri, artık para et. | yerler aramış, fakat kızm İzini mez oldu. Mevsimler de insan- lar gibi şaşkına döndüler. Ha- tırlarsınızya: Bir aralık, ne yaz belli olduydu, ne kış... Bir sabah, i i İstanbul li- manı yığın yığın buzlar ara- sında kalmamış mı idi? Onun için şimdiden kat'i tahminlerde bulunmağı doğru bulmuyorum. Sadece ümide çim Bahar, yakın. yakın... diyorum. Dün, elinde bir demet çi- çekle dolaşan bir seyyar satıcı nın ağzından işittim: — Alemdağının kokuları... Fırıldak bahçesinin - gülleri!.. Allahın yarattığından kaçma efendi... Gül!.. Şubat ayında rengi ve kokusu yerinde, kusursuz bir gül görmek, insanın içine adeta ferahlık verdiğini ilk de fa tecrübe ediyorum. Bahçenin etrafında muay. yen simalarm, muayyen züm- relerin ayrı ayrı yerleri vardır, | rası bulunmuştur. Suçlu diğer İkindiye doğru işsizlerin baslar. Rir sünlü H kimi, uzaktan dudak altı güle- rek geçer, kimi merakla yanla- rma sokulup zavallıları göz hapsine alır, Bu sırada, tepedeki kahve- nız: “İçtik tatlı kımızı.. Yamandır köylü kızı.” Şehir kızları, bu yanık kıyı, nedense beyenmezler, ki bir köylü kızmın yaman ola- i | bilmesine akıl erdiremedikleri bir kız, Poliste Bir kız kayıp Eyüpte 11 yaşlarımda Rahime ü | minde bir kız çocuğu bir kaç evvel evden çıkmış ve bir daba dö bir PE memiştir, Rahimenin ailesi Tk Iamamıştır. Bunun üzerine polise mü racat edilmiştir Zabita Rahimeyi aramaktadır. Yarım okka afyon Barakada kumar Zabıta Kadıköyünde garip bir ku- çıkarmıştır. Son zamanlarda Kadıköy iskelesindeki aşar. kür Yalıda hizmetçi Bulğaris- tanlı Davut oğlu Hüseyinin ü- zeri aranmış ve 5 Türk altın li akını | 29 altın ile 13 İngiliz lirası ve e Sl ai nz İİİ un amm | rada, çan çan... Hiç değişmi lerden şarkı sesleri duyarsı- | lendirecek okadar çok şey bur *)ej | ka işiniz yoksa, aksamları şöy İİ termuştır. Bu iki yüksek mek- — OFFF! diye söylenir, yine Yanındaki genç te hemen ona taraftarlık eder; — Hakkın vart,. Taksim meydanı muhal kak ki tramvay gürültüsünün en çok hissedildiği bir yer, Bu- yen bir tempo halinde... Bu temponun benim kafamın için de, çok hoş bir ahengi var, Bu meydanın bir köşesinde, boş bir tramvay arabası beklemek için, geçen zaman bence hiç te ölmüş bir zaman sayılamaz. İnsan, burada kendini eği luyor ki... Size de tavsiye ederim; e ğer bir saat için yapacak baş le Taksime kadar uzanm.. Meydanın karanlık basmca ığı manzaradan, her halde pek çabuk bıkmıyacaksınız! M. SALAHADDİN Ziraat Enstitüsü Alman ilim muhitinde alâka uyandırdı ANKARA, 15 — Ziraat en- stitülerimiz Alman ilim muhi-j tinde büyük bir alâka uyandır. mıştır. Yüksek ziraat ve bay- tar mektebi rektörlüğüne pro- fesör Geheimrat Falkenin ge- tirilmiş olması bu alâkayı art- tebe celbi mukarrer | Alman profesörleri işi ile halen AK manyada bulunan © profesör Falke meşgul olmaktadır. Pro- fesör Falke Almanyadaki tes masları neticesinde Zirast Ves kâletine celplerini teklif edece ği profesörleri tesbit edecek- tir. Ziraat vekili Muhlis Beyel son günlerde Almanyadan mü? teaddit mektuplar © gelmiştir. Mektuplardan birinde Leipzig | üniversitesi rektörü bu teşeb- büsten dolayı memleketimiz için güzel temennilerde bulun- maktadır. Yine ayni üniversi- tenin felsefe fakültesi reisi pro fesör Dr. Weickmann yazdığı bir mektupta: “Ankara için ilmi kabiliyet lerile tanınmış, kıymetleri mü- sellem ve şahsi vaziyetlerine göre bu güç ve mesulivetli va- zifeyi muvaffakiyetle basara- cak profesörler teklif edilecek tir.” ! i i Tren kara saplandı TOKAT, 17. A.A — Sidletli kani devam etmektedir. Rir Mahsulâtı tahmin ADANA, 17 — Adana teni ret Odası azasından Hazım besi yin bir takriri üzerine memle- için bir tahmin bürosu açılma- sına karar verilmiştir. 4 Bir tren kazası FEVZİPAŞA 15 — Bura- dan hareket eden iki ameleyi İİ hamil vagonet, kömürler istas. || yonunda bir lokomotife çarp- mış, bir amele ölmüş, diğeri yaralanmıştır. Yaralı o amele Adanaya gönderilmiştir. Davetler Beşiktaşta tütün ikramiyesi Beşiktaş Askerlik Şubesindens Şehit yetimlerile Malülini askeri. Ü) yenin 933 senesi Tütün ikramiyesi yoklamasına devam edilmektedir. “ Şimdiye kadar müracaat etmiyem alâkadarların 20 mart 933 tarihi.