Tariht tefrika: 30 93 felâketleri ve İgnatief Paristeki Jön Türkler, Yediler kuruluşundan vazgeçtiler Mısırlı prens Jön Türklerin Mehmet. Nuri, Reşat Bey- ler, Fransaya gelir gelmez ön- geçi iü. | Victor Hugo'yu ziyaret etti- ai, neşriyat masraflarını, Tür- | ler (2) . Sonra Parise geldiler. kiyede kalacak ailelerinin ge- | Burada en ileri hürriyet fikir- çimini, Mustafa Fazıl Paşa üs- | lerile kaynaştılar. (3) tüne alıyordu. Jem Pietri. her Biraa sonra Ziya ve Kemal biri bir yana dağılmak korku- | Beyler Londraya geçerek ora- su içinde. titreşen Jön Türkle- rin * bu işe atılacaklarını anlı. yordu. Sakalini ile birlikte, Babrülinin vk saydığı Fran sız refirini erin Şamlar e rin dan sonra Kemal Beye, onun yardımile de Ziya Paşaya ha- ber verdiler. Nuri, Reşat. Mehmet Bey- ler de Avrupaya gideceklerdi. Fakat Mustafa Fazıl Paşa Zr dilerini ayrıca çağırmamış ol- duğu için kendi besaplarma gi- deceklerini söylediler. E- güzete çıkardılar (4). Ayrıca yazdıkları risaleler de Türki. yeye geldikçe, bütün müstebit- İeri, hele Âli Paşayı çileden çı- karıyordu, Ziya Paşanın Rüya- sı, Arzuhali, Zafernamesi, Ve- raset mektupları. Kemalin Rü- yası, Hürriyet kaidesi, hicivle- ri, Âli Paşayı hırsından ça! | tan, Zaptiye nazırı Hüsnü İ şayı dertten derde düşüren ya- zılar olmuştu. .. İstanbulda İgnatief'in key- da “Hürriyet” adile bir başka | fendi (1) prensten ihtilâlci o- lamıyacağına inanmakla bera- , bu frrsatı da bulunan Ali Suavi mi. ha- | ber alır almaz. hemen Paris | yaranına katılmak istemi; mi ve- | purun birinde ateşçilik Mersilyı atlamıştı. Kıbrıs mutasarrıflığile tek- | rar İstanbuldan atılışmı bir tür | lü içine sindiremiyen Ziya Pa- | şa, kaçmağa hazırdı. Erzurum vali muavinliğinden hiçbir zevk duymayan Kemal Bey de geri kalmıyacaktı. İkisi de daha şim baasında buluştular. Oradan Fransa sofaretine, sefirin ara- basile de Fressinet yapuruna Şinasi Türk vatanperverini garbin me | için « deniyet merkezlerine doğru gö türmeğe başlamıştı. ... Pariste toplanan Jön Türke ler, « arasını bozmuştu. yediler kuruluşundan geçtiler, Bu tertip, Türkiyede ele içindi. Pariste Cemiyet reisliğine bu sefer Ziya Bey seçildi. Ali Suavi Pe- riste Muhbir gazetesini çı- finden dudakları kulaklarına va rıyordu. Sadrazamla gençlerin Artık Âli Paşa ne yapsa. memleketin gençliğine © yaranamıyacaktı. Bu kurnaz sal li | eşle öcimdanı Sürüme İ demekti. Gençlerle Âli Paşa arasında az çok uzlaştırıcı bir rol oy- ayan Fuat Paşa, hava tebdili için gittiği Nice şehrirde öl. müş, cenazesi İstanbula getiril. mişti. Fuat Paşanm ölümile Âli Paşa, gençlikten bütün bü- tün ayrılmış. Babiâlide tek ba- şına kalmıştı. Kisa boylu kur- - | maz devlet adamı ömrünün s0- nuna kadar sadrazam ve hari" göz dik- İN vezirler onun düşmesini | der beklerdi. ( Devamı var ) (1) Jöntürk Agâh Efendi denilen bu zat. Şinasi ile birlikte Tercü- manı ahval gazetesini füinşa' ren adamdır, Kemal Beye Danton adını takan, Mustafa Fazıl Paşa “hiç prensten ihtilâlci olur mu?” diyen iğ dan nasıl HARİCİ HABERLER İngiltere bu çıkma çıkacak? Cevap hazırlandı. Washington İngilterenin cevabını bekliyor LONDRA, 30, AA. — Times, Vashington'dan istihbar ediyor: A- merika reisicümhuru O M. Hoover, borçlar meselesinde her zamankin- den daha ziyade açıkça mütalen ve kazarnı bildirmek için İngiliz notası na beklemektedir. Daily Herald, Vashington bükü. meti 15 Kânunuevevide tediyatın be / hemehal icrası talebinde bulunduğu taktirde © bükümetin o Amerikaya 30.000.000 İngiliz lirası kıymetinde tra külçesi ihraç etıncğe karar ver- miş olduğunu yazmaktadır. Bu ihraç keyfiyeti bittabi zaruri olarak nakit tedevülünü müteessir etmiyecektir. Maamafih, bazı kanunlarla teda. vülde bulunan banknotlar miktarı. sm 275 milyondan 290.00.000'a çı karılıması muhtemeldir. Daily Mail gazetesi, merkezi ban- kanın altın mevcudunun Amerikaya ödenecek 4 taksitin tesviyesine kifa ea arm Şayet bu altın Amerikaya nakledi Seki örn ai ra surette sukut etmesinden maktadır, Daily Telegraph, yaziyor: M. Mon tagu Norman'ın hükümeti 15 kânu. muevvel tediyatı için zaruri olan pa- | ranın merkezi bankadan kalddırılabi Jeceğine ikna etmiş olduğu söyler. Cevap hazır LONDRA, 30. A. A, — Kabinenin içtimsı, hemen hemen 2 saat devam gönderilecek nota vet - | e nişi oaaankammlkadr, Ae | cak resmi mehafil, bu hususta gayet ketum davranmaktadır. İngütere ne yapacak? LONDRA, 30. A. A— İngiltere, tarikı saatler yaşamak üzere bulunu- | yor. 1914 senesindenberi, İngiliz ma- zırlarmın üzerine bu kadar mühim bir mesuliyet yükü çökmemiştir. 15 kânunuevvelde tediyatta hu- mak lüzım mr? Herkesle birol mak mı, yoksa hususi - bir rağamele ye temine çalışmak mı icap ©- Ttihazı lazım gelen tedbirler, ale- hudüdünü senı talep etmesi, şu kıyasa yol aç- arana de bi ile bir blok yaparak Ame- miyetsizliğini calbet- (2) Victor Hugo, üçüncü Na- | mek: a & İngilterenin ötedenberi ta poleon'un zorla imparatorluk ku- | kip etmekte olduğu siyasete muga- ruşuna kızmış, bu sebeple 1852 | yirdir. Diğer bir Fransadan çi- | ayrılarak kendisine hâs bir yol takip isyanma karışmış, karar 1871 © kadar Jersey ve Gernezey adalarında kalmıştı... (3) Mehmet, Reşat Maarif nazırı Victor Duruy'nün teşkil ettiği taburda dövüştüler. etmek... Bu da tamirata müteallik o- lan Lausanme muahedenamesini tah ve Nuri) rip eylemek olur. açıkça işe girişenler kendileri: | Beyler, muharebede de Pariste | Böyle bir karar, iktisat konferan.| meydana vurmuşlar | kaldılar. Paris o muhasarasında | #nın ve belki tahdidi teelihat komle: | ransının behemehal akamete uğrama $ı meticesini tevlit edecektir. Ayni borçlarının. ihtilâlinde ihtilâlciler. | zamanda hususi Alman .Cormmune le beraberdiler. (4) Bu “Hür yet” i Abdülha- karmağa başladı. Biraz sonra mit devrinde gene Londrada Ci- buna Ulüm adında bir hafta: | vanpir imzasile çıkan Selim Fâris İk ta ilâve etti. Ziya Bey, ce- miyet reisi olarak, Muhbir'in ilk sayısma imzasile bir m:k- tup yolladı. Mr. Baldwin vardır. Bu zümre bil- Del Sample hassa Amerikalıları kızdırmamak | İngiltereden öyle bir para istiyor. ve binaenaleyh ileride harp borç- | lar ki bunu İrabul edecek olsak tecili nibi bir netice vermesi de muh temeldir ki, bu da “City” Efendinin “Hürriyet” ile karış- | lâhare yapılacak temribüzün istinat Boy. | ettirileceği esaslar aranılırken | iki ler, Suavinin Deşriyatından pek | usulden berhangi birinin intihabının memnun olmadıklarından “Hür. | tevlit edeceği neticeler tahmin ve riyet” i çıkarmışlardı. hesap edilmiştir. | Heriki bal suretinin de büyük İ mahzurları vardır. ve Vashington'a gönderilmesi | mulasavver olan tek i nik izahat, bütün mümkün ihtirazi kayitlere rağmen, takip edilecek yo- lu çizecek ve müstakbel organizasi- yonların yolunu hazıriryacaktır. Hülâsa, 15 könunuevvelde ne ya pılacağına şimdiden karar vermek i- cap eder. Bu teknik plânm - siyasi plâna ta- havvülü, dünki günün en esaslı ve calibi dikkat, hadisesidir. Lord Turdi'in dün alelâcele Lond #n evvelki gün ve M. Mac Donald'ın dün kralın nezdine gitmeleri, bu da- kikanın ne kadar büyük bir öhem- miyeti olduğunu göstermektedir. İngiltere, Amerikadahi mi stemiikelerini veremez RİNGSTON, © XJamaişne adası), 30. A. A. — İngilterenin İngiliz müs temlekelerile Takas edilmesi hak- | kında Amerika ayanından Hatsfield tarafından ortaya sürülen teklif Ja maigne valisince gülünç diye tavsif. | olunmaktadır. hye dinliyenlerin şiddetli enli le karşılaşmıştır. İngilterenin muazzam borç yükü LONDRA, 30. A.A. — 1 Kânuni İ evvel tarihi İngiliz hazinesi için pek mühim bir tarih olacaktır. Filvaki, | Amerikaya medyan © bulunan harp | borçlarının pek yakın olan vadesi me | selesinden başkaca | İngiltere hükü- iş olan mali programı ikmalen bir tekin mali muameleler Ancak hazinenin o gün 5 yüzde İ faizli 168 milyon İngiliz enli bap | istilrazının tahvil edilmemiş olan kısmına ait kuponları, 140-300.000 Fralık ve 4.1/2 yüzde faizli bonoları tediye etmesi lâzım gelemektedir. Fazla olurak hazine, yüzde 5 fair. Ni barp o iskrazının faizi olarak 52.300.000 lira ödeyecektir. Hazine bu itibarla, 372.400.000 Ki ra tediyatta bulunacaktır. hazine bonoları lâzım gelen parala- rın bir araya mi temin ct. | miştir, Beşler Konferansı LONDRA, 30. A.A. — Almanya- İsen tahdidi teslihat konferansma tekrar i M, Mac Donald ile Sir John Si. mon, müzakeratta bulunmak üzre 1 Künunuevel — Londradan bareket e- decektir, Z- | Hitler Yumuşamıyor Von Schleischer'in muvaffak olacağı çok şüpheli BERLİN, 30. AA— M Ven Schleicher, Nazi fırkasının bir Von Schleicher sr bir Von Papen hülkü metine karşı alacağı vaziyeti tasrih ettirmek üzre bugün Hitlerle görüşe cektir, Bu mükülemenin icrasına Hinden- burg, Von Papen, Von Sehleicher ve müsteşar M. Meissmer'in akdet- miş oldukları içtimada e karar veril. miştir. Bu zevat, yeni bir “otorite”, kabi- İ ne teşkiline karar verilmeden evvel fırkalarln uzlaşma çarelerinin hepsi- ne baş vurmak arzasunda bulunmak tadırlar Beş günden beri teklifleri redde- dildiği kalde hâlâ kendisinin fikrine Jüzm | görülmekte oldu- umumiyesine BERLİN, 30, A.A, — Hitlercile- rin nim resmi (o maşiri efkâr olan Voel Rischer Beobahter gazetesi von Sel tarafından. sından: Berlindeki & mekte, Troçki Dönüyor İsveçe gitmekten de ümidi kesti KOPENHAG, 29 — Burada bu- Hunan sabık Rus Harbiye Komiseri M. Troçki Norveçe gidemeyince İsveçe gitmek istemiştir. Fakat İs veç hükümeti pasaportunu ancak bazı şartlar dahilinde imza ode- bileceğini bildirmiştir. Diğer taraftan Danimarka hü- kümeti, Troçki Danimarka topra- ğından çıktıktan sonra bir daha İ transit suretile olsun, eee müsaade etmiyeceğini haber ver- miştir. Bu vaziyet karşısında Troçki İsveçe gitmekten © vazgi Tekrar Türkiyeye dönmek üzere yola ç mea ima faciaları Silen o am amana e rakibi, serek kurtulmuşlardır. Altıncınmın Mai e olmadığı ma- Milli hü ikümet bü tçe- lerine ait borçlar Bütçe encümeni Meclise bir kanun teklif etti ANKARA, 30 (Milliyet) Milli hükümet bütçelerine mü- teallik borçların kayıtlarna ve müddeti muayyenesi zarfmda müracaat etmeyenlerin alacak- larının sukutuna dair olan ka- nun tefsiri hakkındaki hükü- met tezkeresi üzerine bütçe en- cümeni meselenin tefsirile halli ne imkân görmediğinden bir ka nun teklif etmiştir. Ruzname- ye alınan teklif gelecek hafta heyeti umumiyede müzakere e- dilecektir. Encümenin teklif ettiği kanun maddesini bildiri- yorum: 1927 mali senesi nihayetine kadar milli hükümet bütçeleri- ne müteallik borçlar hakkında” ki 1513 numaralı kanuna tabi olup bu kanun neşrinden evvel hazine aleyhine Devlet Şurası- | lacaktır. - | na, muhtelit hakem mahkeme" sine veya adli mahkemeler ve bu tarihten evvel doğrudan doğ ruya Maliye Vekâletine veya mahallin en büyük mal memur larının mafevklerine müracast etmiş olanlarla sari hastalıklar sebebile öldürülmüş hayvanla rının bedellerinden olan matlöp arını istifa için Iktısat veya Zi raat vekâletlerine müracaat ey- lemiş bulunanların müracaatla” rı büküm ve karara raptedilmiş olup olmamalarma bakılmakst zm makbul addedilir. Bu müra | caatlar 1513 numaralı kanunun ikinci maddesile buna müzey- yel 1783 rumaralı kanunun i- kinci maddesi hükümlerine gö- re muameleye tutulur, Ka nun in neşri tarihinden muteber 6 Ankarada zelzele oldu ANKARA, 30 (Milliyet) — Bugün saat dokuzu beş geçe şiddetli bir zelzele olmuştur. Vatandaşlıktan çıkarılanlar ANKARA. 30 (Milliyet) — Bağdata giderek İrak tabiiyet ve memuriyetini kabul eden Ali Derviş oğlu doktor Hüseyin edebile | Saip Beyle Suriyeye kaçarak orada Türkiyenin fenalığı için ça- İışan Gaziantepli Mustafa oğlu Mustafa, Türk vatandaşlığından | çıkarılmıştır. Cumartesi karar verilecek ANKARA, 30 (Milliyet) — Muhtelit encümen cumartesi günü tekrar toplanacak ve irtişa meselesi hakkında kararımı ve- recektir. Meclisin bugünkü ruznamesi ANKARA, 30 (Milliyet) — Meclisin yarınki ruznamesin- de Evkaf bütçesine imunzam tahsisat konması hakkındaki lâyi- hadan başka müzakere edilecek madde yoktur. İzmir Valisi o | İliç vapurunda Ankarada ziyafet ANKARA. 30 (Milliyet) — grama gre hala İzmir Valisi Kâzm Paşa bu- gün şehrimize gelmiştir. diye gazeteciler hazır emir Ziyafet sami- mi olmuş, nutuklar söylenmiş- tir, Cemiyeti Akvam ve biz ANKARA, 30 — Şehrimizde bulunan Cemiyeti Akvama müza- heret cemiyetleri umumi kâtbi| Mikrobiyoloji yarım Hukuk mektebinde bir kon- Cemiyeti ferans verecektir. e Konferansın ğ " : mevzuu “Milletler cemiyeti buh- ramı ve Türk müzaheret cemiye- tinin rolü” dür. borcunu yüzde beş nisbetinde ço- ğaltmak icap edecektir.Bunun, son derece haksız ve gayrikabili taham mül olduğunu söylemeğe lüzum varmı acaba?” “Bununla beraber Mr. Hoove- rin notası yeni mükâlemat imkânr Bı selbedecek mahiyette değildir. Amerika kongresinin 15 birinci kâ- nunda bülül eden taksit, ve husu- sile harp borçları meselesinde al- dığı vaziyetten kat'i mânâ ve neti- celer çıkarmak doğru olmız. Hü- kümet, Cemshiri Müttehideye, ha- zarladığı yeni bir nota ile, icap eden verecektir.” izahatı Amerika, ret cevabını havi no- tada, İngiltereye bir imtiyazı mah- sus olmak üzere, taksitin, kambiyo fiatma suitesir etmemek üzere, al: tınla değil, fakat döviz olarak “blo 'auö” bir hesaba devrini talep etmiş tir. Fransaya bu imtiyaz bahşedil- memiş; ondan bilâkis, harp düyu- Burun tenziline mukabil, gümrük busüsünda tavizat istenmiştir. Ta- vizat demek. bilhassa Amerika buğ dayının az resimle Fransaya ithali demektir; halbuki Fransa erbabı zi N FANLI, zaten bali hazırdan müşteki ye yer. Bu meseleler nasıl hallolumacak' Bu Tilki halli artık kuv- vel ki geldiğini zannediyo- ruz. Evvelâ küçük devletler borçla- rını veremediler, Büyükler kıyame. ti kopardılar. Şimdi aynı sıkıntıyı büyükler çekiyor, Bunlar isteriste- mez biribirile uyı » Ve belki Mr. Hoover, tahdidi teslihat programını devletlere kabul ettir. mek için bu fırsatı kaçırmayacak- He ... Gri Merkez Bankası- ma 1832 tarihli bilânçosu bir evvelki haftanmkine nazaran aşağı daki farkları göstermektedir: Tedavüldeki banknotlar 95.000 liralık yeni bir amortisman netice sinde 163.868.000 liraya inmiştir. Bu paranın 8.688.000 İirası karşılı- ğı yüzde yüz altın olmak üzere ban ka tarafından ihraç olunmuştur. Pasif kısmında vadesiz tevdiat yekünu 654.250 “lira Fazlasile 11.303.383; döviz mevduatı da 248.897 lira farkla 1.206.293 liraya baliğ olmuştur. Aktif mil kasa ve muha- birler nezdindeki mevcut 30560431 | giliz mükelleflerinin senevi vergi | olarak hükümetten daha çok hima- | liradır. Bunun 19.812861 lirası | 14.118 kilo halis altındır. mevcudu geçen haftadan beri 108 kilo artmıştır. Altına - tahvili kabil dövizler 155.588 lira bir farkla 178.376 lira- Yü Bakiye “Cüzdan muhteviyatından sene- dat kısmı 146.728 lira tezayüt ede- rek 5.863.554 liraya baliğ olmuş- tur. Esham ve Tahvilât Bunun en bariz delili, sterling'in, dündem beri yükselmeğe e başina sıdır. Filhakika evvelki gün İngiliz lirasınm Pariste fiatı 80.60 frank iken, dün akşam 81.68 olarak teb- iğ olundu ki yüzde birden fazla Hideriei demektir. stanbul Menkul Kıymetler Bor vukubulmadı. Ünifiyeler 57 1/2 de yerinde sa yıyorlar. Rumeliler 15 kuruş daha by e e Dee iç ml 10,45 liraya kadar yükseldikten ve dün akşam 10,10 lirada kal- r, Su Anadolu kâğıtlarının fiyatı şan A asyon Mümessil ( 39.20 Lira Tramvay 50,50; Bomonti 23,50 Telefon 15; İttihat Değirmencilik 25; Şark Değirmencilik 210; Reji 420; Şirket i Hayriye 1d; kolan Gi Çi Km BD İrade Kota harici Mısır kredi fonsiye lerinden 1886 tertibi 157,550 1903 tertibi 85,50 1911 tertibi 83,50lira etmektedir Gayrimübadil bonoları > VW altın da gene 920 kısruştur. siİYET K.H.