30 Ağustos 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Kongresi Gazi Hz. nin Da- rülfünunlu genç- lere bir telgrafı Milli Türk talebe birliği he- yeti Anadolu seyahatinde Sivas ta iken Gazi Hazretlerine yeni dil hakkında bir telgraf çekmiş ti. Gazi Hz. şu cevabı gönder- mişlerdir, Dilimiz çok zengindir, güzel dir, Bunu ortaya çıkaracaklar sizin gibi duygusu derin, yorul maz Türk gençleridir, Türkce. mizi günün en ileri bilgidili yapmak değerli araştırmanız. dan beklenir, Sizlere uğurlar di lerim, Gazi M. Kemal Dil kongresi Dolma- bahçede toplanıyor Yakımda şehrimizde toplanaca ği yazılan Dİl kongresi için hazır hiklara başlanmıştır. Berlinde böyle bir | şaylia varmış | , a Tecennân ettiği şayi olan Hitler Berlinden 25 tarihile “Journal” e yazılıyor: Alman payıtahtında bu vi l ye nakline niçin lüzum görüldü? Si- yasi masist mabafilinde, fırkanın be- şında Hitler'e halef olarak Dr. Stras ser'in ismi dillerde dolaşıp durmak- tadır. Tütün encümeninde Tütün İnhisar o kanununu tadile mamur encümen, kanunun ticarete mütenilik kısımlarmn müzakeresine bu kısımları en salim Eylül İçtimaında Hariciye ve Dahiliye vekilleri Cenev- rede bulunacaklar me ire akvamın 26 eylülde top- olan umumiye içti- mamda Türkiyeyi ilk defa olarak Hariciye Vekili Tevfik Rüştü ia Da biye Vekili Şükrü Kaya sfatile temsil edeceklerdir. mal Hüsnü ve Necmettin Sadık B. ler de bulunacaklardır. Büyükadada istirahat etmekte © lan Tevfik Rüştü B. 15 gün sonra Ankaraya gidecektir. Şükrü Kaya B. de 10 gün kadar şehrimizde işti- rahat ettikten sonra Ankaraya gide cek ve bir iki hafta kadar Ankarada kaldıktan sonra Tevfik Rüştü B. le birlikte Cenevreye hareket edecek lerdir. Beykozdaki Yangınlar Söndürülen yonga nasıl çıkmıştı Beykozda iki orman yangını çıktığını, ve rl söndürüldü ğünü. diğerinin am ettiğini yazmıştık. İkinci yangın da sön dürülmüştür, Birinci yangın bu susi olan ormandan çıkmıştır. Buranın sahibi fundalıkları yak mak suretile tarla açmak ister- ken, ateş ormana sirayet etmiş tir, Yangına sebebiyet veren bu 15 hakkında zabıt tutularak wni takibat için adliyeye ve rilmektedir. Kösele, ipek Ve demir Fiatların tetkikine devam edilmektedir Bir müddettenberi ticaret müdür- önce kösele, ipak ve demir Fiatle- üzerinde yapılan tetkikata Sanayi lürlüğü de İştirak etmiştir. Sana yi müdürlüğü bu mevaddın fiatle- rinde ihtilir olup alumdığını tetkik edecektir. Başvekil Yalovada Başvekil İsmet Pş. Hiz. dün akşam Yalovaya gitmişlerdir. 14 iii EE Mollison Avdet ediyor | Budefa Amerikadan Avrupaya uçacak NEVYORK, 29(A.A.) — Kora havaiye salâh kesbetmiş duğundan tayyareci Molli- İ son. dün saat 10 a ikamet et- mekte oluğu otelden ayrılarak | tayyare meydana azimet et- mitşir. Mumaileyh. zevcesine şu telgrafı çekmiştir: “Saint Gean ve oradanda Croydon'a hareket etmek üzere şimdi hav: orum.” NEVYORK, 29 (A.A.) — Tayyareci Mollison, İngiltere- Encümen, şekilde tesbit için istişari mahiyette roy ve mütalâalarından © istifade e- şirketle- ri mümensillerile tacirlerini davet et miştir Haftalık Edebi ye doğru icra edeceği seyaha- zere dün #aat 11.50 de Rooselt- tin ilk m. i katetmek ü- Field'den hareket etmi: > Musahabe Fikirler ve insanlar Tiyatroya dair Tatil ayları geçiyor, Darülbe- dayi'in e Kase, Ta nee. si aya SR müyor. Fena haberlere inanmak istemem; fakat bunun doğru ol- masına korka korka ihtimal ve- riyorum. Ertuğrul Muhsin'in ay- sı, Darülbedayi'i bir san'at emaye ye e eren volması li eser oynanmıştı; bu sene oy- nanacak yeni eserlere © dair hiç bir malümatımız yok. Gazeteler ismine de, vazifesine de hiç uy- gün olmuyan, fakat maddi fay- dalar temin eden piyeslere daha çok itibar etmesinden korkutu- or. Bir midödülm beri bir di ma işinin başma geçen Darülbe- gari reridörünün tiyatroyu. Büz bütün bır; ğı da rivayet olu-! ret ve vodvillere kapısını açma- ii demektir. Belki ir san'at amme pm sadece bir eğlence yeri olur. Geçen sene Ertuğrul Muhsin, Darülbedayi mecmuasında, “pa-| zarla akşamları, diye srf san'- mahsus geceler ter- Shin vadetmişti. Bu vadin bu sene ifa unutmuyo- ruz. Ertuğrul Muhsin avrsldeğı bugün Von Papen dahili si; dahili siyasetini izah mahiyette bir nutuk seyledi VİYANA, 29. A.A Rayhiştağ ile Prusy Diyölinin Şar ya- kında yaretlerinin neticelerine Avusturya da hiç de gizlenmiyen bir sabırsızlık la imtizar edilmek Bütün matbuat, Almanyada yakın da zuhur edecek olan hadiseler hak kanda türlü türlü tahminlere kalkış maktndırlar Liberal gazeteler, bir hükümet dar besine, dahili harbe, Cenetallerin ve Baronların bir diktatörlüğüne mani olmak için merkez fırkası ile Na: yonal Sosyalistler arasında son daki. kada bir koalisyon vücuda getirile. bileceği ümit etmektedirler. Bu ga- zeteler, iki şerden ehveninin tercihi lâzım olduğu neticesinde karar kıl. Sosyalistlerin . maşiri efkâr: olan Arbeiter Zeitung ,diyor ki: Yeni Al man Rayhiştaği, bugünkü Almanya içinde yabancı bir heyettir. Ba, ar tik ocağı mevcut olmıyan bir Demok Ra, el dar Kap. Yaş e eli ve or geç feshe- dilecek olan Rayhiştağ, Veimar ka- Bunu esasisinin — Parlimentosu ola- caktır. M. Von Papen'in nutku MÜSNTER, 29. A.A. — Veste. falya köylüleri kongresinin dünki iş | timamda başvekil M. von Papen, bü yük bir nutuk irat etmiştir. Komünistlerle müfrit milliyetper- verlerin son zamanlardaki mahlcümi- yetlerine telmih eden mümaileyh, şöyle demiştir: Her iki taraf ta siya si rakiplerini kanun harici yapmak istiyordu. Kanunun katil ve intika- mu mübah ve caiz görmesi istenili- yordu. Afakilik kelimesi, bir tahkir kelimesi telâkki olunuyordu. Devle- | tin vazifesi, siyasi ahlâkın bu dere- cede sukut etmesine karşı mücadele ir M. von Papen, sözlerine şu suret le devam etmiştir; Hitler'in son be- yannamesinde sarfetmiş olduğu şid- | detli sözler ve kullanmış olduğu eda, devleti idare etmek hususundaki dialarına hiç te uyğun duşmemekte- dir. Ona, kendisini takip eden akal: | liyetin bütün Almmanyayı temsil et. | mekte olduğu suretinde bir iddia da bulunmak hakkını veremem. Hitler'e karşı mücadele ederken senelerden. beri tek bir fırkanın keyfi tahakkü. müne karşı mücadele eden milyon- larca Alman'ın gayesini takip etmiş oluyorum. Sözü iktisadi programa nakleden M. von Papen, Alman | ziraatinin kalkınması Nazilerle Merkezciler arasında bir tı hareketleri ve tavırları dolayisile takdirde bu ümit de mahvola-, Bizim beğendiklerimizin de- gil, asıl öbürlerinin kıymetli san” at eserleri olduğuna inananları bir tarafa bırakalım. Zaten te min ederim İşi ben bu işte sırf kendi. zevkimi düşünerek söz söylemiyorum. Öyle olsaydı Ma- ya, İş adamı gibi eserlerin de oy- nanmasını caiz görmezdim; Ma- ya basit remziliği ve yine o kadar basit realismi, peral i ile, İş adamı da karikatür hâline va- ran mübalâğası, temsil ettiği ide- ologianın hissiliği ile sinirime de- kunan , bedii | itikatlarıma hiç uymıyan eserlerdendir. Fakat on- larda bir nevi kudret, bir nevi iü inkâr edilemez bın zayıf mahsulleridir. Halbu- ki Darülbedayi'de temsil edilme- lerini hoş vodvil- ler, operetler, hissi | komediler mensup oldukları nevi itibarile fenadır, bayağıdır. İnşaları itiba- rile berikilerden daha © ustaca olabilirler. o Fakat onları bir Knock'a, bir Maya'ya, bir Kafa lası'na tercih etmek, hidrarchie fikrinden mile mahrum ol- mak demektir. İd- | larının teşkil etmekte olduldarı ekse- HARİCİ HABERLER Alman parlamentosu gün açılıyor eder buna inanamam. Böyle bir konlisyo Da ait gizli bir fikir, müttefik fırka ın mütekabilen imhası demek © 0- Halbuki hali hazırda pi Fransızlar ne diyor? PARİS, 29. A. A. — Havas ajam- sından; Almanya başvekili M. von Papen in Munster'de iradeylemiş olduğu nutuk, Fransız matbuatında bekleni- len heyecanlı mahiyeti iktisap etme- | miştir. Başvekil yalnız, taferrünta giriş | meksizin ve Almanyanın dahili ve ha nd mele noktalarına te etmeksizin kendi. programının Düzü hat gönbekle iile çak miştir. İngilizler ne diyor? LONDRA, 29 A.A. — M. Von Morning İlik ii bindi aldın NE | koalisyon vücuda © getireceklerine | İ dair olan şayin ile istihza ediyor Bu gazete, şu suretle devam edi yor: Hitler, halk ü merbu- tyetini Sosyalist mahiyette olan programma medyundur, e Nasyona- | Bist hattı hareketine değil, Alman ta rihi bu memleketin O kuvvetli bir ol tarafından idare edilmesini arzu et- mekte olduğunu göstermiştir. Von Papen yeni intihap edilmiş Rayhiş- tagi tezyil ve fırka o rüssasına mey- dan okumak suretiyle Almanya ve | Prusyayı iyice tanımakta olduğunu isbat etmistir. İ Daily Telgriph'a gelince: Bu ga- | zete M Von Papen'in programının | tatbikat esnasında bir gol müşleilâ. ta maruz kalaçağını ve her şeyin fev İ kinde olarak Alnasyanın siyasi term riyetin hüsumeti ile karşılaşacağını İ yazmakta dr. eee LE BOURGET, 29. A. A— Ce dubi Amerikaya gitmekte olan Graf Zeppelin balonu saat “8 de Frans | hududundan geçmiştir Balon sant 10,15 & doğru Lyon'da beklonilmektedir. Amerika Sovyetleri! tanıyacak mı? LONDRA, 29 (A A.) — Washington'dan Times gazete sine bildirildiğine göre, Harici ye nezareti Sovyet hükümetini tanımak imkânını derpiş etmek İ için mim resmi bir surette Rus yaya bir komisyon göndermek | teklifini tetkik etmektedir. Bu | teklifin Cenevrede M. Radek tarafından Amerikalı askeri ve bahri müşavirlerle görüşmüş ol duğu esnada serdedilmiş oldu- ğu söylenmektedir. Vodvillerin, operetlerin, hissi dramların bayalığını o teslim et- mekle beraber iyi eserlere ter ciham onların oynanmasını dafaa edenler de var. Bunların bir kısmı: “Ne e İvedi yağı şeyler rağbet biz- de evvelâ halkın tiyatroya alış tırılmaları lâzım, iyi erler pa ra oynanır,, diyorlar. Bu düşün- ce yanlıştır; çünkü halkı tiyat- e, kitap kli deği, iyi tiyatro > — » iyi kitap okumağa tr mer “iş vie yalı, mü yoktur; aki yokluk, fe- maya müreccahtır. vodvil seyrine alışacağıma tiyatro Bun ne olduğunu bilmesin, daha mali vaziyetini ileri sü i piyesler kâr temin yle dursun, — kendileri için edilen masrafı bile korumu- - Bu düşünceye itibar etmek, ülbedayi'in vazifesini nazarı amak (demektir. resmi bir kültür mü- Graf Zeppelin yolda| & (A) — Hindistan Volkan gibi Her an feverana müsait LONDRA, 29 A. A Daily Ekspres: gazetesine göre Hindistan her on dakika müheyya bir Volkan gibidir. Hindistan, zahirde sakin gi- bi görünmekt: enliyei ba yüz den İlmi Rülesan tevkifi- ne ve mallarının musaderesine mü- teallik bulunan emirnameler. filvaki İ kıyam hareketini teskin etmiş ise de İ bu hareket hitam bulmuş değildir Bu gazete, şimdi hükümetin sal ekle görmeyen Hintli > Likeralleriz uzlaşmağı gayret edeceğini ilâve ey lemektedir Lloyd George'a Göre.. İngiltere Ottavada ne kazandı? LONDRA, 29. A.A. — . M Lloyd gazete tir ki: Biz şimdi himaye usulünü tat bik eden bir memleket | haline dik. Cihan refaha kavuştuğu zaman biz o refahtan hissement olamıya- İ cağız. Uzun seneler serbesti mübade le sayesinde müreffeh bir hayat ge- lirdi Ticaretimizin tabi olduğu bü- tün şernit, serbesti mübadele esası- ma istinat etmektedir. Liberal nazırların hattı hareketle- rine telmih eden M. Lloyd George bunların bir karar | ittihazı anında daima geç kalmış olduldarını söyle- miştir. İspanyada fena havalar SAİNT SEBASTİEN, 29. AA.— Misli namesbuk derece şiddetli bir fertma bütün bu har müteessir etmiştir. Yurun yolunu su kapla maşter. Bu yol, tamamile geçilemiyes cek bir hale gelmiştir. Birçok banaları sular istilâ tir. İtfaiye efradı faaliyetle tadır. Memleketin diğer kısımlarinda de | tertmalar vakum iy'ar edilmektedir. | emret eberomiyetllğir. da bütün mezruat hasara uğramış Brezilyada vaziyet BUENOS AİRES, 29 (A. Montevideo'dan gelen haberler, Brezilyada vaziyetin vehamet kesbettiğini ve mühim liderlerle sabık kabine uzasının | Sao Paulo asilerinin lehine kı- yamlar tertibi için Porto Aleg- re'ye firar etmiş olduklarını bil dirmektedir. NEVYORK, 29 (A.A.) — Ouito gaznizotunun cumartesi günü reis ilân etmiş oldukları Bonifaz târaftarı olan kıyam erbabının eski idareye sadık kı | taat tarafından ihata edilmiş ol duğu ve kıyamcıların müzake- rata girişmek talebinde bulun- müş oldukları Guayakil'den ge len bir telsizde (o bildirilmekte- dir, an edenlerin bazıları da Taka örer o gibi eserlerde daha ziyade mu- iyi oynıyamadıklarını ileri sürü yorar. Bu, — doğrudur. Moli in komedinlarını da iyi oynıyamı- yorlar. Fakat bunun başka türlü il miydi? Senelerden hissi dram » Bu nevi eserlerde seciyeleri daima sathi gin aktöre büyük yüklemez. Zaten hı “Ti deptir,, sözüne çok kızarım, çün- işlerinde. tembelliğin müradifi | | Kili de iadei ziyarette bulunmuş ve zırhlıdan ayrılırken on bir pa İnhisarlar vekili İzmir ve havai lisinde tetkikatta bulunuyor İZMİR, 29 (Milliyet) — Gümrükler ve İnhisarlar veki Rana Bey Manisa ve Foçada tetkikatını ikmal etmiş ve dün şam şehrimize dönmüştür, Bu sabah vilâyette jandarma kun damı, ihti i nün iştirakile Vekil Beyin huzurunda bir içtima yapılmıştır. İç timada kaçakçılığın men'i hakkında müzakerat cereyan etmiş bazı kararlar ittihaz olüğmuştur. Vekil Rana Bey içtima müteakıp borsaya giderek alım satınımı tetkik etmiş ve: “Burası bir kambiyo borsası kad | muntazar.dır” demiştir. Vekil Bey yarın Çeşmeye giderek tetki katma devam edecektir. İzmir “tacirleri kararnamede tadilât yapılmasını istiyorlar İZMİR, 29 (Milliyet) — İnhisarlar vekili Rana Bey bug ihracat tacirlerinden mürekkep bir heyeti kabul etmiştir. Taci ler yeni kararname mucibince ihraç edilecek malların'üç gün vel ihracatı tesbit komisyonuna beyanname ile bildirilmesinin biliyeti tatbikiyesi olmadığını söylemişlerdir. Mütenkıben odad İhracat tacirlerinin iştirakile bir içtima yapılmıştır. eti Tüccarın istediği şudur: İhracat yapacak tacir malın yaln ins, mikdar've bulunduğu mahal hakkında muvakkat bir bey name verecek, ihracat bilfil icra edildikten sonra gümrük bey, namesinin bir suretini, borsa pusulalarını ve kararnamede tadal edilen bütün vesaiki ibraz edecektir. İnhisarlar tevhit kadro çarşamba günü tebliğ edilecek vekil B. perşembe günü İstanbule dendi yi 0 rikmiş bulunuyordu. Şehir bayraklarla donatılmıştır. Filo kuman dani karaya çıkarak vilâyet makamını ziyaret etmiş ve vali ve- re top atılmıştır. Hava bugün iyi olduğundan halk coşgun teza- hürat göstermekte, motörler ve kayıklarla zırhlıların etrafında «Rus mütehassıslarının tetkikati) şenlik yapmakta ve zırhlıları gezmektedirler, Civar köyler halka DENİZLİ, 29 (A.A.) — Dört günden beri Buldan, Kadır) köy ve Sarayköyde tetkikat yapmakta olan Türk ve Sovyet sa- nayi mütehassısları dün Denizliye gelmişlerdir. Gece mütehas- sıslar şerefine bir ziyafet verilmiş ve ziyafette nutuklar irat edil- miştir. Mütehassıslardan bir kısmı bugün Tavas ve Kızılçaboluka gitmişlerdir, Diğer kısmı da Denizlide mevcut su kuvvetlerini tetkik edeceklerdir. Heyet yarın Burdura gidecektir. Filomuz Rizede hararetle karşılandı RİZE, 29 (A.A.) — Dün saat 16 da filomuz limanımıza gel miştir, Havanın yağmurlu ye fırtmalı olmasına rağmen müte- addit motörler |» filomuzu karşılamış ve binlerce halk sahile bi- Feci bir otobüs kazası i PONCE. (Petro - Rico). 29 (A.A.) — Liberal fırkası mu- hhaslarım fkanm bir konferansına götürmekte olan bir oto- N büs yolunu şaşırmış, bir uçuruma yuvarlanarak parçalanmış ve | bu kaza neticesine 18 kişi ölmüş ve 8 kişi bir kısmı ağır olmak üzere yaralanmıştır. Felâketzedelere yardım DADYA:29 (A.A.) — Vali Beyin teşebbüsleriyle teşekkül “N eden bir komisyon faaliyete geçmiştir. Felâketzedelerin ihtiyaçla | rı ve bilhassa hasara uğrayan evler bir heyetle tetkik ve tesbit | edilmiştir. Hilâlishmer merkezinden gelen üçyüz lira komisyona verilmiştir. Halk bu yardımlardan çok memnundur. Kül yağmuru BUENOS AİRES, 29. A.A - San Juan inde kül yağmuru ile takip edilen bir siklon fırtması İskenderiye limanı KAHİRE, 29. A.A — Hükü met, harp esnasında Alman tahtel- bahirlerinin batırmış oldukları ge. ilerle tıkanmış olan İskenderiye li bir zahmet | de biribi- | ziyade rine benzer. Aktörlerimiz, sahne! lere gidiyorlar. manın: tatbir edecektir, gelen ecnebi kumpanyalarından deri almak, onlara rağbet eden- lere yaranmak iddiasındadır. Tekrar edelim, bu hale bir ni- hayet vermek, tiyatro san'atimi Paris'in Boulevarde tiyatroların- — tiyatro iy tını İlesiram pi Tip Charlot, âktör Chap- 'i öldürmüştür) . Aktörlerimiz | bir şey bulunmaz < bu tembelliğe & alıştırılmasalardı | fakat çok azdır, ihmal edilebi- bugün tragodin ve komedia tem-| lir . silinde de ilerlemiş olurlardı... Bizim tiyatromuz daha yeni- Bu hale bir nihayet © vermek| dir; Avrupa müte- lâzımdır. Fena Peren bunamış şekillerinden de- ğil bei » Ne kadar acemice ey» oynanam, Shakespeare'in Moliöre'i in lim bir yaratı- cılık; me kadar iyi oynanırsa oy- ar, aktöe de alıştıramlar İstanbul'a ara sıra gelen ecne- bi, bilhassn Fransız tiyatro kum- | nansin Vernenil lere panyalarının bizeçok | fenalığı| ho Guitry'nin her © eserinde bir oluyor. Fransızca değil de Bey-! öldürücü vardır. oğlu dilini konuşanlar bunlara| © Darülbedayi'de bunu bilhassa rağbet gösteriyor ve onları san'- İ Ertuğrul Muhsin anlamıştı; bazı tin ta kendini sanıyorlar. Böy-| hatalarına yun için le adamlar Fransa'ya — gittikleri! o müesseseye iyiliği dokundu. Si- zaman da tiyatro diye san'atten | ncmaya gidecek olursa yaptığı ticaretle nie oln ği | eseri yine kendi eliile yıkacak iskete demektir. . Kendisi için de fena nünce burda da © hali görmek is! olur .