11 Mayıs 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

| İ İ ismet Paşa dün Moskovadan (Başı 1 inci sahifede) heyetle birlikte müteveffa Leninin | hususi tabipliğinde bulunmuş olan maruf Sovyet doktorlardan Pro- fesör Levin de şehrimize gelmiştir. Vapur imizar vaktinden evvel geldi Heyetimiz il vapurun Sivas- topol'dan evvelki gün hareket etti- ği hakkında şehrimiz mehafiline dün sabah resmi malâmat gelmişti Vapurun akşam üstü saat 17-18 rad- delerinde limanımıza © geleceği tah- min edilerek ona yöre tertibat alım- muşken, dün saat 12 de Vilâyete ge- len bir telgrafta vapurun saat 14 buçukta Tophane rıhtımda bulu. macağı bildirilmiştir. Bunun üzerine Vali Mühittin, muavini Fazlı, CH F. Vilâyet idare heyeti reisi Cevdet fırka azasından Mekki ve Li. wan şirketi müdürü | Hamdi B. ler silindir şapka ve jaket atay labis ol- dukları halde bir motörle vapuru kar gılamiya çıkmışlar ve Ortaköy'ün biraz ilerisinde vapurla karşılaşmış- lardır. Bu sırada Başvekil Pş. Hz. Tevfik Rüştü B. le birlikte vapurun üst güvertesinde | etrafı seyrediyor- lardı. Karşılayıcı heyet, ön Yapura binmiş ve İsmet Pş, Hiz ne ho; >” demiştir Piz, beyus bir sima ile mukabelede bulunmuştur Limana girerken Vapur, sant 14'ü 25 geçe Topane acıklarında görünmüştür. Bu sırada Opane rıhtımında ordu Müfetti pi Sait, Fırka Kumandanı Rüştü ari Poliş Müdürü Ali Riza, sa- ık Maliye Vekili Saraçoğlu Şükrü Terilfümun Emini Muammer Rayit, “şet Ömer; Erzincan meb'usu, Saf- İsmet Ps. Tevfk Rüştü ve Hüseyn Rağıp Beyerle görüşüyör. He Trabzon o meb'usu Nebizade adi, sabık Ardahan meb'usu Tah | B. lerle diğer bir çok zevat, bu-| ında müzika, | bir | polis müfrezesi de | erdi. Rus Konsolo- | ğin © Sovyet kelenisi ve | 9r sefaret heyetleri de hazır bu- | üyorlardı. Dışarıda, ribtim cad- #si büyük bir halk kitlesile dolmuş tu. Civar binaların balkon ve pençe- | #elerinde damlarma kadar büyük bir nsan kalabalığı görülüyordu. Grüzia vapuru, limana girer gir- | 067, limanda bulunan bütün vapur- | B“ Uzun uzun düdüklerini çalarak » #ekilimizi selimlamışlardır. De. | axe de bir çok motör ve kayıklar. » halk, Liman Şirketi amelesi ve havmacılar cemiyeti âzası istikbal te “hüratına iştirak ediyorlardı. sinde tera- şapkasını çıkararak bu sami bürata mükabele ediyordu. G vapuru, haricen ve dahi- Ven Türk ve Sovyet bayraklarils | süslenmişti. Müstakbilinden bir ço. | Ex vapura çıkarak, alt kat salonda g*vekilimize beyan hoşimedi ediyor . İsmet Pş. Hz. mütebessim bir Şehre ile mukabele ediyor, herkese Xray iltifat eyliyorlardı. Alt kat şi/0a Reisicümhur Hz. ile İsmet Pp. 2. hin, Hariciye Vekilimizin ve ai, Yet ricalinin o büyük kıtada re mali ile süslenmişti. Bu salonda stakbiline şampanyalar ikram 6- dili, Fırka K. Rüştü Ps. Kolordu K: Süer Naili Pe, nın İstanbul'da bur İ “eyiyiz, çok yaşa paşam” lunmadığını söyliyerek onun namı- na İsmet Ps. Hr. ne “hoş geldiniz! demiştir. Kara Osman zade Suat B. de Da- rüşşafaka'lılar nanıma, . etmiştir. Dostluk götürdüm, dostluk getirdim İsmet Ps. Hiz. bu sırada kendile rina arzı hoşâmedi eden gazetecile- iltifat ederek: Başvekil Kiyef'te num. Rusya'ya dostluk götürmüş tüm; Rusyadan dostluk getiriyorum. Benim için ne büyük zevk, demiştir. Uydurma bir haber Gene bu sırada, gazeteciler, ak- ni : ye Vekili Tevfik Rüştü B. e göster- mişlerdir. Bu telgrafta, Bükreş'te Küçük itilâf devletleri | namına AL manya Hariciye Nazırile Türk © ve Çekoslovakya (safirleri arasında ye. Bi bir askeri mushede imza edildiği, fakat be itilâfm o metni mektum tu- tulduğu bildiriliyordu. Tevfik Rüş- tü B. bu haberi gülerek İsmet Pş. Hz. ne göstermişir. Başvekilimiz: — Nedir? diye sorunca, Tevfik Rüştü Bey, — Uydurma bir haber, Bükreş'ten | geliyor, cevabını vermiştir. Fırka Kâtibi umumisi Recep B. de bu haber için “maması7” demiş. Başvekil sız intihabatına âit son haberleri öğ- renmek istemişler, gazetelerin neş- Tevfik Rüştü B.lebu intihabatın seyri ve cereyanı müşlerdir. Başvekil müstakbilin sında bulunan Saraçoğlu Şük- rü Beye : “-- Daha Parise git- medin mi?” demiş, Şükrü Bey: “Sizi bekledim Paşam” diye mu kabele eylemiştir. İsmet Pş. Hz. müteakiben gaze- tecilerin ricaları üzerine üst kat gü- verteye çıkmak lütfünde bulunmuş- lar ve orada misafirleri olan Soviyet askeri heyetini de yanlarına alarak mütenddit resimlerinin alınmasına müsaade eylemişlerdir. Vapurdan çıkılmadan evvel Rus Köoloniüi namma üç madam tarafın- dan İsmet Pş. Hz. ve Tevfik Rüştü B. in refikalarile Hariciye Vekili mizin kerimesi Emel Hf, ye birer buket takdim edilmiştir. İsmet Pş. Hz. saat 15 buçukta, halkın medit alkışları arasmda va- purdan rıhtıma çıkmışlardır. Mazi- ka selâm havasim çalarken, Başve- kil Paşa, orada resmi selâmı ifa eden kıtai i teftiş etmiş, (merhaba asker, nasılsmız” de miş ve asker tarafından mukabele edilmiştir. Sarayda Başvekilimiz, bundan Vali B. le birlikte otomobil kiben Galata » Tophane tarikile Dolmabahçe sarayını teşrif etmiş lerdir. Tevfik Rüştü, Saracoğlu Şükrü B. lerle heyetten bir kısmı da İsmet Pş. yi takiben saraya gitmişlerdir. Başvekil Pp. saray - Şe Ali Sait Pe. Saracoğlu Şüke ve Dün geceki ziyafet Akşam üstü saraydan ayrılan Başvekil Paşa, bir otomobil tenez zühünden sonra Peru palas oteli- | ni teşrif etmişlerdir. İsmet Ps. Hz. tarafından dün akşam saat 20'de Pe- rapalasta misafirleri bulunan Sovyet asköri heyeti ve diğer Sovyet ricali şerefine bir ziyafet verilmişti. hakkında görüş- | te,Başvekilimizle Hariciye Vekilimi | Biye zin refikalari ile Rus ricalinden başka ordu müfettişi Fırka K. Rüştü Pş. lar, Val bittin B. ve refikası, Darğifünun emini Muammer Raşit, Şehir mec lisi 1 inci reis vekili Sadettin Fe rit Biler, ve Rusya seyahatinden avdet eden heyet azası hazır bu- Tanmuşlardır. Nutuklar Ziyafetin sonlarma doğru -İlemet Paşa Hazretleri, şu sözle ri söyled “Dostlarımıza dostluğumu- zun kuvvetini ifade ve teyit için yüksek mümessilleri kumandan Fokin'in şerefine içiyorum.” Kumandan Fokin, cevaben kı 8a bir nutuk irat ederek İsmet | Paşa Hazretlerini, Tevfik Rüş- tü Beyfendiyi ve Sovyet Rusya yi ziyaret eden Türk heyetini kı gil ordu namına selâmladı. ve “heyetimiz, burada hazır bulun duğu bu günün hatırasmı hiç bir zaman unutmayacaktır.” de di ve kızıl ordunun Türk ordu- suna dostane selâmlarını ifade ederek Türk - Sovyet dostluğu şerefine içti. da İstanbul valisi ve belediye reisi Muhiddin Bey ayağa kalka rak Başvekilimize ve refakatle- rindeki heyete Sovyet Rus: gösterilen fevkalâde hüsnü bul ve yüksek dostluk tezi tmın memleketimizde, vatan. daşlarımız arasında tevlit etti- ği minnet ve muhabbet hisleri- ne tercüman oldu. Ve “İstanbul şebri, sizi muhabbet kucağında selâmlamakla mübahidir.” diye rek sözlerini bitirdi. Kolordu kumandan vekili Rüştü Paşa kızıl ordu mümessil lerini selâmlayarak misafirleri ve sofrada hazır bulunanları ya. rın Tokatliyanda öğle yemeği. ne davet etti. Ziyafet ayakta dinlenilen nternasyonal ve Türk omilli raarşlarile (o ve çok © sami bir hava içinde hitam buldu. | Ordunun ziyateti | Bugün de İsmet Pş. Hz, nin | misafirleri olan Sovyet askeri he İ yeti Grüzin vapurunda bulunan | Sovyet askerleri şerefine ordu- muz mamma Kolordu tarafından Leningratta Zi Tokatliyan'da bir ö verilecektir. Başvekil ve Hariciye vekili bugün gidiyorlar İsmet Pş. Hiz. geceyi Porapa- ziyafeti fik Rüştü B. ve heyetten bir kıs mı bu akşam Ankara'ya hareket edeceklerdir. Roma seyahati zin Tevfik Rüştü kte Oayın2i iinde Ankara'dan © şehrimize ve © 22 mayısta buradan Romaya ketleri mukarrerdir. | © Başvekil ile beraber Hariciye vekilinden başka kimin refakat edeceği henüz malüm. değildir. Fakat bu seyahate iştirak ede- cek zevatm on beş kişiden aşa. ğı olmayacağı söylenmektedir. Tevfik'Rütşü B -i ziyaret Japon Maslâhatgüzarı, dün saraya giderek Hariciye Vekili. mizle görü ü bii mek ümi : ği da bekleyen halk, önlerinden ge © İçerken onu heyecanla selâmli. las'ta geçirmişlerdir. Pa. Hz. Tev | İ gitmek üzere Brendizi'ye bare. | sındaki, hararet derecesi çok MAYIS 1932 Leningrattan ag mem renre Istanbula üyenin ilem nis bahriye kıtaatı tarafından bir resmi geçit yapıldı, Rus harp gemilerini ziyaret Sahilde birkaç motör hazır du ruyordu. En öndeki motöre İs. met Paşa ve donanma kuman-| | danı ile Litvinof Hariciye veki- Başmuharririmiz şayamı | limiz, Rus ve Türk sefirleri ve! dikkat sufelarm Li bazı zevat binmişlerdi.| tafsilâtını veriyor. £ | Motörün başında Türk bayrağı İ sallanıyordu. Diğer motörlere | İ — Başvekilin Leningrattan iti- | de Türk heyetinin diğer azası | beren İstanbula kadar olan se- | binmişti. Şimdi sıra ile bütün | yahati tafsilâtda pek ziyade | gemilerin önünden geçilecek, | şayanı dikkat safhalar arzet. | selâmlarna mukabele edilecek. mektedir, Seyahatin bu kısım. ' ti. Limandaki dritnavt, kru TAR Seyahatın son günleri pek mühim safhalar arzediyor © delâmlarimuzle se ie ları hakkında başmuharririmi- Zin verdiği ızahatı da iyo ruzi zörler, torpidolar, motörbotlar, tahtelbahirler; © mürettebatını güverteye çıkarmışlar, vaziyetinde bekliyorl her geminin önünden geçtikçe muzika tarafından Türk marşı çalımıyordu. 1 En nihayet “Commune de Pa ris"Paris Commune ü dritnavtı na geldik. Bu muazzam gemi. nin her tarafı gezildi. Harbiyeden ve bahriyeden İ hiç anlamayan her insan bile bu gemilerin kuvvetini, efradının | intizam ve terbiyesini, kuman- | İ danlarm maharet ve hareket ka | biliyetlerini kolaylıkla anlar. İ Rus bahriyesi; çok çalışıyor. lerkes yeni bir muvaffakıyet i. Bütü â i dana getiriyor. Bu di. Bütün hükümet etrkâni gara Jeseri | meyi 5 gi mile Çam imal kn mm sokaklar, vaktin geç olmasına |* e kelikie Bahriye dairesinde: | Karadeniz filosu kumandanı ile Krım cümhuriyeti reisi Ab- dürrahim Hi a rafından bir öğle ziyafeti tertip İ edilmişti. Muzi yakın güzel Rus bahriye zabit ve kumandı larile Türk heyeti, $e içinde konuşuyorlar, yemek Leningrat dönüşü: Mosko- | vadan hareket, Yeni Rusyanm en kuvvetli kültür merkezi olan Leningrat, Türk heyeti üezrinde çeki bii i Buri > mânasile candan ve samimi idi. Leningrada âv- detten sonra Moskovada bir ge ün kaldık. Bu müddet zarfında Sovyet dostlarımız, Moskovanın evvelce görülme- miş mücsseselerini terdiler. Mayısm sekizinci günü, gece ya rısı Moskovadan hareket edil. İ | ça m sma me ua cs e Dost Rus gazetererimn Türk harflerile neştettikleri klişelerden biri geldi kabelede bulundu; işittim, Arkad helede b / rdamdaşlarimma dçaği Bu güzel mıntakada birkaç | naati budur. Burada al söyle, şanttir blunuyoruz. Bu meme. yeceğimiz şey şudur ki iki eğ çin balm uz maktadan mü) min dostluğu dim böyle üz şeyleri, | vetli kel kese Lar duyduldarımız! sade ve samim | ane ei cetkir, : bir şekihde hülâsa etmek asl, | yük Sal zonu idare eden, bü. kündü ” Ye sıhhatlerine in heyetleri i kan pll leri içmeğe da. İSTANBULA DOĞR! U: iş Sivastopolu terkediyoruz, Bizi İstanbula götürecek olan gemi açıkta duruyor. Gene mo- törlere biniyoruz, Karadeniz fi- losu kumandanı İsmet Paşaya veda için yanaştı ve dedi ki: — «Bana müsaade ediniz, Paşa Hazretleri, filonun başı. ma geçeceğim. Kendi kuman- dam altında bütün #* .. be. AA em amm Dost memleket bahriyesi ku mandanmın büyük bir nezaket- le bize Karadeniz donanması- nın hemen her tarafını göster. mesi dostluk ve emniyet hissi- yatına başlı başma bir misal Müsaadelerile bende te- min edeyim ki, gördüğüm do. nanma dünyanın her tarafında güzel ve kuvvetli bir donanma- dır. malzeme yeni, efrat çok sıh hatli, bahusus kumandanlar va- HAŞR ME zifelerinin ehlidir.Bu yüksek <| miyette bu varlığı tebrik etmek hususi bir zevktir. raber sizi teşyı edeceğim ve s8 lâmlayacağım'ı Başvekil teşekkür ederek Koma elliyi yotimde vize İFiliZ; Bile çeyrek sökün, bizi Jar, de getirilen terakkileri reisleri- | tanbuldan alıp Odesaya çıkâran nin salâhiyettar ağızlarından i- | gemide bulunuyorduk. Bir kaç şittik. Memleketin ziraatte, ba | dakika sonra da Rus donanma husus sanayi sahasında zikret. | sında muntazam bir hareket baş tikleri rakamlar ne kadar çok |ladı, Amiral gemisi (Paris kom galıştıklarını açık surette gös- | mune) ü dritnavtı,zırhlilar,kru< termektedir.Bütün ünyonda bil | vazörler, torpitolar, motörbot. hassa kültüre ehemmiyet veril |lar yola koyuldu. Bu gemilerin mesi nazarı dikkati celebden | mürettebatı, güvertelerde #6. başlıca meseledir. Görüyorum | lâm vaziyetinde bulunuyorla, ki Krım cümhuriyeti bundan e- | dı. Başvekili hâmil olan Gruzi hemmiy. urette İstifade et- | vapuru da artık hareket etmiş mektedir. Her tarafta gördüğü | bulunuyordu. İki tarafında harp mü bura i e işidi. | gemileri yola di olunuyor. yorum. Milletler, kendi cümhu- | Yarım saat sonra arkadaş riyetleri dahilinde kültürel bir beş mil sür'atle koşan motörler sahada muvaffakiyetle çalış- | yetişiyordu. Havada da sekiz yiyorlardı. Yemeğin nihayetine doğru filo kumandanı bir nutuk | irat etti. Kumandan bu nutkun da bilhassa; Gazi Hazretlerinin, Rus filosu efradı ve zabitanı ta | İ rafından en büyük bir kuman- İ dan tanındığını, Türk bahriye i ile Sovyet bahriyesi arasın İ derin bir muhabbete müste. yüksek bir dostluk olduğunu, bu iki filonun gayesi Karade- nizde sulhü muhafazadan ibaret | bulunduğnu işaret ettikten son (lerini teş i | ra Gazinin ve hazırunun şerefle İ edenler riciye | rine kadehini kaldırdı. Bu sıra- komiseri *M: Lükrinef bize | de saezika mütemadiyen Türk) nuyordu. Fakat Litvinof Yal. | marşını çalıyordu. Kırım Reisihükümetinin nut ku: Filo kumandanindan sonr: Krım hükümet r im Hüsameddin Bey bir nutul irat etti. Bu nutkunda, Krım hü kümet reisi, Türk heyetini se- lâmladıktan sonra Çar idaresin de halkın çektiğini, halbuki Sov | İyet idaresi kurulduktan sonr: Rusyada İsmet Paşayı her | Kırım halkının refaha kavuştu. e e İ ğunu misaller ve rakamlar. ile Başvekilimize karsı yapılan | anlattı, tezahürat her türlü resmi hudu dun haricinde kalmıştı. - İsmet Abdürrahim Hüsameddin Paşa, bütün mânasile Rusyada | Beyin nutkuna İsmet Paşa mu- populaire oldu. gözlerin de ve hareketlerinde bunu far. İketmek kolaydı. Paşayi gör. ü ie saatlerce sokaklar dürünün izahatı dinleniyor... rağmen halk ile dolmuştu. Bir taraftan ask. i Litvinof ile refikası ve küçük kı zı tâ Sivastopola kadar Paşaya refakat ettiler. M. Litvinof İs. met Paşaya veda ederken, çok samimi ve tatlı sözler söyledi, ii Paşadan ayni muhabbet. | Ni sözlerle mukabele gördü. l yordu. Sivastopola muvasalat: Leningrat ile Sivastopol ara- farklıdır.. Sanki okânunlardan çıkmış, birden bire yaza girmiş tik! Leningratta daha kalın pal to niçin almadım, diye üzülen- ler, Sivastapolda en hafif parde | sülerini bile kollarında taşıma. | İ ğa mecbur olmuşlardı. Garda | dolgunmevcutlu bir bahriyemüf irim: Çarlık ve Osmanlı İleket ve iki rejim ilk. günden nın cevabı: | Başvekil Leningratta Sovyet srasr ile beraber adırlar. Tabii bunun esas. | deniz tayyaresi gemiyi takip &- lı ve tabii bir şartı vardır. O da, | diyordu. Manzarada büyük bir ünyon bir! yon menfaa- | ihtişam vardı. Vaziyet, her tü, tini ve sovyet esaslı lü resmi hududun a etmektir. Her | mıştı. Türk Başveki cümhuriyetin saadeti ve bütün | yerinden Karadeniz ünyon sâadetinin bu kadar bu selim ve muhabbetlerine; surette hülâsa edilmesi mükem | şapkasını sallayarak mukabele mel bir şeydi ordu, Kumandanın maziye ait söy ledikle: ekrar etmek iste impera torluğu birbirlerile asırlarca çar pıştılar. Her ikisinin de millet- lerle münasebeti yoktu. Bunun en kuvvetli delili şudur: İki im petatorluk biribirlerini alıp gö- sürdüler. Milletler yalnız kalın ca aralarında samimiyetten baş ka bir şey kalmadı. Her iki mem Karadeniz. açıklarında: Rusyaya giderken, Karade niz biraz hırçınlık etmiş, yolcu. ların bir kısmını deniz tutmuş. tu. Acaba avdette de ayni hır. çımlığı yapacak mı, endişe edenler oldu. Halbuki seyahat, sakin bir hava içinde cereyan et iti, Gemide her kes nşeli idi, İs. İpe Paşanın nutuklarını, temas larını gazetelerde okuyan gemi zabitan ve efradı da hususi bir neşe ve arzu içinde misafirlerini (Devam: 6 sncr sahifede) beri samimiyet ve emniyet üze rine kurulmuştur. Bunu burada salâhiyettar ağızlardan tekrar!