9 Nisan 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
NUSHASI 5 İstikraz Siyasetimiz Lausanne sulhünden beri Gar bi Avrupa memleketlerinde a- leyhimize yapılan propaganda- nın bir nev'i de şudur: Türkiye, şartları ne kadar zayıf olursa olsun, asla istikraz akdini iste i lu propagandanın başlı ca , Türkiyenin her türl mali teşebbüse tamamile kaj bir kapı olduğunu âleme etmekti. Halbuki vaziyet hiç te bu şe- il met Pş. Latusan ne'dan beri istikraz meselesine i akip etmişti Bütçeyi kapatmak için para i tikraz etmeyeceğiz. Fakat mem İeketin imarı için para istikraz etmeğe hazırız. Şu şartla ki bu paranın bi m ileri sü- diye şeraiti de hesabımıza elve- rişli olmalı. Eğer şimdiye ka- dar cümhuriyet hükümeti ha. riçten istikraz yapmamış İse, bu şeraitle para bulunamadı- gından yapmamıştır. Yoksa pro pagandacılarm söylediğ hükümet asla istikraz yapm mağı bir maliye prensibi olarak kabul etmiş değildir. Hattâ hiç te istikraz yapılmadı diyemeyiz. Geçen sene kibrit şirketinden 10 milyon dolar istikraz edildi İsveç grupu ile şimerdiferlerin inşası için ilk yapılan mukav. le de bir noktadan yasi ve lâl etmeyen ve faiz ve tediye i de altından çıkılabilecek lan birkaç küçük istikraz apmıştır. Bu da gösteriyor ki hükümet istikraz yapmamak gibi gülünç bir maliye prensibi kabul etmemiştir. Son zamanlara kadar suini- yet sahibi ecnebilerin aleyhimi ze propaganda “olarak kullan- dıkları bu garip iddianın, bazı lerimiz tarafından be- hattâ daha garibi İâp prensibi gibi ileri atıldığını görüyoruz. Şartı her ne olursa olsun, istikraz yapmamak Tür- kiye cümhuriyetinin sarsılmaz prensipten haberdar değ asırda bunu prensip ii *decek bir hükümetin dünyada vi olduğuna da kani deği- iz. Geçen gün bir akşam refiki- mizde Ankara havadisi olarak söyle bir haber çıktı; Bir i sermayedar grüpunun mümes- silleri, bütçeyi tevzin hususun- da ümetin tesadüf ettiği müşkülâttan de “ağır il Ankaraya kadar gelmişler ve istikraz tek- lif etmişler. Hükümetin “en sa Mihiyettar” zatı da şu cevabı vermiş: “Haydi işinize gidiniz, bizim istikraza ihtiyacımız yök tur”, Böyle çocukça sözlerin, ya" zanları âleme gülünç yapmak- tan başka bir faydası olmadığı âşikârdır. Sanki sermayedarlar, Pusuya yatmışlar da “aman Türklere nasıl para vereceğiz” diye fırsat kollayorlar. Böyle ir vaziyet ancak bunu yazanla m hayalhanesinde yer bulabi. ir.Biz Lausanne sulhünden beri istikraz akdine hazırız. Memle- in imarı para ile olur. Fakat Parayı bizim istediğimiz şart ar altında şimdiye kadar bize Veren olmadı. İstiklâlimiz bö- sma almak istemiyoruz. A- ğir faizle de borçlanamayız. Bu seg içindir ki istikraz yapama- 5, Bazıları diyorlar ki; istikraz istemeyiz. Çünkü bakmız Os- Manlı imperatorluğunun hali- Be. Biz bu sözlerde de mantık görmüyoruz. Osmanlı impera- luğu istikraz ettiği parayı â- ir şartlarla almış ve memleke tin imarma © sarfedeceği yerde af ederek altımdan çıkama- CUMARTESİ 9 NİSAN 1933 7 vel sene, No. 2214 ET ii KURUŞTUR EE ÇE A SY a AR MAMAK AZEZ NE EZEL EEE ANKARA 8 (Telefon) — Fırka grupu yarın sabah hü- kümetin aldığı yeni tedbirleri müzakereye (başlayacaktır. Öğleden sonra Meclis içtima mı müteakıp grup içtimama devam edilmesi muhtemel- dir. Mali tedbirler münasebe tile grup içtimaında bir çok meb'usların söz almaları muh temeldir. Falih Rıfkı Beyin makalesi Falih Rıfkı Bey Hâkimi- yeti Milliyede Fırka divanı hakkındaki tebliğ münasebe- tile bir başmakale yazmıştır. Bolu meb'usu bu makalesin- de ezcümle diyor ki: “ Başkasına el açmaksızın, şkasından hai kârlıklar bahasma kredi izin masrafını gelirine uydurarak 8: kadar ferahla söz kat herkes yuvarlanırken dur mak ve tutunmak bahtiyar- lıktır. Eğer vatandaşlar hü- kümetin cihan vaziyetini göz önünde bulundurarak hassas ve basiretli, her vakit lâzım olan tedbirleri bulmakta ve almakta tereddüt etmediğini ve isabet ettiğini bilecek olur Başvekil Pş. divan içtimarndan arsa emniyet havası iki kat çıkarken kuwvetlenecektir. Mali ve ik- Bütçeleri Müstakil Daireler e | Borçlarını ve memur Dörtler konferansı dağıldı maaşlarını muntazam verecekler Yeni tekliflere intizaren murah- Bülçeleri müstakil, emi 1 İhaslar memleketlerine dönüyor nim resmi müessese ve dairelerin Borçlarını muntazaman ödeyeme: | | LONDRA, 8.A. A— Dörtler meleri alâkadarları çok müşkül | konferansındaki murahhaslar bu sa leri olda Sadır. Bunu | bah M. Mac Donald'ın riyaseti al- vaziyetlere “ sokmaktadır... SEM | tnda olarak hariciye nezaretinde iç- düşünen hükümet, bu gibi mües | ema etmişlerdir. seselerin borçlarını muntuzamar Komisyon, raporunu takdim © ödemeleri ve memurlarının. ma: | decek ve dün müşahede edilen ihti- aşlarının vaktinde verilmesi için | lsflar pek bariz: olması hasebile Gi dbirler düşünmektedir. Filhahi: | konferansın bila müddet talikini tek ülhak bütçelerle ida | lit edecektir. ka bazıları mülhak be yin | M. Fon Bulov matbuata vaki o- re edilen bu gibi müessesele, lan beyanatında hadisatın bu şekle borç meselesinde ihmalkâr dav: | dönmesinden dolayi teessüflerini iz- yanmaları dolayısile | hükümetin | har etmiş ve vaziyetin çok karışık de prestijini kırdığı için buna bir | olmasından 3 gün zarfında bitiril. çk Minler. mesi imkânı olamıyacağı hissini bi- e. dayetten beri taşımış bulunduğunu İS Örenli şunları söylemi z Aİ Grandi çanları söylemişti Reicbank'ın iskonto “ Bu işin sonundayiz. Hepimiz fiyatı mümkün olanı yaptık” LONDRA, 8. A. A— M. Flandin BERLİN, 8. A. A.— Reiehebank | oka içtimada işlerin iyi gidip git- iskomte haddini yüzde aliden bere | To) yanı beşinci sahifedel manlı hükümeti para istik|raz ediyor ve şimendifer inşa raz elti, parayi ti para istikraz etti, Şimendifer | Avrupasmı yapan, 19 uncu as- inşa etti, Memleketin . şarkımı |rım ikinci nısfından sonraki garbine bağlayan bu uzun şebe- |mar teşebbüsleridir. Bizim pa ke sayesinde dünyanın en zen- |dişahlar şimendifer inşa ettire- gin devleti oldu. Biz Kırım mu. !cekleri ve fabrikalar tesis ede harebesinden”sonra hariçten is- | cekleri yerde esasen çok tikraz yapmağa başladık. Bu, şartlarla aldıkları par: Hakimiyeti Milliyenin mi i almacaktır. Teşviki sanayi * verdiği muafiyetlerin kanu- * kaldırılması düşünülmemiş. İktisat, inhisarlar vekilleri ve meb'uslar; divandan sonra tısadi tedbirlerin bize düşen yüküne tahammül etmek ça- için tek çare olduğunu asla gözden uzak tutmamalıyız..” Divanda neler görü- şülmüştü? - ANKARA 8 — Geçen gün kü Fırka divanı içtima: etra- fmda teraşşuh eden diğer ha- şunlardır: , Bütçede — tevazünü AA AAA an Diplomasi tarihinde emsalsiz bir hezimet Plânı suya düşen Prânsız başvekili ğa sarfetmişler. israf etti. | ettiriyor, memleketin imarma | dersler, Ve iflâs etti. Amerika hüküme- | sarfediliyordu. Yirminci asır nin istikraz siyasetini tayin e- iller arasındadır. | gg AL, Bugünkü gurup içtimaında bir çok mebusla rın söz almalarına intizar ediliyor »i“ Alınması tasavvur edilen yeni tedbirler arasında daha neler var? ühim bir makalesi bile değildir. Maliyece herke sin bir ikametgâhımdan fazla olah akarları vergiye tâbi tu tacâk bir esas aranmaktadır. Rivâyete göre bazı bankala. rm pul muafiyetleri kaldırı- lacaktır: Otomobillerden oto büslerden münasip bir vergi kanununun. şimdiye kadar mun'tayin * ettiği müddetçe tir, Ancak burdan sonra mu- afiyet kazanacak fabrikaların silk iktisat noktasından in- kişafı istenen fabrikalar içi kayıt konacaktır. Hükümet nakliyat vergilerinden tediye Devamı 5 nci sahifede Müdafasi milliye vekili fırka divanından çıkıyor Ankara'da Verilen Kostümlü balo Reisi cümhur Hz. leride baloyu şereflendirdiler Milli kıyafetleri takdir lar! edilen hanımlarımız ANKARA, 8 (Telefonla) — Dün gece Halkevinde Himayei etfal kadın yardım cemiyeti ta rafından tertip edilen kostümlü İbalo çok muvaffakıyetli olmuş- tur, Baloya iştirak eden Hanı. mefendiler arasında cidden za- rif ve şık kıyafetli giyinenler vardı, Reisicümhur Hazretleri- le Meclis Reisi-ve Başvekil Pa salar baloyu huzurlarile şeref- İlendirmişlerdir. Baloda mutat danslardan masda Zeybek ra- | kıyafetleri | takdiri kazanan hanımefendilerden göze çarpan ları bildiriyorum , Muallim Âfet Hanim inci ve altınla süslenmiş zarif elbise (Devamı beşinci sahifede| ren eeeemamemaeemammaneeseneyeremaaeeseaasanemazasessesesesissesesaseeaaaanamamasemekaneemeasaee Sk demek değildir. Os- | ğu bir zamandı. Devletler istik|de yaşa En hafif şartlarla dahi para istikraz etmeyelim. Sonra altın dan çıkamayız demek, parayı Yani |/mereye sarfedeceğimizi ve nasıl ikrazda siyasi renk olmaya-|idare edeceğimizi bilmiyoruz, sait olacak. Pa- (onun için almayalım demektir, ra memur maaşlarını verme. ğe değil, müsmir imar işlerine | , arfedilecek. Osmanlı istikrazla | da bu şartların hiç biri mev. MN KAP YERE EÇ EEE GA. iki bu sözleri düşmanlara bıraka Ahmet ŞÜKRÜ Sahip ve Haşmuharriri Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET Hariciye vekili dün Cenevreye gitti Jik önce bizim tez görüşülecek Bazı sefirlerin Ankaraya davet edildikleri hakkında verilmiş bir emir yoktur Hariciye vekili Tevfik Rüştü Rüştü B. tarafından kabul edit. Tokatlıyan otelinde meş- | mişlerdir. gul nolmuş ve hususi bazı ziyaret | o Mm. des Fongöres Tevfik Rüş ler kabul etmiştir. Bu meyanda | tü Beyle uzun müddet görüşmüş ve cemiyetin maksadını izah ede lüştü Beyin dün tah- ratma iştirak için erme Bili roketi inukarrer olduğundan sa- (Devamı 5 inci sahifede) Güleş müsabakaları Çoban Mehmetle Himmet pehli- van berabere kaldılar Muhtelit Mübadele Türk murahhas heyeti reisi Şev- ki B. ile Yunan fevkalâde murah | . hası M. Sakelaropulooe, ve Bey- Belmilel © harbi ilga cemiyetinin e leyen Mm, des Fonğeres Tevfik Iki güreşci yarım saat çarpıştılar, Netice alınamadı - Kara Ali profesyonel olduğu için güleştirilmedi Milli takım antrenmanı ğa la an NİL dakikada tuşla galip, — - ici musabaka ilk on dakika berabere bir şekil arz ettiği in 3 dakika temdit edildi ve bu mümtet (Devamı $ inci sahifede) sameresi gayet güzel bir spor hava kısları da icra edilmiştir. Mill | 58
