19 Mart 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 4
Asan umdesi “MİLİ İYET* tir. 19 MART 1932 İdarehane: Ankara caddesi, 100 Ne. Telgraf uöresi: fet. Milliyet Telefon Numaraları: Başınuharrir ve Müdür 24318 Yazı işleri Müdürlüğü 24319 İdare ve Matbaa 24310 .ŞABONE ÜCRETLERİ: Türkiye için o Hariç için Müddeti geçen nüshalar 10 ku ruştur. Gazete ve matbaaya al işler için müdiriyete | müracaai İedilir. Gazetemiz ilânların mâs'u- liyetini kabul etmez. BUGÜNKU HAVA Yeşilköy rasat merkezinderi aldığımız malümata göre bu gün hava bulutlu olacak, rüz gör şimali istikametlerden ese. İcektir. Yağmur yağması kuvvet le muhtemeldir. Dün hava taz. yika 760 milimetre idi. En fazla wcaklık I2 en az 3 idi. Haftanın Yazısı - Sıpanın beli : “Kırılacak! Hanidir, yazayım diyordum. Bir türlü elim deyip te yazama “dım, Araya başka mevzular gir di, Şu bu, elhasıl olmadı idi, Bu © gün —biraz geçikmeme rağ- men— artık bu bahse ilişece - Efendim mesele malümunuz. Bir kaç hafta evvel bizim mat- © buatta kadınların ne kadar pa-| “ra sarfetmesi lâzım geldiğine dair bir anket açılmıştı. Türlü - cevaplar verildi. Daha bu ce- >. vaj evvel an- © Gketin esasile biraz alay edeyim: © Her yerde mühim, faideli ve güç şeyler üzerine anket a- çarlar, Bizde de ne kadar para — sarfetmeli diye.... Para olduk- © tan ve kimse ses çıkarmadıktan © sonra kadın için para sarfetme | n hududu olur mu? Hele ken kazanmazsa... , fistan vasati 70 — 100 lira.. ! Kürksüz bir manto da o ka- dar. Bir ipek çorap üç lira Bir çift iyice eldiven 4—5 li İra.. Falan filâ | Lâkinş le terliyerek para Fazananlara bir kere sorun ba- kalım.. 100 lira masıl toplanı- yor.. Nasıl kazanılıyor!.. Bereket versin bu israflar hep böyle lâfta kalıyor. Bu id- diaları yapanlar ortaya ii rı rakamlara varamıyorlar.. kesesinden cömertlik ak ne atıp duruyorlar... Hanımla- rumızm bu yukarıdan attıkları gardirop rakamlarını — okudu- ğum zaman aklıma şu hikâye geldi. Karlı bir kış gününde çergi nin deliği deşiği ez bir tarafına sığınmış bir çingene ailesi. Ka- fı koca bir de çocuktan mürek” kep, erkek sepet yapmakla ka- dın da çocuğun başını karıştır- makla meşgul. Kadın lâf olsun — diye sözel| çan başlıyor... — Yahu bir eşeğimiz olsa ne iyi olur... Değil mi?. Erkek (Vakurane| — Evet, | bim iyi olur. (Sanki hemen eşeği al mış gibi — Erkekler enayidir- ler vesselâm). Kadın — Amma dişi olma- hi, Erkek — Neden? Kadn — Koraşunun es ile çiftleştiririz.. Erkek — Ey?. Kadın — Gebe kalır... Sene ye doğurur... Bize bir sıpa ve- rir... Çocuk — (Ellerini rak) Ben sıpanm üstüne bine Erkek (Elindeki sepet bıça. ğile oğlanm başma vurarak) İn ulan aşağı! Srpanm belini | kiracaksın!.. der... Böyle binlerle liralık sarfi- yat kararları veren hanımlarımı zın da sipanın belini kırmaların dan korkarım... FELEK Yeni neşriyat Havacılık ve. spor Havacılık ve Spor mecmuatmın 67 inci sayısı çıkmıştır. Bu sayıda İ Türk hava hatlarına ait mühim bir İ yazı ile bu teşebbüse dair matbum- tn ne düşündüklerinin — bülâsası İ vardır. Hava sporlarma, Fethi Tah- sin Beyle yapılan bir mülâkata, dair yazıları zevkle okuyacaksınız. Bir kadın ne kadar ve nasıl | kazanır, ne kadar çalışır diye anket açmayı anlarım am- ne kadar para yer diye an. aklım ermez. Zaten açan “ların ve ın ve era verenlerin de ak “ k ermedi ya!.. Hepsi kendi ar una yöre cevap verdi. İşin dikatine göre (değil... Eski in” yaşlı banrırları: — Kadın müsrif olmamalı, fistanla iki sene idare etmi İN Gi Yeni dövrin genç be «mımları: — Bir kadına en aşağı 30 çift ço 12 manto bilmem ne kadar “rop lâzumdir.. iddiasında bu. Dikkat ettim. Yenilerin he hemen hepsi bol elbise, fis sat taraftarı... Bu sırada bir illiyet'in Edebi Romanı: 43 Sümbül Gözlü Kadın Calip Fuat Beyin şiir kitabı neşredildi Yüksek mühendis mek tebi rektörlüğünden: Elektrik mühendisi müder- ris Refik Beyefendi tarafından 19/Mart/932 cumartesi günü saat (18) de Gümüşsuyunda Yüksek Mühendis mektebinde (şehirlerde otobüs ile nakliyat) mevzuu üzerine umuma mah. suş bir konferans verilecektir. (1021) GÖZYAŞLARI! İN e mn > Klikiğörie ezeceğim!, © Diye diye yürüyordum. Cr 6 zayif bacaklarım vücudü or çekiyordu. o Kafam o- Etem İZZET zrknı harp bahriye zabitini söyletti.. Şimdi sıra istihbarat müdü- ründe! Devletin onda ne sırrı var çırpa- | ti. İLLİYET CUMARTESİ 19 9) Düşer Jel (B,D,C) kaidesi yan-| lışım İmlâmızda kabul edi gtamere ve iştikaka değil, kullanışa ve! telâffuza Yeni bir dil mübahasası başlamış: Falih Rıfkı Beyefendinin (Hakimi- yeti milliye) ve (Milliyet) sütunla- rında neşredilen (Zeytindağı) şahe- serinde haç kelimesi | geçiyormuş, Milliyet mürettipleri sormuşlar: — Bunun sonunu ç ile mi yaza. | lm? Öyle yazarsak Köbeye gitmek manasma olan Haç ile istavroz mana sna, gelem haç birbirine karışmaz pr Bu söal ve cevaba şahit olan Vâl& , bu iltibas ir baz | de yürek manasına gelen makale ile, dil inkılâbının hedeflerini izah ettiler. Dil hareketlerinde inle lâba hâlim olan #0) ve ileri zihniye- tin rubunu gösterdiler. Bu ruh, türk i keli. | teklifi meşretmiştim. Fakat iltibasa karşı koymak için (İl ve türkçeye kendi öz kaidelerini ver meyi hedef edinmiştir. Fakat Vâlâ Nuretön Bey arkada #rmız gene kanmadı. Kendi yazdı, Ankara'da Cebecide bir zattan mek: tup aldı, neşretti. İlle şu b, d, c ka- idesini kaldıralım demekte devam et Dil işleriyle çok zamandan beri yüruştiğm işin Vali Nerettin Beri kendilerini / aldatan ai ortaya koymak yolunda bir tecrübeye kendimi arretmekten geri duramadım. *. Vâlâ Nurettin Bey b, 4, e kaidesi nin yanlışlığına sebep olarak şunları ileriye sürüyor: 1 — Sonunda p, t, ç yazılan keli LE Kk e e ye dönüyor. 2 — Ayni kelimeler sadalı bir harfle başlıyan diğer bir kelimeye ağızda bitişerek söylenirse gene ay- ni tebadül oluyor. İşte ba iki “delile istinet ederek Vülü Bey hükmediyor: “Ahmet, Yakup, Saraç kelimele- rinin Ahmed, Yakub, Sarac diye yaz malı,, diyor. Vâlâ Beyi bu muhakemede alda tan şey tasrifleri olsun, haisonları ol sun hep ilk harfi sadalı olan iâbika ve kelimeler üzerinde olmasıdır. Vakın Ahmet Ahmedi $ Yakup Yakubu Saraç o Saracoğlu Oluyor. Fakat ne çare ki İâhika lar ve kelimeler hep £sadalı barfle başlamaz. Bir de şunlara bakalım; Ahmet Ahmette Yakup Yakup Paşa Saraç saraçlık Şimdi bunları Ahmedde, Yakup Para, saraclık şekillerinde im Ii ile telâffuz arasında bir münase- bet kalır mi? İkiden biri kabul edece; ide koyacaği “Sonu b, d, ile biten kelimele rin mücerret ballerinde bu kelimele rin son harfleri p, t, ç sadasiyle oku nur. Bu kelimelere sadasız bir barf le başlıyan bir lâhika ilâve olunursa b, d, < harfleri p, £, ç ye tahavvül e der ve lâhilkanın ilk harfi de bu ta- bavvüle uyar.,, Nasıl?Böyle bir kaide mevcut olan dan daha güç ve daha karışık olmaz m? - £ tebadülüne Vâalâ Nu- rettin Bey hiç itiraz etmiyor: Ya mevcut kaideyi yahut şöyle bir kar Naran'ı tevkif ettireyim.. Hepsini söyliyeyim, Ve.. bu kararda huzur bu- luyordum: — O bana yaptı. Benim de ona yapmak hakkımdır.. Diyordam, Ve.. ilâve ediyor aa devlet sırlarını verdiğini o ihbar ede , O da biraz bana benzesin! > ” Emniyeti umumiyenin kapı smdan girdim. Dilimin ucunda | muhit cümleni, görecek, — Size asıl casusu buldum! Diyecek, ilâve edecektim: — Şimdi daha mühim bir devlet şebekesinin muhafazaya çalıştığı bütün Şerları alıyor!, Va er ve e Rıfkı | in sonu müstesna olarak d ve sahte Caitsu buldum. diyeyim!, MART ” ıdır? len prensip, imlânın uymasıdır Renk rengi Başak başağı Etek eteği Şekilleri için bir şey söylemiyor. | Halbuki bu ne ise b-p, d-t, cç teba dülleri de odur. Vâlâ Beye Ankara'dan mektup | yazan zat bir de karsımıza şu misal- İleri koyuyor: at atı ata ad adı ada add addi adde Bu misaller düşünülmemiş, akla şeyler değil. Hatti ben rece ve hudut manasına gelen hadâ manasına olan kalp tan ayırmak için kalbin s0- nu gene müstesna olarak b olsun di | 2 — Faşist Roma Kemalist Tiran Kaybolmuş İ Makedonya Faşist İtalyadan, inkılâpçı Ar. savutluktan ve bizden sonraki İ Makedonyadan bahseden yegâne İİ türkçe kitap. oi 3— Yeni Rusya Rus inkılâbından, bolşevikle- #n terbiye ve telkin metotların. dan, Rus inkılâbinin bugünkü saziyetinden bahseden yeğine türkçe kitap, SE Bu eserlerin hem sanat, hem) | ye bir teklif yapmuştım. “Yeni türk grameri hakkında bir kalem tecrü- besi. isimli küçük kitabımda da bu müstesna teklif ederken kaideyi yık i mak hatırıma bile gelmedi. Valâ Beye mektup yazan zat isim | manasına olan at kelimesini ad yozar | sa Harezm ümdarının adım Adsız diye mi yazacak? İsmini beğenmiyen birine — Ben bu addan memmun deği: lim mi dedirtecek? ... Vâlâ Nurettin Beyi bu iddiaya asıl sevkeden şey şu iltibaslar oldu- ğu anlaşılıyor. Fakat türkçede & bir, manası ayrı kelimeler pek çok tar. Ken. yeniden arabın şedde sine esir ederek add, hadd, hacc yaz makla bunlara çare bulamayız. İşte şuraya hemen aklını gelive- | 9CkS*t1- ven birkaç iban kelimeyi yazıyo- "Kar Çaçıldde yer) — kar (karmak tan) Bin (adet) — bin (binmekten) Yüz (çehre) — yüz (100) yüz! (üzmekten) Karış Gi el) — karış (ke rışmakıtan Al teki — al (almaktan) Kız Çevlekmemiş kanım) — boz (kızmaktan) El (uzuv) — el (diyar) — el (yabancı) Aş (yemek) — aş (aşmaktam) Koru ( ağaçlık ) — koru (koru- maktan) Hangi birini sayalım? ede, hususiyle Fillerin emir | sıygalarile isim ve sfatlar arasında, böyle yüz. lerce söylenişi ve yazılışı bir, mana & ayrı kelimeler vardır. Bunların iza lâsms ayırmak için imlâda savti usu- lâ bütün bütün terketmek lâzımdır. s.. Vâlü Nuretin Bey arkadaşımıza şunu da hatırlatmak isterim: Tasrife müstenit imlâ yapmak, dil inlelâbe. pa ana düreklerinden birini sarsmak nal daha ille baftalarında mahut (dir tir) aynı maksada müteveccihti. Bize: — Ziyanı yok, biz daima dir ya- i >: ile herkesin hem lezzet, hemi istifade ile okuyacağı en iyi ki-fğ saplar bunlardır. | EL e Hepsi Muallim Halit kötüpha- İ sesinde bulunur. Bugünkü program « İSTANBUL — (1200 metre 5 ki İovat) 18 gramofon, 19,5 Darütta- lim heyeti, 20,5 gramofon ile opera m 21 Darüttalim heyeti, 22 | | b sonra saat (2,30 dan Se) kadar İs- tanbulda Divanyolunda 118 numa. rah hususi dairesinde (dahili hasta. e | lıkları munyene ve tedavi eder. Te- lefon: İstanbul 22398. biribirinin sesine tesiri vardır. Mese- lâ horoz kelimesini kestim füliyle di raber söylerseniz horozun 2 si 8 İe-| şir. Dil encümeni yazıda Ayrılan keli 'melerin ses tebedüllerini göstermeğe cesaret edememişti. Vâlâ Bey bunu | zalım da onu bazen dir, bazen tir şek inde söyliyelim? Demişlerdi. Şimdiki iddia da he- kuduğumuz zaman b, d, €5 Pp, tg 0 kuduğumuz zaman da p, & Ş yaz mak, daba doğru ve daba savti de. gil midir? Yan yana gelen iki kelimenin de — Kim öiyelim?. Bn da gösterelim deseydi, daha ileri bir teklif yapmış olurdu. Fakat: — Mademki ber ses tebadülünü Demek iki c li hacc mu muhafaza etmek istediği arapların şu meseline | İl de muhalif olmaz mı? Mâ Miyüdrek küllehu küllehu lâyütrek Nanaklarımı yem ği Jne aldı, öptü: yatım yine dağişiyor; mukavetmet, inat, ısrar Yerine her vakitki zayıf, düşkün, cılız bislerim benliğime hâkim olu yordu, Bir saniye daldım. Oda- &ı, emniyeti umumiye müdürü. ala kapisi, içinde bulunduğum muhit, dekor her şey gözlerim den silindi. Bütün bunlarm ye. ye Naran bakışlarımı doldur u, Yine sevimli idi, Şendi, Gülüyord Gözlerinden aşk, şehvet, sev gi taşıyordu. Temizdi!. D Canrm.. Dedi, Sonra, ağlamağa başladı, Gözlerinden dizi dizi ralanıp akarken söylüyordu: — Niçin böyle yapıyorsun?, Dile MARY GLORY 'yibir “KÜÇÜK DAKTİLO” halinde gördünüz. Yakında zengin bir variz olarak ve “GELEVLE- NELİM” filminin mübdei FERNAND GRAVEY ile beraber pek nuvaffak olduğu Düşes Olacaksın (TU SERAS DUCHESSE) HAYRETBAMHŞ filminde göreceksiniz. “YANIK KALPLER” filminde “MARLENE DİETRİCH" in güzel aşkı GARRY COOPER Şayanı hayret bir kadm olan... SILVIA SİDNEY? in iştirakile temsil ettiği Tehlikeli Yollar (LES CARREFOURS DE L A VİLLE) Tamamen FRANSIZÇA SÖZLÜ Filminde bütün kadınları | Sinema- Tiyatro Darülbedayi Son Temsilleri BUGÜN AKŞAM Saat 21,30 da SİNEMADA BAHRİYELİ SARKISI (Coeur de Marın) Bugün ve yarın saat 16,30 mati mesinde FEVKALADE VARYETE NUMARALARI İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatrosu Hİ n — SAATÇI İL İkinci musikâli komedi 22 Mart salı günü alışamı Göte gecesi Büyük ihtifal temsile saat ZI de başlanacaktır. ay RAŞİT RIZA TİYATROSU Şehzadebaşı Bu akşam saat 21,30 da Ladamo Kamelya Aleksandr Dü- mafisin Leye- mut eseri, Piyes 5 perde Zabitan, muallim, talebeye ten- zilat, Kartlar muteberdir. m f ECONOMOU OPERET HEYETİ Fransız Tiyatrosunda Bu akşam saat 21,30 te ilk defa | olarak | VAGABOND TON AFTERO # MAMA ) Dr. Hakkı Şinasi Yavrunuzun en sıbbi gıdası B Itühadı Milli TÜRK SİGORTA ŞİRKETİ Harik ve hayat üzerine sigorta muamelesi icra eyleriz. Sigortaları halk için müsait şeraiti havidir. Merkezi idaresi: Galatada Ünyon Hanında Acentası bulunmayan şehirlerde acenta aranmakta dır, Bugün son olarak ALEMDAR SİNEMASINDA Büyük ve dehakâr artist MARLEN DİTRİCH *i Framsızça sesli ve sözlü 27 Nolu CASUS filminde mutlaka görünüz. Gündüz: 2,30—5. Gece 9,30 ds Yarından itibaren HAYDUT AŞKI Memleket dahil ve. haricinde kier hevi eşya nakliyatı ve sayfiyeye) İİ nunda hasara uğratmalsızn ie İİ sediğiniz yere male amadedir. Telefon B. O. 1069 Anadolu ile İstanbul ara- smda en seri bagaj ve mesajeri servisi, yaş sı- | dimi, AVUKAT SÖZ İSTEDİ, Zabıt kütibi: Zihnimi toparlamaya ça- Bir defa da bana sormak yok mu?,
