10 Mart 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Türk Vapurculuğu Bir müddettenberi vapurculuk meselesi mevzuu Mesele hakikaten Cnpolaj imhisarın- dan beri mevcuttur. Son zamanlarda daha hât bir şekle girmesine sebep, işin artık hu mecrada devam etmeğe tahammülü kalmamasıdır. Mesele €- sasında şudur: N Sevahilimiz arasındaki nakliyat milli sancağa hasredilmiştir. Ecme- biler eskiden olduğu gibi gelip bu sahada rekabet edemez. Lâkin milli sancak diyince ortada milli kumpan- Yalar mevcut olduğu zanmedilmeme- | İdi. Ticaret tonajının heyeti mec mans: takriben 100 bin ton kadar. dır. Bunların başında Seyrisefain 5 iyor, Ondan sonra vapur kurmpan Yası denecek bir iki firma vardır. Üst tarafı münferit vapurculardır. İşte bu müesseseler bütün sevabhili- iniz arasındaki nakliyatı temin eyle- meğe çalışmaktadır. Son zamanlarda bu mâkliyatı ii öama koymak için devletin de olacağı bir anonim şirket mesel mevzuu bahsoldu. Aldıkları vapur- için gümrük renmi vermek iste miyecek derecede vaziyetlerinden müşteki olan vaparcular, derbal An hara'ya gittüler, Ve şimdi yüksek makamat iröştüklerini ve “ma söylüyorlar. Biz işin bu kadar sathi olduğu ka: Bâztinde değiliz. Ve İktisat Vekâle- in veyahut herhangi yüksek sta aman işi bu kadar şahsi bir menfa Ati hususiye noktasından mülühaza #deceğini de mümkün görmüyoruz. Filhakika hususi müteşebbislerin ka- Zanmaları lâzımdır. Fakat nakliyat meselesi yalnız kazanç ve hususi gibi - Ymumiye meselesidir. Acaba bugün- kü vapur müesseseleri bu menafii wnumiyeyi istenildiği veçhile temine muvaffak oluyorlar mi? h Biz şu kanaatteyiz ki, rekabetin bezünkü anarşi şekli ile vapurcula Püniz memleketimizin sahilleri ara sinda muntazam bir münakale siste mi tesisine muktedir olamıyorlsr. Capotaj inhisarmdan beri geçen Ye Mi tekiz sene de bunu kâfi bir yüzük ile ispat etmiştir. Bunlar başlı Kaleleri kendi sahai faaliyetleri İŞİ” Be almalk için aralarında öyle ek” better, öyle fiat tenzilâtı yapıyorlar ki, bu fiatlar hiç birisi için köri fint “eijildir. Bu suretle bir çok iskelele- Ye belki lüzumundan fazla vapur 8 irilidiği halde, Miğer bir çek a liliyor. .— < al ediliyor. Ve heman Şa lettörül Heder ih İehine olmuyor. kide bir kücük srmayeli bör süeüsese ilâs ediyor: Mutavassıt müesseseler de müşkülü tn oluyer. Bu hele çaresaz olmak için vapur. Cular aralarında geçici bir takım iti lillar akdetmek istemişler, ve Seyfi” *efain de dahil olduğu halde i *mda iskeleleri paylaşmak ve muny- Yen bir tarife tatbik etmek suretile bir anlaşmağa vözel olmuşlardır. Fa- at bu anlaşmalar hiç bir zaman de yala kendisini zararlı mev kide gören diğer bir rekâbin müda- halesile tekrar mu tur. Görülüyor ki işi serbesti ekabe- Vin anarşisine bırakmak mümkün ol. "madığı gibi, vapurcuların ihtiyari Ye sf hüsnüniyet üzerine müste! itliflarma da bırakmak caiz de “ir. Bu işe biraz mecburi bir şekil vermek lâzımdr. Şirketler menfaati bususiye müss #öneleridir. Nakliyat menafii umumi- 78 meselesidir. Acaba bunlar telif €- mi? Bu ili menfaat hüsnü i ilemez mi? Bizce #di- lir, Vapurculuk meselesinin halli işin iki şekili hal akla gelebilir: 1 — Bütün vapur kumpanyalarmı bir şirket haline kalbederek memle- ketin sevahili arasında muntazam yerette nakliyat yapmak için bir Yâpurcular anonim şirketi vücuda Ketirmek. 2—V müessesslerini bugünkü gibi kâr ve zararma işliyen müstakil müesseseler halinde bırak- imakla beraber, bunların arasında bir Devi Seyrisefein karteli vücuda ge tirmek. Ve bu karteli bizzat devlet kontrolü ve himayesi altına almak. Nazari olarak bu teşekkülün birin: isi ikincisinden daha kuvvetli gibi #örünüyor, Bu suretle muazzam bir Vapur kumpanyası meydana gelerek muhtelif menfaatlerin tesadümü mab suru ortadan kalkmış olur. Fakat bu vapurculuğun inkişafı için bazı Mahzurları dai olmaktan hâli değil dir. Bu takdirde mutlak bir inhisar Vücuda gelmiş olacağından hususi irmaye için bu yola rağbet etmenin eçkân: kalmaz. Mevcut çe tta idikçe, devlet bin türlü ihtiyaç Yezinde ilen belki yeni vapur serma- kesi kolaylıkla vücut bulmaz. Ser- »tüi rekabet kapılarını hususi ser Mayeye bu kadar s:kı bir surette ka- £a lüzum yoktur. mun için bize ikinci şekil daha yim geliyor, Kartelin başma biz xe) devlet geçecek, kartele dahil ola- ak posta vapurları hüsnü suretle itihap, bunların arasında iskeleleri PERŞEMBE 10 MART 1932 7 vel sene, No. 2184 NUSHASI $ KURUŞTUR 1 | | ANKARA, 9 (Telefon Buğdayı kıymetlendirmek için ekmeği arttırmak diğer fiatlara da tesir yapabilir! Muhtelif fikir ve kanaatlar biribirile çarpış- maktadır, henüz verilmiş bir karar yoktur.. Istanbul piyasası ve Anadolu ne düşünüyor? erlisim ve ayni zamanda ticareti ve iktisat Vekili Mustafa Şeref Bey Buğday meselesi, günün en hayati e saübim i halimi aldı. Ümumiyetle fikirlerin buğdayın kay- metlendirilmesi lüzumunda birleştiği yörülmektedir. Bu hususta uzaktan Yakından alâkıadarlar bu mevzu Ssütalen beyan etmekte, bu işin me suretle tatbiki muvafık olduğu hal kında muhtelif düşünceler ileri sürül mektedir. Hükümet ve fırkanın da bu mühim mesele ile yakından retş- gul oldukları bildirilmekle beraber, İ henüz kat'i mahiyette herhangi bir YİYİN e ese eesseeseresiaseksssnazasssisassen sazeniaressirenasineresaaaasanen Şakir B. davası netice- lendi ve hüküm verildi Sonpostadan Zekeriya ve S. Ragıp Beyler 18 er ay ve 5. Tevfik B. 15 ay hapse mahküm edildiler. Muhakemenin tafsilâtı ——— Şakir Bey ANKARA, 9 (Telefonla) — Sabık İktısat vekili ve Edime meb'usu Şakir Bey aleyhinde | 'k makul bir tarife ey zararlı iskeleler al cek vapurlara tazminat İ killerle seyriseferi temin bu ittihada girmek istiyecek yeni se- faine karşı kapı kapamıyacak ve hat Son Posta ve Yarın gazeteleri tarafından yapılan neşriyat da- vası bugün Ankara asliye ceza mahkemesinde intaç edilmiştir. Mahkeme kararında; Yarın ga zetesinin 20, 28 ağustos ve 24, 21 eylül tarihli nüshalarındaki yazıları, gerek mefhum, gerek muhtevası itibarile Şakir Beyin haysiyetini kıracak, halkın hu. sumetine maruz kılacak mahi. yette olduğu ve bu cihet Yarm mes'ul müdürü Süleyman Tev- fik Beyin de, sorgusundaki ver diği cevaplarda, itiraf mahiye- tinde görüldüğü cihetle muma- ileyh Süleyman Tevfik Bey 1 sene 3 ay, Son Postanm 22a. ğustos tarihinden başlayarak, muhtelif tarihlerde teselsül e- (Devamı 6 ıncı sshifede) tâ bazı teşvikler ibraz edecek suret. te kavait çizerse, milli menfaate en | 10 da Pariste İn- Haydarpaşa'da buğday nakliyatı, karar ittihaz edilmediği temin edili. yor. | Piyasada neler düşünülüyor Buğday işinin piyasamızda ne su- retle karşılandığını tesbit için muhte (Devamı 6 mer sahifede) Tevfik Rüştü B. Bugün Sofyada Ziyaret Bulgar başve- kilinin daveti üzerine vaki oluyor SOFYA, 9 (A.A.) — “Bal kan muhabiri mahsusumuz bil. diriyor: Bulgar hü ti tara fından vâki olan resmi davet ü- (Derim 6 incr sahilede) Yükseldikçe Yükseliyor Dün borsada İngiliz 773 te açıldı ve tam 800 de kapandı Son günlerde gittikçe tereffüe liyan İngiliz Jirası dün kirden şahlandı. ve 773 ten 800 e (çıkt. Boran mahafilinde bu tereffü Avru- padaki tereffü ile alâkadar görün i borsalarında İngi liz Tirasımın hizla yükseldiğini | gös- edir. termektedir. PARİS, 9 A.A. — Bu sabah saat pi giliz lirası 96frank > Me tescil edilmiş idi, Ayni saatte Londra'da açılış fin- tı 95,25 frank idi. (Devamı 6 imc: sabifede) 932 senesine ait taksit, mukavelede tasrih edilen müddetlerin en sonuna bırakılacak ve alacaklıların hukukunu sıyanet için kendilerine faiz ödenecektir — Hükümet, mali buhran dolayısile, 932 mali senesi zarfındaki taahhüt borçlarını tediyede müşkülâta uğrama- sı mülâhazasile şimdiden alacaklılarına müracaatte bulunarak bir hal sureti teklif etmiştir. mektupta 932 taksitinin mukavelelerde musarrah son taksiti takip eden seneye nakli talep edilmiştir. Yani, 935 senesinde bir mukavele mucibince, hükümet son taksiti verecekken bu 932 taksiti de 936 senesine geçmiş olacaktır. Hükümet bu muamele münasebetile alacaklıların hukuk ve menafiini sıyanet maksadile mutedil bir faiz tediyesine de amade bulunduğunu mezkür şirketlere yazılan mektuplarda işaret etmiştir Iş Bankasının Mısır şubesi Celâl Bey, Recep Zühtü Beyle İskenderiyeye gidiyor Hamburg şubesi de yakında açılacak İş Bankası Umum Müdürü Mahmut Celâl Bey, Bankanm heyeti umumi - ye içlimamı mü teakıp, Banka i- dare meclisi aza sından (Recep ' Zühtü Beyle bir likte İskenderi- İ veye gidecekler- dir. Celâl Beye Bankanın İsken deriye © şubesi | müdürlüğüne la yin edilen Adana şubesi rü Sait Bey de refakat edecek- İtir, Sait Bey, bankacılıkta uzun tecrübe görmüş, lisan âşina, her gittiği yerde muhit yapmış, muktedir ve kıymetli bir banka cımızdır. Diğer taraftan öğren diğime göre, bankanın Ham- burg şübesi de pek yakında açı lacaktır. Hazırlıklar ikmal edil. miştir. Bu şubenin müdürlü; ne tayin edilen Sadullah B.,tali mat almak üzere ayın yirmisin- de İstanbula gelecektir. Sadul- lah Bey İzmirlidir. İstanbulda ve Viyanada yüksek ticaret tah sili görmüş mulitelif bankalar- da çalışmıştır. Son zamanlarda Hamburg'da yerleşmiş bulunan Sadullah Bey, orada ticaretle iş tigal etmekte Genç bir San'atkârın ölümü Genç ve kıymetli bir vestam heykeltraşımız öldü. Bu genç Mu- Büyük bir kabili İ yet olan ressam ve heykeltraş Me hittin Sebati yem neslin en kıymeti en hassas bir uzve idi, Muhittin Sebe ti İstanbul Güze San'atlar — Akade misinde o Avrup konkurunu kazan dıktan sonra Pa ise gitmiş, orada M. SEBATİ B. ve heykele çalışmıştır. Resim bert o Laurans'n, heykelde Bourdelle'in talebesidir. e Mustakil ressam ve heykeltraşlar birliği reisi İ iken rahatsızlığı yüzünden heyeti i- dare riyasetinden istifa etmişti. Genç arkadaşlarının teveccüh ve itimadı- İ m kazanmış ve gerek İstanbulda ge- ? rekse Pariste muhtelif sergilerde e- ser teşhir etmiş ve büyük muvaffaki- © | yetiler kazanmış bir san'atkârımızdı. Onu kaybeden san'atkâr arkadaşla- rile san'at muhiplerine beyan taz İ yet ederiz. Yarı sabah saat 9 da ce. nazesi Haydarpaşa Entaniye hasta hanesinden kaldırılarak bundan on İ sene evvel vefat etmiş olan genç ar- Kl gn kin arasında 50 ye yakın Japon Mi isk selikek EAA Am Sahip ve Başmuharriri Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET Alacaklı grup ve şirketlere yazılan birer ALMAKLA AK AKMA ALA A Vali, ticaret müdür- leri ve idare âmirle- rinden rica ediyoruz İşsiz olanları yerleştirmek de- . İğlet ve tavassutunu Milliyet üzerine alıyor.. İdare memurlarımızdan ve işsiz olanlardan ne istiyoruz? İstanbulda işsi çoğaldığı kanâati var. Bazı fabrikaların kapanması, nakledilmesi, ticaret ve sanaat müesseselerinin faaliyetlerini tahdit etmesi bu tezayüt te âmil oluyor... Deniyor. Belki İstanbulda işsizlik var- dır, Fakat, az veya çok olabilir, Ancak biz memleketin beyeti umumiyesindeki iş sahasmın geniş olduğu ve hat- tâ lüzumu kadar işçi bulunamadığı kanaatindeyiz. Bir çok vakayi de bunu gösteriyor. Birçok kaza merkezlerin. de, hattâ vilâyetlerde makineci; motörcü, tesviyeci, tor. nacı, iyi bir dülger, marangoz, âlâtr zirsiye tamircisi; elektrikçi şu veya bu ihtisas işçileri ve ustaları yoktur, İşsizlerin iş bulamaması ve ihtiyaç sahalarma dağılama- ması bilmemezlikten ileriye geliyor. Devletin bir iş (Devamı 6 inci sahifede) woc3ung, Yeti hin Askeri muharririmizin Çin— Japon muharebesinde son vaziyeti İzah eden makalesi ikinci sahifemizdedir. . . Changhai'damuhare- be hazırlığı berdevam Japonlar 74 bin kişiden mada 20 fırka asker daha getiriyorlar Çinliler de sonuna kadar harbe karar verdiklerini ilân ettiler MOSKOVA, 9 (A.A) — maktadır. Japon tayyareleri her Tas Ajansına Şanghaydan bil-| gün Sutcov üzerinde bombalar dirilmektedir: Japonlar tında Hunntu kasabasını işgal | gha; ettikten sonra Anting'e hücum | bin kişilik Dün Voosung ve Şan karaya çıkarılan 14 Japon me başka Japonyadan daha yirmi fırkalık bir kuvvet gelecektir. . (Devamı 6 ıncı sahifede) al | atıyorlar, işlerdir. Voosung ve Nan. işt bulun- | |